Φυσίατρος

Φυσίατρος

Η φυσιατρική, επίσης γνωστή ως ιατρική αποκατάστασης, είναι ένας κλάδος της ιατρικής που αφορά την διάγνωση, την πρόληψη και την θεραπεία όλων των προβλημάτων που έχουν σχέση με τον εγκέφαλο, τα οστά και τους μύες. Ένας φυσίατρος προσεγγίζει ολιστικά και πολύπλευρα την φροντίδα του ασθενούς, μια φροντίδα που επικεντρώνεται στο πως ένα θέμα υγείας επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής των ασθενών, όπως για παράδειγμα τη δουλειά, τις καθημερινές δραστηριότητες.

Αυτό που κάνουν οι φυσίατροι είναι να συνδυάζουν την φυσικοθεραπεία και άλλες θεραπείες για τον πόνο και βοηθούν τους ασθενείς να αποφύγουν για παράδειγμα μια χειρουργική επέμβαση. Ο στόχος της φυσιατρικής είναι να μεγιστοποιεί την φυσική λειτουργικότητα, να μειώνει ή να εξαλείφει τον πόνο, να ενισχύει την ανεξαρτησία και να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων με αναπηρίες, χρόνιο πόνο.

Τι είναι ο φυσίατρος;

Ο φυσίατρος είναι ένας γιατρός που ειδικεύεται στο πεδίο της φυσιατρικής και της αποκατάστασης. Οι φυσίατροι έχουν την εκπαίδευση των γιατρών, και έχουν τετραετή ειδική εκπαίδευση στην αποκατάσταση . Με αυτή την εκπαίδευση αποκτούν γνώσεις για τους βιοχημικούς μηχανισμούς, την μυοσκελετική μας λειτουργία και την ανατομία και έτσι μπορούν να διαγνώσουν μυοσκελετικές και νευρολογικές διαταραχές.

Οι φυσίατροι είναι ειδικοί γιατροί που θεραπεύουν τους ασθενείς που έχουν τραυματισμούς ή κάποια αναπηρία που επηρεάζουν  την σωματική και γνωστική τους λειτουργικότητα. Οι φυσίατροι χρησιμοποιούν  συνδυασμό φυσικοθεραπείας, φαρμακευτικής αγωγής και πλήθος μεθόδων που περιλαμβάνουν ενέσεις στους μαλακούς ιστούς, στους μύες, στα νεύρα και στη σπονδυλική στήλη για την θεραπεία πολλών διαταραχών.

Ποια είναι η εκπαίδευση των φυσιάτρων;

Οι φυσίατροι είναι γιατροί, έτσι πρέπει να έχουν πάρει το πτυχίο της ιατρικής πριν συνεχίσουν την ειδικότητά τους. Η εκπαίδευση τους περιλαμβάνει:

• τέσσερα χρόνια ιατρικής
• τέσσερα χρόνια ειδικότητας
• εκπαίδευση και κατάρτιση σε ειδικά προγράμματα

Οι περισσότεροι φυσίατροι κάνουν μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η παιδιατρική, οι τραυματισμοί στον εγκέφαλο ή στη σπονδυλική στήλη ή η αθλητική ιατρική.

Ποιος είναι ο ρόλος του φυσίατρου;

Ο φυσίατρος επικεντρώνεται στην ολιστική προσέγγιση ενός θέματος και λαμβάνει υπόψη του όλες τις πτυχές της ζωής του ασθενή που μπορεί να επηρεάζονται από την αναπηρία ή τον χρόνιο πόνο. Ο στόχος της θεραπείας είναι να μπορεί ο ασθενής να είναι λειτουργικός, να μην πονά και να αποφύγει μια χειρουργική επέμβαση. Μετά τη διάγνωση, ο φυσίατρος δημιουργεί ένα ειδικό θεραπευτικό πλάνο εξατομικευμένο στις ανάγκες του κάθε ασθενή. Οι φυσίατροι συνεργάζονται στενά με άλλες ειδικότητες γιατρών.

Τι κάνει ο φυσίατρος;

Πολλά προβλήματα μπορεί να προκαλούν πόνο όπως οι τραυματισμοί, οι βλάβες στον εγκέφαλο, στη σπονδυλική στήλη, στα νεύρα, στα οστά, στις αρθρώσεις και στους μύες. Ένας φυσίατρος μπορεί να αναγνωρίσει την αιτία του πόνου και να βοηθήσει ένα άτομο στην ανακούφιση του πόνου, με σκοπό την αποκατάσταση της κινητικότητας, της λειτουργικότητας και της ευεξίας.

Για να το κάνει αυτό, ο φυσίατρος επικεντρώνεται σε ολόκληρο το σώμα, όχι μόνο σε μια περιοχή, και σχεδιάζει ένα θεραπευτικό πλάνο για την βέλτιστη φροντίδα και αποκατάσταση, που μπορεί να περιλαμβάνει:

• Φυσικοθεραπευτές
• Εργοθεραπευτές
• Νευρολόγους
• Ορθοπεδικούς

Το θεραπευτικό πλάνο είναι εξατομικευμένο σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Ανάλογα με τη ρίζα του προβλήματος, ο φυσίατρος μπορεί να επικεντρώνεται στα εξής:

• Νευροαποκατάσταση: θεραπεία του πόνου ή των θεμάτων κινητικότητας από τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης, του εγκεφάλου ή μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Φαρμακευτική αγωγή για τον πόνο: για την θεραπεία του χρόνιου πόνου, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
• Μυοσκελετική φροντίδα: περιλαμβανομένων συμπτωμάτων από αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
• Αθλητικούς τραυματισμούς: όπως η τενοντίτιδα, τα κατάγματα και η διάσειση.
• Μετεγχειρητική φροντίδα: συχνά είναι αναγκαία στην αρθροπλαστική, στην μεταμόσχευση οργάνων και στα χειρουργεία της καρδιάς.

Πώς κάνουν διάγνωση οι φυσίατροι;

Εκτός από τα συνήθη διαγνωστικά εργαλεία που χρησιμοποιούν οι φυσίατροι (κλινική εξέταση, ιατρικό ιστορικό, εξετάσεις απεικόνισης), χρησιμοποιούν τεχνικές όπως η ηλεκτροδιαγνωστική ιατρική και η νευρική αγωγιμότητα. Αυτά τα ειδικά διαγνωστικά εργαλεία βοηθούν το φυσίατρο να διαγνώσει παθήσεις των νεύρων που προκαλούν πόνο, αδυναμία και μούδιασμα που οδηγούν σε σωματική αναπηρία όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και η ριζοπάθεια της σπονδυλικής στήλης.

Τι είδους θεραπείες κάνει ένας φυσίατρος;

Οι φυσίατροι κάνουν ή προτείνουν τις ακόλουθες διαγνωστικές εξετάσεις και θεραπείες:

• Θεραπευτική άσκηση
• Ορθωτικές διατάξεις και προθέσεις
• Φάρμακα για τον πόνο
• Ηλεκτρομυογράφημα
• Νευρική αγωγιμότητα
• Ενέσεις στους μαλακούς ιστούς
• Ενέσεις στις αρθρώσεις
• Ενέσεις στη σπονδυλική στήλη
• Μυοσκελετικό υπερηχογράφημα
• Διαχείριση σπασμών

Ποια είναι τα πιο συχνά ιατρικά προβλήματα που θεραπεύουν οι φυσίατροι;

Οι φυσίατροι κάνουν διάγνωση και θεραπεία για πολλές διαταραχές, όπως:

• Οσφυαλγία, λουμπάγκο
• Πόνο στον αυχένα, αυχενικό σύνδρομο
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Τραυματισμούς στο κεφάλι
• Νευρομυϊκές διαταραχές
• Αθλητικούς τραυματισμούς
• Τραυματισμούς στο νωτιαίο μυελό
• Αρθρίτιδα
• Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
• Ισχιαλγία
• Ριζοπάθεια στον αυχένα ή στη σπονδυλική στήλη
• Ινομυαλγία
• Ακρωτηριασμούς
• Νόσος Πάρκινσον
• Σκλήρυνση κατά πλάκας
• Σύνδρομο Guillain-Barre
• Αποκατάσταση καρκίνου
• Διαταραχές του πυελικού εδάφους

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στους φυσίατρους και στους φυσικοθεραπευτές;

Οι φυσίατροι είναι γιατροί που έχουν τελειώσει την ιατρική και έχουν ειδικότητα στη φυσιατρική και μπορούν να διαγνώσουν παθήσεις, να σχεδιάσουν θεραπευτικά πρωτόκολλα και να συνταγογραφήσουν φαρμακευτική αγωγή. Οι φυσίατροι δημιουργούν εξατομικευμένα θεραπευτικά πλάνα για τις ανάγκες του κάθε ασθενή.

Από την άλλη πλευρά οι φυσικοθεραπευτές δεν είναι γιατροί και δεν μπορούν να χορηγήσουν κάποια φαρμακευτική αγωγή. Αυτό που κάνουν οι φυσικοθεραπευτές είναι  απλά επιβλέπουν τα προγράμματα άσκησης που έχουν ως στόχο την βελτίωση των συμπτωμάτων και της λειτουργικότητας. Ο φυσικοθεραπευτής εφαρμόζει τα θεραπευτικά πρωτόκολλα σύμφωνα με τις οδηγίες του φυσίατρου ή του ορθοπεδικού.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να δω έναν φυσίατρο;

Ο χρόνιος πόνος είναι ένας από τους πιο συχνούς λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι ζητούν ιατρική βοήθεια, καθώς επηρεάζει την ποιότητα ζωής και περιορίζει την λειτουργικότητα. Όλα αυτά δημιουργούν συναισθήματα άγχους και συμβάλλουν στην κατάθλιψη. Ο πόνος που παραμένει χωρίς θεραπεία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για άλλα προβλήματα υγείας όπως οι παθήσεις της καρδιάς, οι λοιμώξεις του αναπνευστικού και η περιορισμένη κινητικότητα.

Καλό είναι να προγραμματίσετε ένα ραντεβού με έναν φυσίατρο αν:

• Έχετε κάποιο τραυματισμό που προκαλεί πόνο και παρεμβαίνει στην σωματική σας λειτουργικότητα.
• Έχετε κάποια πάθηση, αναπηρία ή έχετε κάνει θεραπεία για μια νόσο που προκάλεσε περιορισμένη κινητικότητα.
• Έχετε χρόνιο πόνο στη μέση, στον αυχένα, αρθρίτιδα.
• Έχετε υποστεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλη βλάβη στα νεύρα που περιορίζουν την λειτουργικότητά σας.
• Αναρρώνετε από μια χειρουργική επέμβαση.
• Σκέφτεστε το χειρουργείο για να περιορίσετε το χρόνιο πόνο.

Οι φυσίατροι σχεδιάζουν ένα θεραπευτικό πλάνο με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών, είτε ο πόνος προκύπτει από χρόνιες παθήσεις, θέματα κινητικότητας που έχουν να κάνουν με την ηλικία είτε ο πόνος προκύπτει από κάποιον τραυματισμό.

Ίσως, να ωφεληθείτε από την επίσκεψη σε έναν φυσίατρο αν:

• Δυσκολεύεστε με τις καθημερινές σας δραστηριότητες: τα ατυχήματα ή οι τραυματισμοί μερικές φορές δημιουργούν πόνο ή περιορισμένη λειτουργικότητα, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν απλές καθημερινές δραστηριότητες όπως το να ανεβαίνουμε τις σκάλες ή να κοιμόμαστε άνετα.
• Έχετε μειωμένη ενέργεια εξαιτίας μιας πάθησης: πολλές παθήσεις και η θεραπεία τους μπορεί να μειώνουν τα επίπεδα της ενέργειας. Η κόπωση μπορεί να κάνει ακόμη πιο δύσκολη την κίνηση.
• Έχετε προγραμματίσει ένα χειρουργείο ή αναρρώνετε από ένα χειρουργείο: μια χειρουργική επέμβαση είναι τραυματική για το σώμα. Με τη βοήθεια ενός φυσίατρου μπορείτε να αναρρώσετε πιο γρήγορα.

Τι να περιμένω από την επίσκεψη σε ένα φυσίατρο;

Οι φυσίατροι σχεδιάζουν θεραπευτικά πρωτόκολλα για την θεραπεία του πόνου και την βελτίωση της κινητικότητας. Στο πρώτο σας ραντεβού, θα κάνετε μια συζήτηση με το γιατρό για το ιστορικό σας και θα μάθετε περισσότερα για το δικό σας πρόβλημα υγείας.

Επίσης, θα καθορίσετε το στόχο της θεραπείας, είτε είναι η ανακούφιση του πόνου είτε η μυϊκή ενδυνάμωση. Ο φυσίατρος θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε όλους τους προσωπικούς σας περιορισμούς που σας κρατούν μακριά από το να ζήσετε τη ζωή σας.

Για την διάγνωση, ο φυσίατρος μπορεί να ζητήσει να γίνουν κάποιες εξετάσεις όπως οι ακτινογραφίες, ο έλεγχος της νευρικής αγωγιμότητας και το ηλεκτρομυογράφημα για να αναγνωρίσει την αιτία του προβλήματος.