Γιατί συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους

Ποιοι είναι οι λόγοι που μας οδηγούν στις συγκρίσεις;

Στην καρδιά των περισσότερων προβλημάτων μας είναι ο φόβος και η ανασφάλεια. Φοβόμαστε ότι αν οι άλλοι μας γνωρίσουν πραγματικά δεν θα μας αγαπήσουν, δεν θα μας συμπαθήσουν και δεν θα μας αποδεχτούν. Αποτυγχάνουμε να δούμε την αξία μας.

Οι ρομαντικές ταινίες, τα μέσα ενημέρωσης και τα social media συνεχώς μας βάζουν στη διαδικασία της σύγκρισης. Αυτή η κοινωνική σύγκριση είναι συχνά πολύ επώδυνη και σπάνια οδηγεί σε θετικές αλλαγές στη ζωή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή νιώθουμε ότι αποτυγχάνουμε.

Η αλήθεια είναι ότι είμαστε "καλοί" αλλά μπορούμε να γίνουμε και "καλύτεροι". Η σύγκριση με τους άλλους μπορεί να είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο βελτίωσης. Όμως η σύγκριση μπορεί να οφείλεται στο φόβο και στην ανασφάλεια ή να προκύπτει από την επιθυμία μας να εξελιχθούμε.

Όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους επιτρέπουμε να καθοδηγούν τη συμπεριφορά μας. Αυτή η μορφή σύγκρισης είναι ανάμεσα στον εαυτό μας και κάποιον άλλο. Βέβαια πολλές φορές ευχόμαστε να ήμασταν πιο όμορφοι αλλά συνήθως θέλουμε κάτι που κάποιος άλλος κάνει πολύ καλά. Ίσως ένας φίλος σας να είναι πιο ευτυχισμένος στη σχέση του. Κάποιες φορές η σύγκριση μπορεί να αποτελέσει κίνητρο και άλλες φορές είναι καταστροφική.

Μπορείτε να είστε οτιδήποτε αλλά δεν μπορείτε να είστε τα πάντα. Όταν συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους, συχνά συγκρίνετε τα θετικά χαρακτηριστικά τους. Είναι σαν να είστε δεξιόχειρας και να προσπαθείτε να παίξετε ένα όργανο με το αριστερό σας χέρι. Όχι μόνο θέλετε να είστε καλύτεροι από τους άλλους, ασυνείδητα γίνεστε αυτοκαταστροφικοί.

Οι συγκρίσεις ανάμεσα σε ανθρώπους είναι μια συνταγή δυστυχίας. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Όταν επικεντρώνεστε στις συγκρίσεις σπαταλάτε όλη σας την ενέργεια που θα έπρεπε να την διοχετεύετε στον εαυτό σας.

Υπάρχει ένα πράγμα που μπορείτε να κάνετε καλύτερα από όλους, να είστε ο εαυτός σας. Αυτό είναι το μοναδικό που πρέπει να σας απασχολεί.

Με αυτό τον τρόπο ο κόσμος αρχίζει να μοιάζει καλύτερος ξανά. Πλέον δεν επικεντρώνεστε στο τι κάνουν οι άλλοι. Αντιθέτως , η προσοχή σας και η ενέργεια σας αφορούν το τώρα και μπορείτε να βελτιώσετε τον εαυτό σας.

Όταν όλα όσα κάνετε δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες των άλλων, τότε νιώθετε άσχημα. Έτσι δημιουργείτε μια διαστρεβλωμένη άποψη. Αυτό που έχει αξία είναι τι σκέφτεστε εσείς για όσα κάνετε, ποια είναι τα δικά σας πρότυπα και τι μπορείτε να μάθετε σήμερα.

Φυσικά στη ζωή θα ακούσετε την γνώμη των άλλων, καθώς με αυτό τον τρόπο μπορείτε να δείτε τα πράγματα από διαφορετικές πλευρές.

Σύγκριση που οφείλεται στο φόβο και στην ανασφάλεια

Προφανώς αυτή είναι η επιβλαβής εκδοχή της κοινωνικής σύγκρισης. Θυμώνουμε όταν κάποιος παίρνει προαγωγή, αγοράζει ένα καινούργιο αυτοκίνητο, ή έχει δεξιότητες ή κάποιο ταλέντο που ευχόμαστε και εμείς να είχαμε.

Φοβόμαστε ότι ποτέ δεν θα είμαστε αρκετά καλοί, ή ότι απλά αξίζουμε όσα έχει κάποιο άλλο άτομο στην κατοχή του. Αυτός ο φόβος οδηγεί σε απογοήτευση που τελικά καταλήγει σε πικρία.

Η πικρία είναι ένα επικίνδυνο συναίσθημα. Δημιουργεί ενοχές, αμφιβολίες. Η πικρία μας κάνει να βλέπουμε με λάθος τρόπους τους άλλους και όσα έχουν.

Όταν η πικρία φωλιάσει μέσα μας τότε εμφανίζεται και ο θυμός. Όταν κάποιος ζει με φόβο και ανασφάλεια , η ζωή του μοιάζει χωρίς ελπίδα και χαρά. Νιώθουμε ότι δεν θα είμαστε ποτέ αρκετά καλοί. Δεν θα πάρουμε ποτέ προαγωγή, δεν θα είμαστε υγιείς, δεν θα είμαστε ευτυχισμένοι. Όταν η πικρία κυριεύει την ύπαρξη μας, δεν μπορεί να υπάρξει χαρά.

Σύγκριση που οφείλεται στην επιθυμία να βελτιωθούμε

Είναι φανταστικό να βλέπεις κάποιον να τα καταφέρνει εκπληκτικά στη ζωή του. Πολλές φορές τέτοιοι άνθρωποι αποτελούν έμπνευση και μας δίνουν κίνητρο να γίνουμε καλύτεροι.

Όμως υπάρχουν και άνθρωποι που φαίνονται σαν σούπερ ήρωες και έτσι νιώθουμε  ότι δεν έχουμε αξία μπροστά τους. Σκεφτόμαστε ότι η οικογένειά μας αξίζει περισσότερα. Η κοινωνία μας αξίζει περισσότερα. Επιλέγουμε να μην νιώθουμε ικανοποίηση με αυτό που είμαστε σήμερα, επειδή γνωρίζουμε ότι ο μελλοντικός μας εαυτός θα είναι καλύτερος.

Πώς μας επηρεάζουν οι συγκρίσεις;

Η τάση να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους είναι μια δυσάρεστη εμπειρία που μας επηρεάζει με πολλούς τρόπους:

• Η σύγκριση είναι πάντα άδικη. Συγκρίνουμε τα δικά μας ελαττώματα με τα προτερήματα των άλλων.
• Οι συγκρίσεις απαιτούν πολύ χρόνο. Είναι χάσιμο χρόνου να συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους.
• Ο καθένας είναι μοναδικός. Τα ταλέντα, τα επιτεύγματα και τα προτερήματα του καθενός είναι μοναδικά και δεν μπορούν να συγκριθούν με τίποτε άλλο.
• Με τις συγκρίσεις δεν κερδίζετε τίποτα. Το μόνο που καταφέρνετε είναι να χάσετε την περηφάνια σας, την αξιοπρέπειά σας, τα κίνητρα σας και το πάθος σας.
• Οι συγκρίσεις οδηγούν στην δυσαρέσκεια. Δυσαρέσκεια για τους άλλους και τον εαυτό σας.
• Οι συγκρίσεις σας στερούν την χαρά. Δεν έχουν να σας προσφέρουν κάτι ουσιαστικό στη ζωή σας. Μόνο σας αποσπούν την προσοχή από τη ζωή.

Πώς μπορείτε να αποφύγετε την σύγκριση με τους άλλους;

1. Αναγνωρίστε και αποφύγετε όσα πυροδοτούν τη σύγκριση

Αρχίστε να παρατηρείτε τις καταστάσεις που σας βάζουν στο παιχνίδι της σύγκρισης. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκαλούν έντονη σύγκριση. Σκεφτείτε αν υπάρχουν άνθρωποι ή συγκεκριμένα πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε κατώτεροι. Μπορεί να είναι μια βόλτα σε ένα δρόμο με ακριβά μαγαζιά. Κάντε μία λίστα με τι σας προκαλεί ζήλια ή σύγκριση. Καταγράψτε τα αρνητικά σας συναισθήματα και θα καταλάβετε ότι αυτό που κάνετε είναι χάσιμο χρόνου.

2. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι ο εξωτερικός κόσμος των άλλων δεν μπορεί να συγκριθεί με τον εσωτερικό σας κόσμο

Αυτή είναι μια πολύ καλή δεξιότητα που μπορείτε να την καλλιεργήσετε. Εκτός και αν είστε πολύ κοντά με κάποιον, δεν μπορείτε να κρίνετε αυτόν ή τη ζωή του από την εξωτερική του εμφάνιση. Οι άνθρωποι δημιουργούν πολύ προσεκτικά την εκδοχή της ζωής τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εσείς κάνετε το ίδιο. Σίγουρα θα σας έχει τύχει να βλέπετε ένα πολύ ευτυχισμένο ζευγάρι που τελικά ανακοινώνει το διαζύγιό του. Να θυμάστε ότι ποτέ δεν γνωρίζετε τι συμβαίνει στη ζωή τους καθενός.

3. Να θυμάστε ότι τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία

Ο πλούτος δεν συνδέεται με την αυξημένη ευτυχία ή την ευεξία. Τα χρήματα και τα υλικά αγαθά δημιουργούν στιγμιαία ικανοποίηση. Δεν συμβάλλουν στην μακροχρόνια ευτυχία.

4. Να είστε ευγνώμονες για όσα έχετε στη ζωή σας

Αν εξασκηθείτε στην ευγνωμοσύνη, αυτό θα κάνει πολύ καλό στη ζωή σας. Σκεφτείτε όλα σας κάνουν να νιώθετε ευγνωμοσύνη και έτσι θα είστε λιγότερο ευάλωτοι στις συγκρίσεις. Αν κάποιος ή κάτι σας προκαλεί αρνητικά συναισθήματα  και σας βάζει στη διαδικασία της σύγκρισης, σταματήστε και υπενθυμίστε στον εαυτό σας όλα τα καλά που έχετε στη ζωή σας αυτή τη στιγμή. Πιστέψτε με είναι πολλά.

5. Χρησιμοποιήστε την σύγκριση ως κίνητρο

Το να επιθυμούμε όσα έχουν οι άλλοι είναι χάσιμο χρόνου, εκτός και αν βλέπετε στους άλλους χαρακτηριστικά όπως η γενναιοδωρία ή η ευγένεια. Τι είναι αυτό που θαυμάζετε; Μπορεί να είναι μια γυναίκα που είναι ευγενική και εξαιρετική σύντροφος, μητέρα και φίλη. Οι άνθρωποι που σας εμπνέουν σας δίνουν κίνητρο να γίνετε καλύτεροι.

Πώς θα σπάσετε τον κύκλο της σύγκρισης;

Μπορείτε να σπάσετε τον φαύλο κύκλο της σύγκρισης:

• Κατανοήστε ότι σας κάνει κακό. Δείτε τις επιβλαβείς επιδράσεις όταν συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους.
• Δείτε τις δικές σας επιτυχίες. Οποιαδήποτε και αν είναι η δουλειά σας και οι ρόλοι που έχετε στη ζωή σίγουρα έχετε μοναδικές εμπειρίες και επιτεύγματα. Έχετε μοναδικές ικανότητες. Μέσα από αυτές βρείτε κίνητρο για να επιτύχετε περισσότερα.
• Αποζητήστε σπουδαία πράγματα στη ζωή σας. Κάποια από τα πιο σπουδαία πράγματα στη ζωή είναι η αγάπη, η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η ευγένεια , η ταπεινότητα. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνετε τον εσωτερικό σας κόσμο και απομακρύνεστε από τα στερεότυπα για την επιτυχία που επιβάλλει η κοινωνία.
• Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι κανείς δεν είναι τέλειος. Όταν επικεντρώνεστε στα αρνητικά είναι δύσκολο να δείτε τα θετικά. Όμως να θυμάστε ότι κανείς δεν είναι τέλειος σε αυτή τη ζωή. Όλοι μας χρειάζεται να ξεπεράσουμε εμπόδια.
• Βρείτε έμπνευση. Το να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους δεν οδηγεί πουθενά. Αλλά αν παίρνετε έμπνευση και μαθαίνετε από τους άλλους τότε θα δείτε διαφορά. Όλοι έχουμε ανθρώπους που θαυμάζουμε και αποτελούν πρότυπο για εμάς.

Η σύγκριση με τους άλλους έχει πολλές αρνητικές συνέπειες στη ζωή μας. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να καταπολεμήσει κάποιος αυτό το μοτίβο αλλά η ελευθερία που θα νιώθετε μετά να ξέρετε ότι αξίζει την προσπάθεια.