Γλουταθειόνη: ιδιότητες και οφέλη στην υγεία

Γλουταθειόνη

Η γλουταθειόνη είναι μια οργανική χημική ένωση που υπάρχει φυσιολογικά στο σώμα μας. Η σύνθεσή της λαμβάνει χώρα στο ήπαρ και στα νευρικά κύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος. Από βιοχημικής άποψης η γλουταθειόνη είναι ένα τριπεπτίδιο με τρία αμινοξέα, την L-κυστεΐνη, την γλυκίνη και το L-γλουταμινικό οξύ.

Ιδιότητες  γλουταθειόνης

Η γλουταθειόνη είναι ένα αντιοξειδωτικό, ένα μόριο που βοηθά στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ασταθή μόρια που σχηματίζονται σε απόκριση σε παράγοντες όπως η διατροφή και το περιβάλλον. Όταν οι ελεύθερες ρίζες υπερισχύουν των αντιοξειδωτικών, τότε συμβαίνει οξειδωτική βλάβη στα κύτταρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην φλεγμονή και σε πολλά θέματα υγείας όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης μέχρι την άνοια Alzheimer.

Τα αντιοξειδωτικά είναι απαραίτητα για την υγεία μας. Το σώμα παράγει μόνο του κάποια αντιοξειδωτικά αλλά τα περισσότερα πηγάζουν από εξωτερικές πηγές όπως η διατροφή ή τα συμπληρώματα διατροφής.

Η γλουταθειόνη παίζει κύριο ρόλο:

• Στο μεταβολισμό των τοξινών και των ουσιών που προκαλούν καρκίνο
• Στη φυσιολογική σύνθεση και επιδιόρθωση του DNA
• Στην παραγωγή πρωτεϊνών και προσταγλαδίνης, μιας ένωσης που δρα σαν ορμόνη
• Στην ενεργοποίηση ενζύμων

Η γλουταθειόνη επίσης συμβάλλει στη διάσπαση των θρεπτικών συστατικών και στην ρύθμιση λειτουργιών του σώματος, όπως η ανοσολογική απόκριση.

Οφέλη γλουταθειόνης

1. Καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες

Το οξειδωτικό στρες είναι μια κατάσταση στην οποία υπάρχει ανισορροπία ανάμεσα στην παραγωγή ελεύθερων ριζών και στην ικανότητα του σώματος να τις καταπολεμήσει. Τα υψηλά επίπεδα οξειδωτικού στρες είναι πρόδρομος πολλών ασθενειών, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Η γλουταθειόνη αποτρέπει την επίδραση του οξειδωτικού στρες και έτσι μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης των ασθενειών.

Μελέτες που έχουν γίνει έδειξαν ότι τα χαμηλά επίπεδα γλουταθειόνης οδηγούν στην αύξηση του οξειδωτικού στρες, που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Επίσης τα υψηλά επίπεδα γλουταθειόνης αυξάνουν τα επίπεδα των αντιοξειδωτικών και έτσι τα κύτταρα έχουν μεγαλύτερη αντοχή στο οξειδωτικό στρες.

2. Αντιμετώπιση της ψωρίασης

Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος φαίνεται ότι βελτιώνει την ψωρίαση μαζί με ή χωρίς  άλλη θεραπεία. Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος έχει εμπλουτιστεί προηγουμένως με γλουταθειόνη.

3. Μείωση της κυτταρικής βλάβης στην αλκοολική και μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος

Ο θάνατος των κυττάρων στο ήπαρ μπορεί να επιδεινωθεί από την ανεπάρκεια αντιοξειδωτικών, όπως η γλουταθειόνη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λιπώδη νόσο του ήπατος σε όσους καταναλώνουν ή όχι υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ. Η γλουταθειόνη φαίνεται να βελτιώνει τα επίπεδα των πρωτεϊνών, των ενζύμων και της χολερυθρίνης στο αίμα σε άτομα με αλκοολική και μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.

Μια μελέτη έδειξε ότι η γλουταθεινόνη ήταν πιο αποτελεσματική όταν χορηγούνταν σε ανθρώπους με λιπώδη νόσο του ήπατος ενδοφλέβια, σε υψηλές δόσεις. Οι συμμετέχοντες είχαν μια μείωση στη μηλονική διαλδεΰδη, ενός δείκτη που δείχνει την καταστροφή των κυττάρων του ήπατος.

Μια ακόμη μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση γλουταθειόνης από το στόμα είχε θετικές επιδράσεις σε ανθρώπους με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος μετά από αλλαγές στον τρόπο ζωής. Σε αυτή την περίπτωση το συμπλήρωμα περιείχε 300mg γλουταθειόνης και έπρεπε η λήψη του να είναι καθημερινή για 4 μήνες.

4. Ρύθμιση του διαβήτη

Τα μακροχρόνια υψηλά επίπεδα γλυκόζης (διαβήτης) στο αίμα έχουν άμεση σύνδεση με τα μειωμένα επίπεδα γλουταθειόνης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει οξειδωτικό στρες και βλάβη στους ιστούς. Τα συμπληρώματα διατροφής με κυστεΐνη και γλυκίνη ενισχύουν τα επίπεδα της γλουταθειόνης. Επίσης μειώνουν το οξειδωτικό στρες και την βλάβη που αυτό προκαλεί σε ανθρώπους με ανεξέλεγκτο διαβήτη, παρά τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Όσο μεγαλώνουμε, η παραγωγή της γλουταθειόνη μειώνεται, για αυτό οι μελέτες που έγιναν για να διερευνήσουν το ρόλο της γλουταθειόνης στην διαχείριση του βάρους και στην αντίσταση στην ινσουλίνη στους ηλικιωμένους, έδειξαν ότι τα χαμηλά επίπεδα γλουταθειόνης συνδέονταν με μικρότερη καύση του λίπους και υψηλότερα ποσοστά αποθήκευσης λίπους στο σώμα.

5. Μείωση των συμπτωμάτων του Parkinson

Η νόσος του Parkinson επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και έχει συμπτώματα όπως το τρέμουλο. Είναι μια νόσος που δεν έχει θεραπεία. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η ενδοφλέβια χορήγηση γλουταθειόνης έχει θετική επίδραση στα συμπτώματα όπως το τρέμουλο και η ακαμψία. Αν και χρειάζονται επιπλέον μελέτες για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων, η γλουταθειόνη μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών.

6. Αντιμετώπιση αυτοάνοσων νοσημάτων

Η χρόνια φλεγμονή που προκαλείται από τα αυτοάνοσα νοσήματα αυξάνει το οξειδωτικό στρες. Αυτά τα νοσήματα περιλαμβάνουν  τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τη  κοιλιοκάκη, και τον ερυθηματώδη λύκο. Η γλουταθειόνη συμβάλλει στη μείωση του οξειδωτικού στρες μειώνοντας την ανοσολογική απόκριση. Στα αυτοάνοσα νοσήματα το ανοσοποιητικό σύστημα κάνει επίθεση στα μιτοχόνδρια συγκεκριμένων κυττάρων, όμως η γλουταθειόνη προστατεύει τα μιτοχόνδρια μέσω της εξουδετέρωσης των ελεύθερων ριζών.

7. Καταπολέμηση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα

Η Ν-ακετυλοκυστεΐνη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για την θεραπεία καταστάσεων όπως το άσθμα και η κυστική ίνωση. Είναι εισπνεόμενο και βοηθά στην διάλυση της βλέννας. Επίσης μειώνει τη φλεγμονή. Η Ν-ακετυλοκυστεΐνη είναι υποπροϊόν της γλουταθειόνης.

8. Βελτίωση της κινητικότητας σε ανθρώπους με περιφερική αρτηριακή νόσο

Σημαντικά είναι επίσης τα ευρήματα σχετικά με την περιφερική αρτηριακή νόσο, η οποία είναι μια κατάσταση στην οποία οι περιφερικές αρτηρίες φράζουν από τον σχηματισμό πλακών. Αυτό συνήθως συμβαίνει στα πόδια. Μια μελέτη έδειξε ότι η γλουταθειόνη βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος  και έτσι οι ασθενείς μπορούσαν να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις χωρίς πόνο. Οι συμμετέχοντες που λάμβαναν γλουταθειόνη έναντι του placebo κάνανε ενδοφλέβιες ενέσεις 2 φορές την ημέρα για 5 πέντε ημέρες.

Πηγές γλουταθειόνης

Η γλουταθειόνη υπάρχει φυσικά σε πολλά φρούτα και λαχανικά. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα δημητριακά και το ψωμί έχουν γενικά χαμηλά επίπεδα γλουταθειόνης. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε γλουταθειόνη, όπως και τα φρέσκα κρέατα.

Η γλουταθειόνη υπάρχει σε μερικά φαγητά, αν και το μαγείρεμα και η παστερίωση της μειώνουν σημαντικά τα επίπεδά της. Υπάρχει σε υψηλές συγκεντρώσεις:

• στα ωμά ή στα μισοψημένα κρέατα
• στο μη –παστεριωμένο γάλα και άλλα μη-παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα
• στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όπως το αβοκάντο και τα σπαράγγια

Τα συμπληρώματα διατροφής με γλουταθειόνη είναι πολύ δημοφιλή και υπάρχουν πολλές διαθέσιμες επιλογές. Αν και η γλουταθειόνη έχει ζωτικό ρόλο στο σώμα, τα οφέλη της αποδίδονται στην κυστεΐνη που βοηθά στο σχηματισμό της. Τα συμπληρώματα διατροφής με Ν-ακετυλοκυστεΐνη, παρέχουν τα επίπεδα της κυστεΐνης που είναι απαραίτητα για την σύνθεση της γλουταθειόνης.