Η σημασία του πατέρα σαν πρότυπο, για αγόρια και κορίτσια
Η σχέση πατέρα-παιδιού είναι μια από τις σημαντικότερες σχέσεις. Στην πραγματικότητα μπορεί να έχει μεγαλύτερη επιρροή από τη σχέση μητέρας-παιδιού. Αυτό είναι ιδιαίτερα αλήθεια για τα παιδιά ηλικίας 8-12 ετών καθώς προσπαθούν να κατανοήσουν τον κόσμο. Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά, ειδικά τα αγόρια, βλέπουν τους μπαμπάδες τους να αντιπροσωπεύουν τον κόσμο. Τα παιδιά μπορεί να βλέπουν τον πατέρα τους ως πρότυπο αλληλεπίδρασης με τον κόσμο, όπως και τη μαμά. Η σημασία του πατέρα σαν πρότυπο, για τα αγόρια και τα κορίτσια είναι τεράστια.
Όταν ένας πατέρας είναι ανώριμος ή συναισθηματικά μη διαθέσιμος, ειδικά για το γιο του, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχολογική ανάπτυξη. Ακόμα περισσότερο αν το μεγαλύτερο παιδί έχει να αντιμετωπίσει τον ερχομό ενός παιδιού. Μπορεί να νιώθει ότι το μωρό θα είναι στο επίκεντρο της προσοχής της μητέρας. Μπορεί να νιώθει ότι χάνει τη θέση του, και να νιώθει θυμό. Αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να υποχωρούν αν ένας πατέρας είναι συναισθηματικά διαθέσιμος για το παιδί του.
Στην απουσία ενός (θετικού) ανδρικού προτύπου, τα αγόρια αναζητούν πρότυπα αλλού. Και δυστυχώς μπορεί να στραφούν στην παραβατικότητα, ακόμα και στο να είναι μέλη συμμοριών. Αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα για την κοινωνία, αλλά ένα αγόρι μπορεί να σπαταλά τη ζωή του στην εγκληματικότητα, στην κατάχρηση ουσιών και άλλες ριψοκίνδυνες συμπεριφορές.
Πατρική φιγούρα
Ο μπαμπάς και η πατρική φιγούρα γενικότερα, συμβάλλει ουσιαστικά στην ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας. Οι μπαμπάδες προσφέρουν (ψυχολογικά) στα παιδιά τους διαφορετικά πράγματα από τις μαμάδες.
Η σχέση μεταξύ του πατέρα-μητέρας είναι πολύ σημαντική για τα παιδιά. Ουσιαστικά, είναι το πρώτο πρότυπο σχέσης των παιδιών και παίζει κύριο ρόλο στην επιτυχία ή στην αποτυχία των μελλοντικών σχέσεων τους. Φυσικά, κανένας δεν είναι τέλειος. Και οι γονείς δεν μπορούν να είναι τέλειοι. Αλλά είναι σημαντικό για τα παιδιά να βλέπουν τους δύο γονείς να ξεπερνούν μαζί τις δυσκολίες.
Για κάθε άντρα, το να γίνει πατέρας είναι ένα τεράστιο βήμα. Αυτό που θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους όλοι οι σύγχρονοι μπαμπάδες είναι να αφιερώνουν χρόνο στα παιδιά τους και να παίζουν μαζί τους.
Η προετοιμασία των ανδρών για να γίνουν μπαμπάδες
Οι γυναίκες έχουν αρκετό χρόνο προετοιμασίας, οι 9 μήνες εγκυμοσύνης βοηθάνε να συνδεθούν συναισθηματικά με το παιδί, πριν καν αυτό γεννηθεί. Για τους μπαμπάδες όμως είναι μια διαφορετική ιστορία, αρχίζουν να συνδέονται σιγά σιγά με το μωρό, αφού γεννηθεί.
Οι μπαμπάδες, είναι ανάγκη να προσαρμοστούν στο νέο τους ρόλο, για αυτό και καλό είναι να συμμετέχουν στις διαδικασίες πριν και κατά τη γέννηση του μωρού. Αυτός ο χρόνος της προετοιμασίας μπορεί να κάνει τη διαφορά όταν θα έρθει το μωρό στον κόσμο. Η συναισθηματική προετοιμασία για την άφιξη του μωρού είναι πολύ σημαντική.
Κάποιες φορές οι άνδρες μπορεί να νιώθουν ότι είναι αποκομμένοι από τη διαδικασία της γέννησης, καθώς είναι μια διαδικασία που παραδσσιακά αφορά τις γυναίκες. Το τελευταίο διάστημα όμως, για όποιον επιθυμεί να συμμετέχει περισσότερο, μπορεί σε συννενόηση με το μαιευτήρα να παρευρίσκεται. Η παρουσία του άνδρα στη γέννα μπορεί να είναι ανεκτίμητη για τη σχέση του πατέρα με το παιδί, καθώς είναι μια μοναδική μαγική στιγμή στη ζωή των ανθρώπων, που παρόμοιά της δεν υπάρχει.
Τι είδους μπαμπάς θέλετε να γίνετε;
Πολλές εμπειρίες και προκαταλήψεις επηρεάζουν την συμπεριφορά των μπαμπάδων. Οι συμπεριφορές μας ως γονείς έχουν την βαθιά (ασυνείδητη) επίδραση από τον τρόπο που εμείς μεγαλώσαμε. Συχνά, μπορεί να μην κατανοούμε γιατί συμπεριφερόμαστε με συγκεκριμένο τρόπο. Κάποιοι μπαμπάδες, για παράδειγμα, είναι δύσκολο να αντιμετωπίζουν το θυμό των παιδιών τους αν και οι ίδιοι δεν μπορούσαν να εκφράζουν το θυμό τους στους γονείς τους.
Οι νέοι μπαμπάδες μπορεί να μπαίνουν αυτόματα στο ρόλο του "κουβαλητή" και να δουλεύουν πολύ χωρίς να συνειδητοποιούν ότι αυτός είναι ένας τρόπος για να δραπετεύουν από την πίεση στο σπίτι. Αργότερα μπορεί να μετανιώσουν για αυτό. Είναι πολύ λυπηρό το γεγονός ότι πολλά ζευγάρια χωρίζουν στα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών.
Το μεγαλύτερο εφόδιο που μπορούν να προσφέρουν οι γονείς σε ένα παιδί είναι ένα χαρούμενο σπίτι. Ο τρόπος με τον οποίο θα το κάνουν αυτό είναι στο δικό τους χέρι.
Τα παιδιά, ακόμη και τα μικρά βρέφη είναι πολύ ευαίσθητα στη συναισθηματική ατμόσφαιρα γύρω τους. Αν τα πράγματα δεν είναι καλά ανάμεσα στους γονείς, όταν υπάρχουν οικονομικά προβλήματα και άλλες ανησυχίες, τα παιδιά αντιδρούν σε αυτό. Μπορεί να έχουν δυσκολία στον ύπνο, να έχουν tantrums ή να έχουν θέματα συμπεριφοράς.
Πρώτες μέρες μετά τη γέννηση ενός παιδιού
Οι μπαμπάδες συνήθως υποτιμούν την αλλαγή που φέρνει ένα μωρό στην οικογένεια. Κάποιοι άνδρες ίσως να νομίζουν ότι δεν υπάρχει κάτι διαφορετικό. Αλλά μετά τη γέννηση του παιδιού, οι περισσότεροι γονείς δεν κοιμούνται, έχουν λιγότερα χρήματα και κάνουν λιγότερο σεξ.
Μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να νιώσουν οι γονείς στενά συνδεδεμένοι με το μωρό τους. Οι μπαμπάδες είναι ανάγκη να περνούν χρόνο με την οικογένεια και να παίρνουν άδεια από τη δουλειά όταν γεννιέται το μωρό.
Πλέον, γνωρίζουμε ότι και οι μπαμπάδες μπορεί να εμφανίζουν επιλόχειο κατάθλιψη, όπως και οι μαμάδες. Ο ερχομός ενός μωρού είναι πολύ απαιτητικός και για τους δύο γονείς. Όλοι περιμένουν από τη νέα μαμά να είναι πάνω από το μωρό, αλλά ο μπαμπάς μπορεί έτσι να νιώθει ανίκανος και ανεπαρκής, ειδικά αν δεν κάνει πράγματα για τη φροντίδα του μωρού. Τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα αν ο μπαμπάς έχει μείνει χωρίς δουλειά και δεν μπορεί να καλύψει τον παραδοσιακό ρόλο του "κουβαλητή" στο σπίτι.
Η φροντίδα του μωρού
Αν και ακόμη υπάρχουν άνδρες που δεν αναλαμβάνουν τη φροντίδα του μωρού, υπάρχουν και αυτοί που κάνουν μεγάλη προσπάθεια να είναι καλοί γονείς, φροντίζουν τα μωρά τους και κάνουν τις δουλειές του σπιτιού ώστε να ξεκουράζουν τις γυναίκες τους.
Είναι σημαντικό οι μπαμπάδες να είναι βοηθητικοί και υποστηρικτικοί. Δεν είναι καθόλου εύκολο να είναι κάποιος νέος γονιός.
Οι μπαμπάδες ως σύντροφοι
Οι μπαμπάδες έχουν σημαντικό ρόλο ως σύντροφοι, για το καλό των παιδιών τους, το δικό τους και των συντρόφων τους.
Ο άντρας και η γυναίκα που πριν ήταν "ζευγάρι" πρέπει να κατανοήσουν ότι με τον ερχομό του παιδιού τα πράγματα αλλάζουν, πλέον γίνονται "οικογένεια" και οι ρόλοι αλλάζουν σε "μαμά και μπαμπάς", και αυτό αλλάζει τα πάντα. Αν αυτό δεν γίνει κατανοητό νωρίς, οι σύντροφοι θα εξαντληθούν και θα απομακρυνθούν συναισθηματικά ο ένας από τον άλλο, με αποτέλεσμα ένα διαζύγιο τα πρώτα χρόνια μετά τη γέννηση ενός παιδιού.
Δεν έχει σημασία τι ακριβώς προσφέρουν οι γονείς στο σπίτι. Αν έχουν συμφωνήσει για τις δουλειές θα είναι και οι δύο ευχαριστημένοι. Όμως, αυτό μπορεί να γίνει αν και οι δύο κατανοούν πόσο σημαντική είναι η σχέση τους. Οι μπαμπάδες πρέπει με τον τρόπο τους να διασφαλίσουν την διατήρηση της σχέσης με τις συντρόφους τους. Πολύ εύκολα ο ενθουσιασμός για το μωρό και ο νέος ρόλος τους, μπορεί να τους κάνει να παραμελούν τη σχέση.
Η εικόνα του παιδιού για τη σχέση των γονέων είναι ζωτικής σημασίας, και τα παιδιά νιώθουν καλά όταν βλέπουν ότι οι δύο γονείς είναι καλά μαζί.
Οι μπαμπάδες πρέπει να μιλούν με τις συντρόφους τους, με αυτό τον τρόπο θα μπορούν να αντιμετωπίζουν κάθε πρόβλημα που προκύπτει.
Μπαμπάδες και παιδιά
Δεν υπάρχει "σωστός" τρόπος για να συμπεριφέρονται οι άνδρες στα μωρά και στα παιδιά. Η τρυφερότητα είναι εξίσου σημαντική με το παιχνίδι. Αυτό που έχει αξία είναι το ενδιαφέρον του πατέρα να αναπτύξει μια ουσιαστική σχέση με το παιδί του.
Οι μπαμπάδες έχουν διαφορετικούς τρόπους συμπεριφοράς από τις μαμάδες με τα παιδιά τους:
- παίζουν παιχνίδια με τα παιδιά
- μιλούν διαφορετικά στα μωρά, και τα μωρά το αναγνωρίζουν αυτό και αντιδρούν διαφορετικά.
Ακόμη και αν ένα μωρό δεν μπορεί να δει το άτομο που του μιλά, τα παιδιά καταλαβαίνουν τη φωνή του μπαμπά.
Οι μπαμπάδες έχουν ένα σημαντικό ρόλο για την ανατροφή των κοριτσιών και των αγοριών. Τα παιδιά έχουν πολλά οφέλη από την στενή σχέση με τους γονείς τους. Όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, ο ρόλος του πατέρα συνεχίζει να είναι σημαντικός, αν και αλλάζει.
- Αγόρια: ο μπαμπάς τους είναι πρότυπο. Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι οι μπαμπάδες επηρεάζουν την κοινωνικότητα των αγοριών.
- Κορίτσια: η καλή σχέση με τον πατέρα έχει επίδραση στην αυτοεκτίμηση και στην αίσθηση της ταυτότητας στα κορίτσια, ειδικά για τα κορίτσια στην εφηβεία.
- Έφηβοι: οι μπαμπάδες είναι πολύ σημαντικοί στα εφηβικά χρόνια. Θέτουν όρια και βοηθούν τα παιδιά να ανοίξουν τα φτερά τους.
Ποια είναι τα εφόδια που δίνουν οι μπαμπάδες στα παιδιά;
Επειδή οι άνδρες γενικά αντιμετωπίζουν τα προβλήματα διαφορετικά από τις γυναίκες, π.χ. οι μαμάδες φροντίζουν ενώ οι μπαμπάδες παρηγορούν ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Τα παιδιά που έχουν μια τέτοια πατρική φιγούρα αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά το άγχος, έχουν λιγότερους φόβους.
Οι μπαμπάδες μαθαίνουν στα παιδιά να παίζουν με τους άλλους. Η παιχνιδιάρικη και στοργική αλληλεπίδραση με ένα θετικό πρότυπο πατέρα συμβάλλει στην κοινωνική και συναισθηματική αλληλεπίδραση του παιδιού με τους άλλους.
Οι μπαμπάδες μεγαλώνουν δυνατούς άνδρες. Καθώς το πρώτο πρότυπο ανδρισμού στη ζωή ενός παιδιού είναι ο μπαμπάς, τα μικρά αγόρια μαθαίνουν από πρώτο χέρι πως να συμπεριφέρονται στις γυναίκες με βάση τη συμπεριφορά των ανδρών γύρω τους. Πολλοί από εμάς μεγαλώνουμε μιμούμενοι τις σχέσεις των γονιών μας, μεταξύ τους και με τους άλλους. Έτσι, αν ένα παιδί βλέπει τους γονείς του να συμπεριφέρονται όμορφα ο ένας στον άλλο και στους άλλους με σεβασμό, θα μάθει να κάνει το ίδιο.
Οι μπαμπάδες μεγαλώνουν δυνατές γυναίκες. Τα κορίτσια που μεγαλώνουν και έχουν στενή σχέση με το μπαμπά τους έχουν θετική εικόνα για τον εαυτό τους και έχουν περισσότερες φιλοδοξίες στην καριέρα τους. Οι νέες γυναίκες που έχουν καλή σχέση με το μπαμπά τους έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση.
Η επίδραση του μπαμπά στις μελλοντικές σχέσεις
Τα αγόρια και τα κορίτσια βλέπουν τη σχέση των γονιών τους ως πρότυπο για τις μελλοντικές τους σχέσεις. Είναι επιτακτική ανάγκη οι γονείς να αποτελούν πρότυπο σεβασμού και κατανόησης για όλες τις οικογενειακές σχέσεις, όπως με τα πεθερικά και τους παππούδες.
Η δημιουργία υγιών σχέσεων είναι μια διαδικασία που διαρκεί μια ζωή. Οι μπαμπάδες αποτελούν πρότυπο πίστης , υπομονής, δέσμευσης και ανιδιοτελούς αγάπης. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι θεμέλιοι λίθοι για κάθε υγιή σχέση.
Όλες οι υγιείς σχέσεις ξεκινούν με το σεβασμό. Ένας από τους καλύτερους τρόπους με τους οποίους ένας μπαμπάς μπορεί να γίνει πρότυπο για τις υγιείς σχέσεις είναι η σχέση με τη σύντροφό του και μητέρα των παιδιών του.
Πολλές γυναίκες καταλήγουν να ερωτεύονται ασυνείδητα άνδρες που μοιάζουν με τους μπαμπάδες τους επειδή ο μπαμπάς είναι ο πρώτος έρωτας κάθε κόρης. Αυτό βέβαια μπορεί να είναι πρόβλημα αν μια γυναίκα έχει μεγαλώσει με ένα πατέρα που δεν της έμαθε ότι αξίζει το σεβασμό, και αυτό οδηγεί σε κακές σχέσεις. Οι κόρες που δεν έχουν λάβει την επιβεβαίωση από τους μπαμπάδες τους, την ψάχνουν στους άλλους άνδρες.
Χωρισμένοι μπαμπάδες
Το να είναι ένας μπαμπάς μακριά από τα παιδιά του αυτό είναι πολύ επώδυνο. Φυσικά, η καλή σχέση με την πρώην σύντροφο μπορεί να κάνει τα πράγματα πιο εύκολα.
Είναι σημαντικό οι πρώην σύντροφοι να θυμούνται ότι παραμένουν γονείς μετά το διαζύγιο και τα παιδιά είναι αγαπούν και χρειάζονται και τους δύο γονείς. Μπορεί δύο άνθρωποι να μην είναι πλέον μαζί ως ζευγάρι, αλλά παραμένουν "γονείς". Προτεραιότητα είναι πάντα το καλό των παιδιών.
Είναι πολύ εύκολο άλλα προβλήματα και (πληγωμένοι) εγωϊσμοί να επισκιάσουν την κατάσταση. Τα παιδιά δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνουν μια διελκυστίνδα μεταξύ των πρώην συντρόφων, αλλά με την κατάλληλη καθοδήγηση και υποστήριξη μπορούν να βρουν τις καλύτερες λύσεις για τα παιδιά τους.
Για πολλούς πρακτικούς και συναισθηματικούς λόγους, μπορεί να είναι δύσκολο να έχει ένας μπαμπάς τακτική επαφή με τα παιδιά του. Είναι δύσκολο κάποιος να βλέπει τα παιδιά του μόνο τα Σαββατοκύριακα ή στις εξόδους, και να μην έχει καθημερινή επαφή μαζί τους. Μπορεί να χάνει την επαφή με τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Για αυτό είναι σημαντικό ο μπαμπάς να επικοινωνεί με τα παιδιά με μηνύματα, τηλέφωνα και emails.
Μόνοι μπαμπάδες
Το να μεγαλώνουν δύο γονείς ένα παιδί είναι μια απαιτητική δουλειά, αν ο ένας γονέας το κάνει αυτό μόνος του τα πράγματα είναι δύσκολα. Είναι μεγάλο φορτίο να κουβαλά ένας άνθρωπος μόνος του την ευθύνη ενός παιδιού. Βέβαια, τα πράγματα είναι ανάλογα με τις συνθήκες.
- Αν η μαμά των παιδιών φύγει από το σπίτι, ένας πατέρας νιώθει σύγχυση και πολλά επώδυνα συναισθήματα για το πώς έγινε αυτό. Μπορεί να είναι δύσκολο να μιλήσει ειλικρινά στα παιδιά του ή να τα βοηθήσει, όταν ο ίδιος είναι αντιμέτωπος με δυνατά συναισθήματα.
- Αν η μαμά έχει πεθάνει, είναι πιο εύκολο ένας μπαμπάς να κρατήσει τη θετική της εικόνα ζωντανή. Σίγουρα θα νιώθει όλα τα παράλογα συναισθήματα για ότι συνέβη. Όταν ο ίδιος ο πατέρας θρηνεί την απώλεια της συντρόφου του χρειάζεται κουράγιο να στηρίξει τα παιδιά του. Όταν τα παιδιά χάνουν τη μαμά τους, ο μπαμπάς πρέπει να βρει τα μητρικά συναισθήματα μέσα του.
- Κάθε γονέας που είναι μόνος έχει να αντιμετωπίσει πολλές προσωπικές και πρακτικές δυσκολίες.
Σημασία πατρικής φιγούρας
Η κοινωνία είναι ανάγκη να ξυπνήσει και να καταλάβει πόσο σημαντικοί είναι οι μπαμπάδες για τα παιδιά τους. Οι μπαμπάδες πρέπει να γνωρίζουν ότι ο ρόλος τους είναι σημαντικός και πρέπει να συμμετέχουν στην φροντίδα των παιδιών τους από τη στιγμή της γέννησής τους.
Η αναγνώριση της σημασίας του ρόλου του πατέρα για την ευεξία των παιδιών είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ όλοι οι μπαμπάδες μπορούν να ανακαλύψουν τρόπους για να έρθουν πιο κοντά με τα παιδιά τους.