Ιστορία Ψυχανάλυσης
Η ψυχανάλυση είναι μια μορφή ψυχοθεραπείαςπου βασίζεται στις θεωρίες του ψυχιάτρου Sigmund Freud (Φρόιντ). Ο Freud θεωρείται ένας από τους πατέρες της ψυχολογίας και είναι αυτός που καθιέρωσε την ψυχανάλυση. Αυτή η προσέγγιση εξερευνά πως το ασυνείδητο μυαλό επηρεάζει τις σκέψεις και τις συμπεριφορές, με στόχο την προσφορά διορατικότητας και επίλυσης των προβλημάτων στο άτομο που αναζητά θεραπεία.
Η ψυχανάλυση τυπικά εξερευνά τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας του θεραπευόμενου, για να εντοπίσει αν οποιοδήποτε γεγονός έχει συγκεκριμένη επίδραση στη ζωή του ή αν συμβάλλει με κάποιο τρόπο στις τρέχουσες ανησυχίες. Η ψυχανάλυση θεωρείται μια μακροχρόνια επιλογή, και οι συνεδρίες συνεχίζονται για χρόνια, ανάλογα με το βάθος των προβλημάτων και της ανησυχίας που πρέπει να ερευνηθεί.
Η ιστορία της ψυχανάλυσης
Όπως προαναφέρθηκε, οι θεωρίες πίσω από την ψυχανάλυση βασίζονται στη δουλειά του Sigmund Freud. Περίπου στα τέλη του 1800 ο Freud ξεκίνησε να μελετά με τον Charcot (Ζαν-Μαρτέν Σαρκό), ένα νευρολόγο που χρησιμοποιούσε την ύπνωση για τη θεραπεία των γυναικών με ʺυστερίαʺ. Ο Charcot είχε παρατηρήσει ότι όταν συζητούσε με τους ασθενείς του για τις τραυματικές τους εμπειρίες , τα συμπτώματά τους υποχωρούσαν. Ο Freud συνέχισε τη δουλειά του, ανέπτυξε μια δική του μέθοδο για τη θεραπεία συζήτησης και καθιέρωσε θεραπευτικές τεχνικές που ακόμη χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως ο ελεύθερος συνειρμός, η ανάλυση των ονείρων και η μεταβίβαση. Αν και κάποιες από τις θεωρίες του Freud έχουν αμφισβητηθεί από τότε, μεγάλο μέρος του έργου του ασκεί επιρροή στον κόσμο της ψυχοθεραπείας. Σημαντικό ρόλο στη διεύρυνση και εξέλιξη της θεωρίας και της πρακτικής της ψυχανάλυσης έπαιξαν και άλλοι ψυχαναλυτές, όπως ο δρ Erikson (Έρικσον), dr Horney (Χόρνεϊ), ο Kemper (Κέμπερ), Jung (Γιούνγκ), Adler (Άντλερ).
Όνομα | Όνομα | Ρόλος - συνεισφορά στην ψυχανάλυση | |
---|---|---|---|
Freud, Sigmund | Φρόιντ | Θεμελιωτής της ψυχανάλυσης, εστιάστηκε στην σημασία του ασυνειδήτου και της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης | Freud |
Jung, Carl | Γιούνγκ | Συλλογικό ασυνείδητο, ανάλυση των ονείρων, σημασία των αρχετύπων και τη ερμηνεία των συμβόλων | Jung |
Erikson, Erik | Έρικσον | Διεύρυνση της ψυχαναλυτικής θεωρίας, ασχολήθηκε με την ανάπτυξη της προσωπικότητας και το πως αυτή διαμορφώνεται κατά τη διάρκεια της ζωής | Erikson |
Horney, Caren | Χόρνεϊ | Ασχολήθηκε με τη νεύρωση και τις σχετικές θεωρίες, υποστήριξε ότι οφειλόταν σε άγχος από διαπροσωπικές σχέσεις. Υποστήριζε την αυτο-ολοκλήρωση και πως ο σκοπός της ψυχανάλυσης θα έπρεπε να είναι η πρόοδος σε ένα πιο υγιή εαυτό, αντί της ατέρμονης εξερεύνησης της παιδικής ηλικίας και των δυσλειτουργικών μοτίβων. | Horney |
Adler, Alfred | Άντλερ | Αυστριακός γιατρός (ψυχίατρος) που είναι γνωστός για τη σχολή της ατομικής (εξατομικευμένης) ψυχολογίας. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα αισθήματα κατωτερότητας, το σύμπλεγμα κατωτερότητας και την ανάπτυξη της προσωπικότητας. | Adler |
Kemper, Wemper | Κέμπερ | Ίδρυσε την πρώτη Κλινική "Ψυχογενών Νοσημάτων" οδηγώντας στην αναγνώριση της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας από τις ασφαλιστικές εταιρείες στην Ευρώπη. | Kember |
Lacan, Jaques | Λακάν | Ασχολήθηκε με το ασυνείδητο, το συμβολικό, το εικονοφαντασιακό, και το πραγματικό | Lacan |
Rorschach, Hermann | Χέρμαν Ρόρσαχ | Ελβετός ψυχίατρος, ανέπτυξε τεστ για την εκτίμηση ασυνείδητων τμημάτων της προσωπικότητας. | Rorschach |
Winnicott, Donald | Γουίνικοτ | Παιδίατρος και ψυχαναλυτής, άσκησε ιδιαίτερη επιρροή σχετικά με την αντικειμενοτρόπες σχέσεις και την αναπτυξιακή ψυχολογία. | Winnicott |
Fromm, Erich | Φρομ | Προσπάθησε συμφιλιώσει την ψυχανάλυση με τον "ουμανιστικό" μαρξισμό. Επέκρινε τον Φρόιντ για την εμμονή του στους βιολογικούς παράγοντες. | Fromm |
Reich, Wilhelm | Βίλχελμ Ράιχ | Ασχολήθηκε με τις νευρώσεις, ανέπτυξε την τεχνική της "ανάλυσης του χαρακτήρα" η οποία αργότερα ενσωματώνοντας νέα ευρήματα εξελίχθηκε στη θεωρία της οργόνης και της οργονοθεραπείας. | Reich |
Rank, Otto | Ρανκ Όττο | Είδε τη θεραπεία σαν μια διαδικασία μάθησης, όπου ο θεραπευόμενος μπορούσε να μάθει και να ξεμάθει. Η θεραπευτική διαδικασία επιτρέπει στον θεραπευόμενο να μάθει νέους δημιουργικούς τρόπους να σκέφτεται και να αισθάνεται στο εδώ-και-τώρα, να ξεμάθει καταστροφικούς τρόπους σκέψης και συναισθήματα στο εδώ-και-τώρα. | Rank |
Πώς λειτουργεί η ψυχανάλυση;
Ψάχνοντας τους αιτιολογικούς παράγοντες, οι θεραπευόμενοι νιώθουν ότι κατανοούν καλύτερα την κατάστασή τους και αποκτούν ξανά τον έλεγχο της ζωής τους.
Η ψυχανάλυση καθοδηγείται από την διορατικότητα, και επομένως θέλει να ενθαρρύνει τις αλλαγές μέσω της κατανόησης του παρελθόντος και των γεγονότων της πρώιμης παιδικής ηλικίας που επηρεάζουν το παρόν. Ο αριθμός των συνεδριών εξαρτάται από τους λόγους που σας οδήγησαν στη θεραπεία και σε ποιο σημείο του θεραπευτικού σας ταξιδιού είστε, αλλά τον περισσότερο χρόνο θα μιλάτε ελεύθερα με τον ψυχοθεραπευτή σας σε ένα ασφαλές, μη-επικριτικό περιβάλλον.
Στην ψυχοδυναμική θεραπεία και στην ψυχανάλυση, δεν υποτίθεται ότι οι θεραπευόμενοι πάντα αναζητούν συνειδητά πράγματα που είναι κακά γι 'αυτούς, αλλά τα λιγότερο κατανοητά ή ασυνείδητα κομμάτια του εαυτού τους.
Ο ψυχοθεραπευτής ακούει προσεκτικά τις ανησυχίες του θεραπευόμενου και ψάχνει να βρει μοτίβα ή συγκεκριμένα γεγονότα που έχουν σημασία. Η ψυχανάλυση βασίζεται στη θεωρία ότι τα ασυνείδητα συναισθήματα, και ειδικά τα γεγονότα της παιδικής ηλικίας, παίζουν ρόλο κλειδί στην ψυχική υγεία.
Όσο ο ψυχοθεραπευτής σας ακούει να μιλάτε για τις εμπειρίες σας και τις ανησυχίες σας, θα χρησιμοποιεί ψυχοθεραπευτικές τεχνικές για να σας βοηθήσει να κατανοήσετε και να αναγνωρίσετε πιθανούς λόγους της ανησυχίας σας, όπως οι ελεύθεροι συνειρμοί, η θεραπευτική μεταβίβαση και οι ερμηνείες.
Ελεύθερος συνειρμός
Ο ελεύθερος συνειρμός σημαίνει ότι θα μιλάτε για οτιδήποτε σας έρθει στο μυαλό χωρίς λογοκρισία ή επεξεργασία της ροής των αναμνήσεων ή των ιδεών. Ο ψυχαναλυτής θα σας ενθαρρύνει να μιλήσετε ελεύθερα ώστε να σας βοηθήσει να επιστρέψετε σε μια προηγούμενη συναισθηματική κατάσταση, ώστε να μπορέσει να κατανοήσει καλύτερα οποιοδήποτε επαναλαμβανόμενο μοτίβο που έχετε βιώσει.
Θεραπευτική μεταβίβαση
Η μεταβίβαση είναι η ασυνείδητη ανάπτυξη συναισθημάτων, συμπεριφορών και στάσεων προς το πρόσωπο του θεραπευτή και συνδέεται με σημαντικά πρότυπα της ζωής (π.χ. τους γονείς ή τους συγγενείς). Καθώς αυτό δεν συμβαίνει σε κάθε περίπτωση, αν συμβεί, ο ψυχαναλυτής σας πρέπει να συζητήσει μαζί σας τη θεραπευτική μεταβίβαση ώστε να σας βοηθήσει να αποκτήσετε μια καλύτερη εικόνα για τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδράτε με τους ανθρώπους στην καθημερινή σας ζωή.
Ερμηνείες
Ένα στοιχείο κλειδί της ψυχανάλυσης είναι η ερμηνεία και τα νοήματα πίσω από τις λέξεις. Ενώ ο ψυχαναλυτής σας είναι σχετικά σιωπηλός και σας επιτρέπει να μιλήσετε ελεύθερα, θα παρεμβαίνει περιστασιακά με σκέψεις ή ερμηνείες για τα θέματα που συζητάτε. Ίσως να σας ζητήσει να συζητήσετε για τα όνειρά σας. Ο Φρόυντ αφιέρωσε μεγάλο κομμάτι της δουλειάς του στην ανάλυση των ονείρων και πίστευε ότι τα όνειρα είναι σημαντικές πηγές για την κατανόηση του ασυνείδητου.
Εφαρμογές της ψυχανάλυσης
Η ψυχανάλυση μπορεί να εφαρμοστεί σε ανθρώπους με κάποιο συγκεκριμένο συναισθηματικό πρόβλημα, όπως και σε ανθρώπους που θέλουν απλά να εξερευνήσουν τον εαυτό τους. Η κατανόηση του γιατί είμαστε αυτοί που είμαστε, συχνά δημιουργεί ευεξία και ισχυρή αίσθηση του εαυτού. Η ψυχανάλυση θεωρείται μια από τις πιο μακροχρόνιες μορφές ψυχοθεραπείας, για αυτό ίσως να είναι λιγότερο χρήσιμη για τους ανθρώπους που θέλουν μια γρήγορη απάντηση για την επίλυση των προβλημάτων τους. Η ψυχανάλυση είναι μια σταδιακή διαδικασία που απαιτεί χρόνο, αλλά τα αποτελέσματά της σας αλλάζουν τη ζωή.
Μερικοί πιστεύουν ότι εξαιτίας της φύσης της θεραπείας, η ψυχανάλυση λειτουργεί καλύτερα για προβλήματα όπως το άγχος, οι δυσκολίες στις σχέσεις, τα σεξουαλικά θέματα ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Οι φοβίες, η κοινωνική συστολή και οι δυσκολίες στον ύπνο είναι παραδείγματα προβλημάτων που μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με τη βοήθεια της ψυχανάλυσης.
Η ψυχανάλυση μπορεί να εφαρμοστεί και σε επίπεδο ομάδας, αυτό ονομάζεται ομαδική ψυχανάλυση. Αυτή η μορφή θεραπείας συνδυάζει τεχνικές ψυχανάλυσης και διαπροσωπικές δεξιότητες.
Ίσως να μην γνωρίζετε ποια μορφή ψυχοθεραπείας είναι η καλύτερη για εσάς. Χρειάζεται χρόνος και έρευνα για να καταλάβετε τι χρειάζεστε, καθώς αυτό που λειτουργεί σε έναν άτομο μπορεί να μην λειτουργεί σε κάποιο άλλο. Μπορείτε να μάθετε πολλά για τις διαφορετικές μορφές ψυχοθεραπείας μέσω του διαδικτύου, των εμπειριών και της συζήτησης με το γιατρό σας.
Όταν ψάχνετε για έναν ψυχοθεραπευτή, σιγουρευτείτε ότι κάνετε τις ερωτήσεις που θέλετε. Ρωτήστε τον αν έχει εμπειρία σε συγκεκριμένες παθήσεις και για τα οφέλη της θεραπείας. Μπορεί να έχετε μια πρώτη συνάντηση και αφού θα έχετε συζητήσει για τις ανησυχίες σας και για ποιο λόγο ζητάτε βοήθεια, η ψυχοθεραπεία θα μοιάζει μια διαφορετική προσέγγιση.
Να θυμάστε ότι χρειάζεται χρόνος. Αν κάποια μορφή θεραπείας δεν λειτουργεί για εσάς, μιλήστε με τον ψυχοθεραπευτή σας και μαζί, μπορείτε να βρείτε τη λύση.
Ενίσχυση και επιτάχυνση της ψυχοθεραπείας
Υπάρχουν θεραπευτικά συστήματα, όπως η ομοιοπαθητική και το EMDR, τα οποία μπορούν να επιταχύνουν την ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Το EMDR είναι μία εξαιρετική τεχνική για την επεξεργασία των ψυχικών τραυμάτων, που μπορεί να μπλοκάρουν τη θεραπεία ή να συνεισφέρουν στα προβλήματα. Η ομοιοπαθητική μπορεί να βοηθήσει δρώντας σαν καταλύτης σε αλλαγές συμπεριφοράς, αντιμετωπίζοντας θέματα φοβιών, αυτοπεποίθησης, ανασφαλειών, μεταξύ των άλλων.