Κάππαρη: ιδιότητες και οφέλη

Κάππαρη

Η κάππαρη είναι ένα πολύ δημοφιλές συστατικό της Μεσογειακής κουζίνας. Τα βρώσιμα μπουμπούκια του φυτού είναι μικρά αλλά γεμάτα με θρεπτικά συστατικά.

Η κάππαρη ή αλλιώς κάππαρις (Capparis spinosa) είναι ένα φυτό που ευδοκιμεί στη Μεσόγειο, έχει στρογγυλεμένα φύλλα και άνθη που έχουν χρώμα από λευκό ως ροζ. Ο καρπός της κάππαρης μπορεί να γίνει τουρσί, ενώ τα βρώσιμα μπουμπούκια της αποτελούν καρύκευμα.

Συνήθως την κάππαρη τη συναντάμε σαν τουρσί, που της δίνει την ξεχωριστή και δυνατή γεύση της και το πικάντικό άρωμά της. Είναι ένα αγαπημένο συστατικό της Μεσογειακής κουζίνας, και αποτελεί την βάση για την σάλτσα στο ταρτάρ. Επίσης, την συναντάμε συχνά ως συστατικό σε σαλάτες, σάλτσες και πιάτα ζυμαρικών.

Εκτός από τη μοναδική γεύση και το άρωμα της, η κάππαρη έχει πολλά θρεπτικά συστατικά τα οποία έχουν σημαντικά οφέλη στην υγεία μας. Συμβάλλει στην καταπολέμηση της φλεγμονής, στην σταθεροποίηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα και πολλά άλλα που αναλύουμε παρακάτω.

Ποια είναι τα ενεργά συστατικά της κάπαρης;

Τα κύρια ενεργά συστατικά της κάππαρης είναι οι φαινόλες, όπως τα ακόλουθα φλαβονοειδή:

• Η κουερσετίνη και τα παράγωγά της (ειδικά η ρουτίνη)
• Η καμφερόλη και τα παράγωγά της

Άλλες ενεργές ενώσεις στην κάππαρη περιλαμβάνουν:

• Τα αλκαλοειδή (καππαρισίνη Α, Β, C , γουανοσίνη , καππαρίνη Α και Β).
• Τα καροτενοειδή (προ-βιταμίνη Α), τα τερπενοειδή (βιταμίνη Ε) και βιταμίνη C
• Πολυσακχαρίτες

Φυσικά, το περιεχόμενο της κάπαρης σε φαινολικές ενώσεις και βιταμίνες έχει άμεση σχέση με το που και πως γίνεται η καλλιέργειά της. Οι μελέτες δείχνουν ότι η κάππαρη από την Τυνησία είναι η πιο πλούσια σε φλαβονοειδή, η Ιταλική κάππαρη είναι πλούσια σε ρουτίνη, η κάππαρη από το Μαρόκο έχει τα υψηλότερα ποσοστά της βιταμίνης Α και η Ισπανική έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά βιταμίνης Ε.

Η κάππαρη μπαίνει σε άλμη για την μείωση της πικράδας της. Στη διάρκεια της επεξεργασίας της, ένα μέρος της ρουτίνης διασπάται σε κουερσετίνη. Αυτό συμβαίνει κατά την προσθήκη αλατιού.

Αντιοξειδωτικά

Η συσσώρευση των ελεύθερων ριζών στο σώμα μπορεί να προκαλεί βλάβες στο DNA, στις πρωτεΐνες και σε σημαντικά μόρια. Οι αντιοξειδωτικές ενώσεις που περιέχει η κάππαρη έχουν τις εξής δράσεις:

• Την διάσπαση των ελεύθερων ριζών
• Την αναστολή των ενζύμων και των μορίων που οδηγούν στη σύνθεση των ελεύθερων ριζών
• Την ενίσχυση των αντιοξειδωτικών μορίων και ενζύμων

Τα αντιοξειδωτικά που υπάρχουν σε αφθονία στην κάππαρη είναι η ρουτίνη, η κουερσετίνη, η καμφερόλη, οι προανθοκυανιδίνες, τα καροτενοειδή, η βιταμίνη Ε και η βιταμίνη C.

Οφέλη στην υγεία

Σταθεροποιεί τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα

Η προσθήκη κάππαρης στη διατροφή μας είναι ένας καλός τρόπος για να αυξήσουμε την πρόσληψη των φυτικών ινών χωρίς να αυξήσουμε τις θερμίδες που καταναλώνουμε. Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στην αργή απορρόφηση της γλυκόζης στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διατήρηση των σταθερών επιπέδων της γλυκόζης μακροπρόθεσμα.

Συμβάλλει στην πήξη του αίματος

Η κάππαρη είναι μια καλή πηγή βιταμίνης Κ. Η βιταμίνη Κ είναι απαραίτητη για πολλές λειτουργίες του οργανισμού μας. Παίζει κύριο ρόλο στην πήξη του αίματος, καθώς είναι απαραίτητη για την λειτουργία πολλών πρωτεϊνών που εμπλέκονται στη διαδικασία της πήξης και είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της αιμορραγίας. Έτσι συμβάλλει στην επούλωση.

Καταπολεμά τη φλεγμονή

Η οξεία φλεγμονή είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ανοσοποιητικής μας απόκρισης και έχει ως σκοπό να μας προστατεύει από ξένους εισβολείς. Η χρόνια φλεγμονή, από την άλλη πλευρά, μπορεί να είναι η ρίζα πολλών νοσημάτων και ίσως να συμβάλλει στην ανάπτυξη ασθενειών όπως ο καρκίνος, τα νοσήματα του καρδιαγγειακού και ο διαβήτης.

Η κάππαρη περιέχει αντιοξειδωτικά όπως η κουερσετίνη, η καμφερόλη, η επικατεχίνη και οι προανθοκυανιδίνες. Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών και προστατεύουν τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες με αποτέλεσμα τη μείωση της φλεγμονής. Έτσι αποτρέπουν την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων.

Ενισχύει τα οστά

Εκτός από την πήξη του αίματος, η βιταμίνη Κ παίζει κύριο ρόλο στην υγεία των οστών. Αυτό συμβαίνει επειδή η βιταμίνη Κ εμπλέκεται στο μεταβολισμό των οστών και είναι απαραίτητη για την αύξηση των επιπέδων μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης, η οποία συμβάλλει στην διατήρηση των αποθηκών ασβεστίου στα οστά.

Συμβάλλει στην υγεία του ήπατος

Κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι η καθημερινή κατανάλωση κάππαρης έχει πολλά οφέλη για το ήπαρ. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση κάπαρης μειώνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της χοληστερόλης, αυξάνει την απώλεια του βάρους, μειώνει τα επίπεδα της αμινοτρανσφεράσης της αλανίνης (ALT) και της αμινοτρανσφεράσης του ασπαρτικού οξέος (AST), είναι δύο ένζυμα του ήπατος που δείχνουν αν υπάρχει βλάβη στο ήπαρ.

Παρενέργειες κάππαρης

Αν και η κάππαρη είναι μια καλή επιλογή διατροφικά, μερικοί άνθρωποι είναι ανάγκη να μειώνουν την κατανάλωσή της στο ελάχιστο.

Αν και η αλλεργία στην κάπαρη είναι δεν είναι κάτι σύνηθες, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις αλλεργικής αντίδρασης που περιλαμβάνουν συμπτώματα όπως:

• Κνίδωση
• Οίδημα
• Ερυθρότητα

Φυσικά, αν κάποιος εμφανίζει οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα είναι ανάγκη να επικοινωνήσει άμεσα με το γιατρό του.

Η κάππαρη έχει υψηλά ποσοστά νατρίου και μια μικρή ποσότητα μπορεί να ξεπεράσει το ημερήσιο όριο πρόσληψης νατρίου. Η πρόσληψη νατρίου είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους ανθρώπους με υπέρταση και πολλές φορές μια διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την μείωση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, όταν καταναλώνουμε τροφές που είναι πλούσιες σε νάτριο τότε αυξάνουμε τον κίνδυνο για προβλήματα του γαστρεντερικού.

Καλό είναι πριν την κατανάλωση της κάππαρης να την ξεπλένετε 3-5 λεπτά μέσα σε νερό. Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο απομακρύνετε το επιπλέον αλάτι αλλά επίσης αναδεικνύετε την γεύση και το άρωμά της.

Αν και οι κίνδυνοι από την κάππαρη είναι ελάχιστοι, στην περίπτωση που κάποιος εμφανίζει αλλεργικά συμπτώματα πρέπει να επικοινωνεί άμεσα με το γιατρό του.