Καρκίνος και άγχος

Καρκίνος και Άγχος

Το στρες είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την ισορροπία μυαλού-σώματος που καθορίζει την ευεξία μας. Το άγχος έχει αναγνωριστεί ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για πολυάριθμα νοσήματα και προβλήματα υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, το έλκος στο στομάχι, οι ημικρανίες, οι πόνοι στον αυχένα, τα δερματικά προβλήματα, η αϋπνία και πολλές άλλες ψυχικές διαταραχές.

Η σημασία της στάσης, των συναισθημάτων και των πεποιθήσεων παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανταπόκριση στη θεραπεία του καρκίνου. Η διαχείριση του άγχους είναι αναμφίβολα σημαντική ώστε κάποιος να ζει ποιοτικά και περισσότερο. Ωστόσο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η έκθεση σε βλαβερές ουσίες (καρκινογόνα) αυξάνει την επίπτωση του καρκίνου. Υπάρχουν επίσης στοιχεία που δείχνουν ότι η γενετική προδιάθεση, η έκθεση στην ακτινοβολία και η φτωχή διατροφή συμβάλλουν στην εμφάνιση καρκίνου.

Αυτό που είναι σημαντικό για τους ασθενείς είναι ότι η μείωση του στρες βοηθά στην επούλωση, στην ποιότητα ζωής και αποτελεί μια ευκαιρία για μεγαλύτερη συμμετοχή στη θεραπεία.

Δεν είναι δύσκολο να κατανοήσετε πως ο σύγχρονος τρόπος ζωής αυξάνει το άγχος με τους έντονους ρυθμούς. Όταν ο κόσμος γύρω μας γίνεται ψυχοπιεστικός,  ενεργοποιούνται οι αμυντικοί μηχανισμοί, ο μηχανισμός πάλης ή φυγής, με αποτέλεσμα το χρόνιο στρες. Το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε πολλά νοσήματα, καθώς αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, και μας κάνει ευάλωτους σε ασθένειες.

Σημασία των συναισθημάτων

Η ψυχική και η σωματική υγεία δεν είναι διαχωρισμένες και άσχετες μεταξύ τους, αλλά συνδέονται και επηρεάζουν η μία την άλλη. Η υγεία είναι αποτέλεσμα της ισορροπίας πολλών παραγόντων, σωματικών και περιβαλλοντικών, συναισθηματικών και ψυχολογικών, διατροφικών και άσκησης. Ως κομμάτι της ισορροπίας, ο ρόλος του άγχους αποτελεί την αιτία για πολλές διαταραχές.

Το συναισθηματικό στρες είναι κύριος παράγοντας κινδύνου, όπως η υπέρταση, το κάπνισμα, τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, η παχυσαρκία και ο διαβήτης.

Υπάρχουν πολλά δεδομένα που δείχνουν ότι η κατάθλιψη, προκαλεί μια προδιάθεση για νοσήματα όπως ο καρκίνος, ή είναι η αιτία όταν η προδιάθεση έχει ήδη εκδηλωθεί. Σε αντίθεση με όλα αυτά τα ευρήματα, το ενδιαφέρον για την θεραπεία του καρκίνου είναι στραμμένο στην ακτινοθεραπεία, στην χημειοθεραπεία και στις χειρουργικές επεμβάσεις, ενώ δεν δίνεται σημασία στην συμβολή των συναισθημάτων.

Οι μελέτες δείχνουν ότι τα συναισθήματα παίζουν σημαντικό ρόλο στον καρκίνο. Τα συναισθήματα απελπισίας μειώνουν τις πιθανότητες ανάρρωσης ενός ατόμου, έτσι μια στάση αποφασιστικότητας, ελπίδας βοηθά στα θετικά αποτελέσματα. Αν συσσωρεύετε  συναισθήματα και κρατάτε την ένταση μέσα σας δημιουργείτε ένα επικίνδυνο φορτίο χρόνιου άγχους, για αυτό το να μάθετε να μειώνετε αυτό το φορτίο είναι πολύ σημαντικό.

Αυτή η οπτική έχει οδηγήσει πολλούς γιατρούς και ασθενείς να αναγνωρίσουν ότι  μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση του καρκίνου περιλαμβάνει τις συναισθηματικές πτυχές και το άγχος. Κάθε γιατρός γνωρίζει το ρόλο τους στρες στην έναρξη του καρκίνου και την σημασία του στην έκβαση της θεραπείας.

Θετικός τρόπος σκέψης

Όταν κάποιος αντιμετωπίζει δύσκολες και απειλητικές καταστάσεις, το πως θα αντιληφθεί και θα ανταποκριθεί σε αυτές καθορίζουν την ένταση του άγχους. Είναι γνωστό στους γιατρούς ότι αν ο ασθενής έχει πίστη στην θεραπεία και πιστεύει ότι θα δουλέψει, τότε οι πιθανότητες να πάει καλά αυξάνονται. Η δύναμη βασίζεται στις θετικές πεποιθήσεις και στις προσδοκίες του ασθενή. Η επίδραση είναι ακόμη πιο δυνατή αν ο γιατρός πιστεύει ότι η θεραπεία είναι αποτελεσματική. Αντίθετα, οι αρνητικές πεποιθήσεις και στάση ζωής βάζουν τρικλοποδιά στην υγεία και στη ζωή μας.

Η οπτική αυτή δίνει σημασία στη σχέση ανάμεσα στο άγχος και στον καρκίνο, κάτι που είναι σχετικά καινούργιο για τους γιατρούς και τους ασθενείς. Οι ασθενείς δεν είναι πλέον παθητικοί συμμετέχοντες, που παραμένουν αβοήθητοι και περιμένουν τα αποτελέσματα. Με πολλούς τρόπους, το κίνητρο του ασθενή, η στάση του και η συμπεριφορά του είναι συστατικά κλειδιά που συμβάλλουν στα καλά αποτελέσματα.

Για παράδειγμα σε δύο ομάδες ασθενών με έλκος δόθηκαν τα ίδια φάρμακα αλλά στη μία ομάδα ο γιατρός είχε πει ότι το φάρμακο αναμφίβολα προκαλεί ανακούφιση, ενώ στη δεύτερη ομάδα μια νοσηλεύτρια είπε στους ασθενείς ότι το φάρμακο είναι πειραματικό και η αποτελεσματικότητά του άγνωστη. Στην πρώτη ομάδα το 70% των ασθενών είχε σημαντική βελτίωση, ενώ στη δεύτερη ομάδα μόνο το 25% είχε βελτίωση. Η κύρια διαφορά ήταν οι θετικές προσδοκίες που είχαν οι ασθενείς στην πρώτη ομάδα.

Το πως ακριβώς η δύναμη των πεποιθήσεων επηρεάζει το σώμα παραμένει ένα μυστήριο. Αλλά όποιος και αν είναι ο βιολογικός μηχανισμός, το γεγονός είναι ότι η στάση και οι πεποιθήσεις παίζουν ζωτικό ρόλο στην επιτυχία ή στην αποτυχία οποιασδήποτε θεραπείας. Το να αγνοείτε ή να παραμελείτε τη δύναμη των θετικών προσδοκιών και πεποιθήσεων είναι σαν να εγκαταλείπετε ένα πολύτιμο εργαλείο.

Διαλογισμός

Οι μελέτες σχετικά με το διαλογισμό έχουν δείξει ότι οι περίοδοι βαθιάς χαλάρωσης στην καθημερινότητα έχουν σημαντικές και διαρκείς επιδράσεις σε πολλές διαταραχές άγχους.

Το μυαλό περιπλανιέται παντού. Σκέψεις τρέχουν στο μυαλό μας. Εικόνες και αναδρομές έρχονται στο μυαλό μας κάθε στιγμή. Το κλειδί για να σταματήσετε αυτές τις σκέψεις και τις εικόνες είναι απλά να συγκεντρωθείτε σε κάτι.

Ψυχοθεραπεία

Για ένα άτομο που αντιμετωπίζει τον καρκίνο, ψυχοθεραπεία για την εκμάθηση στρατηγικών διαχείριση του άγχους είναι ένας τρόπος φροντίδας του εαυτού, και είναι ένας σημαντικός παράγοντας που βοηθά στη θεραπευτική διαδικασία, αυξάνει τις πιθανότητες ανάρρωσης, καθώς βοηθά στην πρόληψη ή στην ελαχιστοποίηση εξάρσεων και μεγιστοποιεί την ποιότητα και τη διάρκεια της ζωής. Η αντιμετώπιση του άγχους είναι μόνο ένα κομμάτι της ολιστικής αντιμετώπισης του καρκίνου, αλλά είναι και το κομμάτι που εξαρτάται από τον ασθενή.

Είναι συχνά δυνατό, ακόμη και αναγκαίο (αν και αναμφίβολα δύσκολο) να δείτε μια σοβαρή νόσο σαν μια ευκαιρία παρά σαν μια τραγωδία. Όταν νιώθετε απελπισία το μόνο που καταφέρνετε είναι να επιδεινώνετε την κατάσταση. Φυσικά και το άλλο άκρο της άρνησης και ότι τίποτα δεν συμβαίνει επίσης δεν είναι αποτελεσματικό στα επίπεδα του στρες. Ανάμεσα  σε αυτά τα δύο άκρα υπάρχει μια επιλογή, αυτή της εξερεύνησης του εαυτού σας και της αλλαγής. Τα κύρια συστατικά της αλλαγής είναι να αναλύσετε και να αναδομήσετε τον τρόπο ζωής σας , και να αναπτύξετε τεχνικές για την μείωση του στρες.

Βέβαια αυτό είναι εύκολο να το λες αλλά δύσκολο να το κάνεις. Αν θέλετε να αλλάξετε τη στάση σας αναρωτηθείτε τα εξής:

• Τι είναι αυτό που σας κάνει θλιμμένους, απελπισμένους ή θυμωμένους στη ζωή σας; Τι μπορείτε να κάνετε για να περιορίσετε ή να ελαχιστοποιήσετε αυτές τις καταστάσεις;
• Τι θέλετε από τη ζωή σας; Τι είναι σημαντικό για εσάς;
• Ποιες είναι οι συνήθειες που σας οδήγησαν στην ασθένεια; Αξίζουν το θάνατό σας;
• Ποια ρεαλιστικά βήματα μπορείτε να κάνετε για να αλλάξετε;

Η αλλαγή δεν είναι εύκολη διαδικασία. Αλλά όταν κάνετε μια στοχευμένη προσπάθεια να αλλάξετε τον εαυτό σας, τα μοτίβα του άγχους και τον τρόπο που ανταποκρίνεστε σε αυτό μπορούν να επηρεάσουν την ηρεμία και την ποιότητα της ζωής σας.

Χόμπι και ενδιαφέροντα

Το κλειδί είναι να κρατάτε τα πράγματα απλά και απολαυστικά. Αν η διαδικασία δεν είναι απολαυστική, είναι περισσότερες οι πιθανότητες να μην είναι αποτελεσματική και τελικά δεν θα την κάνετε.

Ολιστική προσέγγιση

Η θεραπεία του καρκίνου έχει αρχίσει να επικεντρώνεται στην ολότητα του ατόμου και στο πως ο ασθενής μπορεί να έχει ενεργό ρόλο στην ανάρρωση του. Η θετική, αισιόδοξη στάση του ασθενή και η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία είναι σημαντικό κομμάτι της θεραπείας.

Η μείωση του στρες πρέπει να συνδυάζεται με ισορροπημένη διατροφή, ποιοτικό ύπνο και άσκηση ώστε να διατηρήσετε την υγεία σας και να έχετε ψυχική και σωματική ανθεκτικότητα.