Ο καταπιεσμένος θυμός δημιουργεί προβλήματα στη ζωή σας

Καταπιεσμένος Θυμός

Ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που λένε ότι δεν θυμώνουν ποτέ; Αλλά την ίδια στιγμή αναγνωρίζετε ότι καταπιέζεστε και ότι θα θέλατε να αντιδράσετε διαφορετικά;Είναι απίθανο κάποιος να ξυπνήσει μια μέρα και να αποφασίσει ότι ʺαπό αυτή τη στιγμή δεν θα ξαναθυμώσωʺ. Αντίθετα τείνουμε να καταστέλλουμε το θυμό χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, πείθοντας τον εαυτό μας ότι δεν θα αισθανθούμε ξανά συναισθήματα όπως ο θυμός, πως δεν είμαστε "τέτοιοι άνθρωποι" ή πως απλά επιλέγουμε να είμαστε χαρούμενοι.

Η τάση να καταπιέζουμε το θυμό είναι πολλές φορές μια ασυνείδητη απόφαση και γενικά σχηματίζεται από τις ισχυρές αρνητικές πεποιθήσεις που διαμορφώθηκαν στην παιδική ηλικία. Οι πεποιθήσεις είναι ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο και οι αξίες που παίρνουμε από την οικογένεια ως παιδιά.

Πώς αναπτύσσεται η πεποίθηση ότι ο θυμός δεν πρέπει ποτέ να εκφράζεται;

Ίσως ο θυμός στην οικογένειά σας να εκφράζονταν υπερβολικά με αναποτελεσματικούς τρόπους. Οι αδιάκοποι και μη παραγωγικοί καβγάδες ανάμεσα στους γονείς σας ή σε άλλα μέλη της οικογένειας, να σας οδήγησαν σαν παιδί σε μια ευάλωτη θέση, και καταλήξατε να βλέπετε το θυμό σαν κάτι "επικίνδυνο" και απαγορευμένο. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν σε μια οικογένεια που ασκείται σωματική βία ανάμεσα στους γονείς, ακόμη και αν αυτό έχει γίνει μια φορά που περνούσαν κάτι δύσκολο.

Αν οι γονείς σας διαφωνούσαν σημαίνει ότι δεν είχαν πολύ χρόνο για εσάς και έτσι να μάθατε ότι ο θυμός σημαίνει ότι ποτέ δεν θα σας δώσει κανείς προσοχή. Σαν ενήλικας μπορεί να επιθυμείτε την επιτυχία καθώς ο θυμός θεωρείτε ότι είναι κάτι που περνά απαρατήρητο. Ή ίσως να αντιμετωπίζετε το θυμό σαν κάτι που οδηγεί στην καταστροφή, αν οι γονείς σας έχουν χωρίσει μετά από χρόνια διαφωνιών.

Όταν μεγαλώνετε σε ένα σπίτι όπου τα συναισθήματα δεν εκφράζονται, ή δεν τα μάθατε να τα εκδηλώνετε όλα, μπορεί να είναι καταστροφικό. Η έκφραση οποιουδήποτε συναισθήματος που ίσως είχατε μπορεί να αντιμετωπίστηκε με σιωπηλή διάψευση, μια αρνητική απόκριση όπως ʺμην είσαι ανόητος, δεν έχεις αναστατωθεί πραγματικάʺ, ή με μια μορφή απόρριψης όπως το να πάτε στο δωμάτιο σας μέχρι να μάθετε ʺνα συμπεριφέρεστε σαν καλό παιδίʺ. Χειρότερα, είναι όταν ντρέπεστε να εκφράσετε όσα νιώθετε. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ισχυρή πεποίθηση στην ενήλικη ζωή ότι αν δείξετε πως πραγματικά αισθάνεστε δεν θα είστε αποδεκτοί ή δεν θα σας αγαπήσουν, ή σαν ενήλικας να έχετε πείσει τον εαυτό σας ότι δεν έχετε συναισθήματα.

Ένας ενήλικας με καταπιεσμένο θυμό μπορεί να έχει μεγαλώσει με γονείς που ενθάρρυναν την αλληλεξάρτηση από αυτούς. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς σας βασίζονται σε εσάς για την ευτυχία τους, ίσως να σας έχουν μετατρέψει σε φροντιστές τους (γονεϊκά παιδιά) ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο. Ίσως να κουβαλάτε το φορτίο ότι δεν μπορείτε να έχετε αρνητικά συναισθήματα ή δεν μπορείτε να καταστρέψετε την ευτυχία αυτών που αγαπάτε και η θλίψη τους θα είναι δικό σας λάθος. Ένα παιδί που μεγαλώνει και γίνεται ένας ενήλικας που γνωρίζει μόνο την ʺαποδεκτήʺ πλευρά του, ίσως να  αρνείται τα υπόλοιπα συναισθήματα του όπως ο βαθύς φόβος της απόρριψης.

Η συνήθεια της καταπίεσης του θυμού συχνά προέρχεται από την ανατροφή σε ένα σπίτι που το να δείχνει κάποιος τα συναισθήματά του τον οδηγούσε σιωπηλά στην απομόνωση. Αυτό στην ενήλικη ζωή μπορεί να σας δημιουργήσει ένα βαθύ φόβο για την απόρριψη στις σχέσεις σας. Ο φόβος αυτός μπορεί να εμφανιστεί και στο εργασιακό σας περιβάλλον, αν οι συνεργάτες σας λένε ότι είστε υπερευαίσθητοι στην κριτική. Για αυτό και πολλές φορές οι άνθρωποι λένε "ναι", για να είναι τα "καλά" παιδιά, επειδή φοβούνται την απόρριψη. Άλλες φορές, απλά δεν θέλουν να επιβαρύνουν τους άλλους.

Θυμός και βία 

Να θυμάστε ότι ο "θυμός" είναι ένα συναίσθημα, και δεν υπάρχει τίποτα κακό με αυτόν. Το ζητούμενο είναι το πως εκφράζεται ο θυμός, εάν αυτό γίνεται λεκτικά ή σωματικά, και σε ποιο βαθμό. Είναι πολύ σημαντικό να μάθετε να διαχειρίζεστε το θυμό σας με υγιή και ασφαλή τρόπο και να καταλάβετε ότι ο θυμός και η βία δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η υγιής απελευθέρωση του θυμού δεν περιλαμβάνει κακοποίηση ή βία προς τον εαυτό σας ή τους άλλους.

Σημάδια που δείχνουν ότι έχετε κρυφό και καταπιεσμένο θυμό

Αν έχετε κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα ή συνδυασμό αυτών, ίσως να αρνείστε τα πραγματικά σας συναισθήματα σε σταθερή βάση.

1. Δεν είστε ποτέ θυμωμένοι αλλά έχετε μια μόνιμη ήπια κατάθλιψη.

Το πρόβλημα με το μπλοκάρισμα των συναισθημάτων είναι ότι πολλές φορές εμποδίζουν την ικανότητά σας να αισθανθείτε και άλλα πράγματα επίσης, όπως η χαρά και ο ενθουσιασμός. Επίσης χρειάζεται πολύ ψυχολογική ενέργεια για να κρατάτε τα πράγματα καταπιεσμένα στο μυαλό σας πράγμα που μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε κενό μέσα σας, και να περνάτε μια μορφή κατάθλιψης που χαρακτηρίζεται από την στροφή της οργής προς τον εαυτό σας.

2. Είστε γνωστοί για το σαρκαστικό σας χιούμορ.

Ο καταπιεσμένος θυμός συχνά παίρνει τη μορφή του σαρκασμού ή της απάθειας με μια συμπεριφορά του τύπου ʺΔεν με νοιάζειʺ.

3. Δεν μπορείτε να πείτε "όχι".

Ο υγιής θυμός είναι αυτός που μας βοηθά να βάζουμε όρια, όταν δεν δείχνετε ποτέ το θυμό σας σημαίνει ότι δεν λέτε ποτέ "όχι" ακόμη και όταν μπορείτε να το κάνετε.

4. Στη σπάνια περίπτωση που εκνευριστείτε, τείνει να είναι μια έκρηξη.

Ίσως να εκνευρίζεστε μια φορά το χρόνο, αλλά όταν αυτό συμβαίνει είναι μια έντονη έκρηξη θυμού και οι άνθρωποι γύρω σας να φοβούνται αυτή τη συμπεριφορά. Αυτό συμβαίνει όταν έχετε συσσωρεύσει πολλά συναισθήματα.

5. Σαμποτάρετε συχνά τον εαυτό σας.

Ίσως να αργείτε πάντα στη δουλειά σας, να κάνετε κοπάνες από τα μαθήματα αν είστε μαθητής, ή να μην ανταποκρίνεστε στις ευκαιρίες που θέλετε μέχρι να είναι πολύ αργά και να έχετε χάσει την ευκαιρία.

6. Σας ενοχλούν πολύ μικρά πράγματα.

Ίσως να είστε ο μοναδικός στο σπίτι που παραπονιέται αν κάποιος βάζει μέσα στο ψυγείο το κουτί με το γάλα που έχει μέσα μια σταγόνα μόνο, ή είστε ο μόνος που στο γραφείο αισθάνεται αναστατωμένος αν κάποιος δεν τακτοποιήσει στην κουζίνα ότι μόλις χρησιμοποίησε. Αυτό συμβαίνει επειδή ο έντονος καταπιεσμένος θυμός ψάχνει μια διέξοδο και εκδηλώνεται με τη μορφή της απογοήτευσης και της ενόχλησης.

7. Ταλαιπωρείστε από ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Ο θυμός μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους και συχνά και μέσω του σώματός μας, με αποτέλεσμα διάφορα ψυχοσωματικά συμπτώματα ή πόνο. Για παράδειγμα, μουδιάσματα στο πρόσωπο ή στα άκρα, πόνος στην κάτω γνάθο, πόνο στο πάνω μέρος της πλάτης ή πόνο στο στομάχι που μπορεί να οδηγήσει σε έλκος (αν έχετε τέτοιου είδους συμπτώματα καλό θα ήταν να δοκιμάσετε κάποιες τεχνικές χαλάρωσης των μυών).

Ο καταπιεσμένος θυμός εκτός των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων μπορεί να προκαλέσει άγχος που επηρεάζει τον ύπνο, ο οποίος στη συνέχεια ρίχνει το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Όπως ο χρόνιος πόνος έτσι και ο ψυχογενής πόνος (σωματικός πόνος που προκαλείται ή επιδεινώνεται από ψυχικούς ή συναισθηματικούς παράγοντες) μπορεί να σας αποσπά την προσοχή και να σας κρατά μακριά από τα καταπιεσμένα συναισθήματα.

8. Έχετε νευρικές συνήθειες.

Συνήθειες όπως το δάγκωμα των νυχιών, η το μάσημα του εσωτερικού του στόματος, ή να πειράζετε το δέρμα σας όλα αυτά μπορεί να είναι σημάδια καταπιεσμένου θυμού.

9. Παλεύετε με εθιστικές συμπεριφορές

Αυτό δεν σημαίνει αναγκαία ότι πρόκειται για εξαρτησιογόνες ουσίες ή αλκοόλ. Ίσως να θέλετε συνεχώς να ψωνίζετε, να είστε εθισμένος στην αγάπη, να κάνετε υπερβολική άσκηση ή να είστε εθισμένος στο φαγητό. Οι εθισμοί συνήθως μας αποσπούν την προσοχή από επώδυνα συναισθήματα, και αν πονάμε για κάτι συχνά είμαστε θυμωμένοι με αυτό.

10. Θέλετε να έχετε πάντα τον έλεγχο στη ζωή σας.

Όταν θέλουμε να ελέγχουμε τα συναισθήματα μας, αυτό μας οδηγεί στην επιθυμία να ελέγχουμε επίσης και το εξωτερικό μας περιβάλλον.

11. Σας κατηγορούν για παθητικο-επιθετική συμπεριφορά.

Η παθητική επιθετικότητα συμβαίνει επειδή δεν εκφράζετε το θυμό σας "άμεσα", αλλά "έμμεσα". Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως το να μιλάτε όμορφα για κάποιον μπροστά του αλλά να τον σχολιάζετε αρνητικά πίσω από την πλάτη του, ή να λέτε στην σύντροφό σας ότι δεν είστε θυμωμένος για θέματα όπως η διαχείριση των οικονομικών, ή να βλάπτετε/τιμωρείτε τον εαυτό σας με κάποιο τρόπο (να μην τρώτε, να στερείστε κάτι, να προκαλείτε σωματικό ή ψυχολογικό πόνο στον εαυτό σας, κα).

12. Αισθάνεστε ότι "πρέπει" να είστε χαρούμενοι όλη την ώρα, πως "οφείλετε" να νιώθετε ηρεμία και αγάπη.

Αυτή η πεποίθηση έχει τις βάσεις της σε μια βαθιά ριζωμένη άρνηση. Το ανθρώπινο μυαλό και το συναίσθημα δεν είναι μονόπλευρα. Κανένας δεν αισθάνεται υπέροχα όλη την ώρα. Αν αυτό συνέβαινε, δεν θα μαθαίναμε ποτέ τίποτα, ωριμάζουμε από τις προκλήσεις της ζωής και τις αντιθέσεις, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν γίνεται να μας αρέσουν πάντα αυτά που κάνουν ή λένε οι άλλοι.