Κουρκουμάς: ιδιότητες και οφέλη στην υγεία

Κουρκουμάς

Ο κουρκουμάς είναι ένα κίτρινο μπαχαρικό που η χρήση του είναι γνωστή εδώ και αιώνες στην Ασία. Ο κουρκούμας έχει γίνει πρόσφατα δημοφιλής στη Δύση. Ο κουρκουμάς έχει σημαντικές ιδιότητες και οφέλη. Ξεχωρίζει η χρήση του στη μαγειρική, στη βαφή υφασμάτων, στην περιποίηση της επιδερμίδας και στην παραδοσιακή Κινεζική ιατρική.

Η κουρκουμίνη είναι μια χρωστική ουσία που υπάρχει στον κουρκουμά και του δίνει το χαρακτηριστικό, έντονο χρώμα του. Όμως έχει και πολλά οφέλη στην υγεία και πιο συγκεκριμένα αντιβακτηριδιακή, αντιμικροβιακή, αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση.

Διατροφική αξία κουρκουμά

Συνήθως, η συνιστώμενη δοσολογία του κουρκουμά είναι 500mg δύο φορές την ημέρα με το φαγητό. Η δοσολογία όμως εξαρτάται άμεσα από την συνολική υγεία ενός ατόμου και για αυτό καλό είναι να συμβουλεύεστε το γιατρό σας πριν από τη χρήση του.

Για την καλύτερη απορρόφηση του κουρκουμά μπορείτε να καταναλώνετε υγιεινά λιπαρά για την καρδιά όπως το ελαιόλαδο, το αβοκάντο, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι.

Ο κίνδυνος για παρενέργειες είναι μικρός και σπάνια υπάρχει αλληλεπίδραση με φαρμακευτικές αγωγές. Καλό είναι να σταματήσετε τη λήψη του αν παρατηρήσετε δυσάρεστες παρενέργειες. Ο κουρκουμάς μπορεί να προκαλεί φούσκωμα, και ίσως να αλληλεπιδρά με τα αντιπηκτικά φάρμακα. Επίσης καλό είναι να τον αποφεύγετε αν έχετε κάποιο νόσημα της χοληδόχου κύστης.

Πώς μπορώ να χρησιμοποιήσω τον κουρκουμά;

Υπάρχουν πολλά συμπληρώματα διατροφή με κουρκουμά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιείτε το μπαχαρικό στη διατροφή σας.

Η δράση της κουρκουμίνης είναι πιο ισχυρή στα συμπληρώματα διατροφής επειδή έχει γίνει η εξαγωγή από τον κουρκουμά. Ο κουρκουμάς ως μπαχαρικό έχει αντιοξειδωτική δράση, αλλά με το μαγείρεμα μπορεί να χάνει αυτή τη δράση.

Αν δεν θέλετε να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής με κουρκουμά, μπορείτε να τον προσθέσετε σε:

• smoothies
• σούπες
• αυγά
• ρύζι
• ψητά λαχανικά
• μάφιν

Είναι ένα από τα κύρια συστατικά στη σάλτσα κάρυ, και έχει δυνατή, πικάντικη, πικρή και γήινη γεύση. Μπορείτε να αγοράσετε κουρκουμά στο σούπερ μάρκετ ή να βρείτε ρίζα κουρκουμά και να την διατηρήσετε στο ψυγείο σας.

Οφέλη κουρκουμά

Καταπολεμά την κατάθλιψη

Σε πολλές περιπτώσεις κατάθλιψης, παρατηρείται μια μείωση στα επίπεδα του παράγοντα BDNF και ο ιππόκαμπος, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στη μάθηση και στη μνήμη, αρχίζει να συρρικνώνεται. Οι μελέτες δείχνουν ότι η κουρκουμίνη αυξάνει τα επίπεδα του BDNF και αντιστρέφει αυτές τις αλλαγές.

Άλλες μελέτες δείχνουν ότι η κουρκουμίνη είναι το ίδιο αποτελεσματική με τη φλουοξετίνη στην μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Η κουρκουμίνη επίσης προκαλεί αύξηση στα επίπεδα της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης, τις ενώσεις στον εγκέφαλο που ρυθμίζουν τη διάθεση και άλλες λειτουργίες του σώματος.

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Οι μελέτες δείχνουν ότι η κουρκουμίνη ενισχύει το ανοσοποιητικό καθώς επηρεάζει σημαντικά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού όπως τα  Τ-κύτταρα, τα  Β-κύτταρα, και τα ΝΚ-κύτταρα. Επιπλέον, η κουρκουμίνη ρυθμίζει τις κυτοκίνες που παίζουν κύριο ρόλο στη φλεγμονή, η παρατεταμένη δράση των οποίων οδηγεί σε παρατεταμένη βλάβη και φλεγμονή. Όταν καταναλώνουμε κουρκουμίνη σε μικρές δόσεις τότε ενισχύεται η παραγωγή αντισωμάτων, τα οποία συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φλεγμονής.

Έχει αντιφλεγμονώδη δράση

Η φλεγμονή είναι μια απαραίτητη διαδικασία στο σώμα, καθώς καταπολεμά τους ξένους εισβολείς και επιδιορθώνει τη βλάβη που προκαλούν τα βακτήρια, οι ιοί. Ωστόσο, η μακροχρόνια φλεγμονή παίζει κύριο ρόλο σε χρόνια νοσήματα όπως οι παθήσεις του καρδιαγγειακού, ο καρκίνος και η κατάθλιψη. Η κουρκουμίνη του κουρκουμά έχει αποδεδειγμένα, ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπλοκάρουν την δράση των φλεγμονωδών μορίων στο σώμα. Οι μελέτες έχουν δείξει την θετική επίδραση της κουρκουμίνης σε ανθρώπους που υποφέρουν από καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

Σε αυτό το σημείο σημειώνουμε την εξαιρετική αντιφλεγμονώδη δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων.

Έχει αντιοξειδωτική δράση

Η κουρκουμίνη καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι χημικά ενεργά μόρια που προκαλούν βλάβη στα κύτταρα του σώματος. Η βλάβη που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες, μαζί με τη φλεγμονή, είναι κύριοι παράγοντες για τα νοσήματα του καρδιαγγειακού, έτσι η κουρκουμίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των παθήσεων της καρδιάς. Επίσης, η αντιοξειδωτική δράση του κουρκουμά μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων σε ανθρώπους με αυξημένο κίνδυνο για νοσήματα του καρδιαγγειακού και μπορεί να οδηγεί στην βελτίωση της αρτηριακής πίεσης. Τα αντιοξειδωτικά στον κουρκουμά επίσης μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη, γλαυκώματος και εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας.

Ενισχύει τη λειτουργία του εγκεφάλου

Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που δείχνουν ότι η κουρκουμίνη μπορεί να διαπερνά τον αιματογκεφαλικό φραγμό και να προστατεύει από την άνοια. Επίσης μειώνει τη φλεγμονή καθώς και τη συσσώρευση των πλακών στον εγκέφαλο που είναι χαρακτηριστικό στους ανθρώπους με άνοια. Υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι η κουρκουμίνη συμβάλλει στην καταπολέμηση της κατάθλιψης και των διαταραχών της διάθεσης.

Έχει αντικαρκινικές ιδιότητες

Πολλές μελέτες έχουν δείξει την επίδραση του κουρκουμά στα καρκινικά κύτταρα, ειδικά στο σχηματισμό, στην ωρίμανση και στην ανάπτυξη τους σε μοριακό επίπεδο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι μειώνει την διασπορά των καρκινικών κυττάρων και συμβάλλει στο θάνατό τους σε πολλές μορφές καρκίνου, όπως επίσης μειώνει και τις αρνητικές παρενέργειες της χημειοθεραπείας.

Είναι ο κουρκουμάς ασφαλής για όλους;

Για τους περισσότερους ανθρώπους ο κουρκουμάς είναι μια ασφαλής επιλογή, ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που χρειάζονται προσοχή:

• Αν μια γυναίκα είναι έγκυος πρέπει να αποφεύγει τα συμπληρώματα διατροφής με κουρκουμίνη καθώς μπορεί να επηρεάζουν τα επίπεδα των οιστρογόνων. Όμως δεν είναι απαγορευτικό να απολαμβάνουν τον κουρκουμά στο φαγητό ή σε ροφήματα.
• Αν ένα άτομο έχει έλλειψη σιδήρου και αναιμία πρέπει να αποφεύγει τον κουρκουμά σε υψηλές ποσότητες. Αυτό συμβαίνει επειδή το μπαχαρικό συνδέεται με το σίδηρο στο στομάχι, και αυτό κάνει δύσκολη την απορρόφησή του.
• Αν ένα άτομο έχει χολολιθίαση, απόφραξη των χοληφόρων ή ηπατική νόσο πρέπει να γνωρίζει ότι ο κουρκουμάς αυξάνει την έκκριση της χολής, και η αυξημένη κατανάλωσή του μπορεί να επιδεινώνει τα συμπτώματα.
• Αν λαμβάνετε αντιπηκτικά φάρμακα ή φάρμακα για το διαβήτη καλό είναι να ζητήσετε τη συμβουλή του γιατρού σας για τον κουρκουμά.