Πώς επηρεάζουν οι κρίσεις πανικού μια σχέση;

Κρίσεις πανικού και σχέσεις

Ο καθένας μας μπορεί να βιώσει στη ζωή του στιγμές πανικού, αλλά υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που ταλαιπωρούνται πολύ συχνά από αδικαιολόγητο πανικό και η ζωή τους γίνεται σχεδόν αφόρητη. Αλλά ακόμη και έτσι υπάρχει ελπίδα και με την κατάλληλη βοήθεια η ζωή τους μπορεί να γίνει ξανά υπέροχη.

Ο πανικός είναι μια φυσιολογική γεμάτη τρόμο αντίδραση σε κάτι που είναι επικίνδυνο και απρόσμενο. Σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται από σωματικές αντιδράσεις όπως η ταχυκαρδία, το αίσθημα ότι αρρωσταίνουμε ή τον τυπικό μηχανισμό "πάλης ή φυγής". Όταν ένα άτομο οδηγεί ένα αυτοκίνητο και ξαφνικά βλέπει ένα τεράστιο φορτηγό να κινείται στη δική του λωρίδα κυκλοφορίας, θα αισθανθεί αμέσως πανικό. Ή αν ένα άτομο τρομάζει από τις αράχνες και δει μια τεράστια αράχνη να περπατάει στον τοίχο, θα νιώσει σίγουρα πανικό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μερικές φορές ο συναισθηματικός τρόμος υπερτερεί της λογικής με αποτέλεσμα την πρόκληση παράλογων, υπερβολικών συμπεριφορών. Για παράδειγμα, μία κυρία που φοβάται της αράχνες ίσως αν δει μια αράχνη να τρέξει έξω από το σπίτι χωρίς να φορέσει τα παπούτσια της.

Ο πανικός μπορεί να γίνει επιβλαβής

Ένα άτομο που υποφέρει από παθολογικά επίπεδα φόβου, ξεκινά να αισθάνεται υπερβολικό τρόμο και άλλα ψυχοσωματικά συμπτώματα αλλά χωρίς να υπάρχει πάντα μια λογική αιτία ή ένας υπερβολικός κίνδυνος. Φανταστείτε, για μια στιγμή, πως θα αισθανόσασταν αν οδηγούσατε ξένοιαστος στο δρόμο και ξαφνικά ένα φορτηγό έμπαινε στη δική σας λωρίδα κυκλοφορίας. Η καρδιά σας θα χτυπούσε δυνατά, η αναπνοή θα ήταν δύσκολη, θα ιδρώνατε και θα αισθανόσασταν την παλιά οικεία αντίδραση του μηχανισμού πάλης ή φυγής. Τώρα φανταστείτε να κάθεστε στον καναπέ του σπιτιού σας και να παρακολουθείτε τηλεόραση και ξαφνικά να αρχίσετε να αισθάνεστε τα ίδια συναισθήματα με τον πανικό και τις σωματικές αντιδράσεις όπως όταν προσπαθούσατε να αποφύγετε το φορτηγό. Αυτό θα ήταν απαίσιο.

Όταν αυτό συμβεί ονομάζεται κρίση πανικού. Μια κρίση πανικού μπορεί να συμβεί χωρίς κάποια προφανή λογική αιτία και εξήγηση, και να είναι εξουθενωτική για τα άτομα που υποφέρουν από αυτές. Αν οι κρίσεις πανικού είναι συχνές και επαναλαμβανόμενες, τότε το άτομο μπορεί να αντιμετωπίζει διαταραχή πανικού.

Η ζωή μετά την κρίση πανικού αλλάζει. Και ιδίως για κάποιον που αντιμετωπίζει συχνά κρίσεις πανικού, οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις μπορεί να είναι εξουθενωτικές. Όταν μια κρίση πανικού συμβεί κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, το άτομο αρχίζει να αποφεύγει καταστάσεις ή μέρη που έχει πάθει κρίση πανικού. Ίσως να αποφεύγει δρόμους, μέρη και καταστάσεις που έχουν συνδεθεί με μία κρίση. Θα κάνει ότι περνάει από το χέρι του ώστε να σταματήσει την επόμενη κρίση πανικού πριν αρχίσει. Ουσιαστικά αισθάνεται έντονο στρες για την επόμενη κρίση πανικού. Η σκέψη ότι μπορεί κάποιος να χάσει τον έλεγχο είναι τρομακτική. Σε αυτή την περίπτωση, η κρίση πανικού και η ανησυχία για την επόμενη κρίση πανικού μπορεί τελικά να αποδυναμώσει ένα άτομο από το να ζει την καθημερινότητά του. Σε σοβαρές περιπτώσεις προκαλείται  αγοραφοβία (ο φόβος να φύγει κάποιος από το σπίτι του) και το άτομο είναι αναγκασμένο να μένει κλεισμένο στο σπίτι του.

Πώς οι κρίσεις πανικού επηρεάζουν μία σχέση ή ένα γάμο;

Κανένας γάμος δεν είναι τέλειος και πολλά ζευγάρια έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν τις καταιγίδες. Όταν όμως ο ένας σύντροφος επίσης υποφέρει από επαναλαμβανόνες κρίσεις πανικού (διαταραχή πανικού), αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην επικοινωνία, στη σχέση ή ακόμη και στη λήξη ενός γάμου.

Όταν συμβαίνει μια κρίση πανικού, ο άλλος σύντροφος εύχεται να μπορούσε να βοηθήσει. Δυστυχώς όμως, δεν μπορεί να κάνει και πολλά σε μια κρίση πανικού. Έτσι αν ο ένας σύντροφος βιώνει έντονο φόβο και έχει σωματικά συμπτώματα που σχετίζονται με τον πανικό, ο άλλος σύντροφος ίσως να προσπαθήσει να του δώσει κάποιες χρήσιμες συμβουλές, όπως ʺΠες στον εαυτό σου να μην φοβάταιʺ ή ʺΑπλά σταμάτα να το σκέφτεσαι.ʺ Δυστυχώς όμως αυτές οι φαινομενικά βοηθητικές συμβουλές κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Ο σύντροφος που υποφέρει αρχίζει να πιστεύει ότι δεν τον καταλαβαίνουν και ότι γίνεται ενοχλητικός. Η επικοινωνία παρουσιάζει προβλήματα και μπορεί να ξεκινήσει ένας άσχημος κύκλος. Όταν η επικοινωνία αρχίσει να χάνεται, προκαλείται έντονο στρες που πνίγει τον έγγαμο βίο και προκαλεί δυστυχία και απογοήτευση.

Όταν ο ένας σύντροφος έχει κρίσεις πανικού η ζωή του αλλάζει, καθώς προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει καταστάσεις και μέρη που του θυμίζουν την κρίση και θα αποτελέσουν την αιτία για την επόμενη. Αυτό σημαίνει ότι ο άλλος σύντροφος πρέπει να περνά τον περισσότερο χρόνο της ημέρας μέσα στο σπίτι. Ίσως να είναι αυτός που δουλεύει και έχει αναλάβει τις περισσότερες ευθύνες της καθημερινότητας, όπως το να πάρει τα παιδιά από το σχολείο ή να πάει στο μανάβικο. Ίσως να αρχίσει να αισθάνεται δυσαρεστημένος για το σύντροφό του επειδή νιώθει αδικημένος. Ίσως να νιώθει απογοητευμένος από την έλλειψη ικανότητας για τις καθημερινές υποχρεώσεις του συντρόφου με τη διαταραχή πανικού και αυτό να κάνει τον σύντροφο με το πρόβλημα να αισθάνεται καταθλιπτικό. Το στρες είναι συνεχές και συσσωρεύεται μέχρι να οδηγήσει στην εξουθένωση.

Ψυχοθεραπεία για τη διαταραχή πανικού

Τα καλά νέα είναι ότι η διαταραχή πανικού μπορεί να θεραπευτεί και αυτό σημαίνει ότι όποιος την αντιμετωπίζει χρειάζεται να ζητήσει βοήθεια για να γίνει καλά. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας ή της φαρμακευτικής αγωγής, οι θεραπευόμενοι μπορούν να αντιμετωπίσουν τις αίτιες των κρίσεων πανικού, να μάθουν τεχνικές διαχείρισης, να κατανοήσουν τη ρίζα του προβλήματος και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κατάσταση. Οι σύντροφοί τους, μπορούν να εκπαιδευτούν πως να τους υποστηρίζουν και πως να παρέχουν πρώτες βοήθειες σε μια κρίση πανικού.