Λεμφοκύτταρα: τι είναι και ποιος είναι ο ρόλος τους

Λεμφοκύτταρα

Τα λεμφοκύτταρα είναι ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων (λευκοκυττάρων). Κάθε είδος λευκών αιμοσφαιρίων έχει μια συγκεκριμένη λειτουργία και όλα μαζί δρουν για να καταπολεμήσουν τις ασθένειες και τα νοσήματα.

Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι σημαντικά για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Βοηθούν το σώμα να αντιμετωπίσει τα αντιγόνα, τα οποία μπορεί να είναι βακτήρια, ιοί ή άλλες τοξίνες που μας κάνουν να αρρωσταίνουμε. Αν έχετε αδύναμο ανοσοποιητικό, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι τα λευκά αιμοσφαίρια στην κυκλοφορία του αίματος δεν είναι αρκετά.

Οι μηχανισμοί άμυνας του οργανισμού περιλαμβάνουν την φυσική ανοσία που μεσολαβεί στην αρχική φάση της προστασίας απέναντι στις λοιμώξεις και την επίκτητη ανοσία που εμφανίζεται πιο μετά και μεσολαβεί στο στάδιο άμυνας απέναντι στα μικρόβια. Η φυσική ή έμφυτη ανοσία είναι ο τύπος της άμυνας που υπάρχει σε υγιή άτομα και είναι έτοιμος να σταματήσει την είσοδο μικροοργανισμών και να τους απομακρύνει. Η επίκτητη ανοσία είναι ο τύπος της άμυνας που διεγείρεται από τους μικροοργανισμός που εισβάλλουν στους ιστούς και προσαρμόζεται στην παρουσία μικροβιακών εισβολέων.

Τα λεμφοκύτταρα είναι τα μοναδικά κύτταρα με ειδικούς υποδοχείς για αντιγόνα και έτσι έχουν ρόλο κλειδί στην επίκτητη ανοσία. Υπάρχουν δύο τύποι επίκτητης ανοσίας, η χυμική ανοσία και η κυτταρική ανοσία. Στη χυμική ανοσία μεσολαβούν πρωτεΐνες  που ονομάζονται αντισώματα και παράγονται από τα Β-λεμφοκύτταρα και έχουν την ικανότητα να εμποδίζουν τη διείσδυση και τον αποικισμό των κυττάρων από μικροοργανισμούς. Στην κυτταρική ανοσία μεσολαβούν τα Τ-λεμφοκύτταρα που ενεργοποιούν τα φαγοκύτταρα για να καταστρέψουν τους μικροοργανισμούς.

Β και Τ-λεμφοκύτταρα

Ο μυελός των οστών παράγει συνεχώς κύτταρα που θα διαφοροποιηθούν σε λεμφοκύτταρα. Κάποια θα εισέλθουν στην κυκλοφορία, αλλά τα περισσότερα κινούνται στο λεμφικό σύστημα. Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από ιστούς και όργανα όπως ο σπλήνας, οι αμυγδαλές και οι λεμφαδένες που προστατεύουν το σώμα από τις λοιμώξεις.

Περίπου το 25% των νέων λεμφοκυττάρων παραμένουν στο μυελό των οστών και γίνονται Β-κύτταρα. Το άλλο 75% των λεμφοκυττάρων ταξιδεύει στο θύμο αδένα και γίνεται Τ-κύτταρα.

Υπάρχουν διαφορετικά Β και Τ κύτταρα. Αυτά περιλαμβάνουν:

• τα δραστικά κύτταρα τα οποία ενεργοποιούνται από αντιγόνα γα να καταπολεμήσουν μια ενεργή λοίμωξη
• τα κύτταρα μνήμης τα οποία είναι λειτουργικά σιωπηλά , καθώς μένουν στο σώμα αρκετό διάστημα για να αναγνωρίζουν και να θυμούνται παλιές λοιμώξεις και να αντιδρούν γρήγορα αν ένα άτομο μολυνθεί ξανά από το ίδιο αντιγόνο

Τα λεμφοκύτταρα διαιρούνται σε τρεις κύριες ομάδες:

• Τα Β-κύτταρα
• Τα Τ-κύτταρα
• Τα ΝΚ-κύτταρα

Τα Τ και τα Β-κύτταρα είναι κύριοι ρυθμιστές της ανοσολογικής απόκρισης. Τα  ΝΚ-κύτταρα είναι φυσικά κυτταροκτόνα κύτταρα τα οποία συμμετέχουν στην φυσική ανοσία και  αποτελούν ένα μικρό ποσοστό των λεμφοκυττάρων.

Τα λεμφοκύτταρα υποδιαιρούνται σε δύο κύριες κατηγορίες, αυτά που περιλαμβάνονται στην χυμική ανοσία παράγοντας αντισώματα και αυτά που συμμετέχουν στην κυτταρική ανοσία και επιτίθενται άμεσα σε ξένους μικροοργανισμούς ή κύτταρα. Τα λεμφοκύτταρα που παράγουν αντισώματα είναι τα Β-λεμφοκύτταρα. Η κυτταρική ανοσία επιτυγχάνεται με τα Τ-λεμφοκύτταρα, που ονομάζονται έτσι λόγω του θύμου αδένα στον οποίο ωριμάζουν και τα ΝΚ κύτταρα τα οποία αναπτύσσονται στο μυελό των οστών και στο θύμο αδένα.

Τα λεμφοκύτταρα διαφέρουν από τα άλλα λευκοκύτταρα με πολλούς τρόπους, που περιλαμβάνουν:

1. Τα λεμφοκύτταρα δεν είναι τελικά κύτταρα. Είναι κύτταρα που όταν διεγείρονται , υποβάλλονται σε μίτωση για να παράγουν κύτταρα μνήμης και δραστικά κύτταρα.
2. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα λευκοκύτταρα, τα λεμφοκύτταρα επανακυκλοφορούν από το αίμα στους ιστούς και πίσω στο αίμα.
3. Τα Β και τα Τ-λεμφοκύτταρα είναι ικανά να παράγουν πολλά αντισώματα.
4. Αν και παράγονται από το μυελό των οστών, τα Τ και τα ΝΚ κύτταρα ωριμάζουν έξω από το μυελό των οστών.

Ο ρόλος των Β και των Τ λεμφοκυττάρων

Τα Β-λεμφοκύτταρα είναι τα μόνα ικανά κύτταρα να παράγουν αντισώματα και επομένως είναι τα κύτταρα που μεσολαβούν στη χυμική ανοσία.

Υπάρχουν τρεις τύποι Τ-λεμφοκυττάρων και το καθένα παίζει το ρόλο του. Αυτά περιλαμβάνουν:

• τα βοηθητικά Τ-κύτταρα
• τα κυτταροτοξικά Τ-κύτταρα
• τα ρυθμιστικά Τ-κύτταρα

Τα βοηθητικά Τ-κύτταρα βοηθούν τα Β-λεμφοκύτταρα να παράγουν αντισώματα και τα φαγοκύτταρα να καταστρέφουν τους μικροοργανισμούς που έχουν ήδη φαγοκυτταρώσει.

Τα κυτταροτοξικά Τ-κύτταρα ονομάζονται έτσι επειδή φονεύουν κύτταρα που φέρουν ενδοκυττάριους μικροοργανισμούς.

Τα ρυθμιστικά Τ-κύτταρα καταστέλλουν το ανοσοποιητικό ώστε να ελέγχουν την ανοσοαπόκριση. Προλαμβάνουν την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων και επίσης προλαμβάνουν την δράση των λευκών αιμοσφαιρίων ενάντια στα πραγματικά ή μη αντιγόνα. Τα αντιγόνα μπορεί να περιλαμβάνουν αλλεργιογόνα και βακτήρια της γαστρεντερικής οδού. Τα αλλεργιογόνα είναι υπεύθυνα για την αλλεργική αντίδραση και μπορεί να είναι η γύρη, η σκόνη ή από κάποιο κατοικίδιο.