Φόβος για Μαγνητική τομογραφία – Κλειστοφοβία, εμπειρίες

Φόβος για τη Μαγνητική τομογραφία - εμπειρίες

Μερικές φορές η μαγνητική τομογραφία (MRI) είναι αναπόφευκτη, όταν προκύπτουν σοβαρά θέματα υγείας που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Όμως, για πολλούς ανθρώπους με φοβίες και ειδικότερα κλειστοφοβία, η μαγνητική τομογραφία είναι μια πρόκληση, για αυτό στο ιατρείο ακούω συχνά ανθρώπους να μου λένε ότι "φοβάμαι να κάνω μαγνητική" (ιδίως εγκεφάλου). Οι κρίσεις πανικού είναι πολύ συχνές σε αυτή την περίπτωση.

Η κλειστοφοβία είναι μια κατάσταση που την χαρακτηρίζει ο φόβος για τους σκοτεινούς ή περιορισμένους χώρους. φόβος ότι θα εγκλωβιστούν κάπου χωρίς διέξοδο. Συνήθως, υπάρχει ο φόβος της ασφυξίας ή ο φόβος του περιορισμού που έχει σχέση με αυτή τη φοβία, στις περιπτώσεις που το κεφάλι ή το άνω μέρος του σώματος χρειάζεται να μπει μέσα στον μαγνητικό (ή αξονικό) τομογράφο. Αυτή η φοβία επηρεάζει περίπου το 9% των ανθρώπων σύμφωνα με τα στοιχεία και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι χωρίς διάγνωση, που καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να αποφύγουν τους περιορισμένους χώρους.

Μαγνητική τομογραφία

Η μαγνητική τομογραφία είναι μια ιατρική εξέταση για την λεπτομερή απεικόνιση των οργάνων και ιστών στο σώμα. Οι μαγνητικοί τομογράφοι χρησιμοποιούν ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο και μετατρέπουν τα μαγνητικά σήματα σε εικόνες των οργάνων του σώματος. Στην μαγνητική τομογραφία δεν υπάρχει έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία όπως συμβαίνει με τις ακτινογραφίες και την αξονική τομογραφία. Η μαγνητική τομογραφία είναι η καλύτερη μέθοδος απεικόνισης των μαλακών μορίων όπως ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός. Για την απεικόνιση ορισμένων οργάνων μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σκιαγραφικό.

Πρακτικά, ο ασθενής μπαίνει ουσιαστικά σε ένα μηχάνημα που δημιουργεί ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Οι περισσότεροι μαγνητικοί τομογράφοι μιαζουν με στενούς σωλήνες. Η διαδικασία της σάρωσης προκαλεί θόρυβο (ο εξεταζόμενος φορά ωτοασπίδες) και συνήθως διαρκεί 20 λεπτά ή περισσότερο. Κάθε κίνηση του ατόμου στη διάρκεια της διαδικασίας μπορεί να προκαλεί θόλωμα στις εικόνες, για αυτό ο ασθενής πρέπει να είναι εντελώς ακίνητος. Ο συνδυασμός του κλειστού περιβάλλοντος και του θορύβου είναι άβολος για μερικούς ασθενείς, ειδικά αν έχουν κλειστοφοβία. Περίπου το 10% των ανθρώπων που κάνουν μαγνητική τομογραφία δεν μπορούν να ολοκληρώσουν την διαδικασία λόγω της κλειστοφοβίας.

Μαγνητική τομογραφία και κλειστοφοβία

Η κλειστοφοβία αφορά το φόβο που νιώθει κάποιος ότι μπορεί να μείνει εγκλωβισμένος μέσα σε ένα μικρό χώρο ή δωμάτιο από το οποίο δεν θα μπορεί να δραπετεύσει. Όμως πώς μπορούν οι ασθενείς να αποφύγουν τις κρίσεις πανικού;

1. Μπορείτε να πάρετε αγχολυτικά

Μερικές φορές, δεν έχει σημασία η προετοιμασία που έχετε κάνει, καθώς το άγχος είναι τόσο έντονο που δεν μπορείτε να το καταπολεμήσετε. Γενικά, η πιο απλή και πρακτική λύση για την αντιμετώπιση του φόβου σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η χρήση ενός ηρεμιστικού φαρμάκου (όπως το Xanax) που μπορεί να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε και να ολοκληρώσετε την εξέταση. Μπορείτε να συζητήσετε με το γιατρό σας για την κλειστοφοβία και να σας προτείνει ένα ηρεμιστικό. Τα ηρεμιστικά θα σας χαλαρώσουν πολύ και θα βελτιώσουν την εμπειρία σας. Φυσικά, είναι απαραίτητο να ενημερώσετε το προσωπικό ότι έχετε πάρει κάποιο ηρεμιστικό και να υπάρχει κάποιο άτομο να σας γυρίσει στο σπίτι.

2. Μπορείτε να πάρετε το χρόνο σας να αισθανθείτε άνετα

Για λίγα λεπτά, μπορείτε να δείτε αν αισθάνεστε άνετα και αν χρειάζεστε κάτι. Για παράδειγμα, μπορεί να σας βοηθήσει να φοράτε λιγότερα ρούχα ή να μην έχετε τη μάσκα σας, ή να αλλάξετε κάπως τη θέση σας (όταν αυτό είναι επιτρεπτό, όπως πχ στην μαγνητική για τον αγκώνα). Μπορείτε να μπείτε και να βγείτε από το μηχάνημα, αν νιώσετε στην αρχή μια δυσφορία.

3. Μπορείτε να έχετε κάποιο συνοδό

Η παρουσία ενός ανθρώπου που σας κάνει να αισθάνεστε ασφάλεια και σας καθησυχάζει, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να είναι η λύση.

Επίσης, η διαδικασία της μαγνητικής μπορεί να σταματήσει ανά πάσα στιγμή αν νιώσετε κάποια δυσφορία ή ανησυχία, καθώς θα έχετε δίπλα σας ένα κουμπί stop και τη δυνατότητα να μιλήσετε στους τεχνικούς εφόσον το ζητήσετε.

4. Κάντε τις ερωτήσεις που θέλετε πριν από τη διαδικασία

Όσο πιο καλή ενημέρωση έχουν οι ασθενείς για την εξέταση και την διαδικασία, τόσο λιγότερες είναι οι εκπλήξεις που μπορεί να αντιμετωπίζουν. Μπορείτε να ρωτήσετε το γιατρό σας να σας εξηγήσει όλες τις λεπτομέρειες για την μαγνητική τομογραφία και έτσι να γνωρίζετε ακριβώς τι να περιμένετε. Η σιωπή δεν σας βοηθά για αυτό καλό είναι να κάνετε τις ερωτήσεις που θέλετε ώστε να μην νιώθετε άγχος για αυτή την εμπειρία.

5. Ακούστε μουσική πριν την εξέταση

Κατά τη διάρκεια της μαγνητικής οι εξεταζόμενοι φοράνε ωτοασπίδες καθώς ο μαγνητικός τομογράφος κάνει αρκετό θόρυβο και αυτό από μόνο του μπορεί να προκαλεί μια ενόχληση. Επίσης δεν μπορείτε να φοράτε ακουστικά ή να έχετε ηλεκτρονικές συσκευές πάνω σας κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Όμως πριν μπείτε, μπορείτε να ακούσετε χαλαρωτική μουσική για να ηρεμίσετε ή να σας αποσπάσει την προσοχή.

5. Καλύψτε τα μάτια σας

Μπορείτε να κρατήσετε τα μάτια σας κλειστά ή να χρησιμοποιήσετε μια μάσκα ματιών ώστε να μην βλέπετε. Πριν μπείτε στο μηχάνημα αφού ξαπλώσετε, καλύψτε τα μάτια σας. Προσπαθήστε να χαλαρώσετε. Αν μπορείτε να μείνετε με τα μάτια σας κλειστά ώστε να μην βλέπετε τον περιορισμένο χώρο γύρω σας, ίσως σας βοηθήσει να αποφύγετε παράλογες σκέψεις και φοβίες.

6. Πάρτε βαθιές αναπνοές

Αν μπορείτε να επικεντρωθείτε στις βαθιές και ήρεμες αναπνοές, τότε μπορείτε να ελέγξετε τον υπεραερισμό και τις κρίσεις άγχους στη διάρκεια της εξέτασης. Οι βαθιές αναπνοές με τα μάτια κλειστά συμβάλλουν στην χαλάρωση. Ο διαλογισμός είναι μια τεχνική που βοηθά να μένετε συγκεντρωμένοι σε θετικά πράγματα όταν σας κατακλύζει ο φόβος.

7. Ζητήστε μια κουβέρτα

Αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, μπορείτε να ζητήσετε μια ελαφριά κουβέρτα. Μερικοί ασθενείς νιώθουν ασφάλεια και ηρεμία όταν τυλίγουν το σώμα τους με μια κουβέρτα. Έτσι το άγχος υποχωρεί και νιώθουν ανακούφιση. Τις περισσότερες φορές ο χώρος του μαγνητικού τομογράφου είναι πιο ψυχρός, και ορισμένοι ασθενείς μπορεί να κρυώνουν, πράγμα που τους κάνει ακόμα πιο ανήσυχους.

8. Κάντε διατάσεις πριν από την εξέταση

Στη διάρκεια της μαγνητικής τομογραφίας, χρειάζεται να μείνετε εντελώς ακίνητοι και αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο για κάποιους ανθρώπους. Η επιθυμία να τεντώσετε το σώμα σας μέσα στον μαγνητικό τομογράφο μπορεί να είναι μια πρόκληση. Για να αποφύγετε αυτή τη δυσφορία, μπορείτε από πριν να τεντώσετε τους μύες και τα άκρα σας ή να κάνετε διατάσεις, ώστε να νιώθετε όσο το δυνατόν πιο άνετα μέσα στο μηχάνημα, για τα 20-30 λεπτά που διαρκεί η εξέταση.

Τι μπορώ να κάνω αν νιώσω πανικό μέσα στον μαγνητικό τομογράφο;

Μόνο το 5% των ανθρώπων παθαίνει κρίση πανικού μέσα στον μαγνητικό τομογράφο. Στην περίπτωση που αυτό συμβεί, μπορείτε να πατήσετε το κουμπί stop και να μιλήσετε με τον τεχνολόγο άμεσα. Μην προσπαθείτε να βγείτε από το μηχάνημα μόνοι σας, το κρεβάτι μετακινείται μηχανικά. Μπορείτε να πατήσετε το κουμπί και να σταματήσει η σάρωση, ίσως να χρειαστεί να ξεκινήσει ξανά η διαδικασία ώστε οι απεικονίσεις να είναι σωστές.

Στη διάρκεια της σάρωσης, το ιατρικό προσωπικό θα προσπαθήσει να σας βοηθήσετε να νιώσετε όσο το δυνατόν πιο άνετα. Όπως αναφέραμε και παραπάνω μπορείτε να ζητήσετε μια κουβέρτα, ένα μαξιλάρι, ακουστικά ή ωτοασπίδες ώστε να νιώθετε ήρεμοι.

Μέσα στο μηχάνημα, υπάρχει ενδοεπικοινωνία ώστε να μιλήσετε με τον τεχνολόγο στη διάρκεια της διαδικασίας. Θα έχετε ένα κουμπί πανικού που μπορείτε να πατήσετε αν αρχίσετε να νιώθετε πανικό και έχετε την ανάγκη να βγείτε από το μηχάνημα. Το κουμπί πανικού δίνει την αίσθηση του ελέγχου και της ασφάλειας στους ασθενείς.

Αν νιώθετε άγχος ή πανικό για την διαδικασία, τότε ο γιατρός μπορεί να σας δώσει ένα ηρεμιστικό ή να σας χορηγήσει αναισθησία. Αν ο γιατρός θέλει να παραμείνετε ξύπνιοι, τότε , η πιο συχνή επιλογή είναι οι βενζοδιαζεπίνες (Xanax). Μετά την εξέταση πρέπει να υπάρχει ένα άτομο μαζί σας ώστε να επιστρέψετε ασφαλείς στο σπίτι σας.

Καλό είναι πριν την μαγνητική τομογραφία να μην παίρνετε μόνοι σας φάρμακα, χωρίς τη συμβουλή του γιατρού σας. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες τα ηρεμιστικά είναι ακατάλληλα (εγκύους, αλλεργίες, αναιμία). Αν πάρετε κάποιο ηρεμιστικό θα πρέπει να πάτε στο διαγνωστικό κέντρο πολύ νωρίτερα.