Μαννόζη: υγεία του ουροποιητικού και παρενέργειες

Μαννόζη

Η μαννόζη ή D-μαννόζη είναι ένας τύπος σακχάρου που μοιάζει πολύ με τη γνωστή σε όλους μας γλυκόζη (ζάχαρη). Είναι και τα δύο απλά σάκχαρα, είναι δηλαδή μονοσακχαρίτες. Και τα δύο υπάρχουν φυσικά στο σώμα και υπάρχουν σε πολλά φυτά με τη μορφή αμύλου.

Διάφορα φρούτα και λαχανικά περιέχουν D-μαννόζη, όπως:

• Το κράνμπερι (και ο χυμός του)
• Τα μήλα
• Τα πορτοκάλια
• Τα ροδάκινα
• Το μπρόκολο
• Τα πράσινα φασόλια

H D-μαννόζη δρα σαν γλυκοθρεπτικό συστατικό στο σώμα. Ενεργοποιεί πρωτεΐνες όταν συνδέεται με αυτές (και σχηματίζονται οι γλυκοπρωτεΐνες), και έτσι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε πολλούς ιστούς και όργανα.

Οι άνθρωποι λαμβάνουν D-μαννόζη μέσω της διατροφής ή την παράγουν από την φρουκτόζη. Το μεγαλύτερο ποσοστό της D-μαννόζης (98%) που εισέρχεται στα κύτταρα προκύπτει από την φρουκτόζη. Η φρουκτόζη διασπάται για την παραγωγή ενέργειας, ενώ μόνο το 2% συνδέεται με πρωτεΐνες. Αυτές οι πρωτεΐνες μπορούν να απελευθερώσουν D-μαννόζη πίσω στο αίμα διατηρώντας τα επίπεδα της D-μαννόζης.

Οι κύριες κλινικές εφαρμογές της D-μαννόζης είναι:

• Η πρόληψη των λοιμώξεων της ουροποιητικής οδού
• Η διόρθωση μιας γενετικής διαταραχής της γλυκοζυλίωσης

Λοιμώξεις του ουροποιητικού

Οι λοιμώξεις της ουροποιητικής οδού μπορούν να επηρεάσουν κάθε τμήμα της, περιλαμβανομένων της ουρήθρας και των νεφρών. Οι περισσότερες προκαλούνται από το E. coli (75-90%), που μπορεί να εισέλθει στην ουροδόχο κύστη μέσα από την ουρήθρα και να αρχίσει να πολλαπλασιάζεται.

Οι λοιμώξεις της ουροποιητικούς οδού είναι πολύ συχνές στις γυναίκες. Οι γυναίκες έχουν πιο κοντή ουρήθρα από τους άνδρες, και αυτό κάνει πιο εύκολη τη μεταφορά των βακτηρίων στην ουροδόχο κύστη.

Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού είναι πιο σπάνιες στους άνδρες. Παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης λοιμώξεων του ουροποιητικού στους άνδρες και στις γυναίκες είναι η ηλικία, το αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, νοσήματα όπως ο διαβήτης ή η σκλήρυνση κατά πλάκας και η χρήση καθετήρα.

Τα κύρια συμπτώματα των λοιμώξεων του ουροποιητικού είναι:

• Η αυξημένη συχνότητα ούρησης με μειωμένο όγκο ούρων
• Η αίσθηση τσουξίματος στη διάρκεια της ούρησης
• Τα θολά, σκούρα ούρα
• Ο πόνος, η ναυτία και ο πυρετός

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η D-μαννόζη εμποδίζει τα βακτήρια να προσκολληθούν στα κύτταρα του ουροποιητικού συστήματος. Η D-μαννόζη παρεμποδίζει το βακτήριο E. coli (που είναι υπεύθυνο για την πλειοψηφία των λοιμώξεων του ουροποιητικού) να αναπτυχθεί στα κύτταρα της ουροποιητικής οδού.

Επίσης η D-μαννόζη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ουροποιητικού. Μετά από την αρχική θεραπεία με αντιβιοτικά, η D-μαννόζη μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά.

Συγγενείς διαταραχές της γλυκοζυλίωσης

Οι συγγενείς διαταραχές της γλυκοζυλίωσης είναι αποτέλεσμα γενετικών ελαττωμάτων στα ένζυμα που συνδέουν τα σάκχαρα με τις πρωτεΐνες. Οι ελαττωματικές, ατελείς πρωτεΐνες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στα όργανα. Ο τύπος lb αυτής της διαταραχής είναι μια σπάνια βλάβη στο ένζυμο που παράγει D-μαννόζη από την φρουκτόζη. Μπορεί να επηρεάσει πολλά όργανα όπως το ήπαρ και ο εγκέφαλος, να προκαλέσει υποσιτισμό, εμετό και άλλα σοβαρά συμπτώματα.

Η πρόσληψη D-μαννόζης μπορεί να αντιμετωπίσει την έλλειψη της φυσιολογικής παραγωγής της D-μαννόζης και έτσι να επιλύονται τα περισσότερα συμπτώματα αυτού του συνδρόμου. Ωστόσο, η D-μαννόζη δεν προστατεύει από τις βλάβες του ήπατος, καθώς το 33% των ανθρώπων εμφανίζει προβλήματα στο ήπαρ παρά την πρόσληψη D-μαννόζης.

Παρενέργειες μαννόζης

Συχνές παρενέργειες της D-μαννόζης περιλαμβάνουν το φούσκωμα, τα υδαρή κόπρανα και την διάρροια. Καθώς η D-μαννόζη αποβάλλεται από το σώμα μέσω των ούρων, υπάρχει περίπτωση οι υψηλές δόσεις της να τραυματίζουν ή να προκαλούν βλάβη στους νεφρούς.

Καθώς η D-μαννόζη μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, είναι πολύ σημαντικό για τους ανθρώπους με διαβήτη να προσέχουν ιδιαιτέρως όταν χρησιμοποιούν συμπληρώματα με D-μαννόζη. Δεν υπάρχουν δεδομένα για την ασφάλειά της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού, για αυτό καλό είναι να αποφεύγετε η χρήση της σε αυτές τις περιόδους. Τα παιδιά δεν πρέπει να λαμβάνουν D-μαννόζη.

Αν και ο κανόνας είναι ότι η D-μαννόζη βοηθά στην πρόληψη και στη θεραπεία των λοιμώξεων της ουροποιητικής οδού, καλό θα ήταν να συμβουλεύεστε το γιατρό σας αν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα καθώς μπορεί να προκληθούν σοβαρές επιπλοκές, όπως η λοίμωξη των νεφρών (πυελονεφρίτιδα) και ακόμη και μόνιμη βλάβη στους νεφρούς.