Μύθοι και αλήθειες για τη διπολική διαταραχή

Μύθοι και αλήθειες για τη διπολική διαταραχή

Παρά την πρόοδο που έχει κάνει η κοινωνία μας σχετικά με την ενημέρωση για τα θέματα ψυχικής υγείας. Aκόμη υπάρχει πολλή ντροπή γύρω από την διπολική διαταραχή. Το στίγμα ακόμη και στις μέρες μας είναι πολύ έντονο.

Σε πολλές περιπτώσεις η διπολική διαταραχή είναι συχνά μια "αόρατη αναπηρία" και οι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν κάτι που δεν μπορούν να δουν. Υπάρχουν πολλοί μύθοι και αλήθειες για τη διπολική διαταραχή.

Η διπολική διαταραχή σημαίνει ότι κάποιος έχει κατά περιόδους σημαντικές αλλαγές στην ενέργεια και στη διάθεση του, σε βαθμό που παρεμβαίνουν στην καθημερινότητά του. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι διπολικής διαταραχής. Στη διπολική διαταραχή τύπου Ι, ένα άτομο έχει επεισόδια κατάθλιψης και μερικές φορές ήπια επεισόδια ανεβασμένης διάθεσης (υπομανία). Στη διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ, ένα άτομο έχει καταθλιπτικά επεισόδια και υπομανία.

Οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή μπορεί να εμφανίζουν συνδυασμό των συμπτωμάτων μανίας και κατάθλιψης, όπως και συναισθήματα απελπισίας και θλίψης αλλά επίσης να έχουν πολλή ενέργεια.

Για να μπορέσει η κοινωνία να απαλλαγεί από το στίγμα είναι ανάγκη να υπάρχει κατάλληλη ενημέρωση.

Μύθοι και αλήθειες για τη διπολική διαταραχή

1. Η διπολική διαταραχή δεν είναι το ίδιο πράγμα με τις εναλλαγές στη διάθεση

Είναι απολύτως φυσιολογικό να νιώθουμε θλίψη, ανησυχία, ευτυχία, συναισθήματα που έχουν και οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ. Όμως, όταν αυτές οι αλλαγές στη διάθεση διαρκούν μέρες, εβδομάδες ή περισσότερο επηρεάζουν την λειτουργικότητά ενός ατόμου και τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για τη διπολική διαταραχή.

Οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή βιώνουν ακραίες αλλαγές στη διάθεση, αν και αυτό δεν συμβαίνει ξαφνικά. Η διάθεση μπορεί να είναι πολύ πεσμένη ή πολύ ανεβασμένη και αυτό να διαρκεί μέρες ή εβδομάδες. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από κάποιον που θυμώνει ή αντιδρά με υπερβολικό τρόπο.

Τα επεισόδια μανίας ή κατάθλιψης που συμβαίνουν σε ένα ασθενή με διπολική διαταραχή δεν είναι απλά μια μικρή διακύμανση του συναισθήματος. Επηρεάζεται σημαντικά το συναίσθημα, το πως σκέφτεται και η συμπεριφορά του κατ'επέκταση.

2. Η διπολική διαταραχή είναι αντιμετωπίσιμη

Όταν κάποιος θεωρεί ότι η διπολική διαταραχή δεν είναι αντιμετωπίσιμη, βασίζεται σε κάποιες προκαταλήψεις και εντείνει το στίγμα. Η διπολική διαταραχή είναι μία χρόνια νόσος, αλλά μπορεί να ελεγχθεί. Υπάρχουν μέθοδοι, όπως η φαρμακευτική αγωγή (σταθεροποιητικά, αντιψυχωσικά, αντικαταθλιπτικά φάρμακα), η ψυχοθεραπεία και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής (η δημιουργία μιας ρουτίνας, η ψυχοεκπαίδευση και η υποστήριξη από τους φίλους και την οικογένεια) που βοηθούν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν τη νόσο. Φυσικά, η θεραπεία μπορεί να είναι διαφορετική για κάθε άτομο.

3. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι δεν βιώνουν την διπολική διαταραχή με τον ίδιο ακριβώς τρόπο

Κάποιες φορές κάνουμε γενικεύσεις για την διπολική διαταραχή. Για να αποφύγουμε αυτά τα στερεότυπα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δύο διαφορετικοί άνθρωποι μπορεί να βιώνουν την διπολική διαταραχή με διαφορετικό τρόπο.

Μπορεί δύο άτομα να έχουν διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ. Ωστόσο, το ένα άτομο μπορεί να είναι παρορμητικό, πράγμα που σημαίνει ότι ξοδεύει πολλά χρήματα ή πηγαίνει ταξίδια χωρίς πολλή σκέψη. Αντίθετα το άλλο άτομο μπορεί να έχει πολλές νέες ιδέες, να έχει επιπλέον ενέργεια, και να παίρνει τηλέφωνα ή να στέλνει μηνύματα περισσότερο από το συνηθισμένο.

4. Η μανία δεν είναι απαραίτητα μια διασκεδαστική εμπειρία

Οι περισσότεροι άνθρωποι υποθέτουν ότι η μανία σημαίνει ευφορία, και αν και αυτό μπορεί να ισχύει για κάποιους ανθρώπους που έχουν διπολική διαταραχή, δεν είναι καθόλου διασκεδαστική κατάσταση. Στα μανιακά επεισόδια οι άνθρωποι δεν μπορούν να ελέγξουν τις πράξεις τους και τα λόγια τους., δεν μπορούν να κοιμηθούν και κάποιες φορές οδηγούν στους αυτοτραυματισμούς. Αυτά τα επεισόδια είναι ψυχικά εξουθενωτικά. Επίσης, οι άνθρωποι μπορεί να έχουν ψευδαισθήσεις (ψυχωσικά στοιχεία) όπου μιλούν παράλογα και πιστεύουν ότι οι άλλοι τους στοχοποιούν.

Δεν υπάρχει πραγματικά τίποτε θετικό στη μανία ακόμη και η υπερβολική αυτοπεποίθηση που νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι είναι μια κακή αλλαγή. Η μανία είναι πραγματικά τρομακτική εμπειρία και πολλές φορές οι ασθενείς καταλήγουν στο νοσοκομείο.

5. Η υπομανία δεν σημαίνει ότι κάποιος έχει καλή διάθεση

Η υπομανία δεν ισοδυναμεί με την καλή διάθεση. Σε πολλούς ανθρώπους προκαλεί θέματα στον ύπνο και παρορμητικές συμπεριφορές. Αν και η υπομανία δεν περιλαμβάνει ψευδαισθήσεις, έχει ομοιότητες με τη μανία και τα άτομα είναι πιο παρορμητικά από ότι συνήθως.

6. Η διπολική διαταραχή δεν κάνει τους ανθρώπους επικίνδυνους

Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι κάθε άτομο με διπολική διαταραχή είναι επιθετικό ή επικίνδυνο. Είναι θλιβερό κάποιος να έχει βιώσει μια τραυματική εμπειρία με ένα άτομο με διπολική διαταραχή, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα.

Όταν λέμε ότι οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή έχουν ξεσπάσματα τότε διαιωνίζουμε το στερεότυπο ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι βίαιοι. Στην πραγματικότητα, επειδή απλά κάποιος με διπολική διαταραχή μπορεί να είναι ευερέθιστος στη διάρκεια των μανιακών επεισοδίων, δεν σημαίνει ότι είναι βίαιος. Επίσης, κάποιος με διπολική διαταραχή είναι πιο πιθανό να είναι θύμα βίαιης συμπεριφοράς.

7. Τα άτομα με διπολική διαταραχή δεν είναι πάντα μανιακά ή καταθλιπτικά

Στις μέρες μας με τη βοήθεια της φαρμακευτικής αγωγής η πλειοψηφία των ανθρώπων με διπολική διαταραχή έχει σταθερή διάθεση. Υπάρχουν περίοδοι με εναλλαγές στη διάθεση και περίοδοι που οι άνθρωποι νιώθουν ξανά ο εαυτός τους.

Η σταθερή διάθεση ονομάζεται ευθυμία. Ακόμη και χωρίς φαρμακευτική αγωγή, οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή έχουν κάποιες φορές σταθερή διάθεση και δεν υπάρχει συνεχώς εναλλαγή των καταθλιπτικών και μανιακών συμπτωμάτων. Είναι σημαντικό να πούμε ότι κάθε έντονο συναίσθημα που βιώνουν οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή δεν είναι σύμπτωμα της διαταραχής.

8. Ένα άτομο μπορεί να έχει διπολική διαταραχή και να έχει υγιείς σχέσεις

Μπορεί να μοιάζει απίθανο να διατηρήσει κάποιος μια υγιή σχέση όταν έχει διπολική διαταραχή. Η κοινωνία μας πιστεύει ότι οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή δεν κάνουν για σχέσεις.

Όμως, αυτό δεν είναι αλήθεια. Πολλοί άνθρωποι με διπολική διαταραχή έχουν ευτυχισμένες σχέσεις για αρκετά χρόνια. Η διπολική διαταραχή δεν αποκλείει τους ανθρώπους από το να έχουν ουσιαστικούς δεσμούς.

9. Η διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ δεν είναι απαραίτητα λιγότερο σοβαρή από την διπολική διαταραχή τύπου Ι

Η διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ είναι μια εξουθενωτική κατάσταση. Πολλοί άνθρωποι κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας στη διάρκεια των υπομανιακών επεισοδίων.

Επίσης, τα καταθλιπτικά συμπτώματα στη διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ διαρκούν περισσότερο από ότι στη διπολική διαταραχή τύπου Ι. Τα καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να είναι έντονα και μερικές φορές να εκδηλώνονται με ενοχές για όλα όσα έχει κάνει κάποιος στη διάρκεια του υπομανιακού επεισοδίου, και αυτό μπορεί να οδηγεί σε αυτοκτονικές σκέψεις.

10. Τα φάρμακα για την διπολική διαταραχή δεν μετατρέπουν τους ασθενείς σε ζόμπι

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα φάρμακα για την διπολική διαταραχή μετατρέπουν τους ανθρώπους σε ζόμπι. Τα άτομα με διπολική διαταραχή νομίζουν ότι τα φάρμακα θα μειώσουν την δημιουργικότητα, την ενέργεια και την φιλικότητα που έχουν στη διάρκεια της υπομανίας. Όμως, μπορούν να έχουν όλα αυτά τα στοιχεία χωρίς να βιώνουν υπομανία.

Με τη βοήθεια των φαρμάκων οι περίοδοι υπομανίας και κατάθλιψης δεν είναι τόσο μεγάλες και έντονες, και τα άτομα διατηρούν την δημιουργική τους πλευρά.

Είναι μια τεράστια παρανόηση ότι όλα τα φάρμακα για τις ψυχικές νόσους ισοπεδώνουν τα συναισθήματα. Αυτό μπορεί να συμβεί σε κάποιους ανθρώπους ανάλογα με την αγωγή που λαμβάνουν.

11. Η διακοπή των φαρμάκων δεν είναι ο στόχος για τους περισσότερους ανθρώπους με διπολική διαταραχή

Καθώς υπάρχει το στίγμα γύρω από τα φάρμακα για τις ψυχικές νόσους, είναι πολλοί οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι πρέπει να τα σταματήσουν τη φαρμακευτική αγωγή το συντομότερο δυνατό. Όμως, οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή έχουν σταθερή διάθεση με την βοήθεια των φαρμάκων και γνωρίζουν ότι θα τα παίρνουν για όλη τους τη ζωής.

Οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για να αποτρέψουν μελλοντικά επεισόδια και να μειώσουν τα συμπτώματα ανάμεσα στα επεισόδια, για αυτό και η πλειοψηφία συνεχίζει την αγωγή για μια ζωή. Ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι που μειώνουν τη δόση των φαρμάκων ή τα διακόπτουν ανάλογα με τις συνθήκες.

Χάρη στα φάρμακα, στην ψυχοθεραπεία, στην υποστήριξη,  οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή μπορούν να ζουν μια ικανοποιητική ζωή. Η διπολική διαταραχή δεν είναι ανάγκη να αποτελεί εμπόδιο για τη ζωή σας και να σας καθορίζει.