Νέες σχέσεις - τι να προσέξετε
Παλιότερα, οι περισσότερες γνωριμές για σχέσεις προέρχονταν από φίλους. Όμως τη σημερινή εποχή, είναι πολλές οι γνωριμές από τα social media και τα διάφορα dating apps, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε πολλά για τον άνθρωπο που μας έχει προσεγγίσει. Η ανάγκη μας για συντροφικότητα, είναι πολύ εύκολα να οδηγήσει κάποιον όταν βγαίνει ένα νέο ραντεβού, να βλέπει μόνο τα θετικά στοιχεία του άλλου και να παραγνωρίζει εκείνα τα σημάδια που δείχνουν ότι δεν είναι κατάλληλος για αυτόν. Αυτά τα σημάδια, αναφέρονται ως προειδοποιητικά σημάδια ("red flags"), που συνήθως τα αναγνωρίζουμε αλλά τα αγνοούμε ή προσπαθούμε να τα αποδεχτούμε (καταπιούμε!). Όμως, ποια είναι αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να προσέχουμε σε μια νέα σχέση;
Τι είναι τα προειδοποιητικά σημάδια;
Τα προειδοποιητικά σημάδια είναι ουσιαστικά σημάδια που δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά, και διαισθητικά τα αποφεύγουμε. Όσον αφορά τις νέες σχέσεις, μας δείχνουν πότε το αντικείμενο του πόθου μας κάνει ή λέει πράγματα που μας κάνει να νιώθουμε ότι είναι λάθος και έτσι αμφιβάλλουμε για τη σχέση.
Τα προειδοποιητικά σημάδια (red flags) δημιουργούν ένα αίσθημα ότι κάτι δεν πάει καλά. Το προειδοποιητικό σημάδι είναι σαν το ένστικό μας, μια προειδοποίηση για μια συμπεριφορά που πρέπει να παρακολουθούμε.
Μερικές φορές αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να μην είναι τόσο προφανή, και άλλες να είναι ξεκάθαρα. Μπορείτε πάντα να κάνετε το τεστ, για το αν η σχέση σας είναι υγιής ή τοξική.
Όμως ποια προειδοποιητικά σημάδια πρέπει να προσέχουμε σε μια σχέση;
1. Σωματική κακοποίηση
Οποιαδήποτε μορφή σωματικής κακοποίησης πρέπει να την λαμβάνετε πολύ σοβαρά υπόψη. Αν νιώθετε ότι απειλείται η σωματική σας ακεραιότητα από την συμπεριφορά του συντρόφου σας, τότε η μόνη λύση είναι να φύγετε από αυτή τη σχέση.
2. Λεκτική και/ή συναισθηματική κακοποίηση
Μαζί με την σωματική κακοποίηση, η λεκτική και η συναισθηματική κακοποίηση είναι από τα πιο ισχυρά προειδοποιητικά σημάδια. Σε μια υγιή σχέση πρέπει οι δύο σύντροφοι να υποστηρίζουν και να ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλο. Αν ένα άτομο σας κάνει να νιώθετε άσχημα, σας μειώνει, σας συγκρίνει συνεχώς ή λέει ότι είστε "τρελή", ή σας λέει ότι τον/την αναγκάζετε να φέρεται με συγκεκριμένο τρόπο. τότε όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά προειδοποιητικά σημάδια.
3. Εθισμοί
Ένα ακόμη προειδοποιητικό σημάδι είναι ο εθισμός, σε ουσίες ή συμπεριφορές. Καλό είναι να προσέχετε συμπεριφορές όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή ο τζόγος (παρεπιπτώντως, η χρήση κάνναβης δεν είναι καθόλου αθώα, έχει πολλές παρενέργειες). Αν βλέπετε φιλεύσπλαχνα ένα άτομο με εθισμό, σίγουρα πρέπει να γνωρίζετε αν είναι στην φάση της ανάρρωσης ή συνειδητοποιημένος και αν έχει τη βοήθεια που χρειάζεται. Αποφύγετε να γίνετε εσείς η νοσοκόμα ή ο ψυχοθεραπευτής του, ποτέ δεν δουλεύει μια τέτοια σχέση σε βάθος χρόνου...
4. Ανεπίλυτα θέματα ψυχικής υγείας
Φυσικά, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν μια ψυχική διαταραχή δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να έχουν υγιείς σχέσεις, εννοείται πως μπορούν. Ωστόσο, όταν μια κατάσταση παραμένει χωρίς την κατάλληλη θεραπεία (όπως η διπολική διαταραχή), τότε η σχέση θα είναι δύσκολη και με πολλές προκλήσεις.
5. Ασυνέπεια
Σε μια υγιή σχέση πρέπει να υπάρχει ασφάλεια και συνέπεια. Η ασυνέπεια είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι που δείχνει ότι ένα άτομο δεν είναι αξιόπιστος σύντροφος. Όταν κάποιος δεν σας παίρνει τηλέφωνο όταν σας έχει πει ότι θα το κάνει, ή περνά μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς καμία επαφή, ή όταν ξαφνικά επικοινωνεί μαζί σας και χρησιμοποιεί δικαιολογίες και ζητά "συγνώμη", καλό είναι να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά.
6. Κτητικότητα - Ζήλια
Η κτητικότητα μπορεί να είναι από φυσιολογική μέχρι παθολογική. Λίγη ζήλια δεν είναι και το τέλος του κόσμου, αλλά αν η κτητικότητα και η έντονη ζήλια προκαλούν εκρήξεις θυμού, επιθετικότητα, ναρκισσισμό, απειλές ή οργή, συνεχή έλεγχο, τότε αυτά είναι σοβαρά προειδοποιητικά σημάδια, ειδικά αν επιδεινώνεται με τον καιρό. Όταν κάποιος προσπαθεί να σας ελέγξει ή να σας απομονώσει από τους φίλους σας ή την οικογένειά σας, τότε σίγουρα αυτό δεν είναι καλό σημάδι. Καλό είναι να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά και να γνωρίζετε όλες τις μορφές χειραγώγησης.
7. Ναρκισσισμός
Ο ναρκισσισμός καλύπτει ένα εύρος χαρακτηριστικών και συμπεριφορών, αλλά γενικά μιλώντας, καλό είναι να προσέχετε για συμπεριφορές που υποδεικνύουν ότι ένα άτομο έχει κόμπλεξ ανωτερότητας, δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, έχει έλλειψη συμπόνιας. Ακόμη και αν ένα άτομο δεν έχει ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας, μπορεί να έχει κάποια ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά. Αν παρατηρήσετε ότι ένα άτομο πιστεύει ότι όλος ο κόσμος γυρνά γύρω του, αυτό δείχνει ότι δεν έχει την ικανότητα να δει τον πραγματικό σας εαυτό.
8. Gaslighting
Το gaslighting είναι μια μορφή χειραγώγησης που χρησιμοποιεί κάποιος για να ελέγχει ένα άλλο άτομο. Ο αποδέκτης της χειραγώγησης, μπορεί να νιώθει αποπροσανατολισμένος και να αναρωτιέται για τα συναισθήματά του και την πραγματικότητα. Το gaslighting αποτελεί ένα τεράστιο προειδοποιητικό σημάδι. Αν νιώθετε αναστάτωση για κάτι, και ο σύντροφος σας λέει ότι γίνεστε δραματικοί ή ότι αυτό δεν συνέβη ποτέ, όχι μόνο δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, αλλά προσπαθεί να σας ελέγξει.
9. Συναισθηματική μη διαθεσιμότητα
Κάποιος που δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμος , μπορεί να θέλει απλά να συναντιέστε τα βράδια ή όταν είναι βολικό για αυτόν, χωρίς να καταβάλλει προσπάθεια για τη σχέση. Επίσης, μπορεί να δυσκολεύεται να μιλήσει για τα συναισθήματά του, ή να λέει ότι δεν θέλει μια σχέση. Όλα αυτά δείχνουν ότι δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμος.
10. Αίσθηση κατωτερότητας
Όπως αναφέραμε πριν την λεκτική και συναισθηματική κακοποίηση, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζετε πως σας κάνει αυτό το άτομο να νιώθετε μέσα σας. Σας κάνει να νιώθετε άσχημα και σας ταπεινώνει ή σας ενθαρρύνει; Καλό είναι να μην μένετε σε μια σχέση στην οποία ο σύντροφός σας, σας κάνει να νιώθετε κατώτεροι.
11. Συνεχείς συγκρούσεις
Καμία σχέση δεν είναι τέλεια, αλλά μια υγιή σχέση πρέπει να σας δίνει χαρά, και όχι να σας απομακρύνει από αυτή. Οι συνεχείς και άσχημες συγκρούσεις για μικρά και ασήμαντα πράγματα, ειδικά αν η σχέση είναι καινούργια, είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.
12. Θέματα θυμού
Όπως συμβαίνει και με τις συγκρούσεις, καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας και τα θέματα θυμού. Αν κάποιος θυμώνει πολύ εύκολα, έχει εκρήξεις θυμού, ή αλλάζει πολύ εύκολα συναισθήματα (π.χ. από την χαρά στην οργή), αυτό δείχνει ότι δεν μπορεί να ελέγχει τα συναισθήματά του με υγιή τρόπο, και είναι δυσάρεστο να είστε κοντά σε ένα τέτοιο άνθρωπο.
13. Άνισο πάρε δώσε
Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζετε τι δίνετε και τι παίρνετε από μια σχέση. Όταν δεν υπάρχει ισότιμο πάρε δώσε και από τις δύο πλευρές, και δίνετε περισσότερα από όσα παίρνετε τότε αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.
Πώς θα αναγνωρίσω αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια;
Η ανθρώπινη επαφή είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Η αγάπη και η αίσθηση της σύνδεσης συμβάλλουν στην ψυχική μας υγεία.
Όμως δεν κάνουν όλες οι σχέσεις καλύτερη τη ζωή μας. Κάποιες σχέσεις δεν είναι καλές για εμάς. Η βλάβη στην ψυχική μας υγεία είναι πολύ μεγαλύτερη από την χαρά που μας προσφέρουν. Κάποιες σχέσεις είναι τοξικές και για αυτό είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα προειδοποιητικά σημάδια.
Αν έχετε παρατηρήσει κάποια προειδοποιητικά σημάδια στη σχέση σας, καλό είναι να τα προσεγγίσετε με τα παρακάτω βήματα.
2. Επικοινωνήστε
Η επικοινωνία είναι στο επίκεντρο κάθε υγιούς σχέσης. Χωρίς την ελευθερία να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, μια σχέση είναι δύσκολο να ευημερήσει.
Μερικές φορές, ένας σύντροφος μπορεί να μην αναγνωρίζει ότι οι πράξεις του σας επηρεάζουν. Για αυτό είναι ανάγκη να επικοινωνείτε ανοιχτά πριν πάρετε μια απόφαση.
3. Ζητήστε βοήθεια
Είναι σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια όταν την έχετε ανάγκη. Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει και να σας δώσει την υποστήριξη που χρειάζεστε για να αντιμετωπίσετε τις δύσκολες φάσεις της ζωής σας.
Αν έχετε κάποιο θέμα στη σχέση σας και νιώθετε ότι δεν διαθέτετε τα κατάλληλα εφόδια να το διαχειριστείτε, τότε η ψυχοθεραπεία θα σας προσφέρει όλα όσα χρειάζεστε.
4. Θέστε τα όριά σας
Τα όρια είναι απαραίτητα για κάθε υγιή σχέση, ανεξάρτητα με το αν είναι φιλική, οικογενειακή ή ρομαντική.
Όλοι μας έχουμε ανάγκη τα όρια για να προστατεύουμε τον εαυτό μας και να έχουμε υγιείς σχέσεις. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι για τις ανάγκες, τα όρια και όσα είναι διαπραγματεύσιμα με τον σύντροφό μας.
Οι τοξικές σχέσεις ρουφούν όλη την ενέργεια και την ευτυχία. Αλλά υπάρχουν τρόποι για να αντιμετωπίσετε αυτή την ανθυγιεινή δυναμική.
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια;
Αν το ένστικτό σας λέει δυνατά και ξεκάθαρα ότι η σχέση δεν θα δουλέψει, μην προσπαθείτε να το αποφύγετε. Μην κάνετε άδικες προσπάθειες να αλλάξετε τα πράγματα.
Αν αναγνωρίζετε οποιοδήποτε από αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια στη σχέση σας, αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αν επαναλαμβάνετε τα ίδια μοτίβα και προσελκύετε τους ίδιους ανθρώπους, μην υποθέτετε ότι μια νέα σχέση μπορεί να είναι διαφορετική. Καλό είναι να αναγνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημάδια πριν πληγωθείτε ξανά.
Είναι εξίσου σημαντικό να κατανοήσετε την διαφορά ανάμεσα στις εφικτές διαφορές και στις αδιαπραγμάτευτες. Καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας ποια είναι τα δικά σας αδιαπραγμάτευτα στοιχεία ώστε να τα αποφεύγετε.
Επίσης, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάτε την σημασία της επικοινωνίας σε μια σχέση. Όταν έχετε ανησυχίες για τη σχέση σας, και μιλάτε για αυτό στο σύντροφό σας, πώς ανταποκρίνεται; Είναι πρόθυμος να δουλέψει για τη σχέση σας; Επικοινωνείτε αποτελεσματικά ή δεν έχει συναισθηματική νοημοσύνη;
Μερικές φορές πολλοί άνθρωποι επιθυμούν απελπισμένα να δουλέψει μια σχέση, που αφήνουν σε δεύτερη μοίρα τον εαυτό τους.
Όταν κάποιος αναγνωρίζει αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια νωρίς τότε μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του. Βέβαια, χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη, όπως την ψυχοθεραπεία ζεύγους, δεν είναι ασυνήθιστο αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια να επιδεινώνονται.
Δημιουργία υγιών σχέσεων
Κάθε προειδοποιητικό σημάδι δεν σημαίνει απαραίτητα και το τέλος μια σχέσης, αλλά όταν κατανοούμε ποια πράγματα δεν θέλουμε να διαπραγματευτούμε, τότε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την κατάσταση.
Οι σχέσεις μπορούν να ευημερήσουν μόνο όταν υπάρχει αγάπη και ευγένεια. Αν έχετε ανάγκη να βελτιώσετε την αυτογνωσία σας και να δημιουργήσετε δυνατές σχέσεις και πιο ικανοποιητικές τότε η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ θα σας βοηθήσει να χτίσετε υγιείς σχέσεις.