Νευροπαθητικός πόνος

Νευροπαθητικός πόνος

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι ένας τύπος χρόνιου πόνου που οφείλεται σε βλάβη ή δυσλειτουργία στο νευρικό σύστημα. Τα νεύρα μεταφέρουν ηλεκτρικά σήματα από το σώμα στον εγκέφαλο. Αν καταστραφούν, πολλές φορές στέλνουν σχεδόν σταθερά σήματα πόνου ακόμα κι αν δεν υπάρχει τραυματισμός. Επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού, είναι πιο οξύς και πιο έντονος από άλλες μορφές πόνου και δεν υποχωρεί με τα παυσίπονα. Αντιθέτως, χρειάζεται συνδυασμός θεραπειών.

Ο νευροπαθητικός πόνος (ή νευροπάθεια), περιγράφεται συχνά ως κάψιμο, μυρμήγκιασμα ή αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος. Αναλόγως της έντασής του μπορεί να επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Και δυστυχώς, είναι δύσκολη η διάγνωση και η θεραπεία του.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του νευροπαθητικού πόνου;

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι μια πολυδιάστατη κατάσταση που μπορεί να διαφέρει σε ένταση, εντόπιση και διάρκεια. Ο νευροπαθητικός πόνος τυπικά είναι ένας οξύς και έντονος πόνος που κάποιες φορές μπορεί να περιγράφεται ως πυροβολισμός στο σώμα. Ωστόσο, άλλοι ασθενείς περιγράφουν τον πόνο με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως η αίσθηση καύσου ή το μούδιασμα σε μια περιοχή στο σώμα.

Ο νευροπαθητικός πόνος συχνά έχει σχέση με τον χρόνιο πόνο που έχει σημαντική επίδραση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Η διαχείριση του πόνου είναι μια μεγάλη πρόκληση, ειδικά όταν δεν υπάρχει καλή ανταπόκριση στα φάρμακα.

Μηχανισμός νευροπαθητικού πόνου

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι αποτέλεσμα ενός τραυματισμού ή μιας νόσου που επηρεάζει τα νεύρα που έχουν σχέση με την μεταβίβαση των σημάτων του πόνου. Αυτή η βλάβη συμβαίνει όταν τα νεύρα συμπιέζονται ή με κάποιο τρόπο τραυματίζονται.

Σε ένα υγιές άτομο, το μονοπάτι του πόνου δίνει χρήσιμες πληροφορίες για επιβλαβή ερεθίσματα σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, όπως το υπερβολικό κρύο ή η ζέστη, και επιτρέπει στο σώμα να αντιδρά και να προστατεύεται από κάποια βλάβη. Η πληροφορία αυτή μεταφέρεται από τους υποδοχείς του πόνου στη θέση του ερεθίσματος στον εγκέφαλο μέσω των νεύρων του νευρικού συστήματος.

Όταν η βλάβη στα νεύρα παρεμβαίνει στο μονοπάτι του πόνου, τα σήματα του πόνου μπορεί να είναι μόνιμα ή κατά διαστήματα ενεργά, ακόμη και κατά την απουσία επιβλαβών ερεθισμάτων.

Πολλές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στα νεύρα και να οδηγούν στον νευροπαθητικό πόνο, όπως:

• Αλκοολισμός
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Πόνος στη μέση
• Καρκίνος
• Διαβήτης
• Έκθεση σε τοξίνες
• HIV
• Μολύνσεις
• Μεταθεραπευτική νευραλγία
• Χειρουργείο
• Νευραλγία τριδύμου

Τύποι νευροπαθητικού πόνου

Ο νευροπαθητικός πόνος μπορεί να συμβεί στον καθένα. Μπορεί να αναπτυχθεί λόγω πολλών ασθενειών όπως ο διαβήτης, η βλάβη στα νεύρα και οι κακώσεις στο νωτιαίο μυελό. Το νευρικό μας σύστημα είναι απίστευτα πολύπλοκο, και υπάρχουν πολλοί τύποι νευροπαθητικού πόνου.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι νευροπαθητικού πόνου, ο πόνος που προκαλείται από κάποιο ερέθισμα και ο πόνος που είναι ανεξάρτητος από ερέθισμα.

1. Κεντρική νευροπάθεια

Αυτή η νευροπάθεια προκαλείται από βλάβη στα νεύρα μέσα στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό. Αυτός ο πόνος προκαλείται από τραυματισμούς στο νωτιαίο μυελό, το εγκεφαλικό επεισόδιο, την σκλήρυνση κατά πλάκας. Η περιοχή του πόνου εξαρτάται από τα νεύρα που έχουν υποστεί βλάβη.

2. Περιφερική νευροπάθεια

Ο περιφερικός νευροπαθητικός πόνος προκαλείται από βλάβη στα νεύρα έξω από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Αυτός ο πόνος προκύπτει από καταστάσεις όπως οι τραυματισμοί, ο διαβήτης, ο έρπης ζωστήρας.

3. Διαβητική νευροπάθεια

Η διαβητική νευροπάθεια είναι μια μορφή περιφερικής νευροπάθειας, και αντιπροσωπεύει το 30% των περιπτώσεων του νευροπαθητικού πόνου. Αυτός ο πόνος κάνει την εμφάνισή του όταν τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα καταστρέφουν τα νεύρα. Κυρίως επηρεάζει τα πόδια, τα χέρια και τα μάτια.

Ποια είναι τα συμπτώματα του νευροπαθητικού πόνου;

• Αλλοδυνία: ο πόνος που οφείλεται σε ένα ερέθισμα, που φυσιολογικά δεν προκαλεί πόνο. Για παράδειγμα, ένα ελαφρύ άγγιγμα στο δέρμα μπορεί να προκαλεί μια εξαιρετικά δυσάρεστη αίσθηση.
• Υπεραλγησία: μια έντονη αντίδραση σε ένα ερέθισμα, που φυσιολογικά προκαλεί πόνο. Δείχνει την υπερβολική ευαισθησία στον πόνο. Για παράδειγμα, ένα ελαφρύ χτύπημα σε μια επώδυνη περιοχή θα είχε ως αποτέλεσμα έντονο πόνο.
• Παραισθησία: δυσάρεστη αίσθηση μυρμηγκιάσματος που εμφανίζεται αυθόρμητα. Η περιοχή του μυρμηγκιάσματος δίνει ενδείξεις για το νεύρο που εμπλέκεται.

Διάγνωση νευροπαθητικού πόνου

Η διάγνωση και η θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου είναι πολύ σημαντική, καθώς τα πράγματα μπορεί να χειροτερεύουν αν δεν υπάρχει κατάλληλη αντιμετώπιση. Οι αλλαγές στην αισθητηριακή σηματοδότηση στο περιφερικό νευρικό σύστημα, στο νωτιαίο μυελό και στον εγκέφαλο (ειδικά το θάλαμο και φλοιό) συμβαίνουν μέσα σε εβδομάδες και μήνες. Αν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, αυτές οι αλλαγές στη φυσιολογική σηματοδότηση μπορεί να οδηγούν σε μόνιμες αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων και στις δομές του φλοιού.

Θεραπεία νευροπαθητικού πόνου

Οι θεραπευτικές επιλογές για τον νευροπαθητικό πόνο εξαρτώνται από τον τύπο του πόνου. Τα αντισπασμωδικά είναι αποτελεσματικά στην θεραπεία της περιφερικής νευροπάθειας και τα αντικαταθλιπτικά στην θεραπεία της κεντρικής νευροπάθειας.

Άλλες θεραπευτικές επιλογές για τον νευροπαθητικό πόνο περιλαμβάνουν την φυσικοθεραπεία, το βελονισμό. Η φυσικοθεραπεία συμβάλλει στην ενδυνάμωση των μυών και στη βελτίωση του εύρους των κινήσεων.

Η διέγερση του νωτιαίου μυελού περιλαμβάνει την εμφύτευση μιας συσκευής νευροδιέγερσης κάτω από το δέρμα και ηλεκτρικά καλώδια τοποθετούνται γύρω από τη σπονδυλική στήλη. Η συσκευή στέλνει ηλεκτρικά σήματα που διακόπτουν τα σήματα του πόνου και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη μείωση του νευροπαθητικού πόνου.

Θεραπευτικές επιλογές

Μέθοδοι και θεραπείες

• Θεραπεία απευαισθητοποίησης και φυσιολογικής χρήσης του άκρου.
• Γιατροί που ειδικεύονται στον πόνο χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό θεραπειών:

1. Φαρμακευτική αγωγή
2. Αποκλεισμό των περιφερικών νεύρων
3. Ενέσιμα στο τραυματισμένο άκρο

• Νευροτροποποίηση
• Χειρουργική επέμβαση που στοχεύει το εμπλεκόμενο νεύρο

1. Κομμένο νεύρο - επιδιόρθωση
2. Τραυματισμένο νεύρο- νευρόλυση

• Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να γίνει η διέγερση του νωτιαίου μυελού ή του εγκεφάλου, με νευροχειρουργική.

Ο πόνος είναι μια οδυνηρή εμπειρία. Ο χρόνιος πόνος είναι εξουθενωτικός για αυτό είναι σημαντική η ψυχοθεραπεία, η οποία βοηθά τους ασθενείς να διαχειρίζονται το στρες και το πόνο καλύτερα. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι ο πόνος οφείλεται σε κάποιο θέμα ψυχικής υγείας ή ότι ο πόνος δεν είναι αληθινός. Η ψυχοθεραπεία βοηθά τους ασθενείς να κατανοήσουν τους μηχανισμούς του πόνου και να μάθουν νέες τεχνικές διαχείρισης.

Φάρμακα για τον νευροπαθητικό πόνο

Οι θεραπευτικές επιλογές για τον νευροπαθητικό πόνο έχουν σχέση με το μηχανισμό που προκαλεί τον πόνο. Πολλές από τις θεραπείες βασίζονται σε όσα ήδη γνωρίζουμε για κάποιους μηχανισμούς. Τα φάρμακα για τον νευροπαθητικό πόνο μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Κεταμίνη
• Αντικαταθλιπτικά
• Γκαμπαπεντίνη
• Λιδοκαΐνη
• Κλονιδίνη
• Οπιοειδή

Μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις για τον νευροπαθητικό πόνο

Ο βελονισμός είναι μια αρχαία τεχνική που αναπτύχθηκε στην αρχαία Κίνα και χρησιμοποιείται πλέον και στη Δυτική Ιατρική για την θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου. Οι μελέτες δείχνουν ότι μετά το βελονισμό οι ασθενείς έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής και μείωση του πόνου.