Οικονομική αυτογνωσία

Οικονομική αυτογνωσία

Τα χρήματα κατέχουν μια εξέχουσα θέση στο μυαλό μας. Παρά τη σημασία τους,  αποτελούσαν πάντα μια απλή έννοια. Ωστόσο, η οικονομική αυτογνωσία, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, έχει εξελιχθεί σε ένα υπερβολικά περίπλοκο κομμάτι της ζωής μας. Καθώς διευρύνεται η γκάμα και η πολυπλοκότητα των χρηματοοικονομικών προϊόντων, καλούμαστε να παίρνουμε σημαντικές οικονομικές αποφάσεις κάθε μέρα.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι ένας παράγοντας κλειδί για την διαχείριση των οικονομικών είναι η επίγνωση της οικονομικής μας κατάστασης, ωστόσο είναι κάτι που οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να παραβλέπουμε. Η έλλειψη της οικονομικής αυτογνωσίας, είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για την επίτευξη της οικονομικής ελευθερίας, και ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιος.

Τι είναι η οικονομική αυτογνωσία;

Ο όρος "οικονομική αυτογνωσία" έχει χρησιμοποιηθεί ανεπίσημα όλα αυτά τα χρόνια, αλλά η πρώτη επίσημη χρήση του όρου έγινε το 2019 σε μια μελέτη που περιέγραφε ότι "είναι η προσωπική γνώση που έχει κάποιος για τα περιουσιακά του στοιχεία, τις δαπάνες του, και τις υποχρεώσεις του".

Με άλλα λόγια, σημαίνει ότι κάποιος έχει μια ολοκληρωμένη και λεπτομερή εικόνα για όλες τις πτυχές των προσωπικών οικονομικών του. Η μελέτη επίσης έδειξε ότι οι άνθρωποι που έχουν υψηλή οικονομική αυτογνωσία έχουν την τάση να αποταμιεύουν περισσότερα χρήματα και να έχουν καλύτερο έλεγχο σε όσα ξοδεύουν.

Ένα υψηλότερο επίπεδο οικονομικής αυτογνωσίας έχει συνδεθεί με πιο θετικές επιλογές οικονομικά. Για παράδειγμα, όταν κάποιος αποφασίζει αν θα πάρει ή όχι ένα δάνειο, βοηθά να έχει κανείς μια σαφή αίσθηση της αναμενόμενης μελλοντικής ροής των χρημάτων (ρευστότητα) ή την αξία των περιουσιακών στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν ως εξασφάλιση, προκειμένου να γίνει μια καλή επιλογή.

Για αυτό το λόγο, η λεπτομερής κατανόηση της οικονομικής κατάστασης βοηθά να είμαστε οικονομικά υπεύθυνοι και να κάνουμε πιο σοφές επιλογές. Όταν έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για την οικονομική μας κατάσταση, είναι πιο πιθανό να αναβάλλουμε κάποιες σημαντικές οικονομικές αποφάσεις.

Η ψυχολογία πίσω από την αποταμίευση και τις καλές οικονομικές συνήθειες

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να ξοδεύουν με σύνεση τα χρήματα και να κάνουν αποταμίευση για το μέλλον. Δυστυχώς, οι καλές προθέσεις δεν αρκούν και έρχονται σε αντίθεση με το πως λειτουργεί το μυαλό. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι θέλουν να κάνουν αποταμιεύση για το μέλλον αλλά δεν έχουν κίνητρο επειδή δεν έχουν φανταστεί αυτό το μέλλον. Η ψυχολογία πίσω από την αποταμίευση και τις καλές οικονομικές συνήθειες είναι πολύ σημαντική για την αλλαγή της οικονομικής νοοτροπίας και την ανάπτυξη νέων συνηθειών.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα για την οικονομική τους κατάσταση. Δεν δίνουν σημασία στα χρήματα που ξοδεύουν, πόσο μάλλον στην αποταμίευση και στις επενδύσεις. Στην πραγματικότητα, τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν πολλές δουλειές που οδηγούν στην οικονομική απάθεια.

Οι άνθρωποι θέλουν να αποταμιεύουν χρήματα για το μέλλον αλλά δεν έχουν το κίνητρο να το κάνουν επειδή δεν έχουν φανταστεί αυτό το μέλλον. Αυτός ο χαρακτηρισμός μπαίνει βαθύτερα στην έννοια της οικονομικής αυτογνωσίας.

Όταν γενικά έχουμε αυτογνωσία, δεν έχουμε απλά γνώση, αλλά κατανοούμε την προσωπικότητά μας, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας. Οι άνθρωποι με αυτογνωσία χρησιμοποιούν αυτή τη γνώση και την κατανόηση για την προώθηση πιο υγιών και παραγωγικών αλληλεπιδράσεων και σχέσεων. Όσον αφορά τα οικονομικά, δεν γνωρίζουν απλά την οικονομική τους κατάσταση, αλλά έχουν επίσης τον έλεγχο.

Ενίσχυση της οικονομικής αυτογνωσίας

1. Μην ζείτε μόνο τη στιγμή: αυτό δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους με οικονομική στενότητα. Αφορά όλους μας. Αν και στην ψυχολογία είναι πολύ σημαντικό να απολαμβάνουμε κάθε στιγμή, αυτό μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα αλλά να οδηγεί και σε παρορμητικές αποφάσεις. Είναι εύκολο να ξοδέψει κανείς όλα τα χρήματα που έχει για να ζήσει τη στιγμή.
2. Έχετε εμμονή με τον προϋπολογισμό σας: όταν κάποιος δεν έχει αρκετά χρήματα, τα πράγματα δεν θα βελτιωθούν επειδή απλά ελέγχει το λογαριασμό του συνέχεια. Δεν θα βοηθήσει να κάνει υπολογισμούς στο μυαλό και να έχει εμμονή με αυτό. Χρειάζεται να δει με σοβαρότητα την κατάσταση και να κάνει στρατηγικές κινήσεις.
3. Σκεφτείτε τα συναισθήματά σας: μπορεί να θέλετε να δώσετε 5€ για να πιείτε έναν καφέ και να νιώθετε καλά εκείνη τη στιγμή. Αλλά πώς θα νιώσετε αν έχετε μόνο 15€ στο λογαριασμό σας; Αν κάνετε κακές οικονομικές επιλογές τώρα, θα χάσετε αργότερα. Ωστόσο, μπορείτε να αλλάξετε συνήθειες και τα πράγματα να είναι καλύτερα.
4. Μαζί με τις δαπάνες πάει και η αποταμίευση: αν ξοδεύετε τα χρήματά σας σε πράγματα που δεν έχετε πραγματικά ανάγκη, τότε πρέπει να αποταμιεύετε και τα ανάλογα χρήματα. Αν ξοδέψετε 20€ για τον εαυτό σας, πρέπει να αποταμιεύσετε 20€. Αν κάνετε την αποταμίευση προτεραιότητα τότε τα πράγματα θα είναι οικονομικά καλύτερα για εσάς.

Καταγράψτε όλα τα χρήματα που παίρνετε και ξοδεύετε. Κόψτε τις περιττές δαπάνες. Επαναξιολογήστε το κόστος στέγασης και μετακινήσεων.

Δεν είναι αρκετό να γνωρίζετε την οικονομική σας κατάσταση. Δεν είναι αρκετό να την κατανοείτε. Πρέπει να κατανοήσετε βαθιά γιατί ξοδεύετε τα χρήματα σας.

Η κατανόηση των οικονομικών σας συμπεριφορών, των συναισθηματικών σας αντιδράσεων είναι πολύ σημαντική για τη δημιουργία στρατηγικών που ευθυγραμμίζονται με τους προσωπικούς στόχους και την πραγματικότητα της αγοράς. Η οικονομική αυτογνωσία σας επιτρέπει να περιηγηθείτε στο πολύπλοκο οικονομικό τοπίο πιο αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας ότι οι αποφάσεις καθοδηγούνται από τεκμηριωμένες επιλογές και όχι από φευγαλέες παρορμήσεις ή εξωτερικές πιέσεις.

Επιπλέον, η οικονομική αυτογνωσία σημαίνει ότι θα αναλύετε τακτικά τις οικονομικές σας αποφάσεις. Είναι ανάγκη να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας για την αποτελεσματικότητα των οικονομικών σας επιλογών και να είστε πρόθυμοι να μάθετε από τα λάθη σας ώστε να επιτύχετε την οικονομική ελευθερία. Με αυτό τον τρόπο θα αποκτήσετε ανθεκτικότητα  και θα κάνετε καλύτερες επιλογές. Όταν γνωρίζετε τις οικονομικές σας συνήθειες και γνωρίζετε τον εαυτό σας μπορείτε να πάρετε καλύτερες οικονομικές αποφάσεις.