Ονυχοφαγία
Η ονυχοφαγία (δάγκωμα των νυχιών) ανήκει σε μια ομάδα συμπεριφορών που περιλαμβάνουν την τριχοτιλλομανία και την δερματιλλομανία. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να πηγάζουν από καταστάσεις που προκαλούν άγχος και ανησυχία. Οι εξετάσεις, οι δυσκολίες στην καθημερινότητα προκαλούν έντονο στρες και ανησυχία. Έτσι η ονυχοφαγία αποτελεί έναν τρόπο ανακούφισης από το στρες. Έτσι, σταδιακά αυτό γίνεται μια συνήθεια. Σε αντίθεση με το τι πιστεύουν κάποιοι, δεν είναι μια συνήθεια που καταστρέφει τα νύχια. Το αντίθετο μάλιστα, κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν καλά, πράγμα το οποίο κάνει ακόμη πιο δύσκολη την διακοπή της.
Πότε εμφανίζεται η ονυχοφαγία;
Δαγκώνετε τα νύχια σας; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε δεν είστε οι μόνοι. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι το 60% των παιδιών και το 45% των εφήβων, δαγκώνουν τα νύχια τους. Μετά την ηλικία των 18 ετών, τα ποσοστά των ανθρώπων με ονυχοφαγία φθίνει. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες η ονυχοφαγία συνεχίζει στην ενήλικη ζωή. Γιατί όμως αυτό συμβαίνει;
Η ονυχοφαγία τυπικά ξεκινά στην παιδική ηλικία και μπορεί να επιδεινωθεί στην εφηβεία. Δεν είναι πάντα ξεκάθαρο γιατί μερικοί άνθρωποι έχουν αυτή τη συνήθεια, αλλά από τη στιγμή που θα ξεκινήσει είναι δύσκολο να σταματήσει.
Αιτίες ονυχοφαγίας
Η ονυχοφαγία μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα της ιδεοψυχαναγκαστκής διαταραχής (OCD) επειδή το άτομο έχει επίγνωση για αυτό που κάνει αλλά δεν μπορεί να σταματήσει. Ωστόσο, ακόμη και όταν κάποιος γνωρίζει το πρόβλημα, ίσως να μην έχει την επιθυμία να σταματήσει αυτή τη συνήθεια.
Ενώ το άγχος είναι ένας από τους κύριους λόγους της ονυχοφαγίας, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να στηρίζουν αυτή την υπόθεση και αναγνωρισμένοι λόγοι που να εξηγούν γιατί συμβαίνει αυτό. Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία ότι η ονυχοφαγία είναι επιβλαβής, ψυχικά ή σωματικά. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι καλοί λόγοι για να σταματήσει κάποιος αυτή τη συνήθεια. Για παράδειγμα, τα δάχτυλα και τα χέρια δεν είναι όμορφα όταν κάποιος τα καταστρέφει συνεχώς. Όταν κάποιος βάζει τα χέρια στο στόμα του είναι ανθυγιεινό και αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων από βακτήρια και ιούς.
Ανυπομονησία, απογοήτευση, βαρεμάρα
Από τη στιγμή που η ονυχοφαγία γίνει συνήθεια, μπορεί να γίνει η αγαπημένη σας συμπεριφορά όταν ανυπομονείτε για κάτι, νιώθετε απογοήτευση, ή απλά βαριέστε. Είναι κάτι με το οποίο κρατάτε τον εαυτό σας απασχολημένο.
Συγκέντρωση
Μερικές φορές, η ονυχοφαγία είναι μια επουσιώδης κίνηση και όχι μια συνειδητή επιλογή σε στιγμές έντονης συγκέντρωσης. Ίσως να μην αντιλαμβάνεστε ότι μασάτε τα νύχια σας ενώ προσπαθείτε να λύσετε ένα πρόβλημα.
Άγχος, ανησυχία
Η ονυχοφαγία μπορεί να είναι μια νευρική συνήθεια, μια προσπάθεια να ανακουφίσετε προσωρινά το άγχος και την ανησυχία που αισθάνεστε.
Συναισθηματικά ή ψυχολογικά προβλήματα
Η ονυχοφαγία έχει άμεση σύνδεση με ψυχικές διαταραχές , όπως:
- η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ)
- η μείζονα κατάθλιψη
- η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD)
- η εναντιωματική προκλητική διαταραχή
- το άγχος αποχωρισμού
- το σύνδρομο Tourette
Φυσικά, οι άνθρωποι με αυτές τις διαταραχές δεν έχουν την συνήθεια της ονυχοφαγίας. Και αν κάποιος τρώει τα νύχια του δεν σημαίνει ότι έχει κάποια ψυχική διαταραχή.
Ένας ορισμός για την ονυχοφαγία είναι η κίνηση στην οποία το άτομο βάζει ένα ή περισσότερα δάχτυλα στο στόμα του και δαγκώνει τα νύχια του με τα δόντια του.
Η ακριβής αιτία της ονυχοφαγίας δεν είναι γνωστή. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες θεωρίες γύρω από αυτή:
- Θεωρία του Φρόυντ: η ονυχοφαγία προκαλείται από την διακοπή της ψυχολογικής ανάπτυξης κάτι που ο Φρόυντ αποκαλούσε στοματικό στάδιο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης. Η ονυχοφαγία, είναι σύμφωνα με την θεωρία του Φρόυντ, το αποτέλεσμα μιας στοματικής καθήλωσης.
- Αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές: η ονυχοφαγία είναι τελικά μια μορφή επιθετικότητας ενάντια στον ίδιο τον εαυτό, και πολλές θεωρίες έχουν καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα.
- Άγχος: η ονυχοφαγία προκαλείται από το άγχος.
- Νευρική συνήθεια: η ονυχοφαγία σύμφωνα με κάποιες θεωρίες είναι απλά μια συνήθεια.
- Ψυχιατρικές διαταραχές: υπάρχουν πολλές ψυχικές διαταραχές και πολλοί πιστεύουν ότι έχουν άμεση σχέση με την ονυχοφαγία.
- Εκμαθημένη συμπεριφορά: τα παιδιά μαθαίνουν να δαγκώνουν τα νύχια τους επειδή βλέπουν τους ενήλικες να το κάνουν και μιμούνται τη συμπεριφορά τους.
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την ονυχοφαγία;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στην διακοπή αυτής της συνήθειας. Ένας από αυτούς είναι το άτομο να φοράει ένα βραχιόλι που κάνει έναν συγκεκριμένο ήχο, γιατί βοηθά το άτομο να συνειδητοποιήσει τι κάνει και να σταματήσει. Ο διαλογισμός, η γιόγκα και οι τεχνικές χαλάρωσης, ανακουφίζουν από το στρες και την ένταση έτσι μειώνεται η ανάγκη για την ονυχοφαγία. Μια ακόμη τεχνική είναι το άτομο να κρατά τα χέρια του απασχολημένα, να κρατάει ένα μολύβι, να πλέκει ή να κάνει οτιδήποτε άλλο για να μειώσει την ονυχοφαγία. Αν ένα άτομο έχει απασχολημένα τα χέρια του με κάτι άλλο είναι αδύνατο να τρώει τα νύχια του. Επίσης είναι ωφέλιμο τα νύχια να είναι κοντά ή το μανικιούρ μπορεί να αποτρέπει την ονυχοφαγία.
Υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές που συμβάλλουν στην διακοπή της ονυχοφαγίας, αλλά η πιο κοινή είναι η αναγνώριση των καταστάσεων που οδηγούν σε αυτή την συνήθεια. Όταν αναγνωρίζουμε τις αιτίες μιας κατάστασης μόνο τότε μπορούμε να τις ελέγξουμε με ποικίλους τρόπους.
Για παράδειγμα, αν δαγκώνετε τα νύχια σας ενώ παρακολουθείτε τηλεόραση, ίσως να είναι αποτελεσματικό να μασάτε μια τσίχλα ή να έχετε ένα αντικείμενο στα χέρια σας όπως μια μπάλα αντιστρές κάθε φορά που κάθεστε στον καναπέ. Μπορείτε να βάλετε κάποια σημάδια δίπλα στον καναπέ που θα σας υπενθυμίζουν ότι δεν θέλετε να συνεχίσετε την ονυχοφαγία. Το ίδιο ισχύει και για τα διαφορετικά συναισθήματα που ενισχύουν αυτή την συνήθεια όπως η απογοήτευση. Μπορείτε όμως να αλλάξετε την κατάσταση κατά κάποιο τρόπο, κάνοντας κάτι άλλο.
Αν βάφετε τα νύχια σας μπορείτε να δοκιμάσετε ένα μανό που έχει απαίσια γεύση. Αν ακόμη και έτσι δεν μπορείτε να σταματήσετε τότε βάψτε τα νύχια σας με ένα ειδικό μανό, το οποίο είναι ακίνδυνο, αλλά έχει την ιδιότητα ακόμη και σε κοντινή απόσταση ανάμεσα στο στόμα και στα νύχια να δημιουργεί μια πικρή γεύση.
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την ονυχοφαγία
Αυτό που χρειάζεται να έχετε στο μυαλό σας είναι ότι δεν μπορείτε να αλλάξετε αυτή τη συνήθεια μέσα σε μια νύχτα, έτσι αν μία φορά στο τόσο σας παρασύρει δεν σημαίνει ότι έχετε αποτύχει. Χρειάζεται χρόνος και υπομονή για να σπάσετε αυτή τη συνήθεια, μέχρι μια μέρα να μην υπάρχει καν στο μυαλό σας.
Αν η ονυχοφαγία είναι ένα πρόβλημα που παρεμβαίνει στην κοινωνική και στην επαγγελματική σας ζωή μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα ενός βαθύτερου προβλήματος. Αν και η ονυχοφαγία δεν είναι επιβλαβής υπάρχουν περιπτώσεις που αποδεικνύουν το αντίθετο. Σίγουρα, η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τις αιτίες της συμπεριφοράς σας.