Όταν το παιδί κοιμάται με τη μαμά

Όταν το παιδί κοιμάται με τη μαμά

Το να γίνει κάποιος γονέας είναι μια μοναδική εμπειρία για τον καθένα. Πέρα από τις προφανείς ευθύνες για την φροντίδα ενός νεογέννητου, μια πτυχή που επηρεάζεται σημαντικά είναι ο ύπνος. Η συγκοίμιση (co-sleeping) με ένα παιδί είναι ένα θέμα που διχάζει τους γονείς και τους ειδικούς. Μερικοί υποστηρίζουν την συγκοίμιση, άλλοι είναι τελείως αντίθετοι με αυτή την ιδέα.

Χρειάζεται προσοχή για τα μωρά

Ιδίως όταν ένα βρέφος κοιμάται με τη μαμά του, υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι, καθώς τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι αυτή η πρακτική έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο θανάτου στα μωρά. Οι οδηγίες για τον ασφαλή ύπνο επισημαίνουν ότι οι γονείς δεν πρέπει ποτέ να επιτρέπουν στο μωρό να κοιμάται στο κρεβάτι τους. Αυτή η σύσταση βασίζεται στις ανησυχίες για ασφυξία, σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και άλλους θανάτους που έχουν σχέση με τον ύπνο.

Αν μια μαμά θέλει να είναι δίπλα στο παιδί, είτε για λόγους θηλασμού, είτε για να το προσέχει ή για να καταφέρει να κοιμηθεί λίγο, θα πρέπει να έχει λάβει ειδικά μέτρα, όπως για παράδειγμα ένα λίκνο-παρκοκρέβατο με ρυθμιζόμενο ύψος και πλαϊνό άνοιγμα για το μωρό, δίπλα στο κρεβάτι της.

Μια ανάλυση του 2018 έδειξε ότι τα μωρά (χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας ή άλλους παράγοντες όπως η προωρότητα) έχουν 1 στις 16,400 πιθανότητες να πεθάνουν από σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου όταν κοιμούνται στο κρεβάτι των γονιών τους. Ο κίνδυνος μειώνεται στους 1 στις 46,000 όταν το μωρό κοιμάται στην κούνια του στο δωμάτιο των γονιών.

Ποια είναι τα οφέλη στην ψυχική υγεία από τη συγκοίμιση;

Η συγκοίμιση είναι ένα θέμα συζήτησης εξαιτίας των πιθανών οφελών. Όσοι υποστηρίζουν την συγκοίμιση συμφωνούν ότι δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας, ενισχύει τη σύνδεση παιδιού-γονέα και συμβάλλει με πολλούς τρόπους στην ανάπτυξη του παιδιού.

1. Συναισθηματική ασφάλεια και σύνδεση

Η συγκοίμιση συμβάλλει στην ανάπτυξη συναισθηματικής ασφάλειας και σύνδεσης στα παιδιά. Τα παιδιά που μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι με τους γονείς τους έχουν την αίσθηση της φυσικής εγγύτητας, της ζεστασιάς και της σιγουριάς. Αυτή η στενή επαφή στη διάρκεια του ύπνου ενισχύει τη συναισθηματική σύνδεση και βοηθά τα παιδιά να νιώθουν ασφαλή και προστατευμένα, και αυτό ενισχύει τη σχέση γονέα-παιδιού. Η συνεχής φυσική παρουσία των γονιών δημιουργεί ένα αίσθημα εμπιστοσύνης, συναισθηματικής ασφάλειας και συμβάλλει στην ευεξία των παιδιών.

2. Σύνδεση γονέα-παιδιού

Όταν ένα παιδί κοιμάται με τη μαμά του αυτό αυξάνει τις πιθανότητες για αλληλεπίδραση. Όταν η μαμά κοιμάται με το παιδί αυτό της δίνει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες του παιδιού, και αυτό οδηγεί στη βαθιά συναισθηματική σύνδεση. Η στενή σωματική επαφή στη διάρκεια του ύπνου οδηγεί στην απελευθέρωση ορμονών, όπως η ωκυτοκίνη, η οποία ενισχύει την συναισθηματική σύνδεση ανάμεσα στη μαμά και στο παιδί. Αυτή η σύνδεση μπορεί να επηρεάζει θετικά την αυτοεκτίμηση, τις κοινωνικές δεξιότητες και την συνολική ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού.

3. Βελτίωση του ύπνου

Η συγκοίμιση έχει συνδεθεί με τον καλύτερο ύπνο στα παιδιά. Η παρουσία ενός γονέα στη διάρκεια του ύπνου βοηθά το παιδί να κοιμάται πιο βαθιά, έτσι ο ύπνος είναι πιο ξεκούραστος και σταθερός. Η συγκοίμιση μειώνει το ξύπνημα στη διάρκεια της νύχτας και δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας που προάγει τον καλύτερο ύπνο. Όταν ένα παιδί κοιμάται καλά τότε έχει καλύτερη διάθεση, καλύτερες γνωστικές ικανότητες και συνολικά ψυχολογική ευεξία.

4. Έλεγχος των συναισθημάτων

Η συγκοίμιση βοηθά στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του συναισθηματικού ελέγχου στα παιδιά. Όταν τα παιδιά μοιράζονται τον ίδιο χώρο με τους γονείς τους αυτό τους επιτρέπει την άμεση αντίδραση στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών, πράγμα που τα βοηθά να αναγνωρίζουν και να ελέγχουν τα συναισθήματά τους. Η συναισθηματική υποστήριξη και η παρηγοριά στη διάρκεια της συγκοίμισης συμβάλλει στην ικανότητα του παιδιού να διαχειρίζεται το άγχος, να εκφράζει κατάλληλα τα συναισθήματά του και να ενισχύει την αντοχή του μπροστά στις προκλήσεις.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα στην ψυχική υγεία από τη συγκοίμιση;

Αν και η συγκοίμιση έχει πολλά πιθανά οφέλη, είναι σημαντικό να έχετε στο μυαλό σας ότι μπορεί να έχει και κάποια μειονεκτήματα.

1. Μείωση της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας

Όταν η συγκοίμηση συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να παρεμβαίνει στην ανάπτυξη της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας του παιδιού. Τα παιδιά που κοιμούνται συνέχεια με τους γονείς τους εξαρτώνται υπερβολικά από τους γονείς, και είναι μεγάλη πρόκληση να μάθουν να κοιμούνται μόνα τους όσο μεγαλώνουν. Αυτή η εξάρτηση μπορεί να επηρεάζει την ικανότητά τους να ηρεμούν μόνα τους, να καθορίζουν τον ύπνο τους και να έχουν υγιείς συνήθειες ύπνου. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στην συναισθηματική ασφάλεια και στην ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας ανάλογα με την ηλικία.

2. Όρια και ιδιωτικότητα

Η συγκοίμιση μπορεί να επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να κατανοήσει τα προσωπικά του όρια και την ιδιωτικότητα. Όταν ένα παιδί κοιμάται μαζί με τους γονείς του αυτό θολώνει τα νερά ανάμεσα στο προσωπικό χώρο και στην ιδιωτικότητα, όπως επίσης ανάμεσα στις ώρες αφύπνισης και ύπνου. Αυτό μπορεί να επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να κατανοεί τα προσωπικά του όρια και την αίσθηση του προσωπικού χώρου όταν αλληλεπιδρά με τους άλλους. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν ξεκάθαρα όρια και να υπάρχουν παραδείγματα ιδιωτικότητας ανάλογα με την ηλικία, εντός και εκτός του περιβάλλοντος ύπνου.

3. Διαταραχές  στον ύπνο

Η συγκοίμιση μπορεί να διαταράσσει τον ύπνο των γονιών και των παιδιών. Όταν τρεις άνθρωποι μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι αυτό μπορεί να διαταράζει τον ύπνο λόγω των κινήσεων, του ροχαλητού, του ανήσυχου ύπνου. Αυτό μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου και να προκαλεί κόπωση στη διάρκεια της ημέρας στους γονείς και στα παιδιά, και αυτό είναι πολύ πιθανό να επηρεάζει την ευεξία και την λειτουργικότητά τους.

4. Εξάρτηση και άγχος αποχωρισμού

Η συγκοίμιση μπορεί να συμβάλλει στην εξάρτηση και στο άγχος αποχωρισμού στα παιδιά. Όταν ένα παιδί κοιμάται συνέχεια με τους γονείς του είναι δύσκολο να έχει αυτοπεποίθηση και δεξιότητες ώστε να κοιμάται μόνο του. Αυτό δημιουργεί άγχος όταν πρέπει να κοιμηθεί μόνο του ή σε ένα λιγότερο οικείο περιβάλλον. Η ανεξαρτησία ανάλογα με την ηλικία και η σταδιακή μετάβαση στον ανεξάρτητο ύπνο μπορεί να βοηθήσει το παιδί να νιώθει ασφάλεια και σιγουριά όταν κοιμάται μόνο του.