Τι είναι OTC φάρμακα
Το OTC σημαίνει "Over The Counter", αναφερόμενο σε φάρμακα και άλλα προϊόντα που μπορούν να αγοραστούν χωρίς ιατρική συνταγή. Αυτά προορίζονται συνήθως για αυτοφροντίδα και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση κοινών συμπτωμάτων και παθήσεων όπως πονοκεφάλοι, κρυολογήματα ή ελαφριές δερματικές παθήσεις. Τα OTC φάρμακα ελέγχονται από υγειονομικές αρχές, όπως ο ΕΟΦ και ο FDA στην Αμερική, για να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά τους όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες.
Τα προϊόντα OTC χαρακτηρίζουν μια μεγάλη γκάμα ειδών ουσιών, όπως τα μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα φάρμακα (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ) που περιλαμβάνουν από αναλγητικά και αντιισταμινικά μέχρι απολυμαντικά χεριών και αντηλιακά.
Οι κύριες διαφορές μεταξύ των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και των συνταγογραφούμενων (Rx) φαρμάκων έγκεινται στις μελέτες αποτελεσματικότητας, χρήσης και ασφάλειας. Τα OTC φάρμακα είναι γενικά πιο ήπια σε δύναμη και έχουν μεγαλύτερο περιθώριο ασφάλειας, καθιστώντας τα κατάλληλα για γενική χρήση χωρίς ιατρική συνταγή και παρακολούθηση.
Ενώ διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή, συνιστάται στους καταναλωτές να συμβουλεύονται επαγγελματίες υγείας εάν έχουν ερωτήσεις σχετικά με την κατάλληλη χρήση ενός προϊόντος OTC ή εάν έχουν υποκείμενες παθήσεις υγείας
Είδη OTC
Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (OTC) καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών, αντιμετωπίζοντας διάφορες καταστάσεις υγείας και συμπτώματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν με ασφάλεια χωρίς ιατρική συνταγή. Αυτές οι κατηγορίες περιλαμβάνουν:
- Ανακούφιση από τον πόνο: φάρμακα όπως η παρακεταμόλη (Depon), η ιβουπροφαίνη, η ασπιρίνη και η ναπροξένη χρησιμοποιούνται συνήθως για την ανακούφιση των πονοκεφάλων, του μυϊκού πόνου, της αρθρίτιδας και άλλων ελαφρών πόνων και πόνων.
- Ανακούφιση από τον βήχα, το κρυολόγημα και την αλλεργία: Περιλαμβάνει αποσυμφορητικά (π.χ. ψευδοεφεδρίνη), κατασταλτικά του βήχα (π.χ. δεξτρομεθορφάνη) και σπρέι.
- Φάρμακα για αλλεργίες: αντιισταμινικά χωρίς συνταγή (π.χ. λοραταδίνη) και ρινικά σπρέι για τη διαχείριση συμπτωμάτων όπως φτέρνισμα και καταρροή.
- Ελαφριά αντικαταθλιπτικά και ηρεμιστικά: διάφορες ουσίες όπως για παράδειγμα το Saint John's Wart και το Valmane αντίστοιχα, αλλά και CBD oil, 5-HTP.
- Υπναγωγά: φυτικά υπνωτικά όπως η βαλεριάνα (Valmane), μελατονίνη (ZzzQuil) και άλλα.
- Πεπτικό σύστημα: τα OTC φάρμακα αυτής της κατηγορίας αντιμετωπίζουν ζητήματα όπως η καούρα, η δυσπεψία, η διάρροια και η δυσκοιλιότητα. Παραδείγματα περιλαμβάνουν αντιόξινα (π.χ. υδροξείδιο του αργιλίου), αναστολείς αντλίας πρωτονίων (π.χ. ομεπραζόλη), καθαρτικά (π.χ. Dulcolax) και αντιδιαρροϊκά (π.χ. Imodium).
- Περιποίηση δέρματος και τοπικές θεραπείες: προϊόντα για ακμή, μυκητιασικές λοιμώξεις, κονδυλώματα, έκζεμα και μικρά κοψίματα ή εγκαύματα εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία. Οι κρέμες υδροκορτιζόνης και οι αντιβιοτικές αλοιφές επίσης.
- Φροντίδα ματιών και αυτιών: OTC οφθαλμικές σταγόνες για ξηροφθαλμία ή ανακούφιση από την ερυθρότητα και διαλύματα αφαίρεσης κεριού αυτιού περιλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία.
- Διαχείριση βάρους: ορισμένα προϊόντα OTC έχουν σχεδιαστεί για να υποστηρίζουν την απώλεια βάρους ή τον έλεγχο της όρεξης.
- Φάρμακα έκτακτης ανάγκης: ορισμένα εξειδικευμένα OTC φάρμακα περιλαμβάνουν για παράδειγμα αντισυλληπτικά και το χάπι της επόμενης ημέρας.
- Βιταμίνες και συμπληρώματα: αν και δεν ταξινομούνται ως φάρμακα, πολλές βιταμίνες, μέταλλα και συμπληρώματα διατροφής πωλούνται OTC για την προώθηση της ψυχικής και σωματικής υγείας.
- Ομοιοπαθητικά φάρμακα και ανθοϊάματα: ανήκουν στην εναλλακτική ιατρική, φάρμακα όπως το Rescue Remedy
Αυτές οι κατηγορίες αντικατοπτρίζουν το ευρύ φάσμα των OTC φαρμάκων που διατίθενται για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων υγείας χωρίς ιατρική συνταγή και παρακολούθηση.
Ασφάλεια των OTC
Ο ΕΟΦ και ο FDA απαιτούν οι ετικέτες OTC φαρμάκων να ακολουθούν συγκεκριμένες οδηγίες για να παρέχουν σαφείς πληροφορίες στους καταναλωτές σχετικά με το περιεχόμενό τους και τις ενδείξεις χρήσης τους.
Τα OTC φάρμακα είναι διαθέσιμα για αγορά χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να ληφθούν από διάφορα σημεία, όπως φαρμακεία και σούπερ μάρκετ.
Αντίθετα, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα απαιτείται να γραφούν από γιατρό και πωλούνται μόνο στα φαρμακεία. Προορίζονται για συγκεκριμένες ιατρικές καταστάσεις που απαιτούν ιατρική διάγνωση και παρακολούθηση, όπως λοιμώξεις ή χρόνιες ασθένειες. Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι ισχυρότερα από τα OTC φάρμακα και ενέχουν παρενέργειες εάν δεν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες. Υποβάλλονται σε μια πολύ πιο αυστηρή διαδικασία έγκρισης, συμπεριλαμβανομένων κλινικών δοκιμών, για να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα για την προβλεπόμενη κατάσταση.
Επιπλέον, τα OTC φάρμακα μπορεί να μοιράζονται μεταξύ ατόμων σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ., αναλγητικά), ενώ τα συνταγογραφούμενα φάρμακα προορίζονται αυστηρά για χρήση από το άτομο στο οποίο συνταγογραφούνται.