Ουρολοίμωξη: αίτια και θεραπεία

Ουρολοίμωξη και θεραπεία

Η ουρολοίμωξη είναι μια λοίμωξη σε οποιοδήποτε κομμάτι του ουροποιητικού συστήματος. Το ουροποιητικό μας σύστημα περιλαμβάνει τους νεφρούς, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Οι περισσότερες λοιμώξεις αφορούν κυρίως το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα, την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα.

Οι γυναίκες, γενικά, έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης ουρολοίμωξης από ότι οι άνδρες. Αν μια λοίμωξη είναι περιορισμένη στην ουροδόχο κύστη, μπορεί να προκαλεί πόνο. Αλλά τα σοβαρά προβλήματα προκύπτουν όταν η λοίμωξη φτάνει μέχρι τους νεφρούς (πυελονεφρίτιδα, αφορά το ανώτερο ουροποιητικό σύστημα).

Συνήθως, η θεραπεία της ουρολοίμωξης περιλαμβάνει αντιβιοτικά, αν και υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις πιθανότητες της λοίμωξης.

Αιτίες ουρολοίμωξης

Η ουρολοίμωξη τυπικά συμβαίνει όταν τα μικρόβια (βακτήρια) εισέρχονται στο ουροποιητικό σύστημα μέσω της ουρήθρας και αρχίζουν να μετακινούνται στην ουροδόχο κύστη. Το ουροποιητικό σύστημα έχει τέτοιο σχεδιασμό ώστε να να κρατά μακριά τα βακτήρια. Αλλά οι αμυντικοί μηχανισμοί κάποιες φορές αποτυγχάνουν. Όταν αυτό συμβαίνει, ο πολλαπλασιασμός των βακτηρίων προκαλεί λοίμωξη.

Οι ουρολοιμώξεις προκαλούνται από μικροοργανισμούς, συνήθως βακτήρια, που εισέρχονται στην ουρήθρα και στην ουροδόχο κύστη, και προκαλούν φλεγμονή και λοίμωξη. Αν και οι περισσότερες περιπτώσεις ουρολοιμώξεων αφορούν την ουρήθρα και την ουροδόχο κύστη, τα βακτήρια μπορεί να ταξιδεύουν στους ουρητήρες και να επηρεάζουν τους νεφρούς.

Το Escherichia Coli (E. Coli), ένα βακτήριο που φυσιολογικά υπάρχει στο έντερο, προκαλεί το 80-90% των λοιμώξεων της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδα). Τα χλαμύδια, ουρεόπλασμα και μυκόπλασμα είναι λιγότερο συχνά ως αιτίες των ουρολοιμώξεων.

Οι περισσότερες περιπτώσεις ουρολοίμωξης αφορούν τις γυναίκες και επηρεάζει την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα.

• Λοίμωξη της ουροδόχου κύστεως (κυστίτιδα): αυτή η λοίμωξη προκαλείται συνήθως από το E. coli, ένα τύπο βακτηρίου που συνήθως υπάρχει στην γαστρεντερική οδό. Αλλά πολλές φορές η αιτία είναι άλλα βακτήρια. Η σεξουαλική επαφή μπορεί να οδηγεί σε λοίμωξη στην ουροδόχο κύστη. Όλες οι γυναίκες έχουν αρκετές πιθανότητες λοίμωξης λόγω της ανατομίας τους. Στις γυναίκες, η ουρήθρα είναι κοντά στον πρωκτό. Και το άνοιγμα της ουρήθρας είναι κοντά στην ουροδόχο κύστη. Αυτό κάνει πολύ πιο εύκολο στα βακτήρια του πρωκτού να εισέλθουν στην ουρήθρα και να ταξιδέψουν στην ουροδόχο κύστη.
• Λοίμωξη της ουρήθρας (ουρηθρίτιδα): αυτή η μορφή ουρολοίμωξης συχνά οφείλεται σε μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη (έρπητας, γονόρροια, χλαμύδια και μυκόπλασμα). Αυτό συμβαίνει επειδή η ουρήθρα των γυναικών είναι κοντά στον κόλπο. Είσης, μπορεί να συμβεί όταν υπάρχει μετακίνηση των βακτηρίων του γαστρεντερικού, από τον πρωκτό στην ουρήθρα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης;

Η ουρολοίμωξη προκαλεί ερυθρότητα στην επένδυση της ουροποιητικής οδού και ερεθισμό (φλεγμονή), που οδηγούν στα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πόνο στα πλευρά, στην κοιλιακή χώρα ή στην πύελο.
• Πίεση στην πύελο.
• Συχνοουρία, επείγουσα ανάγκη για ούρηση και ακράτεια.
• Πόνο κατά την ούρηση και αίμα στα ούρα.
• Ανάγκη ούρησης τη νύχτα.
• Μη φυσιολογικό χρώμα στα ούρα (θολά ούρα) και έντονη μυρωδιά στα ούρα.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζονται στην ουρολοίμωξη περιλαμβάνουν:

• Πόνο στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
• Πόνο στο πέος
• Κόπωση
• Πυρετός
• Εμετός
• Αλλαγές στη διάθεση ή σύγχυση

Η πλειονότητα των ουρολοιµώξεων στους άνδρες είναι επιπλεγµένες (εμφανίζονται ως οξεία πυελονεφρίτιδα, οξεία ή χρόνια προστατίτιδα, ορχίτιδα), ενώ στις γυναίκες είναι µη επιπλεγµένες.

Πόσο συχνή είναι η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη είναι πολύ συχνή, περίπου 1 στις 5 γυναίκες εμφανίζουν ουρολοίμωξη. Εκτός από τις γυναίκες, ουρολοίμωξη μπορεί να συμβεί στους άνδρες, στους ηλικιωμένους και στα παιδιά. Επίσης, το 2% των παιδιών παθαίνουν ουρολοίμωξη. Κάθε χρόνο 8-10 εκατομμύρια ασθενείς επισκέπτονται το γιατρό τους για ουρολοίμωξη.

Παράγοντες κινδύνου

Οι ουρολοιμώξεις είναι πολύ συχνές στις γυναίκες. Πολλές γυναίκες μπορεί να εκδηλώνουν ουρολοιμώξεις αρκετές φορές στη ζωή τους.

Οι παράγοντες κινδύνου που αφορούν μόνο τις γυναίκες περιλαμβάνουν:

• Την ανατομία του γυναικείου σώματος: οι γυναίκες έχουν πιο κοντή ουρήθρα από τους άνδρες. Σαν αποτέλεσμα, υπάρχει μικρότερη απόσταση για τα βακτήρια να ταξιδέψουν για να φτάσουν στην ουροδόχο κύστη.
• Την σεξουαλική δραστηριότητα: όσο πιο ενεργή σεξουαλικά είναι μια γυναίκα τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες για ουρολοίμωξη. Επίσης η εναλλαγή συντρόφων αυξάνει τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη.
• Συγκεκριμένες μορφές αντισύλληψης: το διάφραγμα και τα σπερματοκτόνα αυξάνουν τον κίνδυνο για ουρολοίμωξη.
• Την εμμηνόπαυση: μετά την εμμηνόπαυση, υπάρχει μια πτώση των οιστρογόνων πράγμα που προκαλεί αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα. Αυτές οι αλλαγές αυξάνουν τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Προβλήματα του ουροποιητικού: κάποια μωρά έχουν προβλήματα στο ουροποιητικό κατά τη γέννησή τους και έχουν δυσκολία στην ούρηση. Έτσι τα ούρα υποχωρούν στην ουρήθρα, πράγμα που προκαλεί ουρολοίμωξη.
• Απόφραξη του ουροποιητικού: οι πέτρες στους νεφρούς ή ο διογκωμένος προστάτης παγιδεύουν τα ούρα στην ουροδόχο κύστη, με αποτέλεσμα τις ουρολοιμώξεις.
• Κατασταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα: ο διαβήτης και άλλες παθήσεις επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, τον αμυντικό μηχανισμό ενάντια στους ξένους εισβολείς. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.
• Χρήση καθετήρα: οι άνθρωποι που έχουν θέματα με την ούρηση, συχνά χρησιμοποιούν καθετήρα. Όμως ο καθετήρας αυξάνει τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.
• Χειρουργικές επεμβάσεις στο ουροποιητικό: ένα χειρουργείο ή μια εξέταση του ουροποιητικού μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.

Επιπλοκές

Με την κατάλληλη θεραπεία, οι λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού σπάνια οδηγούν σε επιπλοκές. Αλλά όταν παραμένουν χωρίς θεραπεία, οι ουρολοιμώξεις μπορεί να προκαλούν πιο σοβαρά προβλήματα υγείας.

Οι επιπλοκές μιας ουρολοίμωξης μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, πράγμα που σημαίνει ότι ένα άτομο έχει περάσει μία ή δύο ουρολοιμώξεις μέσα σε έξι μήνες ή τρεις μέσα σε ένα χρόνο. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις.
• Μόνιμη βλάβη στους νεφρούς από μια λοίμωξη στους νεφρούς λόγω ουρολοίμωξης που έμεινε χωρίς θεραπεία.
• Πρόωρος τοκετός ή γέννηση ενός βρέφους με χαμηλό βάρος όταν μια γυναίκα παθαίνει ουρολοίμωξη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Στενή ουρήθρα στους άνδρες που έχουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις στην ουρήθρα.
• Σηψαιμία, μια απειλητική για την ζωή επιπλοκή. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η λοίμωξη επηρεάζει τους νεφρούς.

Θεραπεία ουρολοίμωξης

Η ουρολοίμωξη θεραπεύεται με αντιβιοτικά βάση του αντιβιογράμματος. Μια εξέταση ούρων θα δώσει πρόσθετα στοιχεία, όπως το αν υπάρχουν ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια ή βακτήρια.

Η λήψη αντιβίωσης έπεται της καλλιέργειας ούρων, έτσι ώστε να διαπιστωθεί ποιο είνα το μικρόβιο που προκαλεί τη λοίμωξη και σε ποια αντιβιοτικά είναι ευαίσθητο, ώστε να εκριζωθεί. Αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται συνήθως είναι τα Augmentin (αμοξυκιλλίνη και κλαβουλανικό οξύ), Ceclor (κεφακλόρη), Ciproxin (σιπροφλοξασίνη), Rocephin (κεφτριαξόνη), Zithromax (αζιθρομυκίνη), Fosfocin (φωσφομυκίνη). Η ομάδα αντιβιοτικών που είναι γνωστή ως κινολόνες συνήθως συνταγογραφούνται για επιπλεγμένες ουρολοιμώξεις. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν σιπροφλοξασίνη (Ciproxin, Cifloxacin), λεβοφλοξασίνη (Lexacin) και άλλα.

Σημασία για την αντιμετώπιση έχει το αν πρόκειται για επιπλεγμένη ή μη-επιπλεγμένη ουρολοίμωξη. Στις επιπλεγμένες ουρολοιμώξεις συχνά εμπλέκονται και άλλα πιο σπάνια και πιο επιθετικά παθογόνα.

Πρόληψη ουρολοίμωξης

Υπάρχουν κάποια βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις πιθανότητες για ουρολοίμωξη:

• Καταναλώνουμε αρκετά υγρά, ειδικά νερό: το νερό βοηθά στην αραίωση των ούρων. Έτσι πηγαίνουμε πιο συχνά στην τουαλέτα, και τα βακτήρια απομακρύνονται από το ουροποιητικό μας σύστημα.
• Πίνουμε χυμό κράνμπερι: οι μελέτες έχουν δείξει ότι ο χυμός του κράνμπερι αποτρέπει την ουρολοίμωξη.
• Προσέχουμε την υγιεινή μας: είναι σημαντικό να καθαρίζουμε προσεκτικά την γεννητική περιοχή μετά την ούρηση, καθώς αποτρέπει την διασπορά των βακτηρίων από τον πρωκτό στον κόλπο και στην ουρήθρα.
• Αδειάζουμε την ουροδόχο κύστη μας μετά την σεξουαλική επαφή: επίσης πίνουμε νερό ώστε να απομακρύνουμε τα βακτήρια.
• Αποφεύγουμε προϊόντα που προκαλούν ερεθισμό: υπάρχουν πολλά προϊόντα που προκαλούν ερεθισμό στα γεννητικά όργανα και στην ουρήθρα όπως τα αποσμητικά, τα αφρόλουτρα.
• Αλλάζουμε μεθόδους αντισύλληψης: το διάφραγμα, τα προφυλακτικά χωρίς λιπαντικό ή τα προφυλακτικά με σπερματοκτόνα συμβάλλουν στην ανάπτυξη των βακτηρίων.
• Ενίσχυση ανοσοποιητικού: η ομοιοπαθητική προσφέρει σημαντική βοήθεια στην τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος.