Παιδικό τραύμα και EMDR

Παιδικό τραύμα και EMDR

Αν έχετε βιώσει κακοποίηση σαν παιδί να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι! Πολλοί άνθρωποι που έχουν βιώσει κακοποίηση ως παιδιά έχουν καταφέρει να επουλώσουν τις πληγές τους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 20% των ενηλίκων έχει βιώσει σωματική, σεξουαλική ή συναισθηματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία. Τα ψυχικά τραύματα της παιδικής ηλικίας μπορεί να αλλάξουν την ζωή ενός ανθρώπου. Ένα παιδικό τραύμα μπορεί να επιλυθεί με το EMDR.

Το EMDR είναι μια ψυχοθεραπευτικής μέθοδος πολύ αποτελεσματική για την αντιμετώπιση των ψυχικών τραυμάτων της παιδικής ηλικίας. Αν και το παρελθόν δεν αλλάζει, το EMDR βοηθά να επεξεργαστεί κάποιος τις τραυματικές αναμνήσεις που τον επηρεάζουν , ώστε το παρελθόν να μην επηρεάζει το μέλλον του. Το EMDR βοηθά στην αναγνώριση και στη στόχευση των αναμνήσεων που δημιουργούν μια αρνητική εικόνα για τον εαυτό, που προκαλούν αναδρομές, σωματικές αισθήσεις και αρνητικά συναισθήματα λύπης, απώλειας, θυμού ή ντροπής. Μετά την επεξεργασία των τραυματικών αναμνήσεων ένα άτομο δεν θα νιώθει τα ίδια συναισθήματα ή τις αισθήσεις. Οι αναμνήσεις δεν θα είναι τόσο έντονες και ο θεραπευόμενος θα μπορεί να δει με υγιή τρόπο τον εαυτό του.

Υπάρχουν μακροχρόνιες επιδράσεις στην σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων που έχουν βιώσει την κακοποίηση ως παιδιά. Οι αρνητικές εμπειρίες στην παιδική ηλικία καθορίζουν την εξέλιξη.

Παιδική κακοποίηση και παραμέληση

Τα παιδιά μπορεί να τραυματιστούν από οποιαδήποτε εμπειρία που τα κατακλύζει. Αν η εμπειρία είναι έντονη για ένα παιδί και τον εσωτερικό του κόσμο μπορεί να είναι τραυματική. Τα παιδιά μπορεί να τραυματιστούν ψυχικά με πολλούς τρόπους, όχι μόνο με την κακοποίηση ή την παραμέληση. Σίγουρα, επηρεάζονται από ένα διαζύγιο, από την ασυνέπεια των γονιών, τους νάρκισσους γονείς, τον εκφοβισμό στο σχολείο, τον εξευτελισμό από συμμαθητές, από ένα θέμα υγείας και τις επαναλαμβανόμενες απογοητεύσεις. Αυτές οι εμπειρίες προκαλούν μακροχρόνιες αρνητικές επιδράσεις και μπορεί να ρίχνουν την αυτοεκτίμηση, να οδηγούν σε κατάθλιψη και δυστυχία στην ενήλικη ζωή.

Επιδράσεις των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας στην ψυχική υγεία

Τα τραύματα της παιδικής ηλικίας μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στην ψυχική υγεία των παιδιών, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Οι επιδράσεις των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας μπορεί να εκδηλώνονται με πολλούς τρόπους και να επιμένουν στην ενήλικη ζωή αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα. Κάποια θέματα ψυχικής υγείας που έχουν σχέση με τα τραύματα της παιδικής ηλικίας περιλαμβάνουν:

• Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD): τα παιδιά τα οποία έχουν βιώσει κάποιο τραυματικό γεγονός μπορεί να αναπτύσσουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες, όπως οι διεισδυτικές αναμνήσεις, οι εφιάλτες, οι αναδρομές, και το έντονο στρες.
• Κατάθλιψη: τα τραύματα της παιδικής ηλικίας αυξάνουν τον κίνδυνο για κατάθλιψη. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν επίμονα συναισθήματα θλίψης, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες, αλλαγές στην όρεξη και δυσκολία στη συγκέντρωση.
• Διαταραχές άγχους: τα παιδιά που έχουν βιώσει κάποιο τραύμα είναι πιο επιρρεπή στις διαταραχές άγχους, όπως η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, το κοινωνικό άγχος ή η διαταραχή πανικού.
• Αποσύνδεση: η αποσύνδεση είναι ένας αμυντικός μηχανισμός που τα άτομα αναπτύσσουν για να διαχειριστούν μια τραυματική εμπειρία. Ένα άτομο αποσυνδέεται από τις σκέψεις, τα συναισθήματα ή το περιβάλλον, ως ένα τρόπο για να πάρει απόσταση από το τραυματικό γεγονός.
• Θέματα συμπεριφοράς: τα τραύματα της παιδικής ηλικίας μπορεί να εκδηλώνονται με θέματα συμπεριφοράς όπως η επιθετικότητα, η παρορμητικότητα, οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ή η δυσκολία στη διαχείριση των συναισθημάτων.
• Κατάχρηση ουσιών: τα άτομα που έχουν βιώσει ένα τραύμα στην παιδική ηλικία έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να κάνουν κατάχρηση ουσιών για να μπορούν να αντιμετωπίζουν το συναισθηματικό πόνο.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τις επιδράσεις των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας στην ψυχική υγεία και να ζητάμε βοήθεια και υποστήριξη. Το EMDR αποδεδειγμένα βοηθά στην επεξεργασία των τραυματικών αναμνήσεων και στην επούλωση.

Ειδικά πρωτόκολλα EMDR

Υπάρχουν ειδικά πρωτόκολλα EMDR για τους ανθρώπους που έχουν βιώσει κάποιο τραύμα στην παιδική τους ηλικία και έχουν υποστεί κακοποίηση και/ή παραμέληση στην πρώιμη παιδική ηλικία από την γέννηση μέχρι τα 3 έτη. Όταν κάποιος βιώνει την κακοποίηση και/ή την παραμέληση πριν από την ηλικία των 3 ετών δεν έχει ξεκάθαρες αναμνήσεις. Επειδή ο εγκέφαλος αναπτύσσεται δεν μπορεί να θυμηθεί ακριβώς τι συνέβη. Σε αυτή την ηλικία, η μνήμη αποθηκεύεται στο δεξί ημισφαίριο και δεν υπόκειται σε άμεση ανάκληση. Πολλοί άνθρωποι έχουν μια αίσθηση για όσα βίωσαν σε νεαρή ηλικία. Μπορεί επίσης να γνωρίζουν ιστορίες που τους έχουν πει οι γονείς, οι συγγενείς ή τα αδέρφια τους.

Τα τραύματα σε μικρή ηλικία αποθηκεύονται σαν μια αίσθηση φόβου, εγκατάλειψης, ντροπής που δεν υποχωρεί, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν εικόνες ή σκέψεις για το τραύμα. Τα μωρά απορροφούν τα πάντα γύρω τους από τις μαμάδες, τους μπαμπάδες και το περιβάλλον τους. Αυτό δημιουργεί ένα πρότυπο σχέσης με τους φροντιστές τους και ενσωματώνεται στο σώμα τους.

Με τα ειδικά πρωτόκολλα EMDR ξεκινούν να επανέρχονται τα συναισθηματικά κυκλώματα. Όταν τα μωρά και τα μικρά παιδιά δεν νιώθουν ασφάλεια να εκφράσουν ή να δείξουν τα συναισθήματά τους μπορεί να τα καταπιέζουν ή να τα αποθηκεύουν δυσλειτουργικά. Το EMDR βοηθά τους ανθρώπους να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με υγιή τρόπο. Στη συνέχεια γίνεται η στόχευση των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας μέσα από τις αισθήσεις ή τις εμπειρίες ενός ανθρώπου. Η διμερής διέγερση στο EMDR βοηθά την απελευθέρωση των τραυματικών αναμνήσεων. Γίνεται μια επανορθωτική διαδικασία όπου ο θεραπευόμενος φαντάζεται τι είχε ανάγκη αλλά δεν το πήρε, και στη συνέχεια ανακαλύπτει θετικές σκέψεις ή πεποιθήσεις.

Οφέλη του EMDR στη θεραπεία των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας

Το EMDR έχει πολλαπλά οφέλη για τα άτομα που έχουν βιώσει κάποιο ψυχικό τραύμα στην παιδική τους ηλικία. Κάποια από αυτά περιλαμβάνουν:

• Μείωση του στρες: το EMDR βοηθά στην ανακούφιση του στρες που έχει σχέση με τις τραυματικές αναμνήσεις, και επιτρέπει στους ανθρώπους να νιώθουν ανακούφιση και συναισθηματική ηρεμία.
• Βελτίωση των δεξιοτήτων αντιμετώπισης: μέσα από το EMDR μπορεί ο κάθε άνθρωπος να μάθει αποτελεσματικούς τρόπους για να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του και τις αντιδράσεις του που έχουν σχέση με το τραύμα. Αυτές οι δεξιότητες ενισχύουν την ψυχική ανθεκτικότητα.
• Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης: το EMDR ενισχύει την αυτοεκτίμηση και βοηθά στην επεξεργασία των αρνητικών πεποιθήσεων ή σκέψεων. Αυτό συμβάλλει στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και στην θετική εικόνα για τον εαυτό.
• Ανάκτηση της αίσθησης της ασφάλειας: τα τραύματα της παιδικής ηλικίας παρεμβαίνουν στην αίσθηση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης. Το EMDR συμβάλλει στην αποκατάσταση της αίσθησης της ασφάλειας.
• Ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας: η αποτελεσματική επεξεργασία των τραυματικών εμπειριών βοηθά τους ανθρώπους με τα κατάλληλα εργαλεία για να αποκτήσουν ψυχική ανθεκτικότητα.

Είναι σημαντικό να πούμε ότι το EMDR είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος που πρέπει να εφαρμόζεται μόνο από κατάλληλα ειδικευμένους και έμπειρους ψυχοθεραπευτές.