Πένθος
Ο θάνατος ενός γονέα είναι σχεδόν μια καθολική εμπειρία. Όμως παρόλο που γνωρίζουμε ότι αυτό αναπόφευκτα θα συμβεί κάποια στιγμή, δεν σημαίνει ότι είναι πιο εύκολο, και καθώς αποτελεί μια από τις πιο τραγικές εμπειρίες της ζωής μας, αφήνει σημάδια στην ψυχική και στην σωματική μας υγεία. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι άνδρες και οι γυναίκες ανταποκρίνονται διαφορετικά στο θάνατο των μαμάδων και των μπαμπάδων τους. Μετά από μια απώλεια η σωματική υγεία των ανδρών επηρεάζεται περισσότερο από αυτή των γυναικών, και οι άνδρες που χάνουν τον πατέρα τους ανταποκρίνονται διαφορετικά από τις γυναίκες που χάνουν την μητέρα τους.
Επιδράσεις στην ψυχική υγεία
Ο θάνατος ενός γονέα (ή οποιουδήποτε στενού συγγενή ή φίλου) έχει τεράστιο κόστος στην ψυχική υγεία. Οι μελέτες δείχνουν ότι ο θάνατος και των δύο γονέων μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι καταστροφικό αλλά οι γυναίκες είναι πολύ πιο ευάλωτες από τους άνδρες. Οι άνδρες, από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίζουν σοβαρά θέματα ψυχικής υγείας όταν χάνουν τον πατέρα τους.
Επιδράσεις στην σωματική υγεία
Αν και οι άνδρες τα πάνε καλύτερα από τις γυναίκες ψυχολογικά, όταν χάνουν και τους δύο γονείς σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνδρες επηρεάζονται περισσότερο σωματικά μετά από το θάνατο και των δύο γονέων. Οι γυναίκες, από την άλλη πλευρά, παρουσιάζουν μέτριες επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία, ανάλογα με τον γονέα που έχουν χάσει. Ο θάνατος του πατέρα έχει λιγότερες επιδράσεις από ότι ο θάνατος της μητέρας.
Η απώλεια της μητέρας στις γυναίκες και η απώλεια του πατέρα στους άνδρες
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η διαδικασία του πένθους είναι πολύ πιο έντονη όταν ένα παιδί πενθεί τον γονέα του ίδιου φύλου. Αν και τα δύο φύλα έχουν παρόμοια μοτίβα πένθους, εκφράζουν το πένθος με διαφορετικούς τρόπους. Οι άνδρες που έχουν χάσει τον πατέρα τους έχουν συμπτώματα κατάθλιψης και μειώνεται η αυτοεκτίμησή τους. Οι γυναίκες που έχουν χάσει τις μητέρες τους έχουν αρνητικές επιδράσεις στη συνολική τους ευτυχία.
Η διαφορά στο πένθος για την απώλεια ενός παιδιού ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες
Οι πατεράδες και οι μητέρες πενθούν με διαφορετικό τρόπο. Στην κουλτούρα μας οι γυναίκες δημιουργούν πιο στενές σχέσεις με άλλες γυναίκες και αυτές οι σχέσεις τυπικά είναι εξαιρετικές πηγές υποστήριξης στη διάρκεια δύσκολων περιόδων. Οι γυναίκες συνήθως μοιράζονται την χαρά τους και τη λύπη τους με τους στενούς τους φίλους και την οικογένειά τους. Όταν ένα παιδί πεθαίνει είναι φυσιολογικό για την μητέρα να στρέφεται στο υποστηρικτικό της σύστημα για να βρει παρηγοριά.
Μερικές φορές είναι δύσκολο για ένα σύζυγο να κατανοήσει γιατί η σύζυγος του έχει ανάγκη να μιλά τόσο πολύ για το θάνατο του παιδιού τους. Οι άνδρες μπορεί να πιστεύουν ότι η συζήτηση για τον θάνατο κάνει τα πράγματα χειρότερα και προκαλεί περισσότερη αναστάτωση. Οι άνδρες πολλές φορές αναρωτιούνται γιατί οι γυναίκες παραμένουν κολλημένες σε όσα συνέβησαν και δεν προχωράνε.
Από την άλλη πλευρά, οι γυναίκες συχνά μοιράζονται την σκέψη ότι οι σύζυγοι τους δεν πενθούν. Οι γυναίκες βλέπουν ότι οι άνδρες δεν μιλάνε για το παιδί και πιστεύουν ότι αυτό είναι ίσως ένα σημάδι ότι ο πατέρας δεν νοιάζεται όσο η μητέρα. Οι άνδρες έχουν την τάση να παραμένουν απασχολημένοι μετά τον θάνατο του παιδιού και αυτό δημιουργεί αρνητική εντύπωση στις γυναίκες.
Τα δύο φύλα αντιμετωπίζουν με διαφορετικό τρόπο την απώλεια. Οι μητέρες συνήθως έχουν μια βαθιά ανάγκη να θυμούνται όσα έζησαν και για αυτό μιλούν για το παιδί και για όλα όσα συνέβησαν. Βλέπουν βίντεο, φωτογραφίες, και εκφράζουν περισσότερο όσα αισθάνονται. Οι μαμάδες είναι ανοιχτές στο πένθος και ο πόνος τους είναι συνήθως ολοφάνερος.
Στην κοινωνία μας, οι άνδρες έχουν αναλάβει το ρόλο να διορθώνουν τα πράγματα και όταν ένα παιδί πεθαίνει τότε έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα ότι δεν μπορούν να διορθώσουν τα πάντα. Έχουν χάσει το παιδί τους, αλλά οι γυναίκες τους βιώνουν βαθύ και έντονο πόνο και δεν μπορούν να βοηθήσουν.
Οι μαμάδες και οι μπαμπάδες εκφράζουν το πένθος με διαφορετικό τρόπο αλλά σίγουρα η έκφραση του πένθους ή η έλλειψή του δεν είναι δείκτης του πένθους. Οι άνδρες και οι γυναίκες υποφέρουν βαθιά όταν χάνουν ένα παιδί, ακόμη και αν το πένθος τους μοιάζει διαφορετικό.
Αντιμετώπιση του πένθους
Η διαφορετική έκφραση του πένθους δεν χρειάζεται να απομακρύνουν το ζευγάρι. Καλό είναι να θυμάστε ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό για τους ανθρώπους να εκφράζουν το πένθος με διαφορετικούς τρόπους. Είναι επίσης φυσιολογικό να διαχειρίζεστε το πένθος με διαφορετικούς τρόπους, και αυτό συμβαίνει σε κάθε ζευγάρι που χάνει ένα παιδί. Το να κρίνετε τον τρόπο που πενθεί ο σύντροφός σας δεν βοηθά και δεν δείχνει την αγάπη σας, για αυτό οι μαμάδες και οι μπαμπάδες καλό είναι να αποδέχονται ο ένας τον άλλο. Είναι επίσης σημαντικό να μην χρησιμοποιείτε το πένθος ως δείκτη της αγάπης. Ένας γονέας που πενθεί με πιο εσωστρεφή τρόπο δεν σημαίνει ότι δεν αγαπά το παιδί του επειδή δεν είναι ανοιχτός με τα συναισθήματά του.
Τα ζευγάρια είναι καλό να δουλεύουν τη σχέση τους. Ο θάνατος του παιδιού τους δεν πρέπει να είναι η καταστροφή της σχέσης σας αλλά να αποτελέσει ένα φόρο τιμής στο παιδί που και οι δύο αγαπάτε και να σας ωθήσει να δουλέψετε τη σχέση σας. Σκεφτείτε τις ευτυχισμένες στιγμές στη σχέση σας, τι κάνατε μαζί, τι συζητούσατε.
Ο θάνατος ενός παιδιού είναι μεγάλο φορτίο για μια σχέση αλλά δεν σημαίνει ότι ο γάμος ή η σχέση είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Κατανοήστε και σεβαστείτε τις διαφορές στον τρόπο έκφρασης του πένθους και δημιουργήστε χρόνο για τη σχέση σας. Αναλογιστείτε ότι το παιδί σας αγαπούσε πολύ το σύντροφό σας και κάντε κάτι όμορφο για να τιμήσετε τη μνήμη του παιδιού σας.
Μερικές φορές οι σύντροφοι χρειάζονται βοήθεια για να αντιμετωπίσουν μια τόσο μεγάλη απώλεια. Η ψυχοθεραπεία ζεύγους μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε ξανά το δρόμο σας ως ζευγάρι. Η ομαδική ψυχοθεραπεία με ανθρώπους που έχουν βιώσει παρόμοιες εμπειρίες θα σας βοηθήσει στη διαδικασία του πένθους.
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε το πένθος
Υπάρχουν πολλοί τρόποι έκφρασης του πένθους. Οι διαφορές δεν πρέπει να αποτελούν πρόβλημα. Συνεχίστε να τιμάτε τις αναμνήσεις με το παιδί σας με αγάπη, σεβασμό και υποστήριξη στο σύντροφό σας που βιώνει την ίδια απώλεια με εσάς. Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και το EMDR (για την αντιμετώπιση του ψυχικού τραύματος) θα σας βοηθήσει να επουλώσετε τις πληγές σας και να ξαναβρείτε την ευτυχία.