Πώς μπορώ να σταματήσω τα αντικαταθλιπτικά;

Πώς μπορώ να σταματήσω τα αντικαταθλιπτικά;

Η απόφαση να διακόψει κάποιος τα αντικαταθλιπτικά πρέπει να είναι αποτέλεσμα σκέψης και πάντα σύμφωνα με τη γνώμη του ψυχιάτρου του, έτσι ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για υποτροπή της κατάθλιψης. Από τη στιγμή που ένα άτομο έχει αποφασίσει να διακόψει την αγωγή, μαζί με τον ψυχίατρο πρέπει να δημιουργήσουν ένα πλάνο με βήματα ώστε να ελαχιστοποιήσουν ή να αποφύγουν τα συμπτώματα στέρησης τα οποία μπορεί να εμφανιστούν αν η διακοπή του φαρμάκου γίνει γρήγορα. Όμως, πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πως μπορούν να σταματήσουν τα αντικαταθλιπτικά.

Πώς μπορώ να σταματήσω τα αντικαταθλιπτικά;

Αν σκέφτεστε να σταματήσετε τα αντικαταθλιπτικά, πρέπει να πηγαίνετε βήμα-βήμα και να σκεφτείτε πρώτα τα εξής:

Έχουν αλλάξει οι καταστάσεις που σας οδήγησαν στην κατάθλιψη;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα καταθλιπτικό επεισόδιο δεν είναι κάτι που "έρχεται από μόνο του" ή "συμβαίνει ξαφνικά". Αυτό σημαίνει ότι διάφορες καταστάσεις στη ζωή του ανθρώπου (ή ο τρόπος που βλέπει κανείς ή χειρίζεται τα πράγματα) φέρνουν τον άνθρωπο σταδιακά σε αδιέξοδο. Από την αίσθηση αδιεξόδου, αβοηθητότητας και ματαιότητας αρχίζει η κατάθλιψη.

Αν λοιπόν έχουν αλλάξει οι καταστάσεις που σας έσπρωξαν στην κατάθλιψη εξαρχής, ή αν άλλαξε ο τρόπος που τα βλέπετε εσείς (θεωρητικά μέσα από μια διαδικασία ουσιαστικής ψυχοθεραπείας και αυτογνωσίας που θα έπρεπε να κάνετε παράλληλα με τη λήψη αντικαταθλιπτικών), τότε μάλλον μπορείτε να διακόψετε την αγωγή με ασφάλεια. Επίσης, συχνά η ρίζα της κατάθλιψης είναι ορισμένα ψυχολογικά τραύματα, τα οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά με το EMDR.

Αν όμως τίποτα δεν έχει αλλάξει στη ζωή σας ή δεν κάνατε καμία ψυχοθεραπευτική δουλειά το διάστημα που παίρνατε τα αντικαταθλιπτικά, τότε μάλλον οι οιωνοί είναι αρνητικοί και οι πιθανότητες υποτροπής είναι πολύ αυξημένες.

Πάρτε το χρόνο σας

Μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να διακόψετε τα αντικαταθλιπτικά το συντομότερο δυνατό όταν τα συμπτώματα υποχωρούν, αλλά η κατάθλιψη μπορεί να επιστρέψει αν η διακοπή γίνει πολύ γρήγορα. Γενικά, συστήνεται η λήψη τους για 6-9 μήνες πριν σκεφτεί κάποιος την διακοπή των αντικαταθλιπτικών. Αν είχατε τρεις ή περισσότερες υποτροπές της κατάθλιψης, τότε η αγωγή μπορεί να διαρκεί τουλάχιστον 2 χρόνια.

Μιλήστε με τον ψυχίατρο για τα οφέλη και τους κινδύνους των αντικαταθλιπτικών στη δική σας περίπτωση. Καλό είναι να αποφασίσετε μαζί αν και πότε θα σταματήστε να τα παίρνετε. Πριν τη διακοπή, πρέπει να νιώθετε αυτοπεποίθηση για την απόφασή σας, να υπάρχει σταθερότητα στη ζωή σας και να έχετε μάθει τρόπους να διαχειρίζεστε τις αρνητικές σκέψεις. Μην κάνετε προσπάθειες να διακόψετε τα αντικαταθλιπτικά σε περιόδους στρες ή όταν βιώνετε μια σημαντική αλλαγή στη ζωή σας.

Φτιάξτε ένα πλάνο

Η διακοπή των αντικαταθλιπτικών συνήθως περιλαμβάνει την σταδιακή μείωση του φαρμάκου, με ένα διάστημα 2-6 εβδομάδων ανάμεσα στη μείωση της δόσης. Ο ψυχίατρος θα σας δώσει οδηγίες για τη μείωση της δόσης. Το πρόγραμμα εξαρτάται από το ποια αντικαταθλιπτικά παίρνετε, πόσο καιρό τα παίρνετε, τη δόση που παίρνετε.  Όπως επίσης και από τη δόση που παίρνετε και τα συμπτώματα που είχατε πριν τις αλλαγές στο φάρμακο. Είναι σημαντικό επίσης, να έχετε ένα ημερολόγιο διάθεσης, όπου θα καταγράφετε τη διάθεσή σας (σε μια κλίμακα από το 1 ως το 10) σε καθημερινή βάση.

Σκεφτείτε την ψυχοθεραπεία

Λιγότερο από το 20% των ανθρώπων που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά κάνουν ψυχοθεραπεία. Η ψυχοθεραπεία είναι πολύ σημαντική τόσο για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, όσο και για την προστασία της υποτροπής. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που κάνουν ψυχοθεραπεία όταν διακόπτουν τα αντικαταθλιπτικά έχουν λιγότερες πιθανότητες υποτροπής.

Μείνετε δραστήριοι

Είναι σημαντικό να τρέφεστε σωστά, να χρησιμοποιείτε τεχνικές για τη μείωση του στρες, να κοιμάστε καλά και φυσικά να ασκείστε. Η άσκηση έχει μια πανίσχυρη αντικαταθλιπτική δράση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι που κάνουν άσκηση τρεις φορές την εβδομάδα ή περισσότερο έχουν λιγότερες πιθανότητες υποτροπής. Η άσκηση αυξάνει την διαθεσιμότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, έτσι αντισταθμίζει τις αλλαγές στα επίπεδα της σεροτονίνης που προκύπτουν από την διακοπή των SSRIs και άλλων φαρμάκων που στοχεύουν στο σύστημα της σεροτονίνης.

Ζητήστε υποστήριξη

Να είστε σε επαφή με τον ψυχίατρο στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Μιλήστε του για όλα τα σωματικά ή συναισθηματικά συμπτώματα που μπορεί να έχουν σχέση με τη διακοπή. Αν τα συμπτώματα είναι ήπια, θα βεβαιωθείτε ότι είναι απλώς προσωρινά, και είναι αποτέλεσμα της απομάκρυνσης του φαρμάκου από το σύστημα (κάποιες φορές τα ηρεμιστικά φάρμακα ή τα υπναγωγά βοηθούν στην ανακούφιση αυτών των συμπτωμάτων). Αν τα συμπτώματα είναι σοβαρά, είναι ανάγκη να επιστρέψετε στην προηγούμενη δόση και να μειώσετε πιο αργά τη δοσολογία. Στην περίπτωση που λαμβάνετε έναν SSRIs με μικρό χρόνο ημίσειας ζωής, μπορείτε να το αλλάξετε με ένα φάρμακο μακράς δράσης, όπως η φλουοξετίνη.

Ίσως να θέλετε να μιλήσετε σε ένα συγγενή ή ένα στενό σας φίλο για τη διακοπή των αντικαταθλιπτικών. Αν οι άνθρωποι γύρω σας γνωρίζουν ότι έχετε μπει σε αυτή τη διαδικασία και μπορεί να είστε πιο νευρικοί ή να κλαίτε, δεν θα το πάρουν προσωπικά. Επιπλέον, ένας στενός φίλος ή μέλος της οικογένειας επίσης μπορεί να αναγνωρίσει τα σημάδια της υποτροπής.

Διακόψτε τα φάρμακα σταδιακά

Μέχρι να σταματήσετε να παίρνετε το φάρμακο, η δόση σας θα είναι μικρή. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προταθεί ένα δισκίο φλουοξετίνης των 20 mg την ημέρα μετά την τελευταία δόση του αντικαταθλιπτικού βραχείας δράσης έτσι ώστε να διευκολύνει την απομάκρυνση του αντικαταθλιπτικού από το σώμα, αν και αυτή η προσέγγιση δεν έχει δοκιμαστεί σε κλινικές δοκιμές.

Καλό είναι να μιλάτε με τον ψυχίατρο μια φορά το μήνα και μετά τη διακοπή των αντικαταθλιπτικών. Η παρακολούθηση βοηθά για να ελέγχετε τα συμπτώματα της διακοπής και τις πιθανότητες υποτροπής.

Η διακοπή των αντικαταθλιπτικών προκαλεί συμπτώματα στέρησης;

Μερικοί άνθρωποι έχουν κάποια συμπτώματα όταν διακόπτουν τα αντικαταθλιπτικά. Αυτά τα συμπτώματα, γνωστά ως συμπτώματα στέρησης, μπορεί να ποικίλουν στην έναρξη, στη σοβαρότητα και στη διάρκεια.

Τα συμπτώματα στέρησης μπορεί να εμφανίζονται όταν κάποιος σταματά τα αντικαταθλιπτικά επειδή συμβαίνουν γρήγορες αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου, στους νευροδιαβιβαστές. Οι νευροδιαβιβαστές περιλαμβάνουν την σεροτονίνη, την ντοπαμίνη και τη νορεπινεφρίνη.

Οι μελέτες δείχνουν ότι τα συμπτώματα στέρησης είναι συχνά και επηρεάζουν πάνω από το 50% των ανθρώπων που διακόπτουν τα αντικαταθλιπτικά. Αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι για την διαχείριση των συμπτωμάτων στέρησης.

Συμπτώματα στέρησης ή υποτροπή;

Αν κάποιος έχει συμπτώματα σχετικά με τη διάθεση μετά τη διακοπή των αντικαταθλιπτικών, αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι συμβαίνει μια υποτροπή. Για να μπορέσει κάποιος να διαχωρίσει τα συμπτώματα στέρησης και την υποτροπή, πρέπει να έχει στο μυαλό του κάποια πράγματα.

Αρχικά πρέπει να δώσει σημασία στη χρονική στιγμή. Τα συμπτώματα διακοπής εμφανίζονται λίγο μετά την διακοπή των αντικαταθλιπτικών, ενώ τα συμπτώματα υποτροπής εμφανίζονται σταδιακά, μερικές φορές κάποιες εβδομάδες αργότερα.

Το δεύτερο πολύ σημαντικό σημείο είναι πως τα συμπτώματα αλλάζουν με τον καιρό. Τα συμπτώματα στέρησης υποχωρούν όσο το σώμα προσαρμόζεται στην απομάκρυνση του αντικαταθλιπτικού από το σώμα. Σε αντίθεση, στην υποτροπή, τα συμπτώματα συνεχίζουν ή επιδεινώνονται.

Πότε πρέπει να σταματήσω τα αντικαταθλιπτικά;

Είναι πολύ σημαντικό να συζητάτε μαζί με τον ψυχίατρό σας για την διακοπή των αντικαταθλιπτικών, είναι ο μόνος ειδικός που μπορεί να σας συμβουλέψει σωστά. Δεν πρέπει να κάνετε αλλαγές στα φάρμακα χωρίς τη συμβουλή του γιατρού σας ή βασισμένοι σε γνώμες τρίτων και σε φόρουμ.

Είναι ανάγκη να σκεφτείτε τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα της διακοπής των αντικαταθλιπτικών. Ίσως ένα άλλο αντικαταθλιπτικό να είναι μια καλύτερη επιλογή ή η ψυχοθεραπεία να βοηθήσει στη διαχείριση των ανεπιθύμητων παρενεργειών των αντικαταθλιπτικών.

Κάποιες φορές τα αντικαταθλιπτικά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να δουλέψουν, μπορεί να χρειαστούν 4-12 εβδομάδες για να δείτε αποτέλεσμα. Γενικά, όμως στις περιπτώσεις μέτριας ή σοβαρής κατάθλιψης το 40-60% των ασθενών βλέπει βελτίωση μέσα σε 6-8 εβδομάδες.

Ακόμη και τα άτομα που θέλουν να διακόψουν τα αντικαταθλιπτικά επειδή νιώθουν πολύ καλύτερα πρέπει ιδανικά να περιμένουν 6-9 μήνες και να διακόψουν τα αντικαταθλιπτικά μετά την πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων.

Όμως, για τους ανθρώπους με χρόνια συμπτώματα κατάθλιψης ή ιστορικό πολλών καταθλιπτικών επεισοδίων, καλό είναι να συνεχίζουν την θεραπεία. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να παίρνουν φάρμακα επ΄ αόριστον.

Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις;

Σε πολλές περιπτώσεις η ουσιαστική ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ και η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ μπορούν να βοηθήσουν ένα άνθρωπο να ξεπεράσει την κατάθλιψη, με φυσικό τρόπο και χωρίς παρενέργειες. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, το EMDR μπορεί να βοηθήσει ένα άνθρωπο να ξεπεράσει ψυχικά τραύματα που επιβαρύνουν ή αποτελούν τη ρίζα της κατάθλιψης.