Πως μας επηρεάζει ένα ψυχικό τραύμα
Τα τραύματα της παιδικής ηλικίας έχουν βαθιές ψυχολογικές επιδράσεις. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πως μπορεί να τους επηρεάζει ένα ψυχικό τραύμα. Μπορεί ένα άτομο να νιώθει ότι έχει επηρεαστεί ο εγκέφαλός του, αλλά αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι να έχει ψυχολογικές πληγές. Και αυτές οι πληγές κυρίως επηρεάζουν το μυαλό. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και φυσικά, αυτός είναι ένας πολύ επώδυνος τρόπος για να ζει κάποιος. Είναι ένα σημάδι ότι κάποιος ίσως να βιώνει διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες είναι πολλά αλλά η ψυχολογία πίσω από αυτά είναι πιο σημαντική. Υπάρχουν βαθιές εξηγήσεις. Ο κάθε άνθρωπος βιώνει ένα τραύμα της παιδικής ηλικίας με το δικό του, μοναδικό τρόπο. Και, η φύση του τραύματος μαζί με την ιστορία της παιδικής ηλικίας και τις σχέσεις, συμβάλλουν στα συμπτώματα. Οι επιδράσεις του τραύματος της παιδικής ηλικίας είναι κατά κάποιο τρόπο καθολικές, αλλά έχουν πολύ ξεχωριστό νόημα για κάθε άνθρωπο.
Ποιες είναι οι επιδράσεις των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας;
- Συνεχής ανησυχία και εγρήγορση
- Συνεχής φόβος για μια επικείμενη καταστροφή
- Φόβος ή θυμός, αντεπίθεση ή έκφραση της γνώμης ανοιχτά
- Πανικός σε καταστάσεις που μπορεί κάποιος να παγιδευτεί (κλειστοφοβία)
- Δυσπιστία στις σχέσεις
- Κατάθλιψη, άγχος, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κατάχρηση αλκοόλ
- Όνειρα και εφιάλτες
Τι σημαίνει κάθε μία από αυτές τις επιδράσεις ξεχωριστά; Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες έχουν άμεση σχέση με τη χημεία του εγκεφάλου. Αλλά στην πραγματικότητα, συμβαίνουν στο μυαλό. Και από τη στιγμή που αυτά τα συμπτώματα είναι κυρίως ψυχολογικά, μπορούν σίγουρα να αλλάξουν με λίγη βοήθεια.
Εγρήγορση
Το μυαλό είναι συνεχώς σε κατάσταση εγρήγορσης. Δεν είναι κάτι που κάνει κάποιος σκόπιμα, είναι η επίδραση του τραύματος. Συνεχώς γύρω μας συμβαίνουν τρομακτικά και επικίνδυνα πράγματα. Ίσως να μην νιώθετε ασφάλεια οπουδήποτε. Δεν μπορείτε να κοιμηθείτε. Ελέγχετε συνεχώς αν κλειδώσατε το σπίτι. Φοβάστε να βγείτε έξω μόνοι σας, ειδικά τη νύχτα.
Είναι επίσης δύσκολο να εμπιστευτείτε κάποιον και να νιώσετε ασφάλεια. Ο κόσμος μοιάζει να είναι εκτός ελέγχου. Οτιδήποτε μπορεί να συμβεί και να είστε αβοήθητοι να το σταματήσετε. Η μοναδική επιλογή, σύμφωνα με το ασυνείδητο μυαλό, είναι να παρακολουθείτε τα πάντα γύρω σας. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Νιώθετε φόβο ότι ο κίνδυνος είναι κάπου κοντά.
Ο κίνδυνος είναι εδώ κοντά
Το ψυχολογικό τραύμα της παιδικής ηλικίας σημαίνει ότι ήσασταν σε κίνδυνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα (βαθιά στο ασυνείδητο μυαλό) να πιστεύετε ότι ο κίνδυνος μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή. Νιώθετε αβοήθητοι, και δεν υπάρχει κανένα άτομο με το οποίο νιώθετε ασφάλεια για να στραφείτε. Ίσως το τραύμα να προκλήθηκε από έναν άνθρωπο ο οποίος υποτίθεται ότι θα σας φρόντιζε.
Έτσι είστε σε επαγρύπνηση, πρέπει να προστατέψετε τον εαυτό σας, και έτσι γίνεστε υπερβολικά προσεκτικοί.
Έχετε ανάγκη να νιώθετε ότι έχετε τον έλεγχο. Ξέρετε πως νιώθετε όταν δεν τον έχετε. Το μυαλό του παιδιού θυμάται την αδυναμία που του προκάλεσε το τραύμα. Η εγρήγορση και η ανησυχία για τον κίνδυνο είναι σχεδιασμένες για να σας προστατεύσουν. Θα προσέχετε τα πάντα για τον εαυτό σας γιατί κανείς άλλος δεν μπορεί να σας κρατήσει ασφαλείς. Ειδικά από μια καταστροφή, που είστε σίγουροι ότι θα συμβεί.
Επικείμενη καταστροφή
Νιώθετε ότι ο κίνδυνος βρίσκεται παντού γύρω σας. Αλλά ακόμη χειρότερα νιώθετε τρόμο για μια επικείμενη καταστροφή που πρόκειται να συμβεί. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, πολύ συχνά αυτός ο τρόμος μεγαλώνει αν συμβεί κάτι καλό. Η καταστροφή που περιμένετε είναι σίγουρο ότι θα σας στερήσει τη χαρά. Κάποιος μπορεί να πεθάνει. Μπορεί εσείς να σκοτωθείτε. Όλα μπορεί να καταρρεύσουν. Φοβάστε να κάνετε κάποια λάθος κίνηση.
Αυτός ο φόβος μερικές φορές δεν σας αφήνει να βγείτε έξω. Φοβάστε να οδηγήσετε. Νιώθετε ανήσυχοι όταν πέφτετε για ύπνο. Μπορεί να υπάρχουν φορές που πανικοβάλλεστε για το τι θα φάτε. Φοβάστε τον αποχωρισμό από τους αγαπημένους σας. Και αυτός ο φόβος συχνά σας κάνει να τρομάζετε από το θυμό σας.
Φόβος του θυμού
Ο θυμός είναι ένα από τα πιο δύσλολα συναισθήματα. Φοβάστε ότι θα πληγώσετε κάποιον, με αποτέλεσμα να απομακρύνεστε. Έτσι, ο θυμός μπορεί να είναι καλά κρυμμένος, ακόμη και από τον ίδιο σας τον εαυτό. Αυτή είναι μια από τις σημαντικότερες επιδράσεις του τραύματος της παιδικής ηλικίας. Ή μπορεί να φοβάστε ότι θα θυμώσετε και θα καταλήξετε σε μια έκρηξη που θα σας τρομάξει ή θα σας κάνει να νιώθετε ενοχές. Προσπαθείτε πολύ σκληρά να ελέγξετε το θυμό σας με αποτέλεσμα να καταβάλλετε προσπάθεια να ελέγχετε τα πάντα.
Μπορεί ο θυμός κάποιου να σας πλήγωσε ή να σας τρόμαξε όταν ήσασταν παιδιά. Δεν μπορούσατε να έρθετε σε αντιπαράθεση όταν ήσασταν μικροί. Μπορεί να σας απειλούσαν ή να σας τιμωρούσαν αν προσπαθούσατε να μιλήσετε. Έτσι, δεν το κάνατε. Πνίγατε τα συναισθήματά σας. Πιστεύατε ότι κανείς δεν θα σας ακούσει. Και πιθανότατα, κάπου μέσα σας, δυσανασχετούσατε που έπρεπε να συμμορφωθείτε.
Είναι πολύ σκληρό να μην μπορεί να υπερασπιστεί κάποιος τον εαυτό του και να καταπίνει τα συναισθήματά του. Για αυτό καταλήγει να μην εμπιστεύεται τους ανθρώπους, ή οποιονδήποτε είναι εκεί για αυτόν. Ο θυμός μοιάζει κάτι επικίνδυνο. Αποτελεί μια εσωτερική παγίδα , μαζί με τα καταπιεσμένα συναισθήματα.
Πανικός σε καταστάσεις που κάποιος μπορεί να παγιδευτεί (κλειστοφοβία)
Μπορεί να νιώθετε παγιδευμένοι σε πολλές και διαφορετικές καταστάσεις. Δεν μπορείτε να πείτε όχι ή να φύγετε όταν το θέλετε. Ίσως , να είστε κλειστοφοβικοί. Να μην μπορείτε να μπείτε σε ασανσέρ, ή να βρεθείτε σε μικρούς χώρους. Δεν μπορείτε να μπείτε σε μαγνητικό τομογράφο, ή σε ένα μικρό δωμάτιο ή σε ένα μέρος με πολύ κόσμο επειδή νιώθετε ότι δεν υπάρχει διέξοδος. Αυτό σας πανικοβάλλει. Έτσι, αποφεύγετε αυτές τις καταστάσεις με κάθε κόστος. Και μένετε παγιδευμένοι στις επιδράσεις του τραύματος της παιδικής ηλικίας.
Αν νιώθετε ότι δίνετε στους άλλους ανθρώπους ότι θέλουν και δεν μπορείτε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας ή τις ανάγκες σας ανοιχτά, αυτό είναι μια άλλη παγίδα. Που συμβαίνει λόγω της επίδρασης του τραύματος στο μυαλό. Τα συναισθήματα σας είναι παγιδευμένα μέσα σας. Δεν μπορείτε να μιλήσετε ανοιχτά. Εσείς και τα συναισθήματά σας είναι καλά κλεισμένα σε ένα κουτί μέσα σας.
Δυσπιστία στις σχέσεις
Ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν μπορείτε να μιλήσετε ανοιχτά για τον εαυτό σας είναι επειδή νιώθετε ανήσυχοι όταν έχετε γύρω σας πολλούς ανθρώπους. Είστε σε εγρήγορση για οτιδήποτε θα σας κάνει να πιστέψετε ότι είστε αντιπαθητικοί, ή ότι δεν είστε αρκετά καλοί όσο οι άλλοι. Συγκρίνετε συνεχώς τον εαυτό σας με τους άλλους. Νιώθετε ταπεινωμένοι. Δεν είστε σίγουροι, αλλά νιώθετε ανησυχία και έτσι είναι δύσκολο να χαλαρώσετε.
Βασικά, δεν είναι εύκολο να εμπιστευτείτε κανέναν. Μερικές φορές δεν πιστεύετε ότι αξίζει να προσπαθήσετε να έχετε κοντά σας κάποιους ανθρώπους, και έτσι μένετε μόνοι. Δεν προσπαθείτε. Πάντα ανησυχείτε ότι οι άλλοι θα σας κρίνουν, θα σας απορρίψουν ή θα σας χρησιμοποιήσουν. Είναι ένας φαύλος κύκλος από τον οποίο θέλετε να βγείτε, αλλά δεν μπορείτε.
Έτσι, είστε πάντα σε κατάσταση στρες. Αλλά τα τραύματα της παιδικής ηλικίας μπορεί να οδηγούν σε κατάθλιψη, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κατάχρηση αλκοόλ.
Κατάθλιψη, άγχος, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
Τα τραύματα της παιδικής ηλικίας μπορεί να οδηγούν στην βαθιά και επίμονη κατάθλιψη , στο άγχος, στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, στην κατάχρηση αλκοόλ. Η συνεχής ανησυχία, ο φόβος της επικείμενης καταστροφής, τα συναισθήματα του κινδύνου, ο πανικός, ο φόβος της έκφρασης των συναισθημάτων προκαλούνται από το στρες. Έχετε την ανάγκη να έχετε τον έλεγχο και η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι ένας τρόπος για να ανακτήσετε τον έλεγχο. Ψάχνετε λίγη ανακούφιση.
Στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) μπορεί να καταφεύγετε σε τελετουργικά για να ανακουφίσετε το άγχος σας. Να καθαρίζετε συνέχεια. Ή να έχετε τα πάντα τακτοποιημένα. Να σχεδιάζετε προσεκτικά όσα έχετε να κάνετε ώστε να μην κάνετε κανένα λάθος. Το λάθος σημαίνει ότι έχετε χάσει τον έλεγχο. Αλλά, αναπόφευκτα, κυριαρχούν οι αμφιβολίες. Τι θα γίνει αν κάνετε λάθος;
Είναι πολύ δύσκολο κάποιος να ζει με αυτό τον τρόπο. Ειδικά, αν νιώθει ότι δεν μπορεί να βρει ανακούφιση και διέξοδο. Και αυτό οδηγεί στην κατάθλιψη. Το άτομο νιώθει απελπισία, δεν μπορεί να κοιμηθεί, οι εφιάλτες το κυνηγούν, φοβάται να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία επειδή φοβάται την αποτυχία. Για αυτό μπορεί να στρέφεται στο αλκοόλ ή στις ουσίες, καθώς είναι η μόνη διέξοδος από το συνεχές μαρτύριο. Η αυτοεκτίμηση είναι πολύ χαμηλή και δεν υπάρχει ελπίδα. Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζει ο κάθε άνθρωπος πως όλα αυτά δεν είναι δικό του λάθος. Δεν είναι ανάγκη να ζει έτσι. Ακόμη και αν τα όνειρα και οι εφιάλτες τον τρομάζουν, έχουν κάτι να πουν. Μπορεί να τον καθοδηγήσουν να βρει την βοήθεια που χρειάζεται.
Όνειρα και εφιάλτες
Οι εφιάλτες μπορεί να επαναλαμβάνουν τα τραύματα της παιδικής ηλικίας, όπως συμβαίνει και με τις αναδρομές. Αλλά αν κάποιος δει με προσοχή τους εφιάλτες , υπάρχουν και άλλες επιπλέον λεπτομέρειες. Τα όνειρα μπορεί να είναι τρομακτικά, επώδυνα, αλλά δεν είναι ανάγκη να μην κοιμάστε επειδή φοβάστε ότι θα δείτε ένα ακόμη. Τι είναι αυτό που προσπαθούν να σας πούνε για το τραύμα σας;
Σίγουρα θα αναρωτιέστε, αν μπορούν να σας πουν κάτι τα όνειρα, ενώ εσείς θέλετε απλά να σταματήσουν.
Τα όνειρα είναι μηνύματα από το ασυνείδητο μυαλό. Αν και είναι δύσκολο να το πιστέψετε, προσπαθούν να σας βοηθήσουν να επουλώσετε τις πληγές από τα τραύματά σας. Αλλά, φυσικά, τα όνειρα και οι εφιάλτες μπορεί να είναι πολύ τρομακτικοί αν πιστεύετε ότι ξέρετε τι έχουν να σας πούνε. Ή αν δεν έχετε ιδέα για τα μηνύματα που κρύβουν. Για αυτό είναι σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια από κάποιον που ξέρει.
Τι μπορώ να κάνω για το τραύμα της παιδικής ηλικίας;
Η ψυχοθεραπεία με έναν ειδικό για τα ψυχικά τραύματα είναι η καλύτερη επιλογή. Ένας ειδικός θεραπευτής EMDR μπορεί να κατανοήσει τις επιδράσεις ενός ψυχολογικού τραύματος και το ασυνείδητο νόημα των συμπτωμάτων. Όταν φτάσετε στη ρίζα του τραύματος, δεν θα θέλετε να συνεχίσετε να ζείτε με αυτό τον τρόπο.
Είναι σημαντικό να θυμάστε πως ότι μπορεί να έκανε ένα τραύμα της παιδικής ηλικίας στο μυαλό σας δεν είναι ανάγκη να σας καθορίζει. Το τραύμα δεν είναι μόνιμο. Όλες οι επιδράσεις του μπορούν να αλλάξουν.
Μπορεί να έχετε δοκιμάσει να έχετε τα πάντα υπό έλεγχο, να αποφεύγετε καταστάσεις αλλά όλες αυτές οι μέθοδοι δεν έχουν αποτέλεσμα. Αν το τραύμα έχει δημιουργήσει δυσπιστία προς τους ανθρώπους ή τις σχέσεις, τότε το να στηρίζεστε στον εαυτό σας ήταν η καλύτερη επιλογή.
Έτσι, έχετε μείνει μόνοι με το φόβο, τον τρόμο και τον πανικό. Δεν είχατε άλλη επιλογή από το να καταπιέσετε τα συναισθήματά σας. Αλλά, αυτό καταλήγει σε μια εσωτερική σύγκρουση και σας προκαλεί έντονα συμπτώματα.
Αν πάρετε την απόφαση να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία, ο ψυχοθεραπευτής σας είναι ανάγκη να κατανοήσει και να λάβει σοβαρά υπόψη πόσο δύσκολο είναι να εμπιστευτείτε τους ανθρώπους. Η ψυχοθεραπεία προσφέρει ασφαλές περιβάλλον ώστε να μην είστε μόνοι σας με τους φόβους και τις ανησυχίες σας.
Σταδιακά, με την βοήθεια της ψυχοθεραπείας μπορείτε να:
- Μάθετε να εμπιστεύεστε τους ανθρώπους
- Φτάσετε στη ρίζα των ανησυχιών και των φόβων σας
- Μιλήσετε ανοιχτά για τα συναισθήματα που έχετε κρυμμένα μέσα σας
- Δουλέψετε τους φόβους σας
- Διαχειριστείτε το θυμό σας
- Πενθήσετε για το τραύμα που βιώσατε
- Μάθετε να νιώθετε ασφάλεια με ανθρώπους δίπλα σας
Ψυχική ενδυνάμωση και αντιμετώπιση ψυχικών τραυμάτων
Δεν είστε μόνοι σας. Υπάρχουν ψυχοθεραπευτές με ειδίκευση στα ψυχικά τραύματα. Βέβαια, μπορεί να φοβάστε να εμπιστευτείτε κάποιον (ειδικά αν έχετε προσπαθήσει να κάνετε ψυχοθεραπεία και έχετε αποτύχει). Και φυσικά, όταν έχετε κάποιο παιδικό τραύμα δεν είναι εύκολο να εμπιστευτείτε κάποιον. Ωστόσο, στο περιβάλλον της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ μπορείτε να επεξεργαστείτε όλα τα συναισθήματα σας. Με τη βοήθεια του EMDR μπορείτε να επιλύσετε τα ψυχικά σας τραύματα. Έτσι, η ζωή σας μπορεί να γίνει πολύ καλύτερη. Οι επιδράσεις του τραύματος της παιδικής ηλικίας δεν χρειάζεται να ζουν για πάντα.