Πως να διώξω τον φόβο

Πως να διώξω τον φόβο

Ο φόβος που μας περιορίζει είναι συνήθως το κυριότερο εμπόδιο για την εξέλιξή μας. Οι πιο γνωστοί φόβοι είναι ο φόβος της αποτυχίας, ο φόβος ότι δεν θα είμαστε αρκετά καλοί, ο φόβος της οικειότητας. Πολλοί άνθρωποι αναζητούν τρόπους να διώξουν το φόβο.

Ο φόβος συχνά έχει σχέση με συγκεκριμένες πεποιθήσεις που αναπτύχθηκαν στο παρελθόν. Αυτές οι πεποιθήσεις ουσιαστικά μας προστάτευαν από κάποια απειλή. Ωστόσο, πλέον μας περιορίζουν. Ενεργοποιούν το μηχανισμό του στρες χωρίς να υπάρχει πραγματική απειλή.

Για φανταστείτε το εξής παράδειγμα. Ένα παιδί έχει πέσει θύμα bullying στο σχολείο. Για να προστατευτεί είναι ήσυχο και θέλει να περνά απαρατήρητο. Όμως , αυτό του δημιουργεί κοινωνικό άγχος και την πεποίθηση ότι δεν είναι αρκετά καλό για να το συμπαθούν οι άλλοι.

Μετά από 20 χρόνια, το ίδιο παιδί έχει γίνει διευθυντής σε μια εταιρεία. Όλοι σέβονται την ομάδα του. Ωστόσο, εξαιτίας του φόβου του, δεν μπορεί να δει πόσο επιτυχημένο είναι. Ακόμη φοβάται να ανοιχτεί μπροστά στους άλλους και έτσι χάνει κοινωνικές και επαγγελματικές ευκαιρίες.

Το να ζει κάποιος με το φόβο αυτό δεν τον προστατεύει από τον κίνδυνο, καθώς βλέπει απειλές εκεί που δεν υπάρχει καμία.

Ο φόβος μας παραλύει

Η πιο κοινή αντίδραση στο φόβο είναι το "δεν μπορώ!"

Ο φόβος της αποτυχίας είναι αυτός που μας εμποδίζει να αναλάβουμε δράση. Ξεκινά με ένα τσίμπημα στο στομάχι, κάνει την καρδιά να χτυπά πιο δυνατά, κάνει δύσκολη την αναπνοή. Όλες αυτές είναι σωματικές εκδηλώσεις του φόβου και του αρνητικού τρόπου σκέψης.

Ο φόβος μπλοκάρει τον εγκέφαλο μας

Ο φόβος μας παραλύει και δεν αφήνει τον εγκέφαλο μας να σκεφτεί λογικά. Ο φόβος είναι ένα έντονο συναίσθημα που υπονομεύει την ευτυχία μας και εμποδίζει την εξέλιξή μας.

Αντιμετώπιση φόβου

Δεν είναι  ανάγκη να μένετε κολλημένοι στο φόβο για πάντα. Υπάρχουν βήματα που μπορούν να σας βοηθήσουν.

1. Αποδεχτείτε ότι νιώθετε φόβο

Οι φόβοι, όπως ο φόβος της απόρριψης ή της αποτυχίας, μπορεί να είναι τόσο έντονοι που να τους αποφεύγουμε. Ο φόβος μπορεί να είναι τόσο δυνατός που να κάνει όλο το σώμα μας να παγώνει.

Αλλά το να προσπαθούμε να δραπετεύσουμε από το φόβο μας ή να ευχόμαστε να εξαφανιστεί δεν βοηθά. Το θέμα δεν είναι να εξαφανίσουμε το φόβο από τις εμπειρίες μας. Αυτό οδηγεί στην καταστολή και στην συναισθηματική άρνηση που συνήθως εντείνει τις αρνητικές σκέψεις.

Αντιθέτως, είναι ανάγκη να αναγνωρίσουμε το φόβο μας , να καταλάβουμε ότι είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα και δεν υπάρχει τίποτε περίεργο σε αυτό.

Πολλοί άνθρωποι δεν παραδέχονται ότι νιώθουν φόβο. Μερικές φορές δεν το γνωρίζουν και ερμηνεύουν τον φόβο ως αναβλητικότητα ή τελειομανία.

Κάποιοι σκέφτονται ότι το να παραδεχτούν ότι φοβούνται είναι σημάδι αδυναμίας ή κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπονται. Αλλά δεν γνωρίζουν τι είναι αυτό που τους κάνει πραγματικά αδύναμους. Να μην επιτρέπουν στον εαυτό τους να νιώσουν το φόβο.

2. Αναγνωρίστε τις αντιδράσεις σας στο φόβο

Αφού αποδεχτείτε το φόβο σας, είναι ανάγκη να κατανοήσετε το πως λειτουργεί. Αρχικά, καλό είναι να γνωρίζετε τον "Τροχό του Φόβου". Είναι ένας κύκλος που επαναλαμβάνει συγκεκριμένες σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές για να προστατεύσετε τον εαυτό σας.

Αλλά αυτό που κάνει στην πραγματικότητα είναι να περιορίζει τις δυνατότητές σας στο παρόν. Όμως, μπορείτε να σπάσετε αυτό τον κύκλο.

Υπάρχουν τέσσερα στάδια στον Τροχό του Φόβου, αλλά εδώ θα δώσουμε έμφαση στα δύο πρώτα, στο ερέθισμα και στην αντίδραση στο φόβο. Το ένα οδηγεί στο άλλο καθώς αναδεικνύει μια τρομακτική κατάσταση από το παρελθόν και σας κάνει να αντιδράτε στο παρόν.

Όταν αυτό συμβαίνει ασυνείδητα, καταλήγετε να σας καθοδηγεί ο φόβος. Αντιδράτε αυτόματα. Αλλά όταν έχετε επίγνωση αυτής της διαδικασίας, δεν επιτρέπετε στο φόβο να σας ελέγχει.

Ας δούμε ένα παράδειγμα. Ας πούμε ότι μια πεποίθηση σας είναι ο φόβος της οικειότητας, ο οποίος τροφοδοτείται από την πεποίθηση ότι δεν είστε αρκετά καλοί. Βαθιά μέσα σας πιστεύετε ότι δεν θα μπορέσετε ποτέ να δημιουργήσετε μια όμορφη σχέση. Όταν νιώθετε οικειότητα με κάποιον, τελικά αυτός θα ανακαλύψει πόσα ελαττώματα έχετε. Έτσι, πιστεύετε ότι θα σας εγκαταλείψει επειδή δεν θέλει να είναι μαζί με κάποιον που έχει τόσα θέματα.

Αυτή η ιστορία που λέτε στον εαυτό σας, τελικά μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Ο σύντροφός σας μπορεί να σας έχει αποδεχτεί έτσι όπως είστε, αλλά ακόμη να προβάλλετε πάνω του πράγματα και να πιστεύετε ότι σας απορρίπτει. Για παράδειγμα, μπορεί να βγαίνει βόλτα με τους φίλους του και εσείς να πιστεύετε ότι αυτό είναι σημάδι ότι δεν θέλει να περνά χρόνο μαζί σας. Ή μπορεί να κάνει ένα αστείο και εσείς να νιώθετε ότι σας κάνει κριτική.

Οι αρνητικές σκέψεις που περνούν από το μυαλό σας είναι, "έχει χάσει το ενδιαφέρον του για εμένα" , " θα νομίζει ότι είμαι χαζή". Όμως, αυτές οι σκέψεις ενεργοποιούν την αντίδραση στο φόβο.

Η αντίδραση στο φόβο περιλαμβάνει όσα κάνετε όταν προσπαθείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας από μια αντιληπτή απειλή. Συνήθως, είναι ένας μηχανισμός αντιμετώπισης που αναπτύξατε κατά το παρελθόν. Μπορεί έτσι να απομακρύνεστε από το σύντροφό σας ή και να εγκαταλείπετε τη σχέση σε μια προσπάθεια να αποφύγετε την εγκατάλειψη.

Είτε ο φόβος σας είναι η οικειότητα, οι δημόσιες ομιλίες, το κοινωνικό άγχος ή κάτι άλλο, η αντίδραση στο φόβο έχει ένα σκοπό. Να σας προστατεύσει, αλλά ταυτόχρονα να σας σαμποτάρει.

Βέβαια,  υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Ο φόβος έχει τον έλεγχο μόνο όταν είναι ασυνείδητος. Όταν γνωρίζετε τις αντιδράσεις σας στο φόβο αυτό αλλάζει τα πάντα. Μπορείτε να έχετε τον έλεγχο της ζωής σας.

3. Ξεπεράστε το φόβο σας με αυτοσυμπόνια

Το τελευταίο βήμα για να ξεπεράσετε το φόβο σας είναι να δείξετε συμπόνια στον εαυτό σας. Η πρόκληση εδώ είναι να δείτε με ειλικρίνεια το φόβο σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πως ο φόβος κατακλύζει τη ζωή τους πριν αρχίσουν να φροντίζουν την ψυχική τους υγεία. Όταν το κατανοούν μένουν έκπληκτοι από το πόσο βαθιές ρίζες έχει ο φόβος στη ζωή τους.  Έτσι νιώθουν αδύναμοι και είναι ευάλωτοι στο στρες.

Όταν όλα αυτά συμβαίνουν ασυνείδητα, μπορούν να ερμηνευτούν με χιλιάδες τρόπους. Μπορεί ο φόβος να κάνει την εμφάνιση του με την έλλειψη κινήτρου. Βρίσκετε ιστορίες και δικαιολογίες ώστε να μην αντιμετωπίσετε τους φόβους σας.

Αυτό εξηγεί το γιατί όταν αρχίζετε να παρατηρείτε τον εσωτερικό σας κόσμο, πρέπει να είστε έτοιμοι για όσα μπορείτε να δείτε. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να καλλιεργήσετε τη αυτοσυμπόνια και να συνειδητοποιήσετε ότι οι αρνητικές σκέψεις είναι απλά σκέψεις.

Η αυτοσυμπόνια σημαίνει ότι επιλέγετε την ευγένεια από την κριτική, την επίγνωση από τις σκέψεις ότι είστε αδύναμοι. Η συμπόνια σας επιτρέπει να αλλάξετε τις πεποιθήσεις σας για τον εαυτό σας και να συνειδητοποιήσετε ότι δεν είστε "κακοί". Απλά φοβάστε, και δεν υπάρχει τίποτε κακό σε αυτό.

Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι κρίνουν τον εαυτό τους με βάση όσα πιστεύουν ότι βλέπουν οι άλλοι σε αυτούς. Φοβούνται ότι οι άλλοι δεν θα τους συμπαθούν ή θα είναι ανεπαρκείς.

Το θεμέλιο για την αυτοσυμπόνια είναι η αποδοχή του εαυτού. Μόνο τότε θα μπορείτε να κατανοήσετε τους φόβους σας και τις αντιδράσεις σας σε αυτούς.

Και μόνο τότε μπορεί να συμβούν μαγικά πράγματα. Όταν βλέπετε τον εαυτό σας με συμπόνια, ξαφνικά είστε υπεύθυνοι για τις αντιδράσεις σας σε κάθε κατάσταση. Αντιλαμβάνεστε τις αντιδράσεις σας, αλλά δεν κρίνετε τον εαυτό σας.

Έτσι, μπορείτε να απελευθερωθείτε. Δεν αντιδράτε αυτόματα προσπαθώντας να προστατεύσετε τον εαυτό σας από φανταστικές απειλές. Δεν νιώθετε την ανάγκη να δραπετεύετε από καταστάσεις. Αντιλαμβάνεστε πόσο απίθανο είναι στην πραγματικότητα αυτό το χειρότερο σενάριο που προβάλλει στο μυαλό σας.

Αυτή μπορεί να είναι η πρώτη φορά στη ζωή σας που συνειδητοποιείτε ότι είστε ελεύθεροι να επιλέξετε. Η ελευθερία σας επιτρέπει να αντιδράσετε διαφορετικά στο παρόν και όχι με βάση τις εμπειρίες του παρελθόντος.