Πως ο μοντέρνος τρόπος ζωής μας αρρωσταίνει

Πως ο μοντέρνος τρόπος ζωής μας αρρωσταίνει

Ο μοντέρνος τρόπος ζωής είναι εκπληκτικός από πολλές απόψεις , την υγεία, την επικοινωνία, τις μετακινήσεις. Ωστόσο, ο μοντέρνος τρόπος ζωής μπορεί να μας αρρωσταίνει, καθώς δημιουργεί έντονο στρες και αυξάνει τις πιθανότητες για κατάθλιψη.

Η τεχνολογία στις μέρες μας είναι παντού, και τα κινητά τηλέφωνα αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας μας. Αν και τα κινητά τηλέφωνα έχουν ως σκοπό να διευκολύνουν την επικοινωνία, τελικά λειτουργούν ως υπολογιστές καθώς με τη βοήθειά τους μπορούμε να ελέγχουμε τα emails, να κάνουμε αγορές, να βλέπουμε ειδήσεις, να ακούμε μουσική και να βλέπουμε βίντεο, να έχουμε social media, να παραγγέλνουμε φαγητό, να έχουμε χάρτες…και η λίστα είναι ατελείωτη. Κυριολεκτικά έχουμε το internet στην τσέπη μας κάθε στιγμή και μπορούμε να βρούμε απάντηση σε κάθε ερώτηση με το πάτημα ενός κουμπιού. Αλλά ενώ αυτές οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι εκπληκτικές έχουν και κάποιο κόστος.

Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι εξαρτόμαστε σε μεγάλο βαθμό από τα τηλέφωνά μας. Πώς θα νιώθατε αν συνειδητοποιούσατε ότι ξεχάσατε κάπου το κινητό σας; Θα νιώθατε σίγουρα αναστάτωση, έτσι δεν είναι;

Στην πραγματικότητα, οι μελέτες δείχνουν ότι μερικοί άνθρωποι νιώθουν έντονο άγχος και ανησυχία όταν δεν έχουν πρόσβαση στο κινητό τους και μάλιστα έχουν και συμπτώματα στερητικού συνδρόμου. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι η δέσμευση στη χρήση των κινητών αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου μας. Για ποιους λόγους όμως η τεχνολογία προκαλεί άγχος και ανησυχία;

1. Ισορροπία δουλειάς-προσωπικής ζωής

Αν και στο παρελθόν υπήρχαν πιο ξεκάθαρα όρια ανάμεσα στη δουλειά και στην προσωπική ζωή, καθώς η δουλειά έμενε στον εργασιακό χώρο και η προσωπική ζωή ξεκινούσε στο σπίτι, στις μέρες μας αυτός ο διαχωρισμός δεν είναι καθόλου ξεκάθαρος. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε τα emails μας στα κινητά μας, και έτσι είμαστε συνέχεια διαθέσιμοι. Αυτό κάνει πολύ δύσκολη την αποσύνδεση από τη δουλειά και την χαλάρωση.

2. Φόβος μήπως χάσουμε τις εξελίξεις 

Ο φόβος μήπως χάσουμε τις εξελίξεις (F.O.M.O/ Fear Of Missing Out ) είναι ουσιαστικά μια μορφή κοινωνικού άγχους που προκύπτει από το φόβο ότι μπορεί να χάσουμε κάτι που συμβαίνει, είτε ένα γεγονός, μια επαγγελματική ή κοινωνική ευκαιρία, επικοινωνία. Έτσι θέλουμε να νιώθουμε συνεχώς συνδεδεμένοι. Για αυτό και κανείς δεν αποσυνδέεται από τα social media γιατί φοβάται ότι θα χάσει τις εξελίξεις. Η ειρωνεία είναι πως όσο μεγαλύτερη είναι η ενασχόληση με τα social media, τόσο μεγαλύτερος είναι ο φόβος. Φυσικά, αυτό συμβαίνει επειδή οι  αναρτήσεις που βλέπουμε στο Facebook ή στο Instagram ,  μας κάνουν να πιστεύουμε ότι οι φίλοι μας έχουν πιο ενδιαφέρουσες εμπειρίες από εμάς.

3. Απορρύθμιση του ύπνου

Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν το τηλέφωνό τους πριν κοιμηθούν. Αντί να χαλαρώσουν ελέγχουν το κινητό (για ένα δευτερόλεπτο) και τελικά καταλήγουν να βλέπουν τον αυριανό καιρό. Η ενασχόληση με το κινητό τη στιγμή που πρέπει να ηρεμήσουμε και η έκθεση στο μπλε φως προκαλεί μείωση στην παραγωγή της μελατονίνης. Αυτό όμως παρεμβαίνει στον κιρκάδιο ρυθμό μας (τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης) και προκαλεί διαταραχές στον ύπνο. Δυστυχώς, ο ανεπαρκής ύπνος σημαίνει υψηλότερα επίπεδα άγχους και ανησυχίας.

4. Κοινωνικές συγκρίσεις

Η σύγκριση με τους άλλους είναι ένας τρόπος με τον οποίο αξιολογούμε το πως νιώθουμε για τον εαυτό μας. Τα social media , από τη φύση τους, ενισχύουν την κοινωνική σύγκριση, καθώς είναι γεμάτα με πληροφορίες που εύκολα μπορούν να γίνουν δείκτες της κοινωνικής επιτυχίας (π.χ. φίλοι, ακόλουθοι, like, share). Τι συμβαίνει όμως όταν δεν έχουμε πολλά likes και σχόλια σε μια φωτογραφία που ανεβάζουμε; Ίσως να αισθανόμαστε κατώτεροι. Επιπλέον, υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στην πραγματική ζωή και σε όσα ποστάρουμε στα social media. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι βλέπουμε μόνο τις όμορφες στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου. Αυτό όμως δημιουργεί λάθος εντύπωση ότι οι άλλοι έχουν μια πιο τέλεια/ενδιαφέρουσα/ικανοποιητική ζωή από την δική μας, η οποία στην πραγματικότητα έχει σκαμπανεβάσματα. Αυτές οι κοινωνικές συγκρίσεις έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ευεξία μας.

Τα μέσα ενημέρωσης παίζουν κύριο ρόλο στη ζωή μας, αλλά συχνά κατευθύνουν την προσοχή μας σε πράγματα που μας τρομάζουν, μας φοβίζουν, μας προκαλούν πανικό και μας εξοργίζουν, ενώ ταυτόχρονα μας στερούν τη δυνατότητα της προσωπικής άποψης. Συνήθως ασχολούνται με τις λιγότερο αξιοθαύμαστες πτυχές της ανθρώπινης φύσης, χωρίς να υπάρχει ισορροπία σε θετικές ειδήσεις.

5. Τελειομανία

Οι σύγχρονες κοινωνίες ενισχύουν την πεποίθηση ότι πρέπει να επιδιώκουμε την τελειότητα για να νιώθουμε ευτυχισμένοι. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να μισούμε τον εαυτό μας, να νιώθουμε αδύναμοι και να νιώθουμε ότι σπαταλάμε τη ζωή μας.

Όμως είναι σοφό να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει η τελειότητα. Η κοινωνική πίεση που μας ασκούν για τελειότητα δεν είναι ρεαλιστική. Ως ανθρώπινα όντα είμαστε τέλεια ατελείς.

Το ψυχολογικό στρες που μας ασκεί η κοινωνία, ώστε να θέλουμε πάντα περισσότερα έχει τεράστιο κόστος. Αυτό που έχει σημασία είναι να δείχνουμε συμπόνια στον εαυτό μας.

6. Διάσπαση της προσοχής

Οι συνεχείς ειδοποιήσεις στο κινητό πρακτικά σημαίνουν ότι υπάρχει κάτι που μας αποσπά την προσοχή καθώς ελέγχουμε συνεχώς το κινητό μας. Κατά μέσο όρο ξεκλειδώνουμε το κινητό μας 85 φορές την ημέρα και το χρησιμοποιούμε για 5 ώρες καθημερινά. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να μείνουμε συγκεντρωμένοι ώστε να εμπεδώνουμε πληροφορίες στη μνήμη μας, έτσι νιώθουμε ότι έχουμε μνήμη χρυσόψαρου, πράγμα που μας προκαλεί ανησυχία. Η υπερβολική χρήση του κινητού και του διαδικτύου έχει αρνητικές επιπτώσεις στην προσοχή, στη μνήμη και στη μάθηση.

Πώς μπορούμε να περιορίσουμε το στρες του σύγχρονου τρόπου ζωής;

Αρχικά, είναι πολύ σημαντικό να κατανοούμε τη ρίζα του προβλήματος μας και στη συνέχεια να βρούμε τρόπους να κάνουμε θετικές αλλαγές. Υπάρχουν, βέβαια, κάποιες μικρές αλλαγές που μπορούν να μειώσουν την αρνητική επίδραση του μοντέρνου τρόπου ζωής:

1. Μειώνουμε το χρόνο μπροστά από τις οθόνες: όσο λιγότερο χρόνο περνάμε μπροστά από μια οθόνη τόσο το καλύτερο. Για να μην έχετε το κινητό δίπλα στο κρεβάτι σας μπορείτε να έχετε ένα ξυπνητήρι. Με αυτό τον τρόπο περιορίζετε το χρόνο ενασχόλησης με το κινητό πριν τον ύπνο.
2.  Περνάμε χρόνο στη φύση: όσο περισσότερο χρόνο περνάμε στη φύση τόσο το καλύτερο. Αν δεν έχουμε την τύχη να έχουμε κήπο, καλό είναι να φυτέψουμε μερικά λουλούδια στο μπαλκόνι μας, όπως η λεβάντα. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούμε να έχουμε καθημερινή επαφή με τη φύση. Διαφορετικά μπορούμε να βγούμε μια βόλτα στο πάρκο, σε ένα δάσος, να κάνουμε πεζοπορία στο βουνό.
3. Κάνουμε τακτική άσκηση: είναι σημαντικό να κάνουμε μια βόλτα καθημερινά ή να κάνουμε γυμναστική στο σπίτι ή στο γυμναστήριο. Όταν κάνουμε άσκηση το σώμα μας νιώθει χαρούμενο. Και φυσικά δεν χρειάζεται να εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα υγείας για να κινητοποιηθούμε. Το κολύμπι, το ποδήλατο, η γιόγκα, το τρέξιμο, το περπάτημα είναι εξαιρετικές μορφές άσκησης.