Ψυχική υπερκόπωση

Ψυχική υπερκόπωση

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι τόσο απαιτητικός που όλοι μας αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις στην καθημερινότητα, στη δουλειά και εκτός δουλειάς. Δυστυχώς, αυτό σημαίνει ότι κάποιοι από εμάς ζούμε σε κατάσταση συνεχούς στρες, πράγμα που μπορεί να οδηγεί σε συναισθηματική, ψυχική και σωματική υπερκόπωση. Η ψυχική υπερκόπωση είναι μια από τις πιο αόρατες και ύπουλες μορφές εξουθένωσης, και είναι η κύρια αιτία του burnout. Πώς μπορούμε όμως να την αναγνωρίσουμε και να την αντιμετωπίσουμε;

Τι είναι η ψυχική υπερκόπωση;

Το στρες από μόνο του δεν είναι κάτι αρνητικό. Ωστόσο, το χρόνιο στρες χωρίς να υπάρχει αρκετός χρόνος για την ανάρρωση είναι επιβλαβές για τον εγκέφαλο και το σώμα και μπορεί να οδηγεί σε ψυχική υπερκόπωση.

Η ψυχική υπερκόπωση είναι μια κατάσταση συναισθηματικής, ψυχικής και σωματικής εξουθένωσης που χρειάζεται χρόνο για να αντιμετωπιστεί. Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, αλλά συχνά περιλαμβάνουν δυσκολίες στον ύπνο, προβλήματα μνήμης και κόπωση. Μπορεί κάποια άτομα να είναι πιο ευαίσθητα στο στρες, να εκνευρίζονται εύκολα, να νιώθουν ανήσυχα ή καταθλιπτικά, και να έχουν συναισθήματα ντροπής και ενοχών. Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αίσθημα παλμών, ζαλάδα, πονοκεφάλους, ευαισθησία στο φως και συμπτώματα του γαστρεντερικού.

Το burnout είναι μια σταδιακή διαδικασία που προκαλείται από το παρατεταμένο και σοβαρό στρες. Αλλά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά και κάποιος να τα αισθάνεται όλα μαζί. Για παράδειγμα, κάποιος ξαφνικά ξεχνά το δρόμο για το σπίτι του, νιώθει έντονο άγχος ή έχει θολή όραση.

Η αιτία της υπερκόπωσης μπορεί να είναι ο υπερβολικός φόρτος εργασίας και η πίεση στην προσωπική ζωή για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να υπάρχει καθόλου χρόνος για ξεκούραση. Δεν έχει σημασία αν οι δραστηριότητες που κάνετε είναι διασκεδαστικές, μπορεί να νιώθετε άρρωστοι. Αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση, το στρες αυξάνεται ακόμη περισσότερο.

Πολλοί άνθρωποι που βιώνουν υπερκόπωση νιώθουν απελπισία και είναι σημαντικό να ζητούν βοήθεια. Για παράδειγμα, είναι ανάγκη να πάρουν άδεια από τη δουλειά τους, να μιλήσουν σε έναν ψυχοθεραπευτή και να διαχειριστούν τα συμπτώματα.

Ποιες είναι οι αιτίες της ψυχικής υπερκόπωσης;

Σχέσεις

Όλοι μας αντιμετωπίζουμε διάφορες προκλήσεις στην καθημερινότητα. Κάποιες φορές τα προβλήματα στις σχέσεις ή στο σπίτι μπορεί να συμβάλλουν στην ψυχική υπερκόπωση. Οι σχέσεις μπορεί να γίνουν δύσκολες και να έχουν κόστος στην ψυχική μας υγεία. Αν νιώθετε συναισθηματική κόπωση από τη σχέση σας, τότε ίσως αυτό να είναι η αιτία της υπερκόπωσης.

Το άγχος που μπορεί να προκαλούν τα προβλήματα σε ένα γάμο, οδηγούν στα συναισθήματα εξουθένωσης. Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν να απομακρύνονται από τους συντρόφους τους σε στιγμές στρες. Όλοι μας χρειαζόμαστε λίγο χρόνο για τον εαυτό μας, για να κάνουμε πράγματα για εμάς, να χαλαρώσουμε. Ωστόσο, αν ένα άτομο θέλει να είναι μόνο και όχι με το σύντροφό του, τότε αυτό μπορεί να είναι σημάδι της ψυχικής υπερκόπωσης στη σχέση.

Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ότι οι σύντροφοί τους δεν τους υποστηρίζουν και ότι δεν νοιάζονται για τις ανάγκες τους. Αν αυτό συμβαίνει και σε εσάς, είναι καλό να κάνετε μια ειλικρινή συζήτηση με το σύντροφό σας.

Φροντίδα τρίτων

Η φροντίδα άλλων ανθρώπων είναι μια μεγάλη πρόκληση, απαιτεί πολύ χρόνο και τεράστια ψυχικά αποθέματα. Για αυτό είναι ανάγκη να φροντίζετε τον εαυτό σας για να μπορέσετε να φροντίσετε τους άλλους.  Η ψυχική σας υγεία είναι ουσιαστική ώστε να καταφέρετε να φροντίσετε κάποιον άλλο.

Η κόπωση συμπόνιας και το burnout είναι κάτι πολύ σύνηθες σε ανθρώπους που φροντίζουν τους άλλους. Αυτές οι καταστάσεις επηρεάζουν σημαντικά την ευεξία ενός ατόμου και την ικανότητά του να φροντίζει σωστά τους άλλους.

Η κόπωση συμπόνιας, είναι μια κατάσταση συναισθηματικής και σωματικής εξουθένωσης που συμβαίνει όταν τα άτομα δεσμεύονται επανειλημμένα στα τραύματα και στις συναισθηματικές ανάγκες των άλλων.

Δουλειά

Η υπερκόπωση μπορεί να οφείλεται σε πράγματα που έχουν σχέση με τη δουλειά σας. Κάποιες φορές είναι δύσκολο να κατανοήσετε ότι η υπερκόπωση οφείλεται στη δουλειά. Κάποιοι παράγοντες που δημιουργούν έντονο εργασιακό στρες και συμβάλλουν στην ψυχική υπερκόπωση περιλαμβάνουν:

• Υπερβολικό φόρτο εργασία
• Ενασχόληση με πράγματα που δεν σας προκαλούν ενθουσιασμό
• Υψηλές προσδοκίες χωρίς να υπάρχει κατάλληλη υποστήριξη
• Τοξικό εργασιακό περιβάλλον
• Κακές σχέσεις με τους συνεργάτες
• Έλλειψη ύπνου
• Έλλειψη αυτοφροντίδας
• Απαιτητικό πρόγραμμα
• Υποκείμενα θέματα υγείας

Πρόληψη και αντιμετώπιση

Ο φόρτος εργασίας, η ανάληψη πολλών ευθυνών και οι υποχρεώσεις της καθημερινότητας είναι παράγοντες που μπορεί να οδηγούν στην ψυχική υπερκόπωση. Μπορεί να φταίει το γεγονός ότι δεν έχετε υποστήριξη και βοήθεια από την οικογένεια ή τους φίλους σας και δεν κάνετε πράγματα για να κοινωνικοποιηθείτε, να χαλαρώσετε ή να κοιμηθείτε καλά. Η προσωπικότητά σας παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό. Οι άνθρωποι που είναι τελειομανείς, απαισιόδοξοι, κυνηγούν τα επιτεύγματα, και θέλουν να έχουν συνεχώς τον έλεγχο, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχική υπερκόπωση. Έτσι, τι μπορείτε να κάνετε για να προστατέψετε τον εαυτό σας ή να τον βοηθήσετε να αντιμετωπίσει την ψυχική υπερκόπωση;

Αρχικά, είναι ανάγκη να κατανοήσετε ότι πρέπει να κάνετε κάποιες αλλαγές. Να αναγνωρίσετε ότι υποφέρετε από ψυχική υπερκόπωση. Κάποιες φορές αυτό είναι αρκετά δύσκολο. Ειδικά αν έχετε απομακρυνθεί από τους κοντινούς σας ανθρώπους και δεν έχετε ένα υποστηρικτικό δίκτυο. Οι φίλοι και η οικογένειά μας είναι αυτοί που παρατηρούν πρώτοι την ψυχική υπερκόπωση. Όταν θα αναγνωρίσετε την κατάσταση μπορείτε να κάνετε κάποια βήματα για την βελτίωση της.

1. Αναγνωρίστε τους παράγοντες που σας οδήγησαν στην ψυχική υπερκόπωση και θέστε ρεαλιστικές προσδοκίες

Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσετε τις αιτίες της ψυχικής υπερκόπωσης. Μπορεί να μη είναι μονάχα ένα πράγμα, αλλά πολλοί παράγοντες. Η διαχείριση του στρες είναι το κλειδί. Μήπως αγχώνεστε υπερβολικά; Μπορείτε να αναθέσετε μια δραστηριότητα σε κάποιον άλλο; Πρέπει να αναλάβετε όλες τις υποχρεώσεις στη δουλειά; Υπάρχει κάποιος που μπορεί να σας βοηθήσει; Προσπαθήστε να περιορίσετε τις καταστάσεις που σας δημιουργούν επιπλέον στρες και πίεση. Να είστε ρεαλιστικοί με όσα μπορείτε και θέλετε να κάνετε μέσα στην ημέρα σας. Δεν είναι κακό να πείτε όχι σε όσα δεν μπορείτε να κάνετε.

2. Δημιουργήστε μια ρουτίνα που θα περιλαμβάνει την αυτοφροντίδα

Η αυτοφροντίδα, ο ύπνος, η καλή διατροφή, και η άσκηση είναι ουσιαστικά για όλους μας. Αν δεν κοιμάστε καλά τότε αυτό είναι μια από τις κύριες αιτίες της ψυχικής υπερκόπωσης, των προβλημάτων υγείας και της κακής διάθεσης. Βρείτε χρόνο για να χαλαρώνετε πριν κοιμηθείτε ώστε να ηρεμεί το μυαλό σας. Κάντε πράγματα που απολαμβάνετε, διαβάστε ένα βιβλίο, ακούστε μουσική, κάντε διαλογισμό. Φτιάξτε υγιεινά γεύματα που θα σας δίνουν ενέργεια, και θα ενισχύουν την ενέργεια και την απόδοσή σας. Κάντε τακτικά άσκηση, η οποία είναι το φυσικό αντίδοτο κατά του στρες, και οδηγεί στην απελευθέρωση των ενδορφινών.

3. Μιλήστε με τους κοντινούς σας ανθρώπους

Η οικογένεια και οι φίλοι ίσως να μην μπορούν να λύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε, αλλά μπορούν να σας ακούσουν και έτσι να νιώσετε καλύτερα. Καλό είναι να έχετε δίπλα σας ανθρώπους που σας στηρίζουν και σας δίνουν  κίνητρο. Μην απομακρύνεστε από τους αγαπημένους σας λόγω του στρες.

4. Προσθέστε την ενσυνειδητότητα, το διαλογισμό και την ευγνωμοσύνη στην καθημερινότητά σας

Η ενσυνειδητότητα είναι μια τεχνική που μας βοηθά να είμαστε παρόντες στην κάθε στιγμή και να έχουμε επίγνωση. Αποδεδειγμένα είναι ωφέλιμη για την θεραπεία της κατάθλιψης και του άγχους. Βοηθά στην απομάκρυνση της κριτικής από τις σκέψεις. Ο διαλογισμός είναι μια απλή τεχνική χαλάρωσης που μας βοηθά να ηρεμήσουμε και να σκεφτούμε ξεκάθαρα. Η ευγνωμοσύνη μας βοηθά να μένουμε συγκεντρωμένοι στα θετικά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μας και αυτό κάνει μεγάλη διαφορά στο πως νιώθουμε.

5. Ζητήστε βοήθεια

Αν νιώθετε ότι η ψυχική υπερκόπωση δεν υποχωρεί καλό είναι να ζητήσετε βοήθεια. Για μερικούς ανθρώπους, είναι αρκετή η βοήθεια που παίρνουν από την οικογένεια και τους φίλους τους. Ωστόσο, η επαγγελματική υποστήριξη από έναν ψυχοθεραπευτή είναι η καλύτερη επιλογή. Η ψυχοθεραπεία βοηθά τον κάθε άνθρωπο να ανακαλύψει τις αιτίες της υπερκόπωσης ώστε να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.