Ψυχολογία εφήβων κοριτσιών

Ψυχολογία εφήβων κοριτσιών

Για τους γονείς, η αντιμετώπιση μιας δύσκολης έφηβης κόρης είναι μια πρόκληση και μερικές φορές αρκετά διαφορετική από την ανατροφή ενός έφηβου γιου. Τα έφηβα κορίτσια είναι έξυπνα, ζωηρά και δυναμικά. Έχουν τις δικές τους απόψεις, και έχουν βαθιά συναισθήματα. Επιπλέον, τα έφηβα κορίτσια βιώνουν πολλές σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές. Εμφανίζουν ενδιαφέροντα και σχέσεις έξω από την οικογένεια όπως επίσης αναπτύσσουν μια ανεξάρτητη αίσθηση του εαυτού τους.

Σαν αποτέλεσμα, τα έφηβα κορίτσια μερικές φορές διαφωνούν με τους γονείς τους και αντιδρούν με τρόπους που ενοχλούν τους γονείς. Η ψυχολογία των έφηβων κοριτσιών εμφανίζει διακυμάνσεις. Αυτό είναι όμως φυσιολογικό κομμάτι του να γίνουν νέες γυναίκες. Η καλύτερη συμβουλή για τους γονείς είναι να ακούνε τις κόρες τους, να προσφέρουν την αγάπη τους και να μην παίρνουν τις συμπεριφορές τους προσωπικά.

Σχέση μαμάς και κόρης

Η σχέση ανάμεσα στην μαμά και στην κόρη είναι ιδιαίτερη, αλλά κάποιες φορές δύσκολη στη διάρκεια της εφηβείας και μπορεί να υπάρχει έντονος θυμός για τη μητέρα.

Η σχέση μιας μαμάς με το παιδί της είναι ένας από τους πιο σημαντικούς δείκτες για μελλοντικά ψυχολογικά προβλήματα. Η επιρροή της συμπεριφοράς και της νοοτροπίας των γονιών διαμορφώνει τον χαρακτήρα και την συμπεριφορά των παιδιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι μια μαμά πρέπει να είναι τέλεια. Δεν υπάρχει τελειότητα και φυσικά τα παιδιά δεν περιμένουν οι γονείς να είναι τέλειοι.

Οι γονείς, και ειδικά οι μαμάδες πρέπει να είναι πρότυπα για τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, αν κάνουν ένα λάθος μπροστά στην έφηβη κόρη τους αντί να αποφύγουν το θέμα, μπορούν να μιλήσουν ανοιχτά και να μάθουν από αυτό. Αυτό που χρειάζεται περισσότερο μια κόρη είναι να δει την ανθρώπινη πλευρά της μαμάς της.

Πολλές μαμάδες νιώθουν ότι χάνουν την επαφή με τις κόρες τους, ωστόσο τα έφηβα κορίτσια είναι απόμακρα από τους γονείς τους.

Ο κόσμος των έφηβων κοριτσιών

Πολλές φορές οι γονείς είναι δύσκολο να είναι μαζί με τα έφηβα παιδιά τους. Όμως, ξεχνούν πόσο δύσκολο είναι να είναι κάποιος έφηβος και να βιώνει τόσες αλλαγές.

Τα χρόνια της εφηβείας είναι μια πρόκληση για τα κορίτσια. Όλος ο κόσμος τους αλλάζει μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, πλέον δεν είναι μικρά κοριτσάκια αλλά είναι ακόμη πολύ μακριά από την ενηλικίωση.

Όλη τους η ζωή ήταν το παιχνίδι και ξαφνικά έχουν να διαχειριστούν τις ορμόνες, τα συναισθήματα, τις γρήγορες αλλαγές στο σώμα και τις σχέσεις με τους φίλους τους.

Τα έφηβα κορίτσια εξελίσσονται σε νέες γυναίκες και αυτό από μόνο του είναι πολύ δύσκολο. Ανάμεσα στις περιόδους, υπάρχει δράμα με τις φίλες, τις ορμόνες, το σχολείο, και τον πρώτο έρωτα. Και όλα αυτά είναι αχαρτογράφητα νερά.

Πολλοί γονείς νιώθουν άβολα όταν οι κόρες τους περνούν πολύ χρόνο στο δωμάτιο τους με τις φίλες τους. Αυτό συμβαίνει επειδή έχουν ανάγκη να δημιουργούν το δικό τους κόσμο και να νιώθουν ασφάλεια. Χρειάζονται χώρο ώστε να είναι ο εαυτός τους χωρίς να τις κρίνουν.

Ακόμη και αν οι μαμάδες θέλουν το καλύτερο για τις κόρες τους, αυτές νιώθουν ασφάλεια με τους φίλους τους επειδή μπορούν να μιλούν ανοιχτά. Είναι σημαντικό να έχουν πολλές ερωτήσεις τις οποίες δεν ξέρουν αν μπορούν να μοιραστούν με τις μαμάδες τους. Τα έφηβα κορίτσια βιώνουν πολλά πράγματα και οι γονείς θέλουν να τα προστατεύουν, αλλά ο ρόλος τους είναι να τους επιτρέπουν να κάνουν λάθη.

Γιατί τα έφηβα κορίτσια βγάζουν κακία προς τις μαμάδες τους;

Είναι πολύ σημαντικό οι μαμάδες να γνωρίζουν ότι οι συμπεριφορές των κοριτσιών στην εφηβεία δεν έχει να κάνει με αυτές. Αλλά με τις σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές που βιώνει κάθε κορίτσι καθώς ωριμάζει.

Ωστόσο, υπάρχουν πολλές στιγμές στις οποίες οι μαμάδες (και οι μπαμπάδες) πιάνουν τον εαυτό τους να λέει, "Γιατί η κόρη μου με μισεί;" και "Γιατί η κόρη μου είναι τόσο θυμωμένη;"

1. Οι συναισθηματικές και σωματικές επιδράσεις της εφηβείας

Η εφηβεία έχει τεράστια επίδραση στη ζωή ενός κοριτσιού. Αυτό το στάδιο προκαλεί αλλαγές στη διάθεση και νέες εμπειρίες. Για τα κορίτσια, η εφηβεία ξεκινά περίπου στην ηλικία των 11 ετών. Κατά συνέπεια, τα κορίτσια είναι σωματικά ώριμα στην ηλικία 14-16 ετών. Και η σωματική ανάπτυξη που φέρνει η εφηβεία μπορεί να οδηγεί σε θέματα με την εικόνα του σώματος και την αυτοεκτίμηση. Τα κορίτσια στην εφηβεία αρχίζουν να ανησυχούν για την μυρωδιά του σώματος, την ακμή, τις αλλαγές στην εμφάνισή τους. Επιπλέον, μπορεί να έχουν περισσότερο άγχος, κακή διάθεση.

Ο εγκέφαλος των έφηβων κοριτσιών ακόμη αναπτύσσεται στα χρόνια της εφηβείας, και συγκεκριμένα η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για την κρίση και την λήψη αποφάσεων. Αυτή η περιοχή, ο προμετωπιαίος φλοιός, δεν ωριμάζει πλήρως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας των 20. Έτσι, τα έφηβα κορίτσια είναι πιο επιρρεπή στις παρορμήσεις και στα συναισθήματα.

2. Τυπικές εναλλαγές της διάθεσης των εφήβων

Η στερεοτυπική εικόνα μιας δύσκολης έφηβης κόρης συνήθως περιλαμβάνει φωνές, δάκρυα, μεγάλους καβγάδες με τους γονείς και τους συγγενείς. Ωστόσο, υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό το στερεότυπο.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εναλλαγές της διάθεσης είναι πιο έντονες στην αρχή της εφηβείας. Επιπλέον, τα έφηβα κορίτσια παρουσίασαν πιο ακραίες διακυμάνσεις στα επίπεδα ευτυχίας και λύπης.

3. Τα έφηβα κορίτσια παλεύουν για ανεξαρτησία

Η προσπάθεια για ανεξαρτησία είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της ανάπτυξης των εφήβων. Τα έφηβα κορίτσια μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα, σχηματίζουν τις δικές τους αξίες, και μαθαίνουν πως να παίρνουν αποφάσεις σύμφωνα με όσα είναι σωστά για αυτά.

Τα έφηβα κορίτσια εκφράζουν την ανεξαρτησία τους μέσα από την επιλογή των ρούχων τους, της μουσικής που ακούνε, των φίλων που επιλέγουν, και των δραστηριοτήτων και των χόμπι που κάνουν. Και οι επιλογές τους μπορεί να μην είναι αυτές που θέλουν οι γονείς τους.

Οι γονείς είναι ανάγκη να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στα όρια και στο να επιτρέπουν στα κορίτσια να χαράξουν το δικό τους μονοπάτι. Οι γονείς είναι ανάγκη να αφήνουν τα έφηβα κορίτσια να βιώνουν την αποτυχία. Μόνο έτσι θα μάθουν πράγματα για τον εαυτό τους και θα αποκτήσουν αντοχή. Φυσικά, δεν είναι καθόλου εύκολο για τους γονείς να κάνουν ένα βήμα πίσω και να βλέπουν τα κορίτσια τους να αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

4. Η επίδραση των social media

Τα θέματα με την εικόνα του σώματος επηρεάζουν τους περισσότερους εφήβους, ειδικά τα κορίτσια. Καθώς το σώμα τους αλλάζει, τα κορίτσια δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην εξωτερική τους εμφάνιση. Και αν νιώθουν ανασφάλεια με το σώμα τους, τα social media επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα.

Σύμφωνα με τις μελέτες, το 35% των έφηβων κοριτσιών που είναι ενεργά στα social media ανησυχούν για τις φωτογραφίες που ανεβάζουν στα social media. Το 27% νιώθει στρες για τις φωτογραφίες και το 22% νιώθει άσχημα με τον εαυτό του αν δεν πάρει αρκετά "likes" στις φωτογραφίες του. Η χρήση του Facebook έχει συνδεθεί με τον υψηλότερο κίνδυνο για την εμφάνιση των διατροφικών διαταραχών.

Επιπλέον, τα social media κρύβουν τον κίνδυνο του cyberbullying. Κατά συνέπεια έχουν αρνητική επίδραση στην ψυχική υγεία των έφηβων κοριτσιών.

5. Στρες που έχει σχέση με τις φιλίες

Οι φιλίες είναι πολύ σημαντικές για τα έφηβα κορίτσια. Οι γονείς κάποιες φορές νιώθουν άσχημα όταν οι κόρες τους επιλέγουν να περάσουν χρόνο με τους φίλους τους και όχι με την οικογένεια. Αλλά οι φιλίες είναι φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης των εφήβων.

Οι φιλίες έχουν πολλά οφέλη για τους εφήβους. Ωστόσο, οι φιλίες μπορεί να είναι έντονες. Οι γονείς σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ανάγκη να προσφέρουν παρηγοριά και ενθάρρυνση στις κόρες τους αν έχουν χάσει κάποιο φίλο τους ή νιώθουν ότι δεν είναι δημοφιλείς.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, οι γονείς να μην κρίνουν τους φίλους που έχουν οι κόρες τους. Όσο πιο πολύ δείχνουν την αποδοχή τους, τόσο το καλύτερο. Προτεραιότητα των γονέων πρέπει να είναι η επικοινωνία με τις κόρες τους.

Διαχείριση συναισθημάτων από τα έφηβα κορίτσια

Οι έφηβοι συχνά αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους προβάλλοντας τα στους γονείς τους. Για αυτό δεν είναι έκπληξη ότι η αρχή της εφηβείας συνοδεύεται από την αύξηση των παραπόνων. Κανένας γονιός δεν μπορεί να ακούει την κόρη του να γκρινιάζει συνέχεια.

Όταν τα έφηβα κορίτσια κάνουν παράπονα στους γονείς αυτό σημαίνει ότι δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό στο σχολείο. Αντί να είναι αγενή προς τους συμμαθητές ή τους δασκάλους, τα κορίτσια συγκρατούν τον εκνευρισμό τους και περιμένουν μέχρι να νιώσουν ασφάλεια με τους γονείς και να τον εκφράσουν.

Όταν οι κόρες κάνουν παράπονα, καλό είναι οι γονείς να ακούνε ήσυχα και να υπενθυμίζουν στον εαυτό τους ότι με αυτό τον τρόπο τα κορίτσια αποφορτίζονται. Πολλοί γονείς θέλουν να κάνουν κάτι όσο ακούνε τις κόρες τους, να δώσουν συμβουλές, να επισημάνουν τα λάθη τους, να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους. Όμως, οι γονείς δεν είναι ανάγκη να νιώθουν πίεση για να λύνουν τα προβλήματα της κόρης τους.

Αν θέλετε να βοηθήσετε την κόρη σας να αντιμετωπίσει το στρες, καλό είναι να την βοηθήσετε να δει την διαφορά ανάμεσα στα παράπονα και στα ξεσπάσματα. Τα παράπονα γενικά μεταδίδουν την αίσθηση ότι "κάποιος πρέπει να διορθώσει κάτι"  ενώ το ξέσπασμα γενικά μεταδίδει την αίσθηση ότι "Θα νιώσω καλύτερα όταν κάποιος δείχνει ενδιαφέρον για μένα, με ακούσει."

Η εξωτερίκευση είναι ένας όρος που περιγράφει πως οι έφηβοι μερικές φορές διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους με το να κάνουν τους γονείς τους να νιώθουν το ίδιο. Ουσιαστικά, τους ρίχνουν μια καυτή συναισθηματική πατάτα.

Η εξωτερίκευση συμβαίνει όταν η κόρη σας θέλει να ξεφορτωθεί τα άβολα συναισθήματα. Κανείς δεν θα αναλάβει το άβολο συναίσθημα της, πρέπει να είναι κάποιος που την αγαπά πραγματικά. Η εξωτερίκευση είναι μια βαθιά μορφή ενσυναίσθησης.

Πώς θα δημιουργήσετε μια σύνδεση με την έφηβη κόρη σας;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δημιουργήσετε μια σύνδεση με την έφηβη κόρη σας:

• Να την ακούτε: αν η ζωή της κόρης σας είναι γεμάτη δράμα ίσως να μην κατανοείτε πάντα τις ιστορίες ή τα συναισθήματά της, αλλά όλα αυτά είναι σημαντικά για αυτήν.
• Αφήστε την να παίρνει αποφάσεις: η κόρη σας θέλει να γνωρίζει ότι η γνώμη της έχει αξία και ότι δεν είναι πλέον μικρό παιδί. Θέλει να μπορεί να πάρει τις δικές της αποφάσεις.
• Καλό είναι να δείχνετε σεβασμό τους φίλους της:  δεν είναι ανάγκη να νιώθετε συμπάθεια για όλους τους φίλους της . Αλλά είναι σημαντικοί για την κόρη σας, τότε είναι καλύτερο να τους γνωρίζετε και να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά.
• Δημιουργήστε ένα ασφαλές μέρος στο οποίο θα μπορεί να σας μιλήσει: ο χρόνος μαμάς-κόρης είναι πολύτιμος. Μπορεί η κόρη σας να μην το ζητήσει, αλλά σίγουρα το έχει ανάγκη. Είναι μια καλή ευκαιρία να μιλήσετε για όσα συμβαίνουν στη ζωή της.
• Κανόνες στο σπίτι: η κόρη σας πρέπει να τηρεί τους κανόνες στο σπίτι, και να γνωρίζει τις συνέπειες αν τους παραβεί.

Τα οφέλη της ψυχοθεραπείας για τους εφήβους

Η ψυχοθεραπεία είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο για την διαχείριση των θεμάτων ψυχικής υγείας. Ποια είναι τα οφέλη της;

1. Κατανόηση των συναισθημάτων: η ψυχοθεραπεία βοηθά τους εφήβους να κατανοούν τα συναισθήματά τους καλύτερα. Τους δίνει εργαλεία για να εκφράζουν τον εαυτό τους και τα συναισθήματά τους με υγιή τρόπο.
2. Ανάπτυξη στρατηγικών αντιμετώπισης: με την ψυχοθεραπεία οι έφηβοι μαθαίνουν πολύτιμες στρατηγικές αντιμετώπισης του άγχους. Αυτό τους βοηθά ώστε να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής πιο αποτελεσματικά.
3. Πρόληψη των μακροπρόθεσμων συνεπειών: οι πρώιμες παρεμβάσεις μέσω της ψυχοθεραπείας μπορούν να αποτρέψουν τις μακροχρόνιες αρνητικές επιδράσεις στους εφήβους. Όταν οι έφηβοι αντιμετωπίζουν τα θέματά τους πρώιμα, αποκτούν αντοχή και γερές βάσεις για το μέλλον.