Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ) είναι μια αγχώδης διαταραχή. Είναι πολύ πιο συχνή από όσο νομίζουν οι άνθρωποι, επηρεάζει 1 στους 50 ανθρώπους και ίσως διπλάσιο ποσοστό να εμφανίσει παροδικά την διαταραχή κάποια στιγμή στη ζωή του. Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι γενικά μια ανθεκτική στη θεραπεία διαταραχή, αλλά με την ανάπτυξη πιο σύγχρονων φαρμάκων και προσεγγίσεων στην ψυχοθεραπεία, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή τη διαταραχή να μπορούν να επιτύχουν διαρκή ανακούφιση, και να έχουν την ικανότητα να διαχειρίζονται τα συμπτώματα.
Κάθε άτομο με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εμφανίζει ένα μοναδικό συνδυασμό συμπτωμάτων ιδεοληψιών ή/και καταναγκασμών.
Οι ιδεοληψίες είναι ανεπιθύμητες σκέψεις ή εικόνες που είναι ενοχλητικές και υπερβολικά δύσκολο να κατασταλούν ή να περιοριστούν. Συχνά αφορούν συγκεκριμένα θέματα, όπως ο φόβος να κάνει κάποιος λάθος, ότι θα τραυματίσει ή θα βλάψει κάποιον, ότι θα ακουμπήσει κάτι που είναι μολυσμένο, και άλλες σκέψεις ή εικόνες που κάνουν το άτομο να ανησυχεί, να είναι σε αναστάτωση ή να έχει στρες. Αυτές οι σκέψεις θεωρούνται παράλογες ή μη ρεαλιστικές και ίσως είναι παράξενες, αλλά επιμένουν. Μερικοί άνθρωποι θεωρούν ότι αποτελούν πνευματικά εμπόδια, καθώς ο εγκέφαλος επαναλαμβάνει αυτές τις σκέψεις ξανά και ξανά, σαν χαλασμένος δίσκος. Οι ιδεοληψίες ίσως να συμβαίνουν μαζί με τους καταναγκασμούς ή χωρίς αυτούς.
Οι καταναγκασμοί είναι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή τελετουργικά (πράξεις ή σκέψεις) που εκτελούνται ώστε να μειωθεί το άγχος. Αποδιοργανώνουν τη ροή της ζωής ενός ατόμου και μπορεί να απαιτούν πολύτιμο χρόνο. Αν και το άτομο στις περισσότερες περιπτώσεις τυπικά αναγνωρίζει αυτές τις συμπεριφορές ως υπερβολικές (όπως ο συνεχής έλεγχος, το πλύσιμο των χεριών, οι οικονομίες, η τελειομανία) αισθάνεται υποχρεωμένο να τις εκτελέσει. Η αντίσταση ή η αντιμετώπιση αυτών των συμπεριφορών είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Οι συμπεριφορές αυτές έχουν την πρόθεση να αποτρέψουν κάτι κακό που μπορεί να συμβεί (ασθένεια, κίνδυνος, κλπ) αλλά είναι δυσανάλογες, περιττές και χωρίς κανένα νόημα.
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή μπορεί να είναι από ήπια μέχρι σοβαρή, και οι εκδηλώσεις της μέτριας και σοβαρής διαταραχής να προκαλούν σοβαρά προβλήματα αν δεν θεραπευτούν. Ακόμη και οι ήπιες μορφές αναστατώνουν το άτομο και παρεμβαίνουν στην ηρεμία του πνεύματος. Επιπλέον της ντροπής που μπορεί να νιώθει ένα άτομο, τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής μπορεί να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στις δραστηριότητες ενός ατόμου ή στην απόδοσή του στη δουλειά, στο σχολείο ή ακόμη και στο σπίτι. Για αυτούς τους λόγους, η ποιότητα ζωής επηρεάζεται αρνητικά.
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή μπορεί να θεωρηθεί και ως "διαταραχή της αμφιβολίας", καθώς η αμφιβολίες για τον εαυτό επικρατούν και προκαλούν στο άτομο την ανάγκη για επιβεβαίωση και επανέλεγχο.
Πολλοί άνθρωποι με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δεν συνειδητοποιούν ότι αυτό το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί. Με την κατάλληλη θεραπεία, ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων μπορεί να ελαχιστοποιήσει τα συμπτώματα και να ξανακερδίσει τον έλεγχο της ζωής του. Η ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί ότι είναι η πιο αποτελεσματική μορφή θεραπείας και βοηθά στην μείωση των συμπτωμάτων και στην επίτευξη της ανακούφισης. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να συνδυαστεί με φαρμακευτική θεραπεία, ώστε να υπάρξει πιο γρήγορα ανακούφιση και έλεγχος των συμπτωμάτων.