Ραβδομυόλυση
Η ραβδομυόλυση είναι μια πάθηση που προκαλεί την καταστροφή (λύση) των μυϊκών κυττάρων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μαζική απελευθέρωση στην κυκλοφορία του αίματος υποπροϊόντων της καταστροφής των κυττάρων. Καθώς το αίμα διέρχεται από τους νεφρούς μπορεί να προκαλεί σε αυτούς επιπλέον βλάβες.
Αυτή η επικίνδυνη κατάσταση μπορεί να είναι αποτέλεσμα υπερπροσπάθειας, τραυματισμού, φαρμάκων ή λόγω κάποιας υποκείμενης πάθησης.
Τα πιο συχνά συμπτώματα της ραβδομυόλυσης είναι η μυϊκή αδυναμία, η δυσκαμψία των μυών, ο πόνος στους μύες και η αλλαγή στο χρώμα των ούρων.
Η ραβδομυόλυση μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, έτσι αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε σημάδι ή σύμπτωμα, είναι ανάγκη να μιλήσετε με το γιατρό σας.
Πόσο συχνή είναι η ραβδομυόλυση;
Γενικά, η ραβδομυόλυση είναι μια σχετικά ασυνήθιστη κατάσταση. Κάθε χρόνο περίπου 26000 άνθρωποι εμφανίζουν την νόσο.
Ποια είναι τα σημάδια και τα συμπτώματα της ραβδομυόλυσης;
Τα σημάδια και τα συμπτώματα της ραβδομυόλυσης περιλαμβάνουν:
- Οίδημα στους μύες
- Αδυναμία στους μύες
- Ευαισθησία και πόνο στους μύες
- Σκουρόχρωμα ούρα, κόκκινα, καφέ
Τα συμπτώματα της ραβδομυόλυσης μπορεί να είναι ήπια ως σοβαρά. Συνήθως αναπτύσσονται μέσα σε 1-3 ημέρες μετά τον τραυματισμό στους μύες, αν και μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην παρατηρούν καθόλου μυϊκό πόνο.
Μερικοί άνθρωποι επίσης εμφανίζουν:
- Αφυδάτωση
- Μειωμένη ούρηση
- Ναυτία
- Απώλεια συνείδησης
Ποιες είναι οι αιτίες της ραβδομυόλυσης;
Οι αιτίες της ραβδομυόλυσης περιλαμβάνουν:
- Τραυματισμούς: ένα σοβαρό έγκαυμα (ειδικά όσα καλύπτουν μεγάλη επιφάνεια), η ηλεκτροπληξία ή ένα τραύμα σύνθλιψης μπορεί να καταστρέψουν γρήγορα τις μυϊκές ίνες. Τα τραύματα σύνθλιψης είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες της ραβδομυόλυσης.
- Άσκηση υψηλής έντασης: όταν κάποιος κάνει ένα έντονο πρόγραμμα άσκησης πολύ γρήγορα τότε μπορεί να παρατηρηθεί ραβδομυόλυση, όταν οι μύες δεν έχουν τον χρόνο να επουλωθούν μετά από έντονη άσκηση.
- Σοβαρή αφυδάτωση και υπερθέρμανση: η ζέστη προκαλεί γρήγορη λύση των μυών. Όμως, οι νεφροί δεν μπορούν να απομακρύνουν τα απορρίμματα του οργανισμού χωρίς πολλά υγρά.
- Φάρμακα: κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλούν λύση των μυών, όπως τα αντιψυχωσικά, τα αντικαταθλιπτικά, και τα αντιϊκά φάρμακα. Οι στατίνες μπορούν επίσης να οδηγούν στην ραβδομυόλυση, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται για την θεραπεία του διαβήτη ή των παθήσεων του νεφρού.
- Μεγάλοι περίοδοι αδράνειας: οι άνθρωποι που έχουν τραυματιστεί, έχουν χάσει τη συνείδησή τους και δεν μπορούν να σηκωθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να αναπτύξουν ραβδομυόλυση.
- Συγκεκριμένες παθήσεις: γενετικές διαταραχές, συγκεκριμένες μεταβολικές ή μιτοχονδριακές καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο για ραβδομυόλυση.
Τι συμβαίνει στους μύες στη διάρκεια της ραβδομυόλυσης;
Η ραβδομυόλυση προκαλεί λύση των μυών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα συστατικά των μυών να απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος, και περιλαμβάνουν υψηλά ποσοστά:
- Καλίου
- Φωσφορικών αλάτων
- Μυογλοβίνης
- Κρεατινικής κινάσης
Οι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την απομάκρυνση των απορριμμάτων του σώματος μέσω των ούρων. Όταν υπάρχουν υψηλές ποσότητες απορριμμάτων, μπορεί τα συστατικά των μυών να καταστρέφουν τους νεφρούς. Αν οι νεφροί δεν μπορούν να απομακρύνουν τα απορρίμματα του σώματος αρκετά γρήγορα, τότε μπορεί να εμφανιστεί νεφρική ανεπάρκεια, η οποία είναι απειλητική για τη ζωή.
Η ραβδομυόλυση είναι κληρονομική;
Η ραβδομυόλυση δεν είναι κληρονομική. Συγκεκριμένες γενετικές διαταραχές αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της κατάστασης. Ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει ραβδομυόλυση αν έχει κάποια κληρονομική μυϊκή πάθηση, όπως η μυϊκή δυστροφία.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου της ραβδομυόλυσης;
Η ραβδομυόλυση μπορεί να συμβεί στον καθένα. Ωστόσο, μπορεί κάποιος να έχει περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει ραβδομυόλυση αν:
- Είναι αθλητής αντοχής: οι μαραθωνοδρόμοι, οι άνθρωποι που κάνουν έντονη άσκηση έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν ραβδομυόλυση. Οι περιστασιακές δραστηριότητες αντοχής δεν προκαλούν ραβδομυόλυση. Ο κίνδυνος αυξάνεται όταν κάποιος προσπαθεί υπερβολικά χωρίς να ξεκουράζεται.
- Εργάζεται σε περιβάλλον με υψηλές θερμοκρασίες: οι πυροσβέστες, όσοι δουλεύουν σε χυτήρια και οι άνθρωποι που κάνουν βαριά σωματική άσκηση σε ζεστό περιβάλλον μπορεί να εμφανίσουν ραβδομυόλυση.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της ραβδομυόλυσης;
Οι επιπλοκές της ραβδομυόλυσης περιλαμβάνουν:
- Προβλήματα στους νεφρούς ή νεφρική ανεπάρκεια.
- Ανωμαλίες στα επίπεδα των ηλεκτρολυτών.
- Μεταβολική οξέωση.
- Διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη.
Η ραβδομυόλυση μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή αν δεν θεραπευτεί γρήγορα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ραβδομυόλυσης;
Η διάγνωση της ραβδομυόλυσης γίνεται με:
- Κλινική εξέταση και ερωτήσεις από το γιατρό που αφορούν την σωματική δραστηριότητα, τις φαρμακευτικές αγωγές που λαμβάνει κάποιος.
- Εξετάσεις ούρων για την ανίχνευση της μυογλοβίνης.
- Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων της κρεατινικής κινάσης, μια πρωτεΐνη που απελευθερώνουν οι μύες κατά τη λύση τους.
Επίσης, μπορεί ο γιατρός να προτείνει κάποιες αιματολογικές εξετάσεις για την ανίχνευση γενετικών καταστάσεων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ραβδομυόλυσης.
Θεραπεία της ραβδομυόλυσης
Η αντιμετώπιση της ραβδομυόλυσης περιλαμβάνει υποστηρικτικές θεραπείες , όπως:
- Λήψη υγρών και ηλεκτρολυτών ενδοφλεβίως. Αυτά τα υγρά απομακρύνουν τις τοξίνες από το σώμα. Σε κάποιες περιπτώσεις οι ασθενείς είναι ανάγκη να μείνουν στο νοσοκομείο λίγες μέρες.
- Φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση των μυών μετά από μια περίοδο ξεκούρασης.
- Αιμοκάθαρση αν υπάρχει σοβαρή βλάβη στους νεφρούς.
Υπάρχουν παρενέργειες από την θεραπεία;
Οι παρενέργειες της θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο και αδυναμία στους μύες.
- Ναυτία, εμετό ή πονοκεφάλους που προκαλούνται από την πτώση της αρτηριακής πίεσης στη διάρκεια της αιμοκάθαρσης.
- Κόπωση.
- Λοιμώξεις.
Αν ένας ασθενής δεν έχει επιπλοκές από τη ραβδομυόλυση, μπορεί να νιώσει καλύτερα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Η ξεκούραση βοηθά τους ασθενείς να νιώθουν καλύτερα στη διάρκεια της θεραπείας. Ίσως να χρειαστούν κάποιες εβδομάδες ή μήνες πριν κάποιος επανέλθει στο πρόγραμμα άσκησής του.
Μπορεί να αποτραπεί η ραβδομυόλυση;
Όπως είναι λογικό, δεν μπορεί κάποιος να αποτρέψει όλες τις αιτίες της ραβδομυόλυσης, ειδικά αν υπάρχει κάποιο υποκείμενο θέμα υγείας ή αν έχει συμβεί κάποιο ατύχημα.
Αυτά που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης της ραβδομυόλυσης λόγω άσκησης είναι:
- Να ξεκινάτε την άσκηση σας με ζέσταμα, και να ακούτε το σώμα σας. Αν νιώθετε πόνο ή κόπωση στη διάρκεια της άσκησης, σταματήστε και ξεκουραστείτε. Μην πιέζετε τον εαυτό σας πέρα από τα όριά του.
- Να καταναλώνετε άφθονα υγρά και να αποφεύγετε τη ζέστη. Κάντε διαλείμματα αν κάνετε κάποια σωματική δραστηριότητα στη ζέστη.
- Να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ.
- Να ενημερώνετε το γιατρό σας για τις φαρμακευτικές αγωγές που λαμβάνετε.
Πολλοί άνθρωποι επανέρχονται μετά την θεραπεία για την ραβδομυόλυση. Αλλά οι περισσότεροι έχουν παρατεταμένη μυϊκή αδυναμία για μερικές εβδομάδες μετά τον τραυματισμό. Περίπου το 50% των περιπτώσεων ραβδομυόλυσης, συνοδεύονται από οξεία βλάβη στους νεφρούς. Κάποιοι άνθρωποι είναι ανάγκη να κάνουν αιμοκάθαρση για μεγάλο χρονικό διάστημα αν οι νεφροί τους δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά.
Αντιμετώπιση της ραβδομυόλυσης
Η ραβδομυόλυση είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή χωρίς την κατάλληλη θεραπεία. Όταν κάνετε άσκηση, καλό είναι να ακούτε το σώμα σας. Αν νιώθετε κούραση, κάντε ένα διάλλειμα. Μην πιέζετε τον εαυτό σας. Αν έχετε οποιοδήποτε σύμπτωμα είναι απαραίτητο να μιλήσετε με το γιατρό σας. Η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ και ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ συμβάλλουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.