Σχέση πατέρα κόρης: πως επηρεάζει την ενήλικη ζωή

Σχέση πατέρα κόρης

Η σχέση μιας κόρης με τον πατέρα της, είτε είναι καλή είτε κακή, επιδρά στις μελλοντικές της σχέσεις. Για κάθε κορίτσι η πατρική φιγούρα είναι εξαιρετικής σημασίας και διαμορφώνει υποσυνείδητα τη σχέση της με το άλλο φύλο.

Η σχέση ανάμεσα στον πατέρα και στη κόρη επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που αυτή μεγαλώνει και ωριμάζει. Για παράδειγμα, αν υπάρχει επίκριση ή λεκτική κακοποίηση στην διάρκεια της παιδικής ηλικίας, τότε θα επηρεαστεί αρνητικά η αυτοεικόνα της.

Η πρώτη ανδρική φιγούρα 

Η πρώτη σχέση μιας γυναίκας με το αντίθετο φύλο είναι αυτή με τον μπαμπά της. Μεγαλώνοντας, η γυναίκα εξοικειώνεται με το μοντέλο της πρώτης σχέσης της με το ανδρικό φύλο και κουβαλά αυτό το μοτίβο σχέσης στις μελλοντικές σχέσεις της με τους άνδρες. Ο πατέρας είναι ο πρώτος άνδρας στη ζωή μιας γυναίκας, τον οποίο αγαπά χωρίς όρια. Επίσης, ένα κορίτσι βλέπει τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι γονείς (α) μαζί του και (β) μεταξύ τους. Αυτό δημιουργεί το πρότυπο για τις σχέσεις της στο μέλλον.

Φυσικά, ο μπαμπάς κάθε κοριτσιού είναι η πρώτη ανδρική φιγούρα στη ζωή της και ο πρώτος έρωτάς της, και ασυνείδητα θα επιλέξει συντρόφους με βάση τα χαρακτηριστικά του πατέρα της και τη συμπεριφορά του προς εκείνη (η διαδικασία επιλογής συντρόφων γίνεται πιο ελεύθερη, μόνο με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας). Το πιο πιθανό είναι πως αργότερα στη ζωή της να νιώθει έλξη για άνδρες με παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά του μπαμπά της. Αυτό συμβαίνει στη συντριπτική πλειοψηφία (γυναικών αλλά και ανδρών) για αυτό διαπιστώνουμε πολύ συχνά ψυχοθεραπευτικά ότι ο/η σύντροφός μοιάζει με κάποιον από τους γονείς.

Οι μπαμπάδες που έχουν ενεργό ρόλο στη ζωή της κόρης τους μπορεί να της δώσουν όχι μόνο συμβουλές και να την καθοδηγήσουν για τις σχέσεις της, αλλά να της εμφυσήσουν την αυτοπεποίθηση και το θάρρος, που τόσο έχουν ανάγκη οι γυναίκες του σήμερα! Επίσης μπορούν να μιλούν ανοιχτά για τις σχέσεις.

Ωστόσο, η σχέση ανάμεσα σε έναν πατέρα και στην κόρη του μπορεί να μην είναι ιδεατή, αλλά τοξική και κακοποιητική. Τι συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις;

Αρνητική σχέση ανάμεσα σε πατέρα και κόρη

Η σχέση ανάμεσα στον πατέρα και στη κόρη επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που αυτή μεγαλώνει και ωριμάζει. Για παράδειγμα, αν υπάρχει λεκτική κακοποίηση στην διάρκεια της παιδικής ηλικίας, τότε μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την συναισθηματική ευεξία και την ανάπτυξη.

Η λεκτική κακοποίηση μιας κόρης από τον πατέρα της μπορεί να έχει καταστροφικές επιδράσεις στην ενήλικη ζωή της, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η χαμηλή αυτοπεποίθηση και τα θέματα εμπιστοσύνης προς τους άνδρες.

Ο κύκλος της κακοποίησης

Μια κόρη που μεγαλώνει με έναν κακοποιητικό πατέρα, νιώθει ότι δεν έχει φωνή, νιώθει αδύναμη και μικρή μπροστά στις απειλές. Οι γυναίκες με ιστορικό κακοποίησης ως παιδιά μαθαίνουν να αλλάζουν τη συμπεριφορά τους ώστε να ησυχάζουν τον κακοποιητικό πατέρα για να αποτρέψουν μια έκρηξη. Στην πραγματικότητα, η γυναίκα κατηγορεί τον εαυτό της για την κακοποιητική συμπεριφορά του πατέρα της, πράγμα που θα προκαλεί προβλήματα στις μελλοντικές της σχέσεις.

Ποιες είναι οι επιδράσεις της κακοποίησης; 

Συναισθηματική ανάπτυξη

Μια εμπειρία κακοποίησης μπορεί να επηρεάζει αρνητικά την συναισθηματική ανάπτυξη μιας γυναίκας όσον αφορά τις σχέσεις. Όταν ένα παιδί βιώνει μια τραυματική εμπειρία στην παιδική του ηλικία νιώθει έντονο άγχος, το οποίο προκαλεί αλλαγές στους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου. Αυτές οι αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου μπορεί να προκαλούν συναισθηματικά προβλήματα στις γυναίκες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι γυναίκες να μην εκφράζουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους. Έτσι μένουν παγιδευμένες σε ένα φαύλο κύκλο, χωρίς να μπορούν να δημιουργήσουν υγιείς σχέσεις.

Κακές επιλογές συντρόφων

Μια γυναίκα που έχει βιώσει την κακοποίηση από τον πατέρα της θα έχει προβλήματα στην επιλογή συντρόφων. Έτσι δεν κάνει σωστές επιλογές συντρόφων. Οι περισσότερες γυναίκες (αν όχι όλες) που έχουν βιώσει την κακοποίηση ως παιδιά έχουν θέματα αυτοεκτίμησης. Ίσως να επαναλαμβάνουν τον κύκλο της κακοποίησης στις σχέσεις τους όταν επιλέγουν συντρόφους που έχουν την ίδια συμπεριφορά με τον πατέρα τους.

Συναισθηματικές και σωματικές συνέπειες της κακοποίησης

Η κακοποίηση από τον πατέρα έχει μακροχρόνιες συναισθηματικές και σωματικές επιδράσεις σε μια νέα γυναίκα. Συναισθηματικά, η γυναίκα μπορεί να βιώνει χρόνια κατάθλιψη, μαζί με θέματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, αυτοπεποίθησης και χαμηλή αξία του εαυτού. Η διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι συχνή στις κακοποιημένες γυναίκες και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν άγχος, κατάθλιψη, δυσκολία στη συγκέντρωση και στη μνήμη, εφιάλτες και αναδρομές. Η κακοποίηση από τον πατέρα μπορεί να προκαλεί και σωματικά συμπτώματα. Το θύμα μπορεί να είναι συνεχώς σε κατάσταση εγρήγορσης. Σε αυτή την κατάσταση, το σώμα απελευθερώνει ορμόνες του στρες, οι οποίες οδηγούν σε μια πληθώρα αλλαγών. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να περιλαμβάνουν αύξηση της αρτηριακής πίεσης, θέματα με το ανοσοποιητικό και πληθώρα ψυχοσωματικών συμπτωμάτων.

Ψυχολογικές επιδράσεις της κακοποίησης

Κάθε γυναίκα βιώνει και αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο την λεκτική κακοποίηση. Το πως θα διαχειριστεί μια γυναίκα τις αρνητικές επιδράσεις είναι κάτι απολύτως προσωπικό. Από την εμπειρία μου, έχω δει ότι προκύπτουν κάποια πολύπλοκα θέματα στα θύματα λεκτικής κακοποίησης όπως:

• Μειωμένη αξία του εαυτού
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Χαμηλή αυτοπεποίθηση
• Άγχος
• Κατάθλιψη
• Θέματα εμπιστοσύνης
• Διατροφικές διαταραχές
• Χαμηλή απόδοση ακαδημαϊκά
• Δυσκολία στη διατήρηση των φιλικών σχέσεων
• Αϋπνία

Είναι τρομακτικό να σκεφτεί κάποιος πόσο καταστροφικές συνέπειες έχει η ψυχολογική κακοποίηση ενός πατέρα στην κόρη του.

Αμυντικοί μηχανισμοί στην κακοποίηση 

Επειδή οι εμπειρίες του καθενός διαφέρουν, το πως θα αντιδράσει ένα κορίτσι σε ένα ψυχολογικά τοξικό περιβάλλον είναι κάτι ιδιοσυγκρασιακό. Κάποιοι συχνοί μηχανισμοί άμυνας και συμπεριφοράς περιλαμβάνουν:

• Επιθετικότητα προς τους άλλους (ή τον εαυτό)
• Απομόνωση
• Ανυπακοή
• Εγκυμοσύνη στην εφηβεία
• Παραβατική συμπεριφορά
• Απόπειρες αυτοκτονίας
• Ριψοκίνδυνες συμπεριφορές, αλκοόλ, χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών