Στρες, Ανησυχία, Υπερκόπωση
Οι άνθρωποι συζητούν συνεχώς για το στρες και την ανησυχία, αλλά οι περισσότεροι δεν φαίνεται να καταλαβαίνουν πραγματικά τι είναι. Πολλοί πιστεύουν ότι μόνο ένα σημαντικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει άγχος και δυσάρεστα συναισθήματα, αλλά πιο συχνά, είναι η σταθερή συσσώρευση υποχρεώσεων και ένα γεγονός ελάσσονος σημασίας που πυροδοτεί το στρες, ή μια συνεχή ανησυχία που συστηματικά αγνοείται (ή δεν αναγνωρίζεται συνειδητά) και τελικά οδηγεί στην υπερκόπωση (σύνδρομο burnout).
Το στρες είναι η φυσιολογική αντίδραση που προκαλείται από μια πραγματική απειλή, ασυνείδητα, και όχι από τη λογική συνειδητή σκέψη.
Η ανησυχία είναι το σταθερό, συνεχές στρες που δεν υποχωρεί ποτέ τελείως και δεν ανακουφίζεστε από αυτή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε burnout μετά από μήνες, προκαλώντας βλάβη στο σώμα που μπορεί να οδηγήσει σε έντονη απόκριση του μηχανισμού "πάλης ή φυγής" (fight or flight).
Τι προκαλεί υπερκόπωση ή burnout;
- Αν ποτέ δεν επιβραδύνετε τους ρυθμούς σας ή δεν σταματάτε, δηλαδή συνεχώς κάνετε πράγματα. Συνήθως οι απαιτήσεις του σπιτιού και της δουλειάς, απαιτούν χρόνο και ενέργεια, συνεχή σκέψη και παρακολούθηση, αναμονή της επόμενης ανάγκης, και έτσι είστε συνεχώς σε εγρήγορση, σωματικά και ψυχικά (φυσικά υπάρχουν συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα που το σώμα σας απλά δεν μπορεί να διαχειριστεί).
- Μπορεί να είναι μια συνεχιζόμενη απειλή για την ευεξία σας, ψυχολογική επαγρύπνηση, εγρήγορση για κινδύνους, ή ένα ανασφαλές περιβάλλον στο οποίο δεν μπορείτε να νιώσετε ασφάλεια ή να φροντίσετε τον εαυτό σας και τους αγαπημένους σας.
- Ίσως να έχετε μια επίμονη ανησυχία, ενοχές ή ένα πρόβλημα στο οποίο δεν μπορείτε να βρείτε λύση και να αφορά οικονομικές οφειλές, θέματα ειλικρίνειας, αμφιβολίες για τη σχέση σας, ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, που μπορούν να κάνουν τις μέρες σας γκρίζες.
Συχνά είναι η συνεχής πίεση που επιδρά στο μυαλό, στο σώμα και στη ψυχή σας, και τελικώς σας εξαντλεί.
Ίσως να μην νιώθετε κουρασμένοι επειδή είστε σε εγρήγορση όλη την ώρα, περιμένοντας την επόμενη απαίτηση. Ή, ίσως να είστε τόσο πολύ συγκεντρωμένοι σε κάτι που δεν παρατηρείτε την κόπωση, την έλλειψη ενέργειας, και την έλλειψη της επάρκειας φαγητού και νερού, μέχρι να είναι πολύ αργά και να μην μπορείτε πλέον να τα αγνοήσετε.
Το σώμα σας δεν θα σας αφήσει να το αγνοήσετε εύκολα, δεν θα συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι να ολοκληρώσετε εσείς όσα έχετε στο μυαλό σας. Όταν το σώμα χρειάζεται κάτι, το χρειάζεστε και εσείς. Νιώστε, δείτε, ακούστε και μάθετε να κατανοείτε τι λέει το σώμα σας (και το μυαλό σας επίσης), γιατί προσπαθεί να σας μιλήσει μέσα από τα συμπτώματα. Αν δεν ακούτε, το σώμα σας, θα σας αναγκάσει να σταματήσετε. Αυτό μπορεί να είναι μια αρρώστια ή κατάθλιψη, που θα απαιτήσουν χρόνο για να δείτε τον εαυτό σας και τις ανάγκες σας. Η άγνοια ή ο στρουθοκαμηλισμός σας βάζουν σε κίνδυνο.
Υπάρχουν σοβαρές συνέπειες όταν δεν βλέπετε τα σημάδια, όταν αγνοείτε τους πόνους και τις ατελείωτες ώρες που ανταποκρίνεστε στις απαιτήσεις των άλλων (παιδιά, γονείς, συντρόφους, φίλους ή συνεργάτες).
Το ασυνείδητο μυαλό που συντηρεί το σώμα, σας προστατεύει και ανταποκρίνεται στις ανάγκες για την επιβίωση, είναι ενεργό 24 ώρες την ημέρα 7 ημέρες την εβδομάδα, δεν κοιμάται ποτέ. Μερικές φορές δεν θα σας αφήσει να ʺκοιμηθείτεʺ, αν νιώσει ότι είστε σε κίνδυνο, ή αν χρειάζεται να βρείτε μια λύση άμεσα, όπως στην περίπτωση μιας απειλής ή μιας επίμονης ανησυχίας που αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό, κάνουν πιο γρήγορη την αναπνοή, και οι μύες είναι σε ένταση έτοιμοι να τρέξουν ή να κρυφτούν.
Πώς να αντιμετωπίσετε το στρες, την ανησυχία και την υπερκόπωση;
Μπορείτε να ρίξετε τους ρυθμούς σας, δεν χρειάζεται να είστε συνεχώς σε εγρήγορση. Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Η αυτογνωσία είναι το κλειδί για την ευτυχία και την επιτυχία.
- Κάντε αυτοκριτική για όσα συμβαίνουν στη ζωή σας και γιατί.
- Δείτε που θέλετε να είστε στη ζωή σας, ποιοι είναι οι προσωπικοί σας στόχοι, και γιατί. Ίσως το παρελθόν να σας έχει δώσει κάποιες ιδέες , ή να έχετε επηρεαστεί κατά κάποιο τρόπο στα όσα νιώθετε, από τις αρχές, τις πεποιθήσεις, τις προσδοκίες και τις εμπειρίες σας.
- Ποιος είναι ο σκοπός της ζωής σας, τι είναι αυτό που σας αρέσει και σας δίνει κίνητρα να σηκωθείτε το πρωί από τα κρεβάτι σας.
- Κάντε ένα διάλειμμα, απολαύστε τη ζωή σας, να είστε συνειδητά παρόντες στη στιγμή και να αντιλαμβάνεστε όσα γίνονται γύρω σας (ενσυνειδητότητα).
- Κατανοήστε ποιες είναι οι ανάγκες σας συγκεκριμένα, από τα γεύματα και τη διατροφή σας, την άσκηση και τις δραστηριότητες, τη λειτουργία του σώματος και του μυαλού σας, τι μπορείτε να αλλάξετε και να διαχειριστείτε, ή σε τι μπορείτε να προσαρμοστείτε για να μην σας παρασύρει.
- Σε τι είστε πραγματικά καλοί, ταλέντα, τάσεις, προτιμήσεις, ενδιαφέροντα; Χρησιμοποιήστε τα αποτελεσματικά.
Θεραπευτικές επιλογές για το burnout
Εφόσον η κατάσταση εξουθένωσης είναι παρατεταμένη ή δεν ανταποκρίνεται στα παραπάνω, η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ, ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ, η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και το EMDR μπορούν αποτελεσματικά και σύντομα να σας βοηθήσουν να επανέλθετε στη φυσιολογική σας κατάσταση. Στις λίγες εκείνες περιπτώσεις που είναι πολύ σοβαρές και δεν υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να δώσει την λύση.