Συμπεριφορά ατόμου με κατάθλιψη

Συμπεριφορά ατόμου με κατάθλιψη

Η κατάθλιψη είναι μια από τις πιο σοβαρές ψυχικές νόσους, και οι μισοί περίπου άνθρωποι δεν ζητούν βοήθεια και δεν κάνουν την κατάλληλη θεραπεία. Η κατάθλιψη, ωστόσο, επηρεάζει αρνητικά την υγεία ενός ανθρώπου, τις σχέσεις του και τον απομακρύνει από το να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Ωστόσο, ποια είναι η συμπεριφορά ενός ατόμου με κατάθλιψη;

Σοβαρότητα της κατάθλιψης

Η κατάθλιψη πιο συχνά εμφανίζεται σταδιακά, έτσι είναι δύσκολο κάποιος να παρατηρήσει ότι κάτι δεν πάει καλά. Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να διαχειριστούν τα συμπτώματά τους χωρίς να συνειδητοποιούν ότι δεν είναι καλά. Μερικές φορές χρειάζεται ένας φίλος ή ένα μέλος της οικογένειας για να παρατηρήσει ότι κάτι δεν πάει καλά.

Η κατάθλιψη μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρή ανάλογα με:

• τα συμπτώματα, πόσο συχνά και πόσο έντονα είναι αυτά
• την επίδραση που έχουν τα συμπτώματα στην καθημερινότητα και στη λειτουργικότητα ενός ατόμου
• το ποια είναι η διάρκειά της, δηλαδή πόσο διαρκεί το καταθλιπτικό επεισόδιο

Ποιες είναι οι αλλαγές στη συμπεριφορά ενός ατόμου με κατάθλιψη;

Δεν θα εκδηλώσουν όλοι οι άνθρωποι με κατάθλιψη τις ίδιες συμπεριφορές και τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ως προς τη σοβαρότητα και τη διάρκεια. Όμως είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα βασικά σημάδια και τις συμπεριφορές που μπορεί να εμφανίζει ένα άτομο με κατάθλιψη. Υπάρχουν επίσης και τεστ κατάθλιψης που μπορεί κάποιος να κάνει για μια πρώτη εκτίμηση.

Ποιες είναι όμως οι αλλαγές που εμφανίζει στη συμπεριφορά ένα άτομο με κατάθλιψη και τις οποίες μπορείτε να παρατηρήσετε σε ένα δικό σας άνθρωπο;

1. Θλίψη (ή νευρικότητα)

Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από επίμονα συναισθήματα θλίψης. Μπορεί να παρατηρείτε ένα άνθρωπο συνέχεια στεναχωρημένο, να κλαίει, να είναι απαισιόδοξος σταθερά, να μην βρίσκει νόημα σε τίποτα.

Εκτός από τα συναισθήματα της θλίψης, μπορεί να υπάρχουν και άλλα έντονα συναισθήματα που μάλιστα μπορεί να κυριαρχούν (ιδίως στους άντρες), όπως ο θυμός, η ευερεθιστότητα, η ανησυχία και οι παρορμητικές συμπεριφορές. Η έντονη ή εύκολη ευερεθιστότητα είναι ένα άλλο σημάδι της κατάθλιψης. Αν μικρά και ασήμαντα πράγματα κάνουν ένα άτομο να θυμώνει ή να έχει εκρήξεις θυμού, τότε μπορεί να έχει κατάθλιψη (ιδίως για παράδειγμα σε νέες μητέρες με επιλόχειο κατάθλιψη που εξαντλούνται από τη φροντίδα του μωρού).

2. Κοινωνική απομόνωση

Ακόμη και οι εξωστρεφείς και οι πολύ κοινωνικοί άνθρωποι όταν βιώνουν κατάθλιψη απομονώνονται. Μπορείτε να παρατηρείτε ένα άνθρωπο πλέον να νιώθει καλά μόνο στο σπίτι του, στο κρεβάτι ή τον καναπέ του, χωρίς συναναστροφές, να αρνείται τις προσκλήσεις για προσκλήσεις για εξόδους ή να βρίσκει δικαιολογίες για να αποφύγει τις κοινωνικές επαφές, ακόμα και τα τηλέφωνα.

3. Κόπωση και απάθεια

Οι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη νιώθουν να χάνουν το κίνητρό τους και κουρασμένοι. Δεν έχουν διάθεση να κάνουν δραστηριότητες, ακόμα και αυτές που τους ευχαριστούσαν στο παρελθόν, τίποτα δεν τους δίνει χαρά (ανηδονία). Μιλούν πιο αργά, κινούνται σα να κουβαλάνε ένα μεγάλο βάρος στους ώμους τους. Ακόμη και στα πρώτα στάδια κατάθλιψης, οι εκφράσεις του προσώπου και οι χειρονομίες μπορεί να είναι πιο περιορισμένες. Είναι πολύ πιο εύκολο να μην κάνουν τίποτα. Δεν έχουν διάθεση να σηκωθούν από το κρεβάτι, να κάνουν μπάνιο, να φάνε.

4. Έλλειψη αυτοφροντίδας

Μπορεί να παρατηρήσετε ένα άνθρωπο σας να μην φροντίζει τον εαυτό του και το χώρο του, για παράδειγμα να μην ξυρίζεται, να μην ντύνεται καλά, να μην κάνει μπάνιο, να αδιαφορεί γενικώς για την αυτοφροντίδα του, όπως και για την καθαριότητα του χώρου ή για τις διάφορες δουλειές του σπιτιού.

5. Αναβλητικότητα και αναποφασιστικότητα

Η απαισιοδοξία, η αναβλητικότητα και η αναποφασιστικότητα συνοδεύουν την κατάθλιψη. Μπορεί ένα άτομο να γνωρίζει ότι πρέπει να κάνει κάποια πράγματα για να βελτιωθεί η διάθεσή του, αλλά η απαισιοδοξία του το κυριεύει και του λέει ότι δεν αξίζει τον κόπο, νιώθει τα πάντα ως αδιέξοδο. Αυτή η στάση μαζί με την σύγχυση που μπορεί να συνυπάρχει, τροφοδοτούν την αναβλητικότητα. Αν ένα άτομο είναι ήδη επιρρεπές στην αναβλητικότητα τότε τα πράγματα γίνονται χειρότερα με την κατάθλιψη. Όταν δεν κάνει καμία προσπάθεια νιώθει μια αίσθηση ανακούφισης. Η αρνητική πλευρά της αναβλητικότητας είναι ότι τροφοδοτεί την κατάθλιψη και μπορεί να αυξάνει τις ενοχές.

6. Αλλαγές στην όρεξη ή στο βάρος

Αν και οι αλλαγές στην όρεξη ή στο βάρος μπορεί να υποδεικνύουν πολλά θέματα υγείας, η κατάθλιψη είναι η μια συχνή αιτία για της γρήγορες αλλαγές στην όρεξη, την μεγάλη απώλεια ή αύξηση βάρους. Μερικοί άνθρωποι δεν έχουν καθόλου όρεξη για φαγητό όταν δεν έχουν καλή διάθεση ή λαχταρούν έτοιμα φαγητά, αμυλούχες τροφές και γλυκά. Είναι λίγο ασυνήθιστο κατά τη διάρκεια της κατάθλιψης να μην επηρεάζονται οι διατροφικές συνήθειες, ακόμη και αν αυτό αφορά την προτίμηση συγκεκριμένων φαγητών.

7. Αλλαγές στον ύπνο

Όταν ένα άτομο βιώνει κατάθλιψη μπορεί να επηρεάζεται και ο ύπνος του, εμφανίζοντας αϋπνία ή υπερυπνία (υπερβολικός ύπνος μέσα στην ημέρα). Οι διαταραχές ύπνου διαφέρουν, άλλοι άνθρωποι με κατάθλιψη δυσκολεύονται να κοιμηθούν ή ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί (πρώιμη αφύπνιση). Υπολογίζεται ότι περίπου το 80% των ανθρώπων με κατάθλιψη έχει προβλήματα στον ύπνο.

8. Ανεξήγητοι πόνοι

Η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μονάχα την ψυχική υγεία. Έχει επίσης, αρνητική επίδραση γενικότερα στην σωματική υγεία και στην ευεξία. Για παράδειγμα, κοινά προειδοποιητικά σωματικά σημάδια της κατάθλιψης είναι οι ανεξήγητοι πόνοι και ψυχοσωματικά συμπτώματα. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το 69% των ασθενών με κατάθλιψη πρώτα επισκέπτεται το γιατρό για αυτούς τους ανεξήγητους πόνους. Οι πιο συχνοί πόνοι είναι το βάρος στο στήθος, πνίξιμο στο λαιμό, οι πόνοι στις αρθρώσεις, ο πόνος στην πλάτη και ο πόνος στη μέση.

9. Αδυναμία συγκέντρωσης

Σχεδόν όλοι μας κάποιες φορές ξεχνάμε. Ωστόσο, οι άνθρωποι με κατάθλιψη δεν μπορούν να συγκεντρωθούν ή/και να πάρουν αποφάσεις. Η έλλειψη συγκέντρωσης κάποιες φορές είναι τόσο έντονη που το άτομο δεν μπορεί να ολοκληρώσει τις καθημερινές του υποχρεώσεις στη δουλειά και στο σπίτι. Μπορεί να υπάρχουν περίοδοι που το άτομο κάνει πολλά περισσότερα λάθη από το συνηθισμένο ή να εμφανίζει πολύ μεγάλη αναποφασιστηκότητα.

10. Απερίσκεπτες συμπεριφορές

Όταν ένα άτομο βιώνει κατάθλιψη, μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να ξεχωρίσει τι είναι σωστό και τι λάθος, με αποτέλεσμα να οδηγείται σε απερίσκεπτες συμπεριφορές όπως η γρήγορη οδήγηση, η κατανάλωση αλκοόλ και οι καβγάδες.

Τα άτομα με κατάθλιψη μπορεί να θέλουν να αποδράσουν από την πραγματικότητα και για αυτό καταλήγουν στην κατανάλωση αλκοόλ και ουσιών. Αν κάποιος γύρω σας έχει αυτές τις συμπεριφορές, αυτό μπορεί να είναι σημάδι κάποιου ψυχολογικού προβλήματος όπως η κατάθλιψη.

11. Συμπεριφορές που σχετίζονται με αποχαιρετισμό

Οι σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας είναι σοβαροί δείκτες κατάθλιψης. Αν αυτές δε συνοδεύονται από σχετικές συμπεριφορές, για παράδειγμα, αποτυχημένες απόπειρες αυτοκτονίας, το να κάνει κάποιος τη διαθήκη του, να μιλάει για τρόπους αυτοκτονίας, να εύχετε για θάνατο συνέχεια, να γράφει γράμματα στους δικούς του ανθρώπους, κα, τότε τα πράγματα είναι συνήθως πολύ σοβαρά και απαιτείται άμεση προσοχή και παρέμβαση.

Πένθος και κατάθλιψη

Σε κάποιες περιπτώσεις είναι δύσκολο κάποιος να διαχωρίσει το πένθος και την κατάθλιψη. Καθώς έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά, αν και υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους.

Το πένθος και η θλίψη είναι φυσιολογικές αντίδρασεις σε μια απώλεια, ενώ η κατάθλιψη είναι μια νόσος.

Οι άνθρωποι που πενθούν μπορεί να έχουν συμπτώματα κατάθλιψης, αλλά συνήθως αυτά βελτιώνονται με τον καιρό. Σε μερικούς ανθρώπους, το παρατεταμένο ή επιπλεγμένο πένθος μπορεί να οδηγεί στην κατάθλιψη.

Στη διάρκεια του πένθους είναι φυσιολογικό να υπάρχουν συναισθήματα λύπης. Κάποια άλλα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι σπάνια στο πένθος, όπως οι αυτοκτονικές σκέψεις και συμπτώματα ψύχωσης.