Συναισθηματική κατανάλωση φαγητού

Συναισθηματική Κατανάλωση Φαγητού

Οι άνθρωποι που καταναλώνουν φαγητό όταν δεν νιώθουν καλά συναισθηματικά (comfort food, comfort eating), είναι πιο πιθανό να νιώθουν έντονο στρες και ότι δεν έχουν τον έλεγχο στη ζωή τους. Επίσης πολύ συχνά έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και νιώθουν ότι δεν αξίζουν. Έτσι χρησιμοποιούν το φαγητό για να ξεσπάσουν συναισθηματικά, να νιώσουν καλά στιγμιαία, καθώς το φαγητό τους προσφέρει μία ανακούφιση, μια παρηγοριά ή το βλέπουν ως ανταμοιβή. Τρώνε χωρίς πραγματικά να το χρειάζονται, και ιδίως όταν είναι στο σπίτι.

Τα άτομα που καταναλώνουν φαγητό συναισθηματικά είναι πολύ πιθανό να τρώνε έτοιμα/ανθυγιεινά φαγητά (snack, γλυκά, junk food) και μετά να νιώθουν τύψεις που χρησιμοποιούν το φαγητό για προσωρινή ανακούφιση ή για το βάρος και το σώμα τους.

Τα περισσότερα από τα συναισθήματα που οδηγούν στην κατανάλωση φαγητού είναι αρνητικά και το φαγητό συνήθως αποτελεί ένα τρόπο ανακούφισης από τη κατάθλιψη, τον πόνο, το άγχος και το στρες. Πρόκειται δηλαδή για "παρηγορητικά" τρόφιμα! Όμως αυτή η ανακούφιση είναι παροδική και οι άνθρωποι που καταναλώνουν συναισθηματικά φαγητό σύντομα κατακλύζονται από τις αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα.

Συμπτώματα συναισθηματικής κατανάλωσης φαγητού

Αν έχετε παρατηρήσει σε εσάς οτιδήποτε από τα παρακάτω, αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη για τη συναισθηματική κατανάλωση φαγητού :

• Σε δύσκολες περιόδους, είναι πιθανό να τρώτε ανθυγιεινά φαγητά
• Νιώθετε ότι δεν έχετε τον έλεγχο σε αυτά που τρώτε
• Όταν η ζωή σας φέρνει δυσκολίες, δεν μπορείτε να βρείτε κίνητρα
• Αντιμετωπίζετε θέματα χαμηλής αυτοεκτίμησης
• Σκέφτεστε ότι η ζωή έχει πολλές προκλήσεις και στρες
• Έχετε θέματα αυτοπειθαρχίας και δεν μπορείτε να ελέγξετε το φαγητό
• Όταν τρώτε υπερβολικά νιώθετε συχνά ενοχές
• Νιώθετε ότι τα προβλήματα στη ζωή σας κατακλύζουν

Παράγοντες που συμβάλλουν στη συναισθηματική κατανάλωση φαγητού

Τροφές που μας φτιάχνουν τη διάθεση

Όλοι μας έχουμε μέρες που τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά, που δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματά μας και νιώθουμε ότι έχουμε χάσει τον έλεγχο. Καταναλώνοντας το αγαπημένο μας φαγητό μπορούμε να νιώσουμε ικανοποίηση, ενθουσιασμό και ευχαρίστηση.

Ορισμένα φαγητά μπορούν περισσότερο από άλλα να οδηγήσουν στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, που συνδέονται με την ευχαρίστηση και την ανεβασμένη διάθεση. Πέρα από αυτό όμως, η σοκολάτα, το παγωτό, τα τσιπς, η πίτσα, ή οποιοδήποτε φαγητό και αν επιλέξετε να καταναλώσετε, οδηγεί στην υιοθέτηση μιας γνωστικής, συναισθηματικής συνήθειας και συμπεριφοράς.

Διατροφικές συνήθειες

Η σχέση μας, οι πεποιθήσεις και οι αποφάσεις μας γύρω από το φαγητό συνδέονται ισχυρά με την παιδική ηλικία μας. Οι διατροφικές σας συνήθειες είναι η ιστορία που έχετε δημιουργήσει για το πώς χρησιμοποιείτε το φαγητό στη ζωή σας, και συχνά βασίζονται σε συγκεντρώσεις και αλληλεπιδράσεις με σημαντικά πρόσωπα στο περιβάλλον που μεγαλώσατε.

Αυτές οι επιρροές και οι αποφάσεις που βασίζονται στο παρελθόν σας, δεν είναι πλέον βοηθητικές για το μέλλον σας, για αυτό η δουλειά σας είναι να ξεχωρίσετε και να ξεκαθαρίσετε τις δυσλειτουργικές συναισθηματικές διατροφικές συνήθειες που σας ταλαιπωρούν σήμερα.

Αιτίες συναισθηματικής κατανάλωσης φαγητού

Οι αιτίες για την συναισθηματική κατανάλωση φαγητού προέρχονται από τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύετε και βιώνετε οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή σας. Μπορεί να είναι ένα πρόβλημα στη δουλειά, κάτι που σας είπε ο σύντροφός σας ή μια αρνητική σκέψη που έχετε για τον εαυτό σας. Όλα αυτά σας οδηγούν σε ένα συναίσθημα, το οποίο διογκώνεται και μεγαλώνει μέσα σας. Στη συνέχεια θα αντιδράσετε ανάλογα με τον τρόπο που έχετε μάθει να αισθάνεστε, να σκέφτεστε, να εκφράζετε και να διαχειρίζεστε τα συναισθήματα σας. Αν συσσωρεύετε συναισθήματα μέσα σας, ίσως να έχετε μάθει να τρώτε για να ανακουφιστείτε από όσα νιώθετε.

Ενοχές και θυμός προς τον εαυτό σας

Μετά την κατανάλωση φαγητού σύντομα σκέφτεστε και αισθάνεστε διαφορετικά και μπορεί να λέτε στον εαυτό σας ότι είναι αδύναμος και ότι νιώθετε ότι παχύνατε. Αυτή μπορεί να είναι μια ακόμη αφορμή για να καταναλώσετε ακόμη περισσότερο φαγητό.

Ο καθένας μας μπορεί να ενδώσει στη συναισθηματική κατανάλωση φαγητού. Ίσως όμως να νιώθετε ότι αυτό συμβαίνει αρκετά συχνά, και ίσως να βλέπετε ότι έχετε πάρει βάρος και να αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τι τρώτε ώστε να αδυνατίσετε.

Πολλοί άνθρωποι με το φαγητό νιώθουν ηρεμία, άνεση, χαλάρωση ή αποσπούν την προσοχή τους από τα συναισθήματά τους. Είναι ουσιαστικό καταρχήν να αποκτήσετε δεξιότητες για να σταματήσετε να έχετε αυτή τη σχέση με το φαγητό, και να βοηθηθείτε να δημιουργήσετε νέους τρόπους διαχείρησης των συναισθημάτων σας. Η ψυχοθεραπεία, η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός μπορούν να σας βοηθήσουν να ελέγξετε τη διάθεσή σας και την όρεξή σας, ώστε να μπορέσετε να αδυνατίσετε αποτελεσματικά.