Τι είναι συνεργία; Συνεργία και ψυχοθεραπεία

Συνεργία και ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μόνο τεχνικές. Η θεραπεία είναι ο θεραπευτής, οι τεχνικές, και ο θεραπευόμενος, ένας χορός, μια συνεργία σε αρμονία. Στόχος της ψυχοθεραπείας είναι βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν (αυτογνωσία) και να συμπονέσουν καταρχήν τον εαυτό τους, να θέσουν και να επιτύχουν τους στόχους και εν τέλει μία γεμάτη ζωή έτσι όπως εκείνοι την εννούν, μέσω της εξατομικευμένης θεραπείας και προσέγγισης.

Μέσα από τη ψυχοθεραπευτική διαδικασία αναδύεται νόημα. Στο ιατρείο μας κατανοούμε τη σημασία της συνεργασίας αυτής και την ιδέα ότι «το σύνολο είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του», επομένως αντιλαμβανόμαστε τη θεραπεία ως ένα ταξίδι στο οποίο συμ-βαδίζουμε και όχι ως ένα μοναχικό ταξίδι. Και η αλήθεια είναι, πως και ο θεραπευτής συνεχώς εξελίσσεται, και από το κάθε ταξίδι στο οποίο συμμετέχει, κάτι παίρνει και αυτός...

Τι είναι συνεργία;

Στο λεξικό του Μπαμπινιώτη βλέπουμε τους σχετικούς όρους και επεξηγήσεις:

• "συνεργία" και "συνέργεια": η συνεργασία διαφορετικών οργάνων για την επιτέλεση μιας λειτουργίας, για παράδειγμα μυών
• το φαινό­μενο κατά το οποίο η δράση δύο χωριστών ουσιών από κοινού είναι ισχυρότερη από αυτήν που προκαλείται, όταν οι ουσίες δρουν χωρι­στά
• η συνδυασμένη δράση χωριστών φαρμάκων που έχουν διαφορετικό τρόπο επενέργειας, αλλά αλληλεπιδρούν με τέτοιον τρό­πο, ώστε να ενισχύουν το ένα το άλλο στην επίτευξη κοινού αποτε­λέσματος
• Αλλά σχετικοί είναι και οι όροι: παραγοντι­κή συνεργία, συνεργισμός, συνεργικότητα, ολιστικότητα (holism)

Το «μαζί» έχει μεγαλύτερη δύναμη

Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται πολύς λόγος για τη “συστημική”, την επιστήμη της μελέτης των συστημάτων. Το βασικό αξίωμα της συστημικής επιστήμης είναι πως “το Όλον είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μελών του” όπως το διατύπωσε ο γερμανός βιολόγος Ludwig von Bertalanff στις αρχές της δεκαετίας του ’50 με τη Γενική Θεωρία των Συστημάτων (ΓΘΣ). Ωστόσο, το αξίωμα αυτό το είχαν πρώτοι περιγράψει ο Αριστοτέλης και ο Ευκλείδης, ενώ ακόμα και ο Αίσωπος είχε κάνει σχετικές αναφορές (ο μύθος του Αισώπου, «Οι γιοι που μάλωναν και το δεμάτι με τα κλαδιά»). Από τότε που δημιουργήθηκε η Γενική Θεωρία των Συστημάτων έχει βρει εφαρμογές σε πολλούς επιστημονικούς τομείς, όπως στη βιολογία, στην ιατρική, στην ψυχολογία, κα.

Η γενική θεωρία συστημάτων είναι μια γενική επιστήμη της ολότητας. Το νόημα της έκφρασης, «το όλον είναι περισσότερο από το άθροισμα των μερών του» σημαίνει ότι τα χαρακτηριστικά και οι δυνατότητες του συνόλου δεν εξηγούνται απολύτως με τα χαρακτηριστικά των απομονωμένων μερών, γιατί υπάρχουν νέα αναδυόμενα χαρακτηριστικά από τη συνεργία των μερών.

Ο ψυχοθεραπευτής δρα σαν καταλύτης για την αλλαγή του θεραπευόμενου

Πολλές φορές οι άνθρωποι νιώθουν κολλημένοι, σε αδιέξοδο, σε κατάθλιψη, χωρίς να είναι σίγουροι πως θα βγουν από τις (εσωτερικές ή εξωτερικές) καταστάσεις που αντιμετωπίζουν.  Είναι έργο του ψυχοθεραπευτή λοιπόν να ακούσει και να στηρίξει τον θεραπευόμενο. Στην ψυχοθεραπεία δημιουργείται ένα φιλόξενο περιβάλλον όπου οι θεραπευόμενοι (τα άτομα, ζευγάρια, οικογένειες) μπορούν να εργαστούν με τους εαυτούς τους και να κάνουν τις θετικές αλλαγές που χρειάζονται στη ζωή τους.

Η «συνεργία» περιγράφει το κεντρικό δόγμα της ψυχοθεραπείας, δηλαδή πως η συνεργασία μεταξύ του θεραπευόμενου (που αναζητά λύσεις) και του ψυχοθεραπευτή (που παρέχει θεραπεία). Στη ψυχοθεραπεία λοιπόν υπάρχει μία συνεργατικότητα, ο θεραπευόμενος φέρνει τη θέλησή του, ενώ ο θεραπευτής τις δεξιότητες, τις γνώσεις, την εμπειρία, αλλά και ολόκληρο τον εαυτό του για να πετύχει ο θεραπευόμενος τους στόχους του. Ο θεραπευτής δρα σαν καταλύτης για την αλλαγή του θεραπευόμενου.