Θεραπεία τραύματος EMDR

Θεραπεία τραύματος EMDR

Ένα ψυχικό τραύμα, είτε κάποιος το βιώνει στην παιδική ηλικία είτε στην ενήλικη ζωή, μπορεί να επηρεάζει βαθιά την ψυχική, την συναισθηματική και την σωματική υγεία , τις σκέψεις, τις συμπεριφορές και τις σχέσεις του. Η επίδραση ενός ψυχικού τραύματος μπορεί να δημιουργεί μακροχρόνια θέματα που μπορεί να εκδηλώνονται με συμπτώματα όπως το άγχος, η κατάθλιψη, το μετατραυματικό στρες και η δυσκολία στη δημιουργία υγιών σχέσεων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να πούμε ότι ένα ψυχικό τραύμα δεν είναι ανάγκη να καθορίζει το μέλλον ενός ανθρώπου, και η επούλωση είναι δυνατή με παρεμβάσεις όπως το EMDR. Είναι δυνατή η θεραπεία ενός τραύματος με το EMDR.

Το EMDR είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική για την θεραπεία των ψυχικών τραυμάτων. Αυτή η ειδική ψυχοθεραπευτική μέθοδος βοηθά τους ανθρώπους να επεξεργαστούν τις τραυματικές αναμνήσεις και να απελευθερώσουν το συναισθηματικό φορτίο που τις συνοδεύει. Με τη βοήθεια του EMDR οι άνθρωποι μπορούν να ανακτήσουν την αίσθηση της ασφάλειας, του ελέγχου και να ζήσουν τη ζωή τους.

Γενικά, το EMDR είναι μια μέθοδος εξατομικευμένη ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου και τις συνθήκες. Ο ψυχοθεραπευτής γνωρίζει πολλά πρωτόκολλα και τεχνικές για να βοηθήσει τον ασθενή να επεξεργαστεί τις τραυματικές αναμνήσεις και να αποκτήσει θετικές πεποιθήσεις. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, τα άτομο νιώθει ανακούφιση από τα συμπτώματα που του προκαλεί το τραύμα, και έχει αυξημένη ψυχική ανθεκτικότητα και συμπόνια για τον εαυτό του.

Τι είναι το EMDR;

Το EMDR ανακαλύφθηκε το 1980 από την ψυχολόγο Francine Shapiro. Είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιεί τη διμερή διέγερση, όπως η κίνηση των ματιών ή τα ελαφρά χτυπήματα, ώστε οι θεραπευόμενοι να μπορέσουν να επεξεργαστούν τις τραυματικές αναμνήσεις και να επουλωθούν.

Στη διάρκεια μιας συνεδρίας EMDR, ο ψυχοθεραπευτής καθοδηγεί τον θεραπευόμενο ώστε να φέρει στο μυαλό του μια τραυματική ανάμνηση ενώ ταυτόχρονα ξεκινά η διμερής διέγερση. Αυτή η διαδικασία βοηθά τον θεραπευόμενο να επεξεργαστεί το τραυματικό γεγονός σε ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον, και έτσι μπορεί να σχηματίσει νέες συνδέσεις με την μνήμη.

Το EMDR είναι αποδεδειγμένα μια αποτελεσματική θεραπεία για τα ψυχικά τραύματα και για άλλα θέματα ψυχικής υγείας όπως το άγχος, η κατάθλιψη και οι φοβίες.

Η προέλευση του EMDR

Η αρχή του EMDR προέκυψε από τις οξυδερκείς παρατηρήσεις της ψυχολόγου Francine Shapiro. Όταν έκανε μια μέρα βόλτα στο πάρκο, η Shapiro παρατήρησε ότι τα μάτια της κινούνταν πολύ γρήγορα από τη μια στην άλλη πλευρά, και ενώ εστίαζαν σε διαφορετικά αντικείμενα το άγχος και οι ανήσυχες σκέψεις της φάνηκαν να μειώνονται σημαντικά. Αυτή η απλή σύνδεση ανάμεσα στις κινήσεις των ματιών και στην επεξεργασία των συναισθημάτων πυροδότησε την ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής θεραπευτικής προσέγγισης που συνδυάζει στοιχεία της συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας, της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας και τεχνικές διμερούς διέγερσης.

Έτσι, σταδιακά το EMDR εξελίχθηκε σε μια ολοκληρωμένη και δομημένη θεραπευτική μέθοδο που είναι αναγνωρισμένη για την αποτελεσματικότητα της σε πολλές ψυχολογικές διαταραχές. Η αρχική ανακάλυψη της Shapiro έχει εξελιχθεί και έχει μπει στην κλινική πρακτική, πράγμα που οδήγησε στην ανάπτυξη ενός πρωτοκόλλου που ακολουθούν οι ψυχοθεραπευτές για να διευκολύνουν την επεξεργασία των τραυματικών αναμνήσεων και των αρνητικών πεποιθήσεων. Το EMDR είναι μια ολιστική προσέγγιση για την θεραπεία των ψυχολογικών τραυμάτων.

Η επιστήμη πίσω από το EMDR

Ένα ψυχικό τραύμα επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να επεξεργάζεται τις πληροφορίες αποτελεσματικά. Όταν ένα άτομο βιώνει ένα τραύμα, ο εγκέφαλος δεν μπορεί να ενσωματώσει τις τραυματικές αναμνήσεις. Σαν αποτέλεσμα, αυτές οι αναμνήσεις μπορεί να συνεχίζουν να προκαλούν έντονα συναισθήματα και συμπτώματα ακόμη και πολύ καιρό μετά από το τραύμα. Το EMDR ενεργοποιεί τους φυσικούς μηχανισμούς επούλωσης του εγκεφάλου, και έτσι ένα άτομο μπορεί να επεξεργαστεί και να αποθηκεύσει τις τραυματικές αναμνήσεις. Το EMDR βοηθά τους ανθρώπους να νιώσουν ανακούφιση και να επουλωθούν.

Το EMDR αναγνωρίζει τη σύνδεση των προηγούμενων εμπειριών και των τωρινών συμπτωμάτων. Οι ανεπίλυτες αναμνήσεις και τα μη επεξεργασμένα συναισθήματα από το παρελθόν συμβάλλουν σε ένα πλήθος ψυχολογικών θεμάτων και συμπτωμάτων στο παρόν. Με την αναγνώριση και την επεξεργασία των τραυμάτων του παρελθόντος, το EMDR στοχεύει όχι μόνο στην ανακούφιση από το στρες αλλά επίσης,  στην αποτροπή μελλοντικών ψυχολογικών δυσκολιών. Όταν κάποιος αντιμετωπίζει την ρίζα των συμπτωμάτων του, το EMDR προσφέρει την δυνατότητα επούλωσης.

EMDR και εγκέφαλος

Οι μελέτες στο πεδίο της ψυχοθεραπείας έχουν δείξει ότι το EMDR έχει σημαντική επίδραση στην ικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργάζεται και να βγάζει νόημα από τις τραυματικές εμπειρίες. Το EMDR μιμείται την φυσιολογική διαδικασία επούλωσης που συμβαίνει στη διάρκεια της φάσης REM του ύπνου, όπου ο εγκέφαλος ενσωματώνει τις πληροφορίες που λαμβάνει μέσα στην ημέρα. Μέσα από τη διαδικασία της διέγερσης, το EMDR βοηθά τους ανθρώπους να εντοπίσουν τις τραυματικές αναμνήσεις.

Τι να περιμένετε από τις συνεδρίες EMDR;

Η διάρκεια και ο αριθμός των συνεδριών του EMDR εξαρτάται από τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου και το τραύμα του. Παράγοντες όπως η σοβαρότητα του τραύματος, η ετοιμότητα ενός ατόμου να δεσμευτεί στη θεραπεία, και η πρόοδος στις συνεδρίες παίζουν ρόλο στη διάρκεια της θεραπείας.

Στην αρχική συνεδρία EMDR, ο ψυχοθεραπευτής παίρνει χρόνο για να αξιολογήσει διεξοδικά το τραύμα του θεραπευόμενου και να κατανοήσει τις προηγούμενες εμπειρίες και τα τρέχοντα συμπτώματα.  Μετά από αυτή την αξιολόγηση, ο ψυχοθεραπευτής ψάχνει να βρει την αιτία του τραύματος και κάθε υποκείμενο θέμα που μπορεί να συμβάλλει στα συμπτώματα του θεραπευόμενου. Αυτές οι πληροφορίες είναι ουσιαστικές για το σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου σύμφωνα με τις ανάγκες του θεραπευόμενου.

Πώς ένας ειδικός EMDR θεραπευτής βοηθά στην επούλωση των ψυχικών τραυμάτων;

Οι EMDR θεραπευτές κάνουν ειδική εκπαίδευση για να κατανοήσουν τα ψυχικά τραύματα, τις εκδηλώσεις τους και τη θεραπεία EMDR. Χρειάζονται γνώσεις για να μπορέσει κάποιος να κατανοήσει τις υποκείμενες αιτίες και τα συμπτώματα ενός τραύματος. Με τη βοήθεια θεραπευτικών εργαλείων, τεχνικών και του EMDR οι ψυχοθεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν τους θεραπευόμενους στο ταξίδι της επούλωσης. Πέρα από την εμπειρία τους, διαθέτουν ενσυναίσθηση και συμπόνια για όλους τους ανθρώπους που έχουν βιώσει κάποιο τραύμα.

Η επίδραση των ψυχικών τραυμάτων

Ένα ψυχικό τραύμα μπορεί να επηρεάζει το σώμα και τον εγκέφαλο. Μια τραυματική εμπειρία μπορεί να δημιουργεί εμπόδια στην επεξεργασία και στην ενσωμάτωση των συναισθημάτων και των αναμνήσεων. Οι ψυχοθεραπευτές με συμπόνια και κατανόηση, βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τα τραύματά τους.

Αντιμετώπιση υποκείμενων ζητημάτων

Ένα τραύμα μπορεί να προκαλεί πολλά ψυχικά συμπτώματα. Για παράδειγμα κάποια άτομα νιώθουν έντονο στρες, ανησυχία ή νευρικότητα, κατάθλιψη, θλίψη και απελπισία. Το EMDR δεν βοηθά μονάχα στην επίλυση των ψυχικών τραυμάτων αλλά και στην αντιμετώπιση των υποκείμενων θεμάτων.

Το EMDR είναι μια ολιστική προσέγγιση για την επούλωση που πάει πέρα από την απλή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Όταν κάποιος βρίσκει την ρίζα του τραύματος του με τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή, τότε όχι μόνο μπορεί να επουλωθεί από τις πληγές του παρελθόντος αλλά μπορεί να αποκτήσει δεξιότητες για να αντιμετωπίσει μελλοντικές προκλήσεις. Με αυτό τον τρόπο οι θεραπευόμενοι αποκτούν ψυχική ανθεκτικότητα.

Ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον

Η δημιουργία ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τους θεραπευόμενους είναι ευθύνη των ψυχοθεραπευτών, και είναι σημαντικό για να νιώσει κάποιος ασφάλεια σε αυτό το δύσκολο ταξίδι της επούλωσης. Όταν κάποιος συζητά για τις τραυματικές του εμπειρίες αυτό μπορεί να προκαλέσει ένα εύρος συναισθημάτων και αντιδράσεων, έτσι είναι επιτακτική ανάγκη ο θεραπευόμενος να νιώθει άνετα και να εμπιστεύεται τον ψυχοθεραπευτή να τον καθοδηγήσει στη διαδικασία της επούλωσης με ενσυναίσθηση και κατανόηση. Με αυτό τον τρόπο οι θεραπευόμενοι μπορούν να επεξεργαστούν τα τραύματά τους με υγιή τρόπο.

Οι ψυχοθεραπευτές που είναι ειδικευμένοι στο EMDR έχουν δεξιότητες για να δημιουργούν ένα ασφαλές και μη επικριτικό περιβάλλον στο οποίο ο κάθε άνθρωπος θα μπορεί ελεύθερα να μιλήσει για τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις του χωρίς το φόβο απόρριψης ή της κριτικής. Μέσα σε κλίμα συμπόνιας, οι θεραπευόμενοι σταδιακά ανακαλύπτουν όλες τις πτυχές ενός τραύματος, με την αμέριστη υποστήριξη και κατανόηση του ψυχοθεραπευτή. Αυτή η θεραπευτική συμμαχία ενισχύει την αίσθηση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης.

Δημιουργία θεραπευτικής συμμαχίας

Η σχέση ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και στον θεραπευόμενο είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματικότητα του EMDR. Η βαθιά και ουσιαστική σύνδεση ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και στον θεραπευόμενο βοηθά στη δημιουργία ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την επούλωση. Αυτή η θεραπευτική συμμαχία βασίζεται στην εμπιστοσύνη, στην ενσυναίσθηση και στη συνεργασία, ώστε ο θεραπευόμενος να νιώσει ασφάλεια για να επεξεργαστεί τα τραύματά τους. Αυτή η θεραπευτική συμμαχία είναι πολύ σημαντική για την επούλωση.

Ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας

Ένας ψυχοθεραπευτής δίνει έμφαση όχι μόνο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά και στην ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας των θεραπευόμενων , ώστε να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις που μπορεί να προκύπτουν.

Προσωπική εξέλιξη μετά από το τραύμα

Το EMDR είναι μια πολύ αποτελεσματική μέθοδος που δεν επικεντρώνεται μονάχα στην ανακούφιση των συμπτωμάτων που προκαλεί ένα τραύμα αλλά και στην προσωπική εξέλιξη μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας, οι θεραπευόμενοι όχι μόνο επουλώνουν τις πληγές τους αλλά βρίσκουν νόημα στις εμπειρίες τους. Καθώς εξερευνούν τους τρόπους με τους οποίους το τραύμα μπορεί να οδηγεί στην προσωπική εξέλιξη και στη θετική αλλαγή, οι θεραπευόμενοι αλλάζουν οπτική και έχουν ως προτεραιότητα τους τη δημιουργία μιας πιο ικανοποιητικής ζωής. Με αυτό τον τρόπο, το EMDR όχι μόνο βοηθά τους ανθρώπους να ξεπεράσουν τα τραύματά τους αλλά επίσης βοηθάει να ενισχύσουν την ψυχική τους ανθεκτικότητα.

Επιλογή του κατάλληλου ψυχοθεραπευτή

Φυσικά, για να είναι το EMDR αποτελεσματικό είναι ανάγκη ο ψυχοθεραπευτής να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και εξειδικευμένος σε αυτή την τεχνική.

Στη διάρκεια της πρώτης συνεδρίας είναι σημαντικό ο θεραπευόμενος να αξιολογεί τον τρόπο επικοινωνίας, την θεραπευτική προσέγγιση και την προσωπικότητα του ψυχοθεραπευτή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό ώστε η διαδικασία να είναι αποτελεσματική. Η σχέση ψυχοθεραπευτή-θεραπευόμενου παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της θεραπείας, καθώς θέτει τις βάσεις για μια σχέση εμπιστοσύνης.

Όταν συναντάτε έναν ψυχοθεραπευτή για πρώτη φορά, παρατηρήστε πως επικοινωνεί και αλληλεπιδρά μαζί σας. Δώστε προσοχή στον τόνο της φωνής, στη γλώσσα του σώματος και στη συνολική συμπεριφορά για να δείτε αν νιώθετε άνετα μαζί του. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια αίσθηση σύνδεσης και κατανόησης με τον ψυχοθεραπευτή σας ώστε να υπάρχει ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον στις συνεδρίες σας.

Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζετε την θεραπευτική προσέγγιση του ψυχοθεραπευτή και τις τεχνικές που χρησιμοποιεί. Συνήθως, οι ψυχοθεραπευτές χρησιμοποιούν πολλές μεθοδολογίες στη δουλειά τους, για αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζετε αν η προσέγγιση τους ταιριάζει με τους δικούς σας στόχους. Καλό είναι να συζητήσετε αυτά τα πράγματα στην πρώτη συνεδρία για να γνωρίζετε αν βρίσκεστε στην ίδια σελίδα.

Όταν επιλέγετε έναν ψυχοθεραπευτή, είναι σημαντικό να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη την εμπειρία του και την ειδίκευση του. Για παράδειγμα, κάποιοι ψυχοθεραπευτές είναι ειδικευμένοι στα ψυχικά τραύματα, στη διάγνωση του μετατραυματικού στρες , ενώ άλλοι έχουν εμπειρία σε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης. Για αυτό είναι σημαντικό να επιλέγετε έναν ψυχοθεραπευτή που ειδικεύεται στον τομέα που σας ενδιαφέρει, ώστε να λάβετε την υποστήριξη που έχετε ανάγκη. Είναι επίσης σημαντικό να συζητήσετε τις ανησυχίες σας και τις προσδοκίες σας με τον ψυχοθεραπευτή για να καταλάβετε αν έχετε τους ίδιους θεραπευτικούς στόχους.