Θετικά και αρνητικά του εαυτού μου

Θετικά και αρνητικά του εαυτού μου

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να καταλήξει κανείς σε μια λίστα με τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του; Ένας λόγος μπορεί να είναι ότι δεν αφιερώσαμε ποτέ χρόνο να μελετήσουμε τον εαυτό μας, και η άποψή μας κυμαίνεται αναλόγως με τα επιτεύγματα, τις αποτυχίες και τα σχόλια των άλλων.

Η αναγνώριση των θετικών και των αρνητικών στοιχείων του χαρακτήρα είναι μια σημαντική διαδικασία που περιλαμβάνει αυτοστοχασμό, ανατροφοδότηση από άλλους και δομημένες αξιολογήσεις.

Αυτός ο οδηγός σας δίνει ιδέες για το πώς να αναγνωρίσετε τα θετικά και αρνητικά σας σημεία.

Αυτοστοχασμός

Αναλογιστείτε τις προηγούμενες εμπειρίες ζωής: αναλύστε τις προηγούμενες επιτυχίες και αποτυχίες σας. Είτε αφορά επαγγελματικές επιτυχίες, είτε προσωπικές. Λάβετε υπόψη καταστάσεις στο σχολείο, την εργασία ή την προσωπική ζωή όπου διαπρέψατε ή δυσκολευτήκατε, πότε διατηρήσατε την ψυχραιμία σας και πότε την χάσατε, πότε αγχωθήκατε ώστε να εντοπίστε τα χαρακτηριστικά σας που συνέβαλαν σε αυτά τα αποτελέσματα.

Αφιερώστε χρόνο στην αυτογνωσία: καθημερινά χρόνο, έστω και 5 λεπτά το βράδυ, για να αναλογιστείτε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές σας μέσα στην ημέρα. Αυτός ήταν και ο τρόπος προσωπικής εξέλιξης που χρησιμοποιούσαν οι στωϊκοί, όπως ο Μάρκος Αυρήλιος. Παρατηρήστε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις σας σε διάφορες καταστάσεις, ώστε να αναγνωρίσετε κάποια μοτίβα με την πάροδο του χρόνου.

Ημερολόγιο: παρακολουθήστε την πρόοδό σας πιο αντικειμενικά, καταγράφοντας σε ένα ημερολόγιο καθημερινά ή εβδομαδιαία, τις επιτυχίες, τις αποτυχίες, τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας.

Ανατροφοδότηση

Επειδή πολλές φορές είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε αντικειμενικά είτε τα θετικά, είτε τα αρνητικά του εαυτού μας, μπορείτε να σκεφτείτε αφενός τις φιλοφρονήσεις που έχετε λάβει όλα αυτά τα χρόνια από φίλους, οικογένεια, εργοδότες, αλλά και αφετέρου τα σημεία εκείνα για τα οποία σας έχουν ασκήσει κριτική.

Παρόλο που ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ότι πιο θαυμαστό έχει φτιάξει η φύση, έχει σαφώς τους περιορισμούς του. Έτσι λοιπόν είναι αδύνατο να αναγνωρίσουμε το 100% του εαυτού μας μόνοι μας, είναι απαραίτητη η ανατροφοδότηση από τους άλλους, όπως περιγράφει και το παράθυρο Johari. Η ανατροφοδότηση αυτή είναι χρήσιμη, ωστόσο δεν θα πρέπει να παίρνουμε τα σχόλια των άλλων δραματικά ή να καθορίζουν την πραγματικότητά μας. Απλά πρέπει να τα έχουμε υπόψιν μας και να αναρωτηθούμε για αυτά.

Για την οποιαδήποτε ανατροφοδότηση, ιδίως αν είναι ασαφής ή σας προκαλεί έκπληξη, ζητήστε περαιτέρω εξηγήσεις. Η κατανόηση του πλαισίου πίσω από τις παρατηρήσεις μπορεί να προσφέρει βαθύτερες γνώσεις για τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές του χαρακτήρα σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να λάβετε σχόλια και επίθετα, όπως "είσαι έξυπνος", "είσαι ικανός", "είσαι ανασφαλής" κα. Αυτά τα θετικά και αρνητικά σημεία θα πρέπει να διερευνηθούν περισσότερο ζητώντας περιγραφές, για παράδειγμα, "πως το έχεις συμπεράνει αυτό για μένα", "τι έκανα έβγαλες αυτό το συμπέρασμα", και ούτω καθεξής.

Εκτός από τις γενικές ερωτήσεις, θέστε και συγκεκριμένες ερωτήσεις αν θέλετε να διερευνήσετε κάτι πιο ειδικά. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να ρωτήσετε, "πως νομίζετε ότι διαχειρίζομται το άγχος" ή "μπορείς να μου πείτε μια στιγμή που έδειξα ενσυναίσθηση". Αυτό βοηθά να τους άλλους να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αντί να παρέχουν ασαφή σχόλια.

Ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε:

• Ποια πιστεύεις ότι είναι η μεγαλύτερη δύναμή μου;
• Ποιο θεωρεί το μεγαλύτερο αρνητικό στοιχείο του εαυτού μου;
• Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα μιας κατάστασης όπου χειρίστηκα καλά το στρες/άγχος;
• Πώς αντιδρώ συνήθως στην κριτική;
• Πιστεύεις ότι είμαι εσωστρεφής ή εξωστρεφής; (ή όποιο χαρακτηριστικό σας απασχολεί)
• Ποιες αξίες νομίζετε ότι ειναι σημαντικές για εμένα;
• Μπορείτε να θυμηθείτε μια στιγμή που φάνηκα ευάλωτος ή που δεν χειρίστηκα σωστά;
• Υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο στην προσωπικότητά μου που σας εκπλήσσει, θετικά η αρνητικά;

Τεστ και αξιολογήσεις

Υπάρχουν αρκετά τεστ τεστ προσωπικότητας τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν να γνωρίσετε περισσότερο τον εαυτό σας, δυνατά και αδύναμα στοιχεία. Τέτοια παραδείγματα είναι

• το τεστ προσωπικότητας MBTI (Myers-Briggs Type Indicator)
• το BIG-5 τεστ (μοντέλο των 5 παραγόντων)

Αυτά τα τεστ συχνά παρέχουν ένα δομημένο πλαίσιο για την κατανόηση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας.

Η σημασία του να αναγνωρίστε τα θετικά σας σημεία

Μέχρι να προσδιορίσετε ποια είναι τα δυνατά σας σημεία, θα επωφελήστε μόνο εν μέρει από αυτά. Δεν θα μπορέσετε να τα χρησιμοποιήσετε συνειδητά για να προχωρήσετε στη ζωή ή να ξεχωρίσετε επαγγελματικά.

Στην πραγματικότητα, η εκτίμησή σας για τα δυνατά σας σημεία θα συνεχίσει να κυμαίνεται, με βάση τις πρόσφατες εμπειρίες σας και τα σχόλια των άλλων.

Συνεντεύξεις για νέα δουλειά

Εκτός από τα θέματα της αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης, πολύ συχνά σε μια συνέντευξη για δουλειά, ζητούν να προσδιορίσετε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία σας. Μπορείτε να εξασκηθείτε στις απαντήσεις σας, ώστε να πάτε στη συνέντευξη γνωρίζοντας πως να απαντήσετε και να μην παγώσετε (σημαντικό είναι να ελέγξετε και το άγχος σας σε μια συνέντευξη).