Τι αρέσει στα παιδιά με αυτισμό
Οι διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού είναι αναπτυξιακές διαταραχές που επηρεάζουν την αντίληψη του ατόμου για το κόσμο. Επίσης, επηρεάζουν την αλληλεπίδραση με τους άλλους.
Για τα παιδιά με αυτισμό, υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αισθήσεις που συμβάλλουν στη βελτίωση της διάρκεια προσοχής, στην έκφραση και στη μείωση της ανησυχίας. Τι αρέσει στα παιδιά με αυτισμό;
Η κατανόηση των μοναδικών αναγκών κάθε παιδιού με αυτισμό, σημαίνει ότι οι γονείς αναγνωρίζουν ότι βλέπουν τον κόσμο διαφορετικά. Πολλά παιδιά με αυτισμό έχουν δυσκολία στην επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών στην καθημερινότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιδρούν διαφορετικά στους ήχους, στις υφές, στις μυρωδιές από τα άλλα παιδιά.
Μερικές φορές , τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να είναι υπερευαίσθητα ή λιγότερο ευαίσθητα, και για αυτό οι αισθητηριακές δραστηριότητες είναι πολύ ωφέλιμες.
Οι αισθητηριακές δραστηριότητες δεν είναι ανάγκη να είναι πολύπλοκες. Υπάρχουν πολλοί τρόποι ώστε οι γονείς να διεγείρουν τις αισθήσεις των παιδιών με ελεγχόμενο τρόπο.
Η σημασία των αισθητηριακών δραστηριοτήτων
Οι αισθητηριακές δραστηριότητες είναι σχεδιασμένες για τις πέντε αισθήσεις, την αφή, την όραση, την ακοή, την όσφρηση και τη γεύση. Διαφορετικές δραστηριότητες διεγείρουν διαφορετικές αισθήσεις και καλύπτουν τις μοναδικές ανάγκες των παιδιών με αυτισμό.
Αυτές οι δραστηριότητες είναι σχεδιασμένες ώστε τα παιδιά να νιώθουν άνετα στο περιβάλλον τους, και έχουν πολλαπλά οφέλη όπως:
- Γνωστική ανάπτυξη: τα αισθητηριακά παιχνίδια διεγείρουν τον εγκέφαλο, ενθαρρύνουν την ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων και άλλων σημαντικών δεξιοτήτων. Το παιχνίδι δημιουργεί περισσότερα νευρικά μονοπάτια, τα οποία βελτιώνουν την επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών.
- Συναισθηματική ανάπτυξη: καθώς τα παιδιά νιώθουν πιο άνετα με αισθητηριακά ερεθίσματα, μπορεί να βιώνουν λιγότερο άγχος και ανησυχία, με αποτέλεσμα να έχουν καλύτερη συναισθηματική υγεία. Οι αισθητηριακές δεξιότητες επίσης, ηρεμούν τα παιδιά με αυτισμό.
- Κινητικές δεξιότητες: αυτές οι δραστηριότητες συχνά απαιτούν κινήσεις που βοηθούν στην ενδυνάμωση των μυών των παιδιών και βελτιώνουν τις λεπτές και αδρές κινητικές τους δεξιότητες. Πολλά αισθητηριακά παιχνίδια βελτιώνουν το συντονισμό ματιών-χεριών.
- Κοινωνικές αλληλεπιδράσεις: οι αισθητηριακές δραστηριότητες ενθαρρύνουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, ενισχύουν την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Καθώς επίσης τα παιδιά μαθαίνουν να περιμένουν τη σειρά τους και να τηρούν τις οδηγίες.
Το παιχνίδι είναι σημαντικό για τα παιδιά με αυτισμό επειδή με αυτό βελτιώνουν τις κοινωνικές , επικοινωνιακές και αισθητηριακές τους δεξιότητες. Για πολλά παιδιά με αυτισμό οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι μια πρόκληση.
Με τις κατάλληλες δραστηριότητες μπορούν τα παιδιά με αυτισμό να αναπτύξουν αυτές τις δεξιότητες με διασκεδαστικό τρόπο.
Δημοφιλείς αισθητηριακές δραστηριότητες για παιδιά με αυτισμό
Υπάρχει ένα τεράστιο φάσμα δραστηριοτήτων που διεγείρει τις πέντε αισθήσεις. Κάθε μια από αυτές τις δραστηριότητες μπορεί να είναι εξατομικευμένη για τις μοναδικές ανάγκες κάθε παιδιού.
1. Παιχνίδι με πλαστελίνη
Η εύπλαστη φύση της πλαστελίνης την καθιστά ιδανική για αισθητηριακά παιχνίδια. Το παιχνίδια με την πλαστελίνη είναι μια εξαιρετική άσκηση για τους μύες των χεριών και των δαχτύλων, και συμβάλλει στην ανάπτυξη των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων. Επιπλέον, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις είναι μια χαλαρωτική εμπειρία.
Φυσικά, η πλαστελίνη μπορεί να έχει διάφορα χρώματα, υφές και αυτό να οδηγεί σε μια πολυαισθητηριακή εμπειρία για τα παιδιά. Μπορεί η πλαστελίνη να έχει άρωμα, και να αποτελεί μια οσφρητική εμπειρία.
2.Μουσικά όργανα
Τα μουσικά όργανα όπως τα ντραμς, είναι μια εξαιρετική ακουστική δραστηριότητα. Το παιχνίδι με αυτά τα όργανα επιτρέπει στο παιδί να εξερευνήσει διαφορετικούς ήχους ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τις κινητικές του δεξιότητες. Η αφή συμπληρώνει την ακουστική διέγερση, βελτιώνει το συντονισμό ματιών –χεριών και την επίγνωση του ρυθμού.
3. Ζωγραφική με τα δάχτυλα
Η ζωγραφική με τα δάχτυλα είναι ένας φανταστικός τρόπος το παιδί να έρθει σε επαφή με διαφορετικές υφές. Είναι μια δραστηριότητα που ενισχύει τη δημιουργικότητα και την έκφραση. Φυσικά, τα χρώματα θα πρέπει να είναι μη τοξικά, υποαλλεργικά.
4. Μπουκάλι αισθήσεων
Αυτό που έχετε να κάνετε είναι να γεμίσετε ένα παλιό πλαστικό μπουκάλι με νερό, γκλίτερ και μερικές σταγόνες χρώμα για να δημιουργήσετε ένα εντυπωσιακό παιχνίδι για το παιδί. Μπορείτε να ρίξετε μερικά κουμπιά και να κολλήσετε καλά το καπάκι με κόλλα. Αυτή η δραστηριότητα είναι ένας πολύς απλός τρόπος για να μπορέσει το παιδί να μάθει να μένει συγκεντρωμένο σε κάτι.
5. Βρώσιμα κοσμήματα
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κορδόνια από καραμέλες για να φτιάξετε βραχιόλια και κολιέ. Ενθαρρύνετε το παιδί να χρησιμοποιήσει τις κινητικές του δεξιότητες περνώντας τα δημητριακά μέσα από την κλωστή και άλλες πολύχρωμες λιχουδιές. Μόλις τελειώσει, δέστε τις άκρες και το παιδί θα ενθουσιαστεί με τη δημιουργία του.
6. Κολάζ αισθήσεων
Τα παιδιά με αυτισμό δεν νιώθουν πολύ άνετα με τις διαφορετικές υφές και τις αισθήσεις. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να φτιάξει ένα κολάζ με μια μικρή συλλογή από νέα υλικά όπως το αλουμίνιο, το γκλίτερ, και τα αποκόμματα περιοδικών. Με τον καιρό το παιδί νιώθει πιο άνετα με τις διαφορετικές υφές.
7. Ζωγραφική με πάγο
Αυτό το διασκεδαστικό και εύκολο πείραμα είναι σίγουρο ότι θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του παιδιού. Μπορείτε να βάλετε χρώματα σε μια παγοθήκη και να βάλετε ξύλινα χρωματιστά ξυλάκια. Όταν το νερό θα παγώσει, δώστε τα παγάκια στο παιδί ώστε να δημιουργήσει όμορφες ζωγραφιές στο χαρτί με τα χρώματα.
8. Παιχνίδι όσφρησης
Αρχικά, μπορείτε να γεμίσετε μικρά βάζα με διάφορα αρωματικά συστατικά όπως η λεβάντα, ο καφές ή το σαπούνι. Μπορείτε να σφραγίσετε το πάνω μέρος του βάζου με ένα ύφασμα και ένα λαστιχάκι και να πείτε στο παιδί να αναγνωρίσει τις διαφορετικές μυρωδιές. Τα παιδιά με αυτισμό λατρεύουν να μαθαίνουν για τις αισθήσεις και τους ρόλους εξερευνώντας το περιβάλλον.
Δεν ταιριάζουν όλες οι δραστηριότητες σε όλα τα παιδιά
Αν και είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν στο μυαλό τους κάποιες δραστηριότητες, καλό είναι να μην ξεχνούν ότι μια δραστηριότητα που ταιριάζει σε ένα παιδί μπορεί να μην ταιριάζει σε ένα άλλο. Για να βρουν τις σωστές δραστηριότητες θα κάνουν πολλές δοκιμές.
Οι γονείς πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις προτιμήσεις του παιδιού, τις ανάγκες του.
Αισθητηριακές δραστηριότητες για παιδιά με αυτισμό
Πολλά παιδιά συμμετέχουν σε αισθητηριακές δραστηριότητες από μικρή ηλικία, αλλά για τα παιδιά με αυτισμό, αυτό είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο. Τα παιδιά όχι μόνο απολαμβάνουν αυτές τις δραστηριότητες αλλά ακόμη και όσα έχουν ευαισθησία, μαθαίνουν να ελέγχουν τις αντιδράσεις τους στο άγγιγμα, στους ήχους, στις μυρωδιές , στις κινήσεις και στις γεύσεις.
1. Ζωγραφική με αφρό ξυρίσματος
Μια από τις πιο απλές αισθητηριακές δραστηριότητες είναι η ζωγραφική με αφρό ξυρίσματος. Το παιδί βάζει το χέρι του στον αφρό και μπορεί να περιστρέφει τα χέρια του σε μια επιφάνεια.
2. Βαριές δουλειές
Είναι πολύ σύνηθες για τα παιδιά με αυτισμό να έχουν θέματα με την επεξεργασία των αισθήσεων, την συγκέντρωση και τον έλεγχο των συναισθημάτων. Όταν ένα παιδί με αυτισμό κάνει μια "βαριά δουλειά" αυτό το βοηθά να ελέγχει τις εκτελεστικές λειτουργίες, όπως επίσης και να αφομοιώνει αισθητηριακές πληροφορίες.
Μια βαριά δουλειά είναι κάθε δραστηριότητα που απαιτεί προσπάθεια από τους μύες μας. Για παράδειγμα, το να σπρώχνουμε, να σηκώνουμε ή να κρατάμε ένα αντικείμενο είναι μια βαριά δουλειά. Όταν τα παιδιά με αυτισμό κάνουν αυτή τη δραστηριότητα, ενισχύουν την ιδιοδεκτικότητα, τις πληροφορίες που έχουν σχέση με το που είναι το σώμα τους στο χώρο.
3. Κυνήγι θησαυρού
Αν έχετε κήπο στο σπίτι σας τότε δεν υπάρχει καλύτερη δραστηριότητα από το κυνήγι θησαυρού. Το φυσικό περιβάλλον είναι εξαιρετικό για την ανάπτυξη των αισθήσεων, καθώς υπάρχουν διαφορετικά χρώματα, λουλούδια, δέντρα, έντομα. Μπορείτε να ενθαρρύνετε το παιδί να αγγίξει κάθε τι ασφαλές και να μιλάτε για αυτό.
Δραστηριότητες και παιχνίδια για την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων
Οι δραστηριότητες που υποστηρίζουν τις κοινωνικές δεξιότητες είναι σημαντικές για τα παιδιά με αυτισμό. Αυτές οι δεξιότητες βοηθούν το παιδί να αλληλεπιδρά σωστά στο σχολείο και στις άλλες σχέσεις του και έτσι μπορεί να φτάσει στο μέγιστο των ικανοτήτων του.
1. Παιχνίδια με αλληλεπίδραση
Τα παιδιά με αυτισμό έχουν την τάση να προτιμούν τα μοναχικά παιχνίδια. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι γονείς να τα ενθαρρύνουν να αλληλεπιδρούν μαζί τους και να παίζουν ομαδικά παιχνίδια.
2. Βόλτες στην παιδική χαρά
Στην παιδική χαρά μπορεί το παιδί να κάνει κούνια και εσείς να βρίσκεστε μπροστά και όχι πίσω του. Μπορείτε επίσης να βρίσκεστε στην βάση της τσουλήθρας όταν το παιδί σας κυλά, και να κάνετε εκφράσεις ενθουσιασμού. Η επαφή με τα μάτια ενισχύει την εκτίμηση του ατόμου με το οποίο αλληλεπιδρά το παιδί.
3. Βόλτα στο σούπερ μάρκετ (με φωτογραφίες)
Μια απλή δουλειά όπως τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, είναι πολύ καλή ιδέα για ένα παιδί που έχει τη λίστα με τα ψώνια μαζί με φωτογραφίες τους. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αναπτύσσει τις δεξιότητες επικοινωνίας, εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του, κάνει κάτι που απαιτεί προσοχή και συνεργάζεται με τους άλλους.
4. Επιτραπέζια παιχνίδια
Υπάρχουν αρκετά επιτραπέζια παιχνίδια που συμβάλλουν στην ενίσχυση των κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων των παιδιών με αυτισμό. Τα παιδιά με αυτισμό έχουν περιορισμένη ικανότητα να κατανοούν τι σκέφτονται οι άλλοι. Τα επιτραπέζια παιχνίδια χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή.
5. Παιχνίδια ρόλων
Τα παιχνίδια ρόλων , όπως το παιχνίδι με τις κούκλες ή τις φιγούρες στα παιδιά με αυτισμό συμβάλλουν στην ανάπτυξη των επικοινωνιακών και γλωσσικών τους δεξιοτήτων μέσα από σενάρια και συζητήσεις.
Τα παιδιά με αυτισμό έχουν δυσκολία με τα παιχνίδια φαντασίας για αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίζουν ότι αυτά τα παιδιά παίζουν με διαφορετικό τρόπο. Οι γονείς δεν πρέπει να αλλάζουν αυτό το παιχνίδι, αλλά να το παρατηρούν και να συμμετέχουν με περιέργεια.
Δραστηριότητες που βοηθούν στις λεπτές και αδρές κινητικές δεξιότητες
Οι δραστηριότητες όπως το κολύμπι, ο χορός στα παιδιά με αυτισμό βελτιώνουν τις κινητικές τους δεξιότητες και το συντονισμό των κινήσεων με διασκεδαστικό τρόπο.
Επίσης, τα παιδιά μπορούν να φυτεύουν και να μαζεύουν τα λαχανικά, μια δραστηριότητα που είναι εξαιρετική για τις λεπτές κινητικές δεξιότητες.
Οι σωστές δραστηριότητες έχουν άμεση σχέση με το παιδί και τις μοναδικές του αισθητηριακές, κινητικές, επικοινωνιακές, κοινωνικές του δεξιότητες.
Ένα παιδί που δεν μιλάει αλλά αγαπά να διαβάζει για τους δεινόσαυρους και να μαθαίνει οτιδήποτε για αυτούς μπορεί να αγαπά να πηγαίνει σε μουσεία.
Τα κατάλληλα παιχνίδια είναι αυτά που επιλέγουν μόνα τους τα παιδιά. Ο σκοπός του παιχνιδιού είναι να νιώθουν θετικά συναισθήματα και να διευκολύνουν τους κοινωνικούς δεσμούς. Για αυτό, οι γονείς δεν είναι ανάγκη να πιέζουν τα παιδιά τους να κάνουν οτιδήποτε που δεν είναι διασκεδαστικό για αυτά.
Ενίσχυση των δεξιοτήτων των παιδιών με αυτισμό
Η πρώιμη παρέμβαση στα παιδιά με αυτισμό είναι εξαιρετικής σημασίας. Το παιχνίδι είναι σημαντικό για τα παιδιά με αυτισμό επειδή με αυτό βελτιώνουν τις κοινωνικές , επικοινωνιακές και αισθητηριακές τους δεξιότητες.
Με τις κατάλληλες δραστηριότητες μπορούν τα παιδιά με αυτισμό να αναπτύξουν αυτές τις δεξιότητες με διασκεδαστικό τρόπο.
Όταν οι γονείς αντιμετωπίζουν θέματα με την απασχόληση των παιδιών τους μπορούν με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ να μάθουν νέους τρόπους για να κατανοήσουν τι αρέσει στα παιδιά τους.