Τι μπορώ να κάνω ως γονιός για την Εναντιωματική Προκλητική Διαταραχή;

Τι μπορώ να κάνω ως γονιός για την Εναντιωματική Προκλητική Διαταραχή;

Το 40% των παιδιών με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) επίσης εμφανίζουν εναντιωματική προκλητική διαταραχή. Τα παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή νιώθουν συνεχώς θυμό, είναι βίαια, άτακτα και δεν υπακούνε στους κανόνες.

Κάθε γονέας με ένα παιδί με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) γνωρίζει πόσο δύσκολο είναι να αντιμετωπίζει τα προβλήματα συμπεριφοράς του παιδιού του, ειδικά όταν το παιδί δεν ακούει τις παρακλήσεις του γονέα ή απαντά με αναίδεια. Τι μπορεί να κάνει ένας γονιός για την εναντιωματική προκλητική διαταραχή; 

Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και εναντιωματική προκλητική διαταραχή

Τα παιδιά με ΔΕΠΥ και εναντιωματική προκλητική διαταραχή έχουν μια ακραία προκλητική συμπεριφορά. Γενικά, έχουν θυμωμένες και βίαιες αντιδράσεις προς τους γονείς τους, τους φροντιστές τους και τα πρόσωπα εξουσίας. Αυτά τα παιδιά απαιτούν έξυπνο, ειδικό χειρισμό και τεράστια υπομονή από την πλευρά των γονιών τους.

Όπως αναφέραμε παραπάνω, το 40% των παιδιών με ΔΕΠΥ, επίσης εμφανίζουν προκλητική εναντιωματική διαταραχή. Πριν από την εφηβεία, η εναντιωματική προκλητική διαταραχή είναι πιο συχνή στα αγόρια. Μετά την εφηβεία, επηρεάζει εξίσου και τα δύο φύλα. Περίπου τα μισά παιδιά προσχολικής ηλικίας με εναντιωματική προκλητική διαταραχή έχουν ξεπεράσει το πρόβλημα μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Τα μεγαλύτερα παιδιά με εναντιωματική προκλητική διαταραχή είναι λιγότερο πιθανό να την ξεπερνούν, με αποτέλεσμα η κατάσταση να επιμένει μέχρι την ενήλικη ζωή.

Ποια είναι η σύνδεση ανάμεσα στη ΔΕΠΥ και στην εναντιωματική προκλητική διαταραχή

Οι αντιδραστικές συμπεριφορές ενός παιδιού δεν είναι σκόπιμες. Η εναντιωματική προκλητική διαταραχή έχει σχέση με την έντονη παρορμητικότητα. Καθώς ένα παιδί δεν μπορεί να ελέγξει τις παρορμήσεις του, και σε συνδυασμό με το άγχος και την απογοήτευση που βιώνει καθώς προσπαθεί να διαχειριστεί τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ καθημερινά, έχει ως αποτέλεσμα να ξεσπά σωματικά και λεκτικά.

Διάγνωση της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής

Κάθε παιδί θα παίξει και θα δοκιμάσει τα όριά του. Μπορεί να είναι δύσκολο κάποιος να αναγνωρίζει αν ένα παιδί είναι προκλητικό ή αν έχει εναντιωματική προκλητική διαταραχή. Για αυτό είναι πολύ σημαντική η βοήθεια ενός εκπαιδευμένου ψυχοθεραπευτή σε θέματα που αφορούν τα προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών. Ο παιδοψυχίατρος θα αξιολογήσει την κατάσταση, θα ελέγξει για την ύπαρξη άγχους και διαταραχών της διάθεσης, καταστάσεις οι οποίες μπορεί να προκαλούν εναντιωματική συμπεριφορά. Αν η εναντιωματική προκλητική διαταραχή μείνει χωρίς θεραπεία, μπορεί να εξελιχθεί σε κάποια διαταραχή συμπεριφοράς, που είναι ένα πιο σοβαρό πρόβλημα συμπεριφοράς.

Ποια είναι η θεραπεία για την εναντιωματική προκλητική διαταραχή

Οι θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση της ΔΕΠΥ και της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής, ξεκινούν με τον έλεγχο των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ. Όταν ένα παιδί εμφανίζει βελτίωση στην υπερκινητικότητα, στην παρορμητικότητα, στην απροσεξία, τότε συνήθως υπάρχει βελτίωση και στα συμπτώματα της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής. Υπάρχουν κάποια φάρμακα που μειώνουν τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, όπως επίσης και της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής σε ποσοστό 50%.

Πώς μπορεί να πειθαρχήσει ένα παιδί με εναντιωματική προκλητική διαταραχή;

Αν ένα παιδί δεν ανταποκρίνεται καλά στην φαρμακευτική αγωγή με διεγερτικά, τότε μπορεί να λάβει ένα μη-διεγερτικό φάρμακο την ατομοξετίνη. Το συγκεκριμένο φάρμακο μειώνει σημαντικά τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ και της εναντιωματικής προκλητικής διαταραχής. Ωστόσο, υψηλότερες δόσεις του φαρμάκου μπορεί να είναι αναγκαίες για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.

Η συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να αλλάξει μόνο αν αλλάξει η συμπεριφορά των γονιών

Η θεραπεία εκλογής για την εναντιωματική προκλητική διαταραχή είναι η εκπαίδευση των γονιών. Οι γονείς είναι δύσκολο να αλλάξουν τις αντιδράσεις τους στη συμπεριφορά του παιδιού, είτε είναι καλή είτε κακή. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει την επιβράβευση και την ανταμοιβή όταν το παιδί συνεργάζεται και τις συνέπειες για την κακή συμπεριφορά. Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να δουλεύει μαζί με τους γονείς και το παιδί για την επίλυση συγκεκριμένων θεμάτων.

Αυτή είναι μια μεγάλη μάχη που πρέπει να δώσουν οι γονείς. Αντί να προσπαθούν να αλλάξουν το παιδί τους, αλλάζουν τον εαυτό τους. Δεν είναι καθόλου εύκολο, αλλά με τον καιρό τα πράγματα αλλάζουν.

Πειθαρχία των παιδιών με εναντιωματική προκλητική διαταραχή σε τρία βήματα

Υπάρχει μια αποτελεσματική στρατηγική για τους γονείς. Αρχικά, ζητήστε από το παιδί σας ήρεμα να κάνει κάτι. Αν δεν έχει αντιδράσει μέσα σε δύο λεπτά, πείτε του ευγενικά, "Θα σου το ζητήσω για δεύτερη φορά. Ξέρεις τι σου ζητάω να κάνεις, και γνωρίζεις τις συνέπειες αν δεν το κάνεις. Σε παρακαλώ να πάρεις μια έξυπνη απόφαση."

Αν χρειαστεί να ζητήσετε από το παιδί σας και τρίτη φορά να κάνει κάτι, τότε πρέπει να υποστεί την προκαθορισμένη συνέπεια (καθόλου τηλεόραση ή βιντεοπαιχνίδια για την επόμενη ώρα). Όποια και αν είναι αυτή η συνέπεια,  πρέπει να ταιριάζει με την κακή συμπεριφορά για να έχει σημασία για το παιδί σας.

Πρέπει να μιλάτε την ίδια γλώσσα ως γονείς

Για να έχει αποτέλεσμα η ψυχοθεραπεία, τότε πρέπει όλοι οι ενήλικες στη ζωή του παιδιού να χρησιμοποιούν τις ίδιες στρατηγικές πειθαρχίας με τους γονείς. Οι παππούδες, οι δάσκαλοι, οι νταντάδες και όλοι οι ενήλικες που περνούν χρόνο μόνοι τους με το παιδί με εναντιωματική προκλητική διαταραχή πρέπει να κατανοούν την στρατηγική αντιμετώπισης και να την τηρούν. Αν κάποιος ενδώσει στην κακή συμπεριφορά του παιδιού , αυτό υπονομεύει την στρατηγική πειθαρχίας.

Οι γονείς δεν πρέπει να παίρνουν προσωπικά όσα λέει το παιδί

Είναι δύσκολο για ένα γονέα να παραμένει ήρεμος όταν ένα παιδί με εναντιωματική προκλητική διαταραχή μιλάει άσχημα, αλλά καλό είναι να μην αντιδρά υπερβολικά. Οι φωνές ή οι απειλές μπορεί να επιδεινώνουν την εναντιωματική συμπεριφορά του παιδιού. Για αυτό είναι σημαντικό να μένετε ήρεμοι και συναισθηματικά ουδέτεροι στην ανυπακοή του παιδιού σας.

Τα αντιδραστικά παιδιά έχουν ραντάρ για την επιθετικότητα των ενηλίκων. Αν αναγνωρίσουν το θυμό σας, θα ταιριάξουν με αυτό το συναίσθημα. Καλό είναι να έχετε σχεδιάσει μια στρατηγική εκ των προτέρων ώστε να μπορέσετε να παραμείνετε ήρεμοι στη συμπεριφορά του παιδιού σας.

Θετική γονεϊκότητα

Το να μάθουν οι γονείς να επαινούν την καλή συμπεριφορά των παιδιών τους είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ψυχοθεραπεία. Πολλοί γονείς επικεντρώνονται τόσο στις άσχημες συμπεριφορές που σταματούν να ενισχύουν τις θετικές. Κάποιες συμβουλές για την διαχείριση των παιδιών με εναντιωματική προκλητική διαταραχή περιλαμβάνουν:

• Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τις αξιέπαινες συμπεριφορές.
• Να δείχνετε ενθουσιασμό χωρίς να το παρακάνετε.
• Να καταλήγετε με μια χειρονομία, ένα φιλί στο μάγουλο ή μια αγκαλιά.

Οι γονείς είναι ανάγκη να είναι δημιουργικοί και συνεπείς

Όσο πιο δημιουργικοί είναι οι γονείς με την επιβράβευση και την τιμωρία ανάλογα με τις δεξιότητες και τις ανάγκες του παιδιού, τόσο το καλύτερο. Οι ανάγκες τους αλλάζουν όσο μεγαλώνουν. Η δημιουργικότητα είναι σημαντική, αλλά η συνέπεια είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία. Η συνέπεια στους κανόνες, στις προσδοκίες, είναι το κλειδί για τους γονείς.