Τι είναι η Κατάθλιψη;

Τι είναι η Κατάθλιψη;

Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι περίπου 15 εκατομμύρια Αμερικάνοι τον χρόνο παλεύουν με την κατάθλιψη, μια ψυχική νόσο με πολλές μορφές- από τη Μείζονα Κατάθλιψη και την Εποχική Καταθλιπτική Διαταραχή, μέχρι τη Δυσθυμία και τη Διπολική Διαταραχή. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική νόσος που επηρεάζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως, επηρεάζοντας την συγκέντρωση, τα κίνητρα και πολλές άλλες πτυχές της καθημερινότητας. Είναι μια πολύπλοκη διαταραχή που επηρεάζει πολλά συστήματα του σώματος, περιλαμβανομένου του ανοσοποιητικού. Προκαλεί προβλήματα στον ύπνο και στην όρεξη -άλλοτε οδηγεί σε απώλεια βάρους και άλλοτε σε υπερφαγία και αύξηση του βάρους. Εξαιτίας της πολυπλοκότητας της νόσου, η πλήρης κατανόηση της κατάθλιψης είναι δύσκολη.

Θεραπεία της Κατάθλιψης

Η κατάθλιψη, ακόμη και στις πιο σοβαρές περιπτώσεις είναι μια διαταραχή ιάσιμη. Όπως σε πολλές ασθένειες, όσο πιο γρήγορα ξεκινήσει η θεραπεία, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι η θεραπεία και υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η υποτροπή να μπορεί να προληφθεί.

Η κατάλληλη θεραπεία για την κατάθλιψη ξεκινά με τις απαραίτητες σωματικές εξετάσεις από έναν γιατρό. Όταν γίνει η διάγνωση, το άτομο με κατάθλιψη έχει αρκετές θεραπευτικές επιλογές. Η πιο συχνή θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει την φαρμακευτική αγωγή παράλληλα με ψυχοθεραπεία. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική, μόνη της ή σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή. Η ψυχοθεραπεία εντοπίζει τον τρόπο σκέψης που συμβάλλει στην κατάθλιψη, και οι μελέτες δείχνουν ότι μέσω της επεξεργασίας συναισθημάτων και σκέψεων, η ψυχοθεραπεία προλαμβάνει τις υποτροπές. Η φαρμακευτική αγωγή είναι βοηθητική για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, όπως το σοβαρό άγχος, και βοηθά τον άνθρωπο να παραμένει λειτουργικός.

Συμπτώματα της Κατάθλιψης

Το κάθε άτομο με κατάθλιψη δεν βιώνει τα ίδια συμπτώματα, και η βαρύτητα των συμπτωμάτων ποικίλει μεταξύ των ατόμων, όπως και η χρονική διάρκεια. Στα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνονται:

• Επίμονη θλίψη, ανησυχία ή αίσθηση κενού
• Αισθήματα απελπισίας και απαισιοδοξίας
• Αισθήματα ενοχής ή ανικανότητας
• Απώλεια ενδιαφέροντος για απολαυστικά χόμπι και δραστηριότητες που δημιουργούσαν χαρά, περιλαμβανομένου και του σεξ
• Μειωμένη ενέργεια και κόπωση
• Δυσκολία στην συγκέντρωση, στη μνήμη ή στην λήψη αποφάσεων
• Αϋπνία,ξύπνημα πολύ νωρίς το πρωί ή υπερβολικός ύπνος
• Αλλαγές στην όρεξη και/ή απώλεια βάρους, και/ή αύξηση βάρους
• Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας, απόπειρες αυτοκτονίας
• Ανησυχία, ευερεθιστότητα
• Επίμονα ψυχοσωματικά συμπτώματα που δεν ανταποκρίνονται στην θεραπεία, όπως οι πονοκέφαλοι, οι γαστρεντερικές διαταραχές και ο χρόνιος πόνος

Αιτίες της Κατάθλιψης

Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη αιτία για την κατάθλιψη. Θεωρείται αποτέλεσμα ενός συνδυασμού γενετικών, βιοχημικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων. Ένα ψυχικό τραύμα, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μια δύσκολη σχέση ή οποιαδήποτε αγχωτική κατάσταση που μας καταπιέζει μπορεί να αποτελέσει αφορμή για ένα καταθλιπτικό επεισόδιο.

Μερικοί τύποι κατάθλιψης τείνουν να επαναλαμβάνονται σε άτομα της ευρύτερης οικογένειας, πράγμα το οποίο δείχνει ότι γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν στη διαταραχή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις το αίτιο της κατάθλιψης μπορεί να είναι κάποια φάρμακα που παίρνει ο ασθενής, ή άλλες παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όμοια με την κατάθλιψη και πρέπει να αποκλειστούν (όπως κάποιες ιογενείς μολύνσεις ή διαταραχές του θυρεοειδή).

Έρευνα για τον Εγκέφαλο και την Κατάθλιψη

Ορισμένες μελέτες με τεχνολογίες απεικόνισης του εγκεφάλου, όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI) και η Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού(fMRI), δείχνουν ότι ο εγκέφαλος των ανθρώπων με κατάθλιψη είναι διαφορετικός από αυτούς των ανθρώπων χωρίς κατάθλιψη. Το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την ρύθμιση της διάθεσης, της σκέψης, του ύπνου, της όρεξης και της συμπεριφοράς εμφανίζεται να λειτουργεί ανώμαλα. Επιπλέον, οι χημικές ουσίες μέσω των οποίων επικοινωνούν τα κύτταρα του εγκεφάλου (οι νευροδιαβιβαστές) –επίσης επηρεάζονται. Δεν είναι ξεκάθαρο αν οι αλλαγές που παρατηρούνται στον εγκέφαλο είναι αιτία της κατάθλιψης ή το αποτέλεσμα αυτής.

Τύποι Κατάθλιψης

Η κατάθλιψη γενικά διαχωρίζεται σε δύο κύριες μορφές. Την Μονοπολική κατάθλιψη που είναι η πιο συχνή μορφή και χαρακτηρίζεται από συνεχή θλίψη, απάθεια ή απελπισία, και απώλεια ενέργειας. Μερικές φορές αναφέρεται ως Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή. Η Διπολική κατάθλιψη (ή αλλιώς Διπολική Διαταραχή, παλαιότερα γνωστή ως Μανιοκατάθλιψη), είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από περιόδους κατάθλιψης και περιόδους υψηλής ενέργειας- μανίας ή υπομανίας. Οι άνθρωποι ταλαντεύονται μεταξύ των δύο πόλων της διάθεσης, μερικές φορές για ημέρες ενώ άλλοτε για μήνες.

Ένας άλλος τύπος κατάθλιψης είναι η επιλόχειος κατάθλιψη. Η γέννηση ενός παιδιού μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην διάθεση ή ξαφνικά ξεσπάσματα κλάματος στην μητέρα. Όταν η αντίδραση είναι πιο σοβαρή και παρατεταμένη (διάστημα μεγαλύτερο 1-2 εβδομάδων μετά τον τοκετό), θεωρείται επιλόχειος κατάθλιψη, μια κατάσταση που απαιτεί θεραπεία, επειδή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ικανότητα της μητέρας να φροντίσει το μωρό της.

Η κατάθλιψη επίσης μπορεί να εμφανιστεί εποχικά, στους πρώτους μήνες του χειμώνα όταν το φως του ήλιου περιορίζεται. Γνωστή ως εποχική κατάθλιψη ή SAD, συχνά βελτιώνεται με την έκθεση σε ειδικούς τύπους τεχνητού φωτός.

Μερικές φορές η κατάθλιψη εκδηλώνεται σαν μια επίμονη πεσμένη διάθεση, μια κατάσταση γνωστή ως δυσθυμία. Συνήθως χαρακτηρίζεται από μεγάλες περιόδους με χαμηλή ενέργεια, χαμηλή αυτοπεποίθηση και έλλειψη ικανοποίησης.

Οι αυτοκτονικές σκέψεις συχνά συνοδεύουν ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, για αυτό είναι σημαντικό να είστε ενήμεροι για τα όποια σημάδια της κατάθλιψης, αν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο περνάει κάποια διαταραχή διάθεσης.

Κατάθλιψη και Υγεία

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο παλεύουν με την κατάθλιψη, και ο μεγαλύτερος αριθμός αφορά νέους ανθρώπους. Ο ψυχικός πόνος είναι πολύ σκληρός και επηρεάζει την υγεία. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη έχουν τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν ένα καρδιακό επεισόδιο. Στην πραγματικότητα, η κατάθλιψη επηρεάζει ολόκληρο το σώμα. Το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί, αυξάνεται η ευαισθησία σε ιογενείς μολύνσεις, και με τον καιρό, είναι δυνατό να εμφανιστούν και σοβαρότερα νοσήματα όπως ο καρκίνος. Διαταράσσει τον ύπνο, προκαλεί αίσθηση κόπωσης, δημιουργεί προβλήματα στην συγκέντρωση και γενικά υπονομεύει την νοητική και σωματική υγεία. Τα άτομα που αντιμετωπίζουν την κατάθλιψη επίσης έχουν υψηλό ποσοστό σακχαρώδη διαβήτη και οστεοπόρωσης.

Η ζωή με την Κατάθλιψη

Ο καθένας μπορεί να περάσει μια περίοδο με πεσμένη διάθεση. Η κλινική κατάθλιψη είναι μια έντονη εμπειρία επαναλαμβανόμενων αρνητικών σκέψεων, απαισιοδοξίας, και έλλειψης ενέργειας. Δεν είναι σημάδι προσωπικής αδυναμίας ή μια κατάσταση που θα υποχωρήσει ή θα εξαφανιστεί δια μαγείας. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη δεν μπορούν πλέον ʺνα παρακινήσουν τον εαυτό τους ʺ και να γίνουν καλύτερα, και ο σύγχρονος τρόπος ζωής που έχει πολλές απαιτήσεις και πίεση δεν βοηθάει καθόλου.

Υπάρχει λύση για την κατάθλιψη!

Υπενθυμίζουμε πως ακόμη και στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, η κατάθλιψη είναι ιάσιμη. Όσο πιο νωρίς ξεκινήσει η θεραπεία τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η λύση, και τόσο περισσότερο θα αποφευχθούν τα επεισόδια υποτροπής. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική, με ή χωρίς την λήψη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων (αναλόγως της βαρύτητας της κατάθλιψης).