Τι είναι η τροφική δυσανεξία;

Τροφική Δυσανεξία

Η τροφική δυσανεξία είναι η υπερευαισθησία σε κάποια τροφή, και αναφέρεται στη δυσκολία της πέψης συγκεκριμένων τροφών. Είναι σημαντικό να πούμε ότι η δυσανεξία σε μια τροφή είναι διαφορετική από την τροφική αλλεργία.

Οι τροφικές αλλεργίες ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα ενώ η δυσανεξία δεν το κάνει αυτό. Μερικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα στην πέψη μετά από την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, παρόλο που το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αντιδρά, δεν υπάρχει παραγωγή ισταμίνης. Κάποιες φορές η δυσανεξία οφείλεται στην έλλειψη κάποιου συγκεκριμένου ενζύμου.

Η δυσανεξία αφορά συνήθως γαλακτοκομικά προϊόντα, δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, και τροφές που προκαλούν συσσώρευση αερίων στο έντερο, όπως τα φασόλια και το λάχανο.

Συμπτώματα τροφικής δυσανεξίας

Μερικές φορές είναι δύσκολο να διαχωριστεί αν ένας ασθενής έχει δυσανεξία ή τροφική αλλεργία καθώς τα συμπτώματα μοιάζουν. Όμως η αλλεργία μπορεί να εκδηλωθεί και με την κατανάλωση ελάχιστης ποσότητας μιας τροφής ενώ στη δυσανεξία οι μικρές ποσότητες δεν έχουν καμία επίδραση.

Τα πιο συχνά συμπτώματα της δυσανεξίας είναι:

• Το φούσκωμα
• Οι ημικρανίες
• Οι πονοκέφαλοι
• Ο βήχας
• Η καταρροή
• Η αδιαθεσία
• Ο πόνος στο στομάχι
• Το ευερέθιστο έντερο
• Το εξάνθημα

Αιτίες

Η δυσανεξία μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους όπως:

1. Απουσία ενός ενζύμου

Τα ένζυμα είναι αναγκαία για την πλήρη πέψη των τροφών. Αν κάποια ένζυμα λείπουν ή είναι ανεπαρκή, τότε η πέψη δεν γίνεται σωστά. Οι άνθρωποι με δυσανεξία στη λακτόζη δεν έχουν αρκετή λακτάση, ένα ένζυμο που διασπά τη ζάχαρη του γάλακτος (λακτόζη) σε μικρότερα μόρια ώστε το σώμα να μπορεί να τα απορροφήσει. Αν η λακτόζη παραμένει στο πεπτικό σύστημα, μπορεί να προκαλέσει σπασμούς, πόνο στο στομάχι, φούσκωμα, διάρροια και αέρια.

2. Χημικές αιτίες

Συγκεκριμένες χημικές ενώσεις στα φαγητά και στα ποτά μπορούν να προκαλέσουν δυσανεξία, όπως οι αμίνες σε μερικά τυριά, και η καφεΐνη στον καφέ, στο τσάι και στις σοκολάτες. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι σε αυτές τις ουσίες από ότι άλλοι.

3. Τοξίνες

Μερικά τρόφιμα περιέχουν κάποιες ουσίες που έχουν τοξική επίδραση στους ανθρώπους, προκαλώντας διάρροια, ναυτία και εμετό. Για παράδειγμα , τα φασόλια που δεν έχουν μαγειρευτεί σωστά έχουν αφλατοξίνες που προκαλούν υπερβολικά δυσάρεστα προβλήματα στο γαστρεντερικό. Όταν όμως μαγειρεύονται σωστά δεν έχουν την τοξίνη.

4. Ισταμίνη σε κάποια τρόφιμα

Μερικά φαγητά, όπως τα ψάρια δεν συντηρούνται σωστά και αυτό μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση ισταμίνης. Μερικοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην ισταμίνη και εμφανίζουν εξάνθημα, κράμπες στην κοιλιά, διάρροια, εμετό και ναυτία. Τα συμπτώματα συχνά είναι όμοια με αυτά της αναφυλαξίας (μιας ισχυρής αλλεργικής αντίδρασης).

5. Σαλικυλικά

Η δυσανεξία στα σαλικυλικά, γνωστή επίσης ως σαλικυλική ευαισθησία, συμβαίνει όταν κάποιος αντιδρά στις φυσιολογικές ποσότητες προσλαμβανόμενων σαλικυλικών.

Τα σαλικυλικά υπάρχουν στις περισσότερες τροφές φυτικής προέλευσης, στην πλειοψηφία των φρούτων και των λαχανικών, των μπαχαρικών, των βοτάνων, του τσαγιού. Ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά σαλικυλικών εντοπίζονται στον ντοματοπολτό, στα μούρα και στα εσπεριδοειδή. Τα άτομα με δυσανεξία στα σαλικυλικά καλό θα ήταν να αποφεύγουν αυτές τις τροφές.

Τύποι δυσανεξίας

Κάποιοι κοινοί τύποι δυσανεξίας αποτελούν:

• Η δυσανεξία στη λακτόζη
• Η δυσανεξία στο σιτάρι
• Η δυσανεξία στη γλουτένη
• Η δυσανεξία στην καφεΐνη
• Η δυσανεξία στην ισταμίνη, που υπάρχει στα μανιτάρια και στα τουρσιά

Διάγνωση

Δεν είναι εύκολο να καθοριστεί πότε κάποιος έχει δυσανεξία σε κάποια τροφή ή αλλεργία επειδή τα σημάδια και τα συμπτώματα συχνά αλληλεπικαλύπτονται. Συγκεκριμένα μοτίβα συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσουν το γιατρό να διαχωρίσει τις δύο καταστάσεις. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ,τα συμπτώματα της δυσανεξίας σε κάποια τροφή χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο να εκδηλωθούν από ότι οι αλλεργίες.

Καλό είναι οι ασθενείς να κρατούν ημερολόγιο και να καταγράφουν ότι τρώνε, τι συμπτώματα έχουν και πότε αυτά εμφανίζονται. Αυτά τα στοιχεία θα βοηθήσουν το γιατρό σας να αναγνωρίσει ποιες τροφές έχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες και τι πρέπει να κάνετε για αυτό.

Εκτός από τη δυσανεξία στη λακτόζη και την κοιλιοκάκη, δεν υπάρχουν ακριβείς, αξιόπιστες και αναγνωρισμένες εξετάσεις που να αναγνωρίζουν τη δυσανεξία σε κάποια τροφή. Το καλύτερο διαγνωστικό εργαλείο είναι η δίαιτα αποκλεισμού.

Σε μια τυπική δίαιτα αποκλεισμού , οι ύποπτες τροφές απομακρύνονται από τη διατροφή για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, συνήθως μεταξύ 2 εβδομάδων έως 2 μηνών. Αν σε αυτό το διάστημα οι ανεπιθύμητες παρενέργειες εξαλειφθούν, τότε είναι πιθανό να βρείτε την τροφή που σας ενοχλεί.