Το χάπι της επόμενης ημέρας
Ως "χάπι της επόμενης ημέρας" αναφερόμαστε σε φάρμακα που μπορούν να δράσουν ως μέθοδος επείγουσα αντισύλληψης. Πρόκειται δηλαδή αντισυλληπτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη μιας πιθανής ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης μετά από μια σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία ή με αποτυχία της αντισύλληψης (για παράδειγμα, αν σπάσει το προφυλακτικό ή αν δεν έχουν ληφθεί σωστά τα τακτικά αντισυλληπτικά), και ως εκ τούτου να προστατέψουν από τις σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες μίας έκτρωσης. Ως αντισυλληπτικό "χάπι της επόμενης ημέρας" έχουν εγκριθεί δύο διαφορετικές ουσίες, η λεβονοργεστρέλη (Norlevo) και η ουλιπριστάλη (ellaOne).
Εάν είστε ήδη έγκυος, κανένα από τα δύο φάρμακα δεν πρόκειται να διακόψει την υφιστάμενη εγκυμοσύνη.
Αντισυλληπτικά χάπια της επόμενης ημέρας: Norlevo και ellaOne
Φάρμακο | Ουσία | Γενόσημα | Χρήση |
---|---|---|---|
NORLEVO | λεβονοργεστρέλη (levonorgestrel) | POSTINOR | 1 (ή 2) χάπια εντός 72 ωρών |
ELLAONE | ουλιπριστάλη (Ulipristate) | ELPERIL | 1 χάπι εντός 120 ωρών |
Αποτελεσματικότητα
Και τα δύο φάρμακα (Norlevo και ellaOne) πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν νωρίτερα, κατά προτίμηση εντός 12 ωρών μετά τη σεξουαλική επαφή. Μπορούν να ληφθούν σε οποιαδήποτε φάση της περιόδου, ωστόσο κατά προτίμηση όχι περισσότερο από μία φορά κατά τη διάρκεια του ίδιου κύκλου. Μπορείτε να λάβετε το δισκίο οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά το γεύμα. Είναι κατάλληλα για όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων των εφήβων.
Το ellaOne (ουλιπριστάλη) φαίνεται πιο αποτελεσματικό από τo Norlevo (λεβονοργεστρέλη) για τη μείωση του κινδύνου εγκυμοσύνης μετά μια επαφή χωρίς προστασία, έως και πέντε ημέρες.
Εάν κάνετε εμετό εντός 3 ωρών αφού πήρατε την ουλιπριστάλη, μιλήστε με το γιατρός σας, πιθανό να χρειαστείτε ακόμα μία δόση του φαρμάκου.
Κάποιες μελέτες υποδηλώνουν ότι η αποτελεσματικότητα του NorLevo και του ellaOne μπορεί να μειωθεί όσο αυξάνεται το σωματικό βάρος ή ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ). Συγκεκριμένα, μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά για γυναίκες που ζυγίζουν 75 kg ή περισσότερο.
Επίσης, θα πρέπει να έχετε υπόψιν σας ότι σε περίπτωση μιας επόμενης σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις μετά τη λήψη του δισκίου, το φάρμακο δεν μπορεί να σας προστατέψει από το να μείνετε έγκυος, οπότε μην επαναπαύεστε στην προηγούμενη λήψη του. Θα πρέπει να λάβετε τις απαραίτητες προφυλάξεις αντισύλληψης για μια επόμενη επαφή.
Όσον αφορά το EllaOne (ουλιπριστάλη), η κατευθυντήρια γραμμή συνιστά να είναι η πρώτη επιλογή για όσους έχουν ΒΜΙ (δείκτη μάζας σώματος, ΔΜΣ) μεγαλύτερο ή ίσο με 25 και που προτιμούν την ορμονική επείγουσα αντισύλληψη. Τα μη ορμονικά (χάλκινο) σπιράλ θεωρούνται τα πιο αποτελεσματικά και θα πρέπει να συνιστώνται σε όσους έχουν ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο με 25 που αναζητούν επείγουσα αντισύλληψη.
Το χάπι της επόμενης ημέρας κοστίζει περίπου 6 ευρώ για το Norlevo και 19 για το ellaOne και τα αντίστοιχα γενόσημά τους.
Εκτός από τη λήψη του Norlevo ή ellaOne, παράλληλα μπορεί να γίνει τοποθέτηση ενδομήτριου σπειράματος, για την αποτροπή της κύησης. Το σπείραμα τοποθετείται στη μήτρα μέχρι και 5 ημέρες μετά την χωρίς προφύλαξη επαφή, με σκοπό να αποτρέψει μία ανεπιθύμητη κύηση. Το ποσοστό επιτυχίας είναι ακόμα υψηλότερο, συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο που χρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτό.
Αντισυλληπτικά χάπια της επόμενης ημέρας - μάρκες και τιμή
Αντισυλληπτικά | Ποσότητα | Ουσία | Τιμή |
---|---|---|---|
ELLAONE | 1 δισκίο 30MG/TAB | Ουλιπριστάλη | 19 ευρώ |
ELPERIL | 1 δισκίο 30MG/TAB | Ουλιπριστάλη | 19 ευρώ |
NORLEVO | 1 δισκίο 1,5MG/TAB | Λεβονοργεστρέλη | 6 ευρώ |
POSTINOR | 1 δισκίο 1,5 MG/TAB | Λεβονοργεστρέλη | 6 ευρώ |
Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) και αντισύλληψη
Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν αντικαθιστά τις απαραίτητες προφυλάξεις κατά των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Μόνο τα προφυλακτικά μπορούν να σας προστατέψουν από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (όπως HIV, χλαμύδια, έρπης των γεννητικών οργάνων, γονόρροια, κονδυλώματα, ηπατίτιδα Β).
Χάπι της επόμενης ημέρας - Παρενέργειες
Οι ουσίες που εμπεριέχονται στο χάπι της επόμενης ημέρας μπορεί να προκαλέσουν ορισμένες παρενέργειες, αλλά αυτές δεν παρατηρούνται σε όλες τις γυναίκες. Πολλές χρησιμοποιούνε το χάπι (και τα τακτικά αντισυλληπτικά) χωρίς καμία παρενέργεια.
ellaOne: Μετά τη λήψη αυτού του φαρμάκου, ορισμένες γυναίκες εμφάνισαν ζάλη, νωθρότητα, θαμπή όραση και/ή απώλεια συγκέντρωσης
Συχνές παρενέργειες
ΠΑΡΕΝΕΡΓΙΕΣ | ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ |
---|---|
ναυτία, έμετος | Αποφύγετε τη λήψη τροφής ΠΡΙΝ πάρετε το χάπι, για να αποφύγετε τη ναυτία και τον εμετό |
πόνος ή δυσφορία στην κοιλιά (κοιλιακό άλγος, στομάχι) | Λήψη αναλγητικού, όπως Depon (παρακεταμόλη) |
δυσμηνόρροια, επίπονη περίοδος, πυελικό άλγος, μητραλγία | |
ευαισθησία/τάση στους μαστούς | |
μεταβολές στη διάθεση | |
κεφαλαλγία/πονοκέφαλος | Λήψη αναλγητικού, όπως Depon (παρακεταμόλη) |
κόπωση, ζάλη | Ξεκούραση και αποφυγή απότομων κινήσεων τις επόμενες ώρες |
μυϊκό άλγος, οσφυαλγία |
Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες συνήθως προσωρινές και εξαφανίζονται εντός 48 ωρών. Η τάση στους μαστούς και η αιμορραγία μπορεί να διαρκέσουν μέχρι την επόμενη έμμηνο ρύση, η οποία μπορεί να καθυστερήσει.
Όχι συχνές παρενέργειες
- διάρροια, καούρα, αέρια, ξηροστομία
- αίμα μεταξύ των περιόδων ή ανωμαλίες στην περίοδο, κολπική αιμορραγία (μηνορραγία, αιμορραγία), αυξημένη/παρατεταμένη εμμηνόρροια, προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο (PMS), κολπικός ερεθισμός ή κολπικό έκκριμα, μείωση ή αύξηση της σεξουαλικής επιθυμίας
- αλλαγές στην όρεξη, συναισθηματικές διαταραχές, εξάψεις, ανησυχία, διέγερση, δυσκολία στον ύπνο, υπνηλία, ημικρανία, οπτικές διαταραχές
- πυρετός, ρίγη, αίσθημα κακουχίας, γριππώδης συνδρομή
- ακμή, δερματικές βλάβες, κνησμός
Σπάνιες παρενέργειες (μπορεί να εμφανιστούν σε 1 στις 1.000 γυναίκες)
- πόνος στα γεννητικά όργανα ή κνησμός, πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, ρήξη κύστης στις ωοθήκες, ασυνήθιστα ελαφριά εμμηνόρροια
- απώλεια συγκέντρωσης, ίλιγγος, ρίγος, αποπροσανατολισμός, λιποθυμία
- ασυνήθιστο αίσθημα στους οφθαλμούς, ερυθρότητα, φωτοευαισθησία
- ξηρότητα στον φάρυγγα, διαταραχές της γεύσης
- κνίδωση (εξάνθημα με φαγούρα), αίσθημα δίψας
Άλλες μέθοδοι αντισύλληψης
Η επείγουσα αντισύλληψη αποτελεί περιστασιακή μέθοδο αντισύλληψης και δε θα πρέπει να αντικαθιστά μια τακτική μέθοδο αντισύλληψης (όπως το προφυλακτικό, τακτικά αντισυλληπτικά, ενδομητρικό σπείραμα).
Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει κάποιον άλλο τύπο (μη ορμονικής) επείγουσας αντισύλληψης, όπως ένα ενδομήτριο σπείραμα με χαλκό (Cu-IUD, Intrauterine devices), το οποίο δεν περιέχει ορμόνες και αποτρέπει την εγκυμοσύνη για έως και 10 χρόνια, παρέχοντας μακροχρόνια αντισύλληψη. Η ενδομήτρια συσκευή με χαλκό (Cu-IUD) μπορεί να τοποθετηθεί ως μορφή επείγουσας αντισύλληψης εντός 5 ημερών (120 ώρες) μετά την απροστάτευτη επαφή για την αποτελεσματική πρόληψη της εγκυμοσύνης.
ΟΥΛΙΠΡΙΣΤΑΛΗ | ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ | Cu-IUD | |
---|---|---|---|
ΜΟΡΦΗ | Χάπι επόμενης ημέρας (EllaOne, Elperil) | Χάπι επόμενης ημέρας (Norlevo, Postinor) | Σπιράλ |
ΛΗΨΗ | Εντός 120 ωρών | Λήψη εντός 72 ωρών | Τοποθέτηση εντός 5 ημερών (έχει δράση 97% αν τοποθετηθεί την 6-14 ημέρα) |
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ | Επείγουσα | Επείγουσα | Επείγουσα και Χρόνια (λειτουργεί για 5-10 χρόνια) |
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ | 98-99% | 97-99% | 99% |
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ | Σταματάει ή καθυστερή την ωορρηξία | Σταματάει ή καθυστερή την ωορρηξία | Εμποδίζει την εμφύτευση |
Αντισύλληψη - καλύτερη η πρόληψη
Το "χάπι της επόμενης ημέρας" αποτρέπει τη σύλληψη, και συνεπώς διαφέρει από το "χάπι της άμβλωσης" (Mifegyne, μιφεπριστόνη) το οποίο διακόπτει μια υφιστάμενη εγκυμοσύνη.
Οι γυναίκες θα πρέπει να είναι προσεκτικές και να προστατεύονται, ώστε να μην χρειαστεί να βιώσουν μια διαδικασία άμβλωσης, η οποία εκτός από το σωματικό στρες, συχνά οδηγεί σε ψυχικό στρες και ενοχές.