Υπερπροστατευτικοί γονείς

Υπερπροστατευτικοί Γονείς

Η γονεϊκότητα είναι μια δύσκολη υπόθεση! Ο γονιός είναι υπεύθυνος για την ανατροφή και τη διαμόρφωση ενός μικρού ανθρώπου. Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να είναι υγιή, χαρούμενα, ασφαλή και επιτυχημένα, για αυτό δεν σκέφτονται αν τα βοηθούν πολύ ή διορθώνουν οποιοδήποτε λάθος τους. Όμως αυτή η συμπεριφορά μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εξέλιξη του παιδιού τους. Οι υπερπροστατευτικοί γονείς πολλές φορές κάνουν κακό παρά καλό καθώς επιδιώκουν την "τελειότητα".

Πώς μπορεί ένας γονέας να καταλάβει αν είναι υπερπροστατευτικός;

Οι υπερπροστατευτικοί γονείς επιδιώκουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από κάθε μορφή πόνου: τον ψυχικό και τον σωματικό πόνο. Θέλουν να είναι σίγουροι ότι τα παιδιά τους είναι επιτυχημένα, έτσι προσπαθούν να βοηθήσουν σε κάθε δυσκολία που προκύπτει.

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά είναι στενόμυαλοι που στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν το παιδί να επιτύχει το στόχο του, λαμβάνουν αυτοί τις αποφάσεις αντί για το παιδί καθώς πιστεύουν ότι ξέρουν καλύτερα.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι υπερπροστατευτικοί γονείς, όπως όλοι οι γονείς, έχουν καλές προθέσεις. Θέλουν το καλύτερο για το παιδί τους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα βρουν τον τρόπο ή θα το προστατεύσουν από την σκληρή πραγματικότητα. Αυτή η τάση για προστασία και χειραγώγηση μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς τρόπους.

Ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι ένας γονέας είναι υπερπροστατευτικός;

Κάποιοι  υπερπροστατευτικοί γονείς μπορεί να φοβούνται να μην χτυπήσει το παιδί τους ενώ άλλοι ανησυχούν ότι τα παιδιά τους δεν θα τα καταφέρουν χωρίς τη βοήθειά τους. Ανάλογα με τις συνθήκες υπάρχουν πολλά σημάδια που ξεχωρίζουν ένα υπερπροστατευτικό γονέα.

Έλεγχος των επιλογών

Αν παίρνετε εσείς όλες τις μικρές και τις μεγάλες αποφάσεις για το παιδί σας χωρίς να του επιτρέπετε να σας πει τι σκέφτεται, ίσως να είστε ένας υπερπροστατευτικός γονέας. Αν το παιδί σας θέλει να δοκιμάσει κάτι νέο (όπως ένα άθλημα ή μια δραστηριότητα), αλλά εσείς επιμένετε ότι ξέρετε τι θέλει, καταπιέζετε τις επιθυμίες του, δεν το εμπιστεύεστε και υποθέτετε ότι γνωρίζετε καλύτερα.

Είναι σημαντικό να δίνετε στα παιδιά χώρο και χρόνο για να σκεφτούν τις επιλογές που έχουν μόνα τους. Φυσικά και μπορείτε να τα συμβουλέψετε, αλλά τελικά αυτό που έχει σημασία είναι να ενθαρρύνετε το παιδί σας να σκέφτεται ανεξάρτητα και να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

Προστασία από την αποτυχία

Είναι πολύ δύσκολο να αντισταθείτε στο να συμπαρασταθείτε στο παιδί σας όταν έχει κακή απόδοση ή όταν πληγωθεί. Αν επικοινωνείτε συνεχώς με το δάσκαλο του παιδιού σας αυτό μπορεί να δείχνει ένα μεγαλύτερο πρόβλημα. Τα παιδιά μπορούν να χτίσουν αυτοπεποίθηση και ψυχική ανθεκτικότητα, αλλά μόνο αν τους δώσετε την ευκαιρία να διαχειριστούν τα θέματα μόνα τους. Η επιτυχία είναι σπουδαίο πράγμα, αλλά τα παιδιά δεν ευημερούν μέχρι να μάθουν να ξεπερνούν τις μικρές τους -καταρχήν- αποτυχίες.

Υπερβολική αντίδραση στην αποτυχία

Αν είστε εξοργισμένοι με την κακή βαθμολογία του παιδιού σας ή απογοητεύεστε όταν το παιδί σας χάσει μία ευκαιρία, χρειάζεται να πάρετε μια βαθιά ανάσα και να προχωρήσετε. Η υπερβολική αντίδραση στις σποραδικές αποτυχίες δεν βοηθά το παιδί σας να γίνει προσαρμοστικό και να ωριμάσει.

Φόβος του τραυματισμού

Αν προειδοποιείτε συνεχώς το παιδί σας να προσέχει τα δάχτυλα του από τις πόρτες ή σας κόβετε η ανάσα κάθε φορά που σκοντάφτει στα πόδια σας, καταλαβαίνετε ότι ανησυχείτε για την ασφάλειά του.

Σίγουρα κανείς δεν θέλει το παιχνίδι να τελειώνει με δάκρυα, αλλά οι πτώσεις και οι γρατζουνιές είναι κομμάτι της παιδικής ηλικίας. Όσο ένα παιδί δεν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, καλύτερα να δαγκώσετε τη γλώσσα σας παρά να μιλήσετε, γιατί αλλιώς δεν θα μάθει ποτέ να σηκώνεται.

Συγκέντρωση στα επιτεύγματα  

Αν είστε επικεντρωμένοι στα επιτεύγματα του παιδιού σας τότε δεν θα έχετε χρόνο να γιορτάζετε και να απολαμβάνετε τις απλές στιγμές, εσείς (πιθανώς και το παιδί σας) χάνετε στιγμές. Μπορείτε να προγραμματίσετε την εκπαίδευσή του και όλες τις δραστηριότητες , αλλά αν επικεντρώνεστε μονάχα στα ακαδημαϊκά του επιτεύγματα μπορεί να βλάψετε την ψυχική και την συναισθηματική υγεία του παιδιού σας. Είναι ανάγκη να αφήσετε τα παιδιά σας να είναι παιδιά.

Ακραία επιβράβευση και αυστηροί κανόνες

Όταν καταφεύγετε σε υπερβολικές ανταμοιβές για να παρακινήσετε τα παιδιά και σε σκληρές τιμωρίες , τότε ίσως να είστε ένας υπερπροστατευτικός γονέας. Θέλετε το παιδί σας να έχει κίνητρα που πηγάζουν από μέσα του και να ενθουσιάζεται για νέες εμπειρίες, να μην εξαρτάται από  τις δωροδοκίες και να φοβάται τις απειλές.

Οι υπερπροστατευτικοί γονείς αναμφίβολα επηρεάζουν την συναισθηματική εξέλιξη, την ταυτότητα, την αίσθηση του εαυτού, την αυτοεκτίμηση, τις κοινωνικές σχέσεις του παιδιού τους.

Οι γονείς που είναι υπερπροστατευτικοί υπερβαίνουν τα συναισθηματικά όρια των παιδιών τους και θέλουν να τα ελέγχουν, όμως αυτό δεν είναι γνήσια αγάπη.

Η αγάπη που δεν είναι γνήσια, οδηγεί σε πράξεις που δεν ενθαρρύνουν την εξέλιξη του παιδιού. Αν είστε γονέας και νομίζετε ότι δράτε υπερπροστατευτικά, είναι πολύ σημαντικό να παρακολουθήσετε τη συμπεριφορά σας και να προσπαθήσετε να υιοθετήσετε άλλα μοτίβα, ώστε να ελαχιστοποιήσετε τις αρνητικές επιδράσεις στο παιδί σας στο μέλλον.

Μεγαλώστε τα παιδιά σας ώστε να γίνουν λειτουργικοί και ανεξάρτητοι ενήλικες:

• Ενθαρρύνετε την προσπάθεια τους: ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν νέα πράγματα, αφήστε τα να ανθίσουν και να βγουν έξω από τη ζώνη άνεσής τους. Γιορτάστε την προσπάθεια ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα. Αν θέλουν να δοκιμάσουν νέα αθλήματα ή νέες δραστηριότητες, γιορτάστε το γεγονός ότι τα παιδιά σας προσπαθούν.
• Ενθαρρύνετε τη συμμετοχή τους: δώστε την ευκαιρία στα παιδιά σας να είναι κομμάτι μιας ομάδας και να συμβάλλουν στην επίτευξη ενός στόχου. Ζητήστε τη βοήθειά τους στη φροντίδα του σκύλου σας ή να μαζέψουν τα πιάτα. Οι ευθύνες βοηθούν τα παιδιά να μάθουν την εμπιστοσύνη και την ομαδική δουλειά.
• Ενθαρρύνετε την επίλυση προβλημάτων: αν προκύψουν δυσκολίες ή προκλήσεις, αφήστε το παιδί σας να τα δουλέψει με τον εαυτό του. Μην δίνετε πάντα έτοιμες τις απαντήσεις και τις λύσεις. Βοηθήστε τα να επικοινωνούν και αναλύστε την κατάσταση. Τι θα γίνει αν ξεχάσουν τα παπούτσια του ποδοσφαίρου; Ρωτήστε τα τι θα μπορούσαν να κάνουν για να θυμούνται όσα έχουν να κάνουν.
• Χτίστε την εμπιστοσύνη: αναθέστε στα παιδιά σας νέες υποχρεώσεις κάθε εβδομάδα, με αυτό τον τρόπο αποκτούν περισσότερες δεξιότητες. Οι νέες δεξιότητες αυξάνουν την εμπιστοσύνη και τα βοηθούν στην ενήλικη ζωή.
• Αφήστε τα να επιλέξουν: αντί να κάνετε τα πάντα για τα παιδιά σας, επιτρέψτε τους να πάρουν μόνα τους αποφάσεις. Όταν έχουν τη δύναμη της επιλογής ενισχύεται η ανεξάρτητη σκέψη και η αυτοπεποίθηση.