Υστερία: συμπτώματα, κατηγορίες, παράγοντες κινδύνου
Η κατανόηση του ιατρικού ορισμού της υστερίας ή Διαταραχής Μετατροπής (επίσης γνωστή ως Διαταραχή λειτουργικών νευρολογικών συμπτωμάτων), μαζί με τα συμπτώματα και τους παράγοντες κινδύνου, είναι το πρώτο βήμα για να μπορέσετε να βοηθήσετε τον εαυτό σας ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο.
Υστερία ή Διαταραχή μετατροπής
Η διαταραχή μετατροπής είναι μια ψυχολογική κατάσταση που προκαλεί συμπτώματα που μπορεί να είναι νευρολογικά, όπως η παράλυση, τα προβλήματα στην ομιλία, ή το τρέμουλο. Ανήκει στην κατηγορία των σωματόμορφων διαταραχών σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια DSM-5.
Η έναρξη των συμπτωμάτων της διαταραχής είναι ξαφνική και επηρεάζουν τις εκούσιες κινήσεις ή τις αισθητικές λειτουργίες, και αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανιστούν το ίδιο ξαφνικά όπως εμφανίστηκαν, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε ψυχολογική αιτία. Τα συμπτώματα μπορεί να αφορούν νευρολογικά ελλείμματα, όπως η παράλυση, η απώλεια της φωνής (αφωνία), οι διαταραχές στο συντονισμό, η προσωρινή κώφωση ή τύφλωση, η απώλεια της αίσθησης της οσμής (ανοσμία) ή της αίσθηση της αφής (αναισθησία).
Συμπτώματα
Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα της διαταραχής μετατροπής συχνά περιγράφονται ως ο τρόπος με τον οποίο το σώμα σας και το ασυνείδητό σας διαχειρίζονται το έντονο στρες ή τα συναισθήματα που δεν εκφράζετε, οδηγώντας στην εμφάνιση της υστερίας. Με άλλα λόγια, τα σωματικά συμπτώματα αποσπούν την προσοχή του ατόμου από τις συναισθηματικές του δυσκολίες. Η διαταραχή μετατροπής τυπικά επηρεάζει την κίνηση όπως και τις αισθήσεις. Κάποια κοινά ψυχοσωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Αδυναμία ή παράλυση
- Δυσκολία στο περπάτημα ή τρέμουλο
- Απώλειας ισορροπίας
- Προβλήματα κατάποσης ή συναίσθημα ότι κάτι έχει μείνει στο λαιμό σας
- Σπασμοί
- Αδράνεια
- Μούδιασμα ή απώλεια της αίσθησης της αφής
- Μπερδεμένη ομιλία ή ανικανότητα ομιλίας
- Τύφλωση ή διπλωπία
- Κώφωση ή προβλήματα ακοής
Η υστερία στη σύγχρονη ψυχολογία
Στα τέλη του 1800, η υστερία θεωρούνταν μια ψυχική διαταραχή. Η υστερία δεν αποτελεί ψυχιατρική διαταραχή στις μέρες μας, αλλά είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούν να προκύψουν οι έννοιες, να αλλάξουν και να αντικατασταθούν όσο περισσότερο κατανοούμε την ανθρώπινη σκέψη και τη συμπεριφορά.
Σήμερα, η ψυχολογία αναγνωρίζει διαφορετικούς τύπους διαταραχών που παλιότερα ήταν γνωστές ως "υστερία" και περιλαμβάνουν τις διαταραχές αποσύνδεσης και τις σωματόμορφες διαταραχές.
1. Αποσυνδετικές διαταραχές
Οι αποσυνδετικές διαταραχές είναι ψυχολογικές διαταραχές που περιλαμβάνουν την αποσύνδεση ή την διακοπή συνειδητών πτυχών όπως η ταυτότητα και η μνήμη. Αυτές οι διαταραχές περιλαμβάνουν την αποσυνδετική φυγή, την διασχιστική διαταραχή ταυτότητας (διχασμένη προσωπικότητα) και την αποσυνδετική αμνησία.
Τη δεκαετία του '80 η διάγνωση της υστερίας τύπου μετατροπής, μετατράπηκε σε διαταραχή μετατροπής. Στα ψυχιατρικά κριτήρια του διαγνωστικού συστήματος DSM-5, τα συμπτώματα που αποδίδονταν στην υστερία, αποτελούν πλέον τη "σωματοποιητική διαταραχή".
Οι σωματόμορφες διαταραχές είναι μια κατηγορία ψυχολογικής διαταραχής που περιλαμβάνει σωματικά συμπτώματα που δεν έχουν κάποια παθολογοανατομική αιτία. Δηλαδή τα συμπτώματα αυτά συνήθως μιμούνται πραγματικά νοσήματα, χωρίς να υπάρχει υποκείμενη οργανική βλάβη. Τέτοιες διαταραχές είναι η διαταραχή μετατροπής, η δυσμορφική διαταραχή και η σωματοποιητική διαταραχή.
2. Σωματοποιητική διαταραχή
Η σωματοποιητική διαταραχή (ή σύνδρομο Briquet) έχει στο επίκεντρο σωματικά συμπτώματα όπως η αδυναμία, ο πόνος ή η δυσκολία στην αναπνοή. Η συνεχής ενασχόληση με τα ανεξήγητα αυτά ψυχοσωματικά συμπτώματα έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση έντονου στρες και δυσκολιών στη φυσιολογική λειτουργικότητα. Το άτομο ίσως να έχει ή να μην έχει κάποιο υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό δεν σημαίνει ότι υποκρίνεται (αντίθετα με το σύνδρομο Μινχάουζεν), είτε το άτομο είναι άρρωστο είτε όχι, πιστεύει ότι είναι άρρωστο.
Αντιμετώπιση υστερίας
Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και η διαχείριση του άγχους βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων. Το τμήμα του σώματος που έχει επηρεαστεί ή η σωματική λειτουργία, ίσως να χρειάζονται φυσικοθεραπεία μέχρι τα συμπτώματα να υποχωρήσουν. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας μπορείτε να διερευνήσετε τις ανεπίλυτες ενδοψυχικές συγκρούσεις.