Ζώνη άνεσης και αντιμετώπιση άγχους

Ζώνη Άνεσης και Άγχος

Οι περισσότεροι νιώθουμε ασφάλεια , σιγουριά και αυτοπεποίθηση όταν είμαστε στη ζώνη άνεσής μας (comfort zone). Όταν έρχεται η στιγμή να διεκδικήσουμε περισσότερα, να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας, εμφανίζονται πολλές προκλήσεις. Και τότε κάτι υπονομεύει την ικανότητά μας να προχωρήσουμε σε κάτι νέο ακόμη και αν το επιθυμούμε πολύ.

Στην πραγματικότητα, νιώθετε άγχος. Είστε νευρικοί και νιώθετε άβολα να αφήσετε  την ζώνη άνεσής σας όταν έχετε να αντιμετωπίσετε το άγνωστο και την αβεβαιότητα. Μπορεί να νιώθετε αναστάτωση και να μην ξέρετε το γιατί.

Όταν νιώθετε ότι θέλετε να κρυφτείτε και να αποφύγετε την ζωή και τις προκλήσεις της, δεν μπορείτε να εντοπίσετε τι σας προκαλεί άγχος, και αυτό είναι ένα σημάδι ότι παλεύετε συναισθηματικά μέσα σας επειδή φοβάστε τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.

Φυσικά το άγχος προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα. Μπορεί να αισθάνεστε ότι απομακρύνεστε από τα ταλέντα σας και τον αυθεντικό σας εαυτό. Τα χρόνια μοτίβα της αποφυγής μπορεί να προκύπτουν από φανταστικές απειλές.

Όμως όταν μένετε στην ασφάλεια επειδή φοβάστε να πάρετε ρίσκο, νιώθετε μοναξιά και κενό. Μπορεί να νιώθετε ακόμα και κατάθλιψη και άγχος για το μέλλον σας. Οι γύρω σας μπορεί να πιστεύουν ότι είστε ντροπαλοί, συνεσταλμένοι ή εσωστρεφείς, όταν στην πραγματικότητα είναι το άγχος που σας κρατάει πίσω.

Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσες ευκαιρίες έχετε χάσει επειδή σας έχει κατακλύσει το άγχος; Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν χρειάζεται να δείχνετε την αξία σας ή να κάνετε πράγματα που δεν σας αρέσουν. Αλλά μόνο όταν κατανοήσετε την τάση σας προς την αποφυγή και κατανοήσετε τι υπάρχει από πίσω, θα ξέρετε πότε και που να δείξετε τι αξίζετε και να προσπαθήσετε.

Ζώνη άγχους

Σίγουρα θα έχετε νιώσει άγχος και νευρικότητα όταν προσπαθείτε να προλάβετε μια προθεσμία, όταν πρόκειται να μιλήσετε σε μια παρουσίαση ή έχετε μια σημαντική συνάντηση. Όμως η ανησυχία και ο φόβος κάνουν τα πάντα χειρότερα.

Το άγχος είναι φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας και δεν είναι πάντα κακό. Στην πραγματικότητα είναι βοηθητικό και σας δίνει ενέργεια και κίνητρο για να προσπαθήσετε για κάτι που επιθυμείτε, αλλά αυτό συμβαίνει μονάχα αν έχετε θετική σκέψη.

Το άγχος έχει τρεις ζώνες:

• Την ζώνη άνεσης (comfort zone)
• Την ζώνη μάθησης ή βέλτιστης απόδοσης
• Την ζώνη πανικού

Στη ζώνη άνεσης το περιβάλλον είναι οικείο, το άγχος και η ανησυχία ελάχιστα, και όλα είναι γενικά εύκολα. Αλλά υπάρχει μόνο ελάχιστη πρόοδος, προκλήσεις και προσωπική εξέλιξη.

Η ζώνη μάθησης ή βέλτιστης απόδοσης είναι η πιο παραγωγική φάση. Υπάρχει διαχειρίσιμο επίπεδο άγχους που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις με κατάλληλο τρόπο ώστε να μπορέσετε να εξελιχθείτε χωρίς να οδηγηθείτε στην εξουθένωση.

Στη ζώνη πανικού ο φόβος και το άγχος είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα, νιώθετε να παραλύετε και όλα να σας φαίνονται δύσκολα. Δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε και είναι μια αρνητική κατάσταση για την παραγωγικότητα και την εξέλιξή σας.

Τί κρύβεται πίσω από την αποφυγή και το άγχος;

Ο φόβος της απόρριψης ή της ταπείνωσης συχνά είναι η ρίζα του άγχους και της αποφυγής. Ο φόβος ότι θα είστε ανεπαρκείς, η ντροπή , η αίσθηση της απομόνωσης σας κάνει να μην παίρνετε ρίσκα και να μένετε στη ζώνη άνεσής σας, ακόμη και αν νιώθετε πολύ άβολα.

Αυτά τα μοτίβα μπορεί να οφείλονται σε κάποιο τραύμα της παιδικής ηλικίας. Αν έχετε κάποια τραυματική εμπειρία απόρριψης ή αν κάποιος σας έκρινε αυστηρά ως παιδί αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην ενήλικη ζωή σας. Μπορεί να είναι ένα τραύμα που διατρέχει την οικογένειά σας και επηρεάζει κάθε γενιά. Όλοι μας γεννιόμαστε και αποζητάμε την επαφή, την εξερεύνηση, τη διασκέδαση, την δημιουργικότητα και ενθουσιαζόμαστε με τον κόσμο γύρω μας. Αν οι άνθρωποι που σας μεγάλωσαν σας απέρριπταν, σας έκριναν αυστηρά ή παρεμπόδιζαν τα φυσικά σας ταλέντα, μπορεί να έχετε μέσα σας αντικρουόμενα συναισθήματα. Θέλετε να είστε ο εαυτός σας και φοβάστε τον συναισθηματικό πόνο που σας κρατά μακριά από τον εαυτό σας.

Ξέρετε πολύ καλά τι θέλετε, αλλά φοβάστε να διεκδικήσετε αυτό που θέλετε. Είστε παγιδευμένοι σε μια συναισθηματική σύγκρουση ακόμη και σαν ενήλικας και αυτό σας κάνει να νιώθετε ασφαλείς στην comfort zone σας. Δεν παίρνετε ρίσκα για όσα επιθυμείτε επειδή φοβάστε μήπως ξαναζήσετε τις τραυματικές σας εμπειρίες. Αυτό όμως δεν είναι υγιής τρόπος αντιμετώπισης. Όταν κρύβεστε, χάνετε την ευκαιρία να δημιουργήσετε τη δική σας ζωή και μένετε κολλημένοι στα συναισθήματα του παρελθόντος. Θα νιώσετε καλά όταν εμπιστευτείτε τον εαυτό σας και πάρετε το ρίσκο χωρίς να φοβάστε για το αποτέλεσμα.

Ψυχοθεραπεία και EMDR

Το άγχος αποφυγής στην ψυχοθεραπεία είναι αποτέλεσμα των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας και των μοτίβων προσκόλλησης. Αυτή η μορφή τραύματος συμβαίνει στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας στη σχέση με τους γονείς, τους δασκάλους, τους φροντιστές ή τους φίλους σας.

Η ψυχοθεραπεία σε συνδυασμό με το EMDR βοηθά τους θεραπευόμενους να αντιμετωπίσουν τα τραύματα του παρελθόντος. Ο συνδυασμός αυτών των δύο τεχνικών βοηθά να επεξεργαστείτε τις αναμνήσεις σας και τις τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος.

Σταδιακά ανακτάτε τον έλεγχο στη ζωή σας. Ενισχύετε την αυτοεκτίμησή σας και μαθαίνετε να πιστεύετε στον εαυτό σας και στις ικανότητές σας. Έτσι μπορείτε να επικεντρωθείτε στους στόχους σας και στα όνειρά σας.